16 QUỐC TẾ n Thứ Năm n Ngày 8/5/2025 BÁO TIỀN PHONG CÓ MẶT HẰNG NGÀY TRÊN CÁC CHUYẾN BAY CỦA VIETNAM AIRLINES Diễn biến lần này được gọi là sự tái diễn của một cuộc xung đột cũ, trong một trật tự thế giới đang thay đổi. Trong chiến dịch “Sindoor” sáng sớm 7/5, các tên lửa của Ấn Độ đã nhắm vào 9 cơ sở mà họ cho là của khủng bố, để trả đũa vụ sát hại 26 thường dân ở thị trấn du lịch Pahalgam thuộc Kashmir tháng trước, dù Pakistan phủ nhận liên quan đến các tay súng. “Hành động của chúng tôi chỉ tập trung vào mục tiêu, có chừng mực và không leo thang”, Chính phủ Ấn Độ tuyên bố. Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif tuyên bố trên mạng xã hội, rằng nước này sẽ đáp trả “một cách quyết đoán”. Bộ trưởng Quốc phòng Pakistan Khawaja Asif nói rằng, lực lượng của họ đã bắn rơi 5 máy bay của Ấn Độ. Chính phủ Ấn Độ chưa đưa ra phát biểu nào về thông tin này. Mỹ và Trung Quốc đã phản ứng. “Họ đã có chiến tranh trong một thời gian dài. Tôi chỉ hy vọng nó sẽ kết thúc thật nhanh”, Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong cuộc họp báo. Ấn Độ và Pakistan đã trải qua 3 cuộc chiến tranh giành Kashmir, và đã có nhiều cuộc xâm nhập và tấn công quân sự xảy ra trong những năm qua. Kể từ cuộc chiến năm 1999, Kashmir vẫn là một trong những nơi có mức độ quân sự hóa cao nhất trên thế giới. Ấn Độ và Pakistan đã nhiều lần tiến đến bờ vực chiến tranh. Năm 2019, một vụ đánh bom liều chết ở Kashmir đã giết chết ít nhất 40 binh sĩ Ấn Độ. Năm đó, chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi sửa một phần Hiến pháp Ấn Độ để chấm dứt quy chế bán tự trị cho tiểu bang Jammu và Kashmir. Động thái này, nhằm sáp nhập hoàn toàn Jammu và Kashmir, diễn ra khi chính phủ của Thủ tướng Modi thực hiện các chủ trương mang tính dân tộc, vấp phải phản đối mạnh mẽ của Pakistan. VAI TRÒ CỦA TRUNG QUỐC VÀ MỸ Trong các cuộc chiến tranh và xung đột trước đây, hai bên đều xuống thang trước khi tình hình có thể trở thành chiến tranh toàn diện. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng xung đột lần này có thể khác, vì bản chất của vụ tấn công khủng bố cũng như vai trò của Trung Quốc và Mỹ. Cuộc tấn công khủng bố ngày 22/4 vừa qua nhắm vào dân thường, đặc biệt là những người theo đạo Hindu, xảy ra vào thời điểm quan trọng, khi bang Jammu và Kashmir đang có những dấu hiệu phục hồi kinh tế. Vụ tấn công xảy ra khi Phó Tổng thống Mỹ JD Vance có chuyến thăm đầu tiên tới Ấn Độ để nhấn mạnh mối quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước. Để đáp trả Pakistan, Ấn Độ lần đầu tiên đình chỉ hiệp ước chia sẻ nước sông từ dãy Himalaya và Pakistan cáo buộc New Delhi đã chuyển nước trên một con sông lớn. Trong những tuần trước khi xảy ra vụ tấn công, giới quân sự Pakistan, đặc biệt là Tổng tư lệnh Lục quân Asim Munir, đưa ra những lập trường cứng rắn hơn, sử dụng những ngôn từ mang tính kích động để huy động dư luận, vào thời điểm Pakistan đang nỗ lực phục hồi sau cuộc khủng hoảng kinh tế và giảm sút sự liên quan đến việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan. Trong khi đó, Trung Quốc đã đầu tư hơn 55 tỷ USD vào hành lang kinh tế với Pakistan trong khuôn khổ sáng kiến Vành đai - Con đường, trong khi quan hệ giữa Bắc Kinh và New Delhi liên tục căng thẳng. Sáng 7/5, Trung Quốc lên tiếng kêu gọi Pakistan và Ấn Độ kiềm chế. Tuy nhiên, Trung Quốc khẳng định họ là đối tác chiến lược “trong mọi hoàn cảnh của Pakistan”, và “hoàn toàn hiểu được những lo ngại chính đáng về an ninh của Pakistan”. Các nhà quan sát cho rằng dù xung đột Ấn Độ - Pakistan đã xảy ra nhiều lần nhưng lần này cũng cần được xem xét trong bối cảnh địa - chính trị đã thay đổi, và hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ và Trung Quốc đang ở trong một cuộc chiến tranh lạnh mới và có lợi ích khác nhau ở Ấn Độ và Pakistan. THU LOAN (theo Bloomberg, AP, Reuters) Thế giới đang đứng trước nguy cơ xuất hiện thêm một mặt trận mới, sau khi Ấn Độ triển khai chiến dịch không kích hàng loạt mục tiêu ở Pakistan. Một tòa nhà ở vùng đất thuộc Kashmir do Pakistan quản lý tan hoang sau vụ tấn công của Ấn Độ ẢNH: AP Hôm qua, Ấn Độ và Pakistan đấu pháo hạng nặng dọc theo biên giới tranh chấp, sau khi New Delhi triển khai cuộc không kích nhằm vào đối thủ truyền kiếp. Ít nhất 34 người đã thiệt mạng trong đợt bạo lực tồi tệ nhất giữa hai nước láng giềng sau hai thập kỷ. Chính quyền ở khu vực Kashmir do Ấn Độ quản lý đã ra lệnh sơ tán người dân khỏi những nơi được đánh giá là nguy hiểm, khi cuộc xung đột giữa New Delhi và Islamabad leo thang. ẤN ĐỘ - PAKISTAN: Xung đột cũ, bối cảnh mới Sẽ không kích ăn miếng trả miếng? Xung đột Ấn Độ - Pakistan lần này không chỉ đơn thuần là phản ứng đối với một vụ tấn công khủng bố đẫm máu mà còn là kết quả của những mâu thuẫn lịch sử sâu sắc, sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc, và việc sử dụng các nhóm ủy nhiệm làm công cụ chiến lược. Thời gian tới, hai bên có thể có những hành động quân sự có kiểm soát, tương tự sau vụ không kích Balakot năm 2019. Dù chiến tranh toàn diện không phải là điều tất yếu, nhưng sai lầm trong tính toán hoặc áp lực chính trị nội bộ có thể dẫn đến những hậu quả khó lường nếu cộng đồng quốc tế không sớm can thiệp. Với việc cả Ấn Độ và Pakistan đã sử dụng vũ lực và công khai tuyên bố sẽ tiếp tục đáp trả, nguy cơ chiến tranh tổng lực là rất nghiêm trọng, dù khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân vẫn thấp. Hiệp định ngừng bắn năm 2021 gần như đã sụp đổ, và các vụ tấn công qua biên giới đang gia tăng. Kịch bản có khả năng cao nhất trong ngắn hạn là xung đột giới hạn kiểu “ăn miếng trả miếng” tương tự sau vụ không kích Balakot năm 2019; mỗi bên sẽ muốn tránh leo thang vượt quá ngưỡng có thể kiểm soát hoặc gây ra phản ứng mạnh từ cộng đồng quốc tế. Ngày 26/2/2019, Ấn Độ không kích một địa điểm gần Balakot, thuộc tỉnh Khyber Pakhtunkhwa của Pakistan. Đây là lần đầu tiên Ấn Độ tiến hành không kích sâu vào lãnh thổ Pakistan kể từ chiến tranh năm 1971, và là lần đầu máy bay chiến đấu vượt qua Đường Ranh giới Kiểm soát (LoC) trong nhiều thập kỷ. Vụ việc đánh dấu một sự thay đổi trong học thuyết quân sự của Ấn Độ, thể hiện lập trường cứng rắn hơn trong việc đối phó với khủng bố xuyên biên giới. Cụ thể, mục tiêu bị tấn công được cho là trại huấn luyện khủng bố của nhóm Jaish-e-Mohammed (JeM) - tổ chức đã nhận trách nhiệm vụ đánh bom liều chết ở Pulwama (Kashmir do Ấn Độ kiểm soát) trước đó 12 ngày (14/2/2019), khiến 40 dân quân Ấn Độ thiệt mạng. Ấn Độ tuyên bố đây là cuộc tấn công “phòng ngừa” nhằm vào trại huấn luyện chính của JeM, và đã tiêu diệt nhiều phần tử khủng bố. Chính phủ Ấn Độ nhấn mạnh họ đã tránh tấn công vào mục tiêu dân sự hoặc quân sự của Pakistan. Pakistan phủ nhận có thiệt hại nhân mạng và tuyên bố các máy bay Ấn Độ đã không đánh trúng mục tiêu. Hôm sau (27/2/2019), Pakistan trả đũa bằng các cuộc không kích qua LoC và bắn rơi một chiếc máy bay chiến đấu MiG-21 của Ấn Độ. Phi công Ấn Độ, Abhinandan Varthaman, bị bắt giữ nhưng sau đó được thả như một cử chỉ thiện chí. Vụ việc ngày 7/5 khiến căng thẳng giữa hai cường quốc hạt nhân leo thang nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ. Liên Hợp Quốc, Mỹ, Trung Quốc… kêu gọi kiềm chế và hạ nhiệt căng thẳng. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres lên án vụ tấn công hồi tháng 4 ở Kashmir và kêu gọi Ấn Độ và Pakistan “tránh một cuộc đối đầu quân sự có thể dễ dàng vượt khỏi tầm kiểm soát”. “Đừng nhầm lẫn: Giải pháp quân sự không phải là giải pháp”, ông Guterres viết trong một bài đăng trên X, lưu ý rằng căng thẳng giữa hai nước láng giềng đang “ở mức cao nhất trong nhiều năm”. Nếu có thêm thương vong dân sự, áp lực quốc tế sẽ tăng lên và có thể thúc đẩy vai trò hòa giải từ các bên thứ ba như Trung Quốc hoặc Nga. Xung đột Ấn Độ-Pakistan lần này có thể dẫn đến tái định hình các liên minh. Trung Quốc khẳng định tiếp tục hậu thuẫn Pakistan, trong khi Ấn Độ tích cực vận động các nước lớn như Mỹ, Nga và thế giới Ảrập để nhận sự ủng hộ. Cả hai bên có thể tăng cường quân sự hóa Kashmir, khiến tình hình càng thêm bất ổn. Vụ tấn công khủng bố ở Kashmir là nguyên nhân trực tiếp. Ngày 22/4/2025, các tay súng tấn công một điểm du lịch nổi tiếng ở Pahalgam, khu vực Kashmir do Ấn Độ kiểm soát, khiến 26 dân thường thiệt mạng, gồm 25 người Ấn Độ và 1 người Nepal. Ấn Độ cáo buộc các nhóm khủng bố có trụ sở tại Pakistan như Lashkar-e-Taiba (LeT) và Jaish-e-Mohammed (JeM) đứng sau vụ việc, dù chưa có nhóm nào chính thức nhận trách nhiệm. Chiến dịch trả đũa của Ấn Độ mang tên “Sindoor”. Ấn Độ đã phát động các cuộc tấn công bằng tên lửa nhằm vào 9 mục tiêu trong lãnh thổ Pakistan và khu vực Kashmir do Pakistan quản lý, tuyên bố chỉ nhắm vào các cơ sở hạ tầng khủng bố. Pakistan nói rằng, các cuộc không kích đã làm nhiều dân thường thiệt mạng, trong đó có trẻ em, đồng thời cáo buộc Ấn Độ đã tấn công các địa điểm dân sự và đền thờ, gọi đây là một “hành động chiến tranh trắng trợn”. Kashmir chính là gốc rễ của mâu thuẫn kéo dài. Khu vực Kashmir là điểm nóng tranh chấp giữa hai nước kể từ sau Phân chia Ấn Độ-Pakistan năm 1947. Cả hai đều tuyên bố chủ quyền toàn bộ vùng lãnh thổ này. Vụ không kích hôm 7/5 là cuộc tấn công sâu nhất của Ấn Độ vào lãnh thổ không tranh chấp của Pakistan kể từ chiến tranh 1971. Một nguyên nhân khác dẫn tới vụ xung đột mới nhất là áp lực chính trị và chủ nghĩa dân tộc ở Ấn Độ. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chịu áp lực lớn từ công chúng và truyền thông sau vụ thảm sát ở Pahalgam. Dư luận và truyền thông theo khuynh hướng dân tộc cực đoan tại Ấn Độ liên tục kêu gọi trả đũa bằng vũ lực, củng cố hình ảnh mạnh tay của chính quyền Thủ tướng Modi. THÁI AN BÌNH LUẬN QUỐC TẾ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==