THỨ HAI 5/5/2025 SÕ 125 0977.456.112 TRANG 3 TRANG 8 + 9 TRANG 15 “Phố trụ sở” Hà Tây bỏ hoang 17 năm Yên Bái: Nhiều công sở bỏ trống TRANG 7 KỲ HỌP THỨ 9, QUỐC HỘI KHÓA XV: SỬA ĐỔI HIẾN PHÁP, QUYẾT ĐỊNH SẮP XẾP CẤP TỈNH Nữ chuyên gia công nghệ người Việt đầu tiên của Google Chia sẻ tình thương, trách nhiệm cộng đồng HOA HẬU VIỆT NAM 2024: DỰ THẢO NGHỊ ĐỊNH MỚI VỀ XĂNG DẦU: Lại lo nguy cơ sân sau, chuyển giá Tiền Phong trích đăng bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm (toàn văn xin xem trên tienphong.vn) Tổng Bí thư Tô Lâm ẢNH: BAOCHINHPHU.VN ĐỘT PHÁ THỂ CHẾ, PHÁP LUẬT ĐỂ ĐẤT NƯỚC VƯƠN MÌNH Quản lý thế nào? TRỤ SỞ DÔI DƯ SAU SÁP NHẬP: CHUYỆN HÔM NAY Quyết sách lịch sử, định hình tương lai XEM TIẾP TRANG 3 TRANG 2 TRANG 4 + 5 n VĂN KIÊN Khai mạc sáng nay (ngày 5/5), Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi các đại biểu sẽ xem xét thông qua nhiều quyết sách lịch sử, đánh dấu bước ngoặt trong tiến trình cải cách, đổi mới và định hình tương lai phát triển của đất nước. Trụ sở Viện kiểm sát nhân dân Hà Tây cũ “cửa đóng then cài” nhiều năm, bên trong phòng Õc xuÕng cấp trầm trọng ẢNH: VĂN KIÊN
2 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 5/5/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG HIEÁU n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM …Để đưa Nghị quyết số 66-NQ/TW vào cuộc sống, mang lại những kết quả thiết thực, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân cần quán triệt, thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trong Nghị quyết, nhất là những nhiệm vụ, giải pháp cơ bản sau: Thứ nhất, phải bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật, phát huy cao độ tính Đảng trong xây dựng và thi hành pháp luật. Các cấp ủy Đảng phải lãnh đạo toàn diện, trực tiếp việc thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng thành pháp luật và tăng cường kiểm tra, giám sát công tác này. Mỗi cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, đi đầu trong chấp hành và tuân thủ pháp luật, lan tỏa tinh thần thượng tôn Hiến pháp, pháp luật. Xác định xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật và kiểm tra, giám sát việc tổ chức thi hành pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của các bộ, ngành Trung ương. Người đứng đầu Bộ, cơ quan ngang Bộ phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật, chịu trách nhiệm chính về chất lượng chính sách, pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của bộ, ngành mình. Thứ hai, đổi mới tư duy, định hướng xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực phát triển. Công tác xây dựng pháp luật phải thể chế hóa đầy đủ, đúng đắn, kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng; xuất phát từ lợi ích toàn cục của đất nước; dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”; phát huy dân chủ, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ hiệu quả quyền con người, quyền công dân; bảo đảm sự cân đối, hợp lý giữa mức độ hạn chế quyền với lợi ích chính đáng đạt được. Các quy định của luật phải mang tính ổn định, đơn giản, dễ thực hiện, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm. Coi trọng, chủ động nghiên cứu chiến lược, chính sách từ sớm, từ thực tiễn, từ kinh nghiệm của thế giới, góp phần tăng cường tính dự báo và nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật. Bên cạnh một số bộ luật, luật quy định về quyền con người, quyền công dân, tố tụng tư pháp cần cụ thể, về cơ bản các luật khác, nhất là luật điều chỉnh các nội dung về kiến tạo phát triển chỉ quy định những vấn đề khung, những vấn đề có tính nguyên tắc thuộc thẩm quyền của Quốc hội, còn những vấn đề thực tiễn thường xuyên biến động thì giao Chính phủ, bộ, ngành, địa phương quy định để bảo đảm linh hoạt, phù hợp với thực tiễn. Trong thời gian trước mắt, cần tập trung xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi, thông thoáng, minh bạch, an toàn, chi phí tuân thủ thấp; triệt để cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư, kinh doanh, hành nghề, thủ tục hành chính bất hợp lý; thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Bảo đảm thực chất quyền tự do kinh doanh, quyền sở hữu tài sản và quyền tự do hợp đồng; sự bình đằng giữa các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Tập trung xây dựng pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Khẩn trương sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật đáp ứng yêu cầu thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, sắp xếp đơn vị hành chính, gắn với phân cấp, phân quyền tối đa theo phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm” và việc cơ cấu lại không gian phát triển mới ở từng địa bàn. Xây dựng và hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động của các cơ quan tư pháp, bổ trợ tư pháp phù hợp với mục tiêu, định hướng cải cách tư pháp. Thứ ba, tạo đột phá trong công tác thi hành pháp luật. Phát huy cao độ tinh thần phục vụ Nhân dân, tư duy kiến tạo phát triển, hành động vì lợi ích chung của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Ưu tiên bảo đảm hiệu quả thi hành pháp luật nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và trong các lĩnh vực dân sinh quan trọng khác. Tập trung xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật trở thành chuẩn mực ứng xử của mọi chủ thể trong xã hội. Chú trọng công tác giải thích pháp luật và hướng dẫn áp dụng pháp luật. Tăng cường đối thoại, tiếp nhận, lắng nghe phản ánh, kiến nghị, giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc về pháp lý của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, địa phương. Thường xuyên đánh giá hiệu quả của pháp luật sau ban hành, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và xây dựng cơ chế kịp thời nhận diện, xử lý tổng thể, đồng bộ, tháo gỡ nhanh nhất những “điểm nghẽn” có nguyên nhân từ quy định của pháp luật. Thứ tư, nâng cao hiệu quả công tác hợp tác quốc tế, pháp luật quốc tế. Nâng cao năng lực của các cơ quan, tổ chức Việt Nam để đảm bảo thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ pháp lý quốc tế; tham gia hiệu quả vào việc xây dựng thể chế và pháp luật quốc tế, định hình trật tự pháp lý quốc tế. Xử lý hiệu quả các vấn đề pháp lý quốc tế phát sinh, nhất là tranh chấp đầu tư, thương mại quốc tế. Thực hiện cơ chế đặc biệt thu hút, xét tuyển, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực có trình độ cao, có kinh nghiệm thực tiễn về pháp luật quốc tế và hợp tác quốc tế về pháp luật, giải quyết tranh chấp quốc tế; xây dựng chiến lược tăng cường sự hiện diện của các chuyên gia Việt Nam trong các tổ chức pháp lý quốc tế và cơ quan tài phán quốc tế. Mở rộng hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp. Thứ năm, thực hiện các giải pháp đột phá nâng cao chất lượng nguồn nhân lực pháp luật; tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, cùng cơ chế tài chính đặc biệt cho công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Thực hiện chính sách đặc thù, vượt trội, áp dụng chế độ thù lao, thuê khoán tương xứng để thu hút, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tham gia các nhiệm vụ, hoạt động xây dựng pháp luật, thi hành pháp luật. Quan tâm đầu tư nâng cao chất lượng của các cơ sở nghiên cứu chiến lược, chính sách, các cơ sở nghiên cứu pháp luật của các cơ quan Trung ương. Ưu tiên nguồn lực xây dựng, phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo phục vụ đổi mới, hiện đại hóa công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật. Triển khai ngay Đề án xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về pháp luật và Đề án ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác xây dựng, kiểm tra và rà soát văn bản quy phạm pháp luật. Đổi mới cơ chế phân bổ, quản lý, sử dụng ngân sách dành cho công tác xây dựng pháp luật trên nguyên tắc kịp thời, đúng, đủ và gắn với khoán chi theo kết quả, sản phẩm của từng nhiệm vụ, hoạt động. Thành lập Quỹ hỗ trợ xây dựng chính sách, pháp luật. Thể chế, pháp luật có chất lượng, phù hợp với yêu cầu phát triển của thực tiễn và nguyện vọng của Nhân dân là yếu tố hàng đầu quyết định thành công của mỗi quốc gia. Do đó, để đất nước vươn mình phát triển mạnh mẽ, chúng ta dứt khoát nói “không” với bất cứ hạn chế, bất cập nào trong thể chế, pháp luật; không thỏa hiệp với bất kỳ yếu kém nào trong thiết kế chính sách, soạn thảo pháp luật, hay tổ chức thực thi. Với bản lĩnh cùng kinh nghiệm quý báu mà Đảng ta đã tích lũy được trong 95 năm lãnh đạo sự nghiệp cách mạng của dân tộc, kinh nghiệm của 80 năm lãnh đạo Nhà nước xây dựng thể chế, pháp luật, nhất là kinh nghiệm trong 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, cùng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của toàn dân, nhất định chúng ta sẽ thành công trong đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, phát triển. Xây dựng đất nước ta “bằng mười ngày nay” như tâm nguyện của Bác Hồ từng mong mỏi. TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM Tiền Phong trích đăng bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm (toàn văn xin xem trên tienphong.vn) Tổng Bí thư Tô Lâm ẢNH: BAOCHINHPHU.VN Đột phá thể chế, pháp luật để đất nước vươn mình
CHỈ ĐỊNH CHỦ TỊCH TỈNH KHI SÁP NHẬP Liên quan đến việc sửa đổi Hiến pháp và các luật có liên quan phục vụ cho việc sắp xếp tổ chức bộ máy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy cho biết, thời gian qua, Đảng ủy Quốc hội đã phối hợp với Đảng ủy Chính phủ và các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất các nội dung sửa đổi Hiến pháp. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có tờ trình gửi các đại biểu Quốc hội nêu các đề xuất sửa đổi. Nội dung sửa đổi tập trung vào các vấn đề liên quan đến Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội, chính quyền địa phương. Với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất sửa đổi, bổ sung các điều của Hiến pháp 2013 theo hướng sửa đổi, bổ sung điều 9 quy định bao quát, toàn diện hơn về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên theo mô hình tổ chức mới sau khi sắp xếp. Với chính quyền địa phương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiến nghị sửa đổi, bổ sung Điều 110. Cụ thể theo hướng không quy định chi tiết hệ thống đơn vị hành chính với tên của từng loại đơn vị theo ba cấp, mà chỉ quy định khái quát hai cấp là tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trả lời câu hỏi của phóng viên Tiền Phong về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện và sáp cấp xã thì việc phân cấp, phân quyền sẽ được thực hiện như thế nào? Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy cho biết, tại các kỳ họp trước, khi sửa đổi các luật có liên quan, Quốc hội cũng đã đổi mới để đẩy mạnh thực hiện phân cấp, phân quyền, tạo ra cơ chế linh hoạt cho cho các địa phương. Tại kỳ họp này, theo bà Thủy, tinh thần phân cấp, phân quyền để “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm” sẽ tiếp tục được thực hiện, tạo sự linh hoạt, chủ động cho các địa phương trong thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng lưu ý vấn đề quan trọng là khi được giao quyền các cơ quan có chủ động thực hiện nhiệm vụ được giao không? Đối với việc bầu các chức danh sau khi bỏ cấp huyện và sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, bà Thủy cho biết, trong lần sắp xếp tổ chức bộ máy lần này sẽ thực hiện cơ chế chỉ định, bổ nhiệm các chức vụ trong HĐND, UBND thay cho việc bầu như quy định hiện hành. Điều này sẽ tạo thuận tiện cho việc bố trí nhân sự, khai thác tối đa nguồn nhân lực hiện có. Tuy nhiên, theo bà, việc chỉ định nhân sự này chỉ thực hiện trong năm 2025, còn các năm tiếp theo sẽ thực hiện theo quy định hiện hành. RÚT NGẮN NHIỆM KỲ QUỐC HỘI TRƯỚC 3 THÁNG Về việc xem xét việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 20212026, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy cho biết, việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đây cũng là vấn đề được đặt ra ở nhiều nhiệm kỳ trước. Theo bà, sau khi Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng kết thúc, thông thường vào tháng 1, công tác bầu cử được tiến hành vào cuối tháng 5, tức có 4 tháng tiến hành các công việc liên quan để bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND và kiện toàn nhân sự cấp cao của Nhà nước. Đánh giá thời gian 4 tháng sau Đại hội Đảng mới tiến hành bầu cử là khá dài, bà Thủy cho rằng, hoàn thiện sớm về mặt nhân sự cấp cao Nhà nước sau Đại hội Đảng là cần thiết. Vì thế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét và nhất trí chủ trương báo cáo Quốc hội việc rút ngắn tầm 3 tháng nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và nhiệm kỳ HĐND các cấp, để làm sao cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội, HĐND lần tới tiến hành gần nhất có thể sau khi kết thúc Đại hội Đảng toàn quốc. “Như thế sẽ thuận lợi hơn trong kiện toàn bộ máy và nhân sự Nhà nước”, bà Thủy nói. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng thông tin, luật bầu cử được nghiên cứu sửa đổi theo hướng đơn giản hóa các khâu, các bước tiến hành bầu cử, rút ngắn thời gian thực hiện để công tác bầu cử khẩn trương, thuận lợi nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu đảm bảo quyền công dân về bầu cử và ứng cử. VĂN KIÊN Diễn ra từ ngày 5/5 - 30/6, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV sẽ xem xét quyết định nhiều nội dung quan trọng, trong đó trọng tâm là việc sửa đổi Hiến pháp, tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp và sáp nhập cấp tỉnh. Quốc hội cũng sẽ xem xét quyết định rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV khoảng 3 tháng cho phù hợp với nhiệm kỳ Đại hội Đảng. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Phương Thủy (đứng) ẢNH: NHƯ Ý 3 nThứ Hai n Ngày 5/5/2025 THỜI SỰ Sửa đổi Hiến pháp, quyết định sắp xếp cấp tỉnh Theo chương trình, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội sẽ xem xét, quyết định 54 nội dung về công tác lập hiến, lập pháp; 14 nhóm nội dung về kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước, giám sát và các vấn đề quan trọng khác. Đồng thời có 8 nhóm nội dung các cơ quan gửi báo cáo để các đại biểu Quốc hội nghiên cứu, làm cơ sở để thực hiện quyền giám sát và xem xét các nội dung theo quy định. KỲ HỌP THỨ 9, QUỐC HỘI KHÓA XV: CHUYỆN HÔM NAY Một trong những quyết sách quan trọng hàng đầu được Quốc hội xem xét tại kỳ họp này là sửa đổi Hiến pháp và các luật có liên quan, mở đường cho việc chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương từ 3 cấp sang 2 cấp (cấp tỉnh, cấp xã, không tổ chức chính quyền cấp huyện). Theo các chuyên gia, mô hình chính quyền địa phương 3 cấp được duy trì ở nước ta đã khá lâu. Bên cạnh những mặt thuận lợi, mô hình này cũng bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế, hình thành ra cấp trung gian (cấp huyện), khiến bộ máy cồng kềnh, chậm trễ trong thực hiện công việc, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, xã hội. Chủ một doanh nghiệp khi trò chuyện với PV Tiền Phong chia sẻ, việc không tổ chức chính quyền địa phương cấp huyện sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp, giúp giảm giấy tờ, thủ tục, cũng như tiết kiệm được rất nhiều thời gian và tiền bạc khi thực hiện các dự án. Theo đại diện doanh nghiệp, trước đây, khi thực hiện các dự án, thường phải trải qua rất nhiều khâu, thủ tục, từ cấp tỉnh, cấp huyện, cho tới cấp xã. Chỉ cần một cấp chậm trễ trong việc giải quyết thủ tục hành chính là dự án có thể bị đình trệ, gây thiệt hại lớn. Do đó, khi bỏ một cấp chính quyền, tức là đã giúp doanh nghiệp tiết kiệm được “núi” thời gian, tiền bạc cũng như cơ hội phát triển. Vì thế, nếu quyết sách trên được Quốc hội thông qua sẽ là cột mốc lịch sử, đánh dấu bước tiến lớn trong quá trình cải cách tổ chức bộ máy chính quyền địa phương. Quyết sách lịch sử này không chỉ giúp tinh gọn tổ chức bộ máy, tiết kiệm ngân sách mà quan trọng hơn còn loại bỏ các khâu trung gian, chuyển đổi phương thức quản trị để chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ người dân, doanh nghiệp nhanh hơn, hiệu quả hơn. Ngoài ra, tại kỳ họp này, Quốc hội cũng sẽ xem xét một quyết sách lịch sử khác - đó là việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Hiện cả nước có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh. Theo định hướng của Trung ương, sau khi sắp xếp, số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh giảm xuống còn 34 tỉnh, thành. Điều này không chỉ giúp giảm số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, tinh gọn bộ máy quản lý, tiết kiệm chi phí vận hành, tối ưu hóa ngân sách Nhà nước mà quan trọng hơn là sẽ mở ra các động lực phát triển mới. Các tỉnh mới sau sáp nhập có quy mô dân số, diện tích và tiềm lực kinh tế lớn hơn, tạo điều kiện thuận lợi để quy hoạch phát triển đồng bộ, đặc biệt trong các lĩnh vực giao thông, đô thị và công nghiệp. Bên cạnh đó, việc sáp nhập các tỉnh hướng biển, giúp cho việc kết nối giữa đồng bằng, miền núi với biển dễ dàng, thuận lợi hơn, tạo ra các động lực, tiềm lực mới để kinh tế các địa phương bứt phá. Đặc biệt, việc sáp nhập cấp tỉnh giúp thúc đẩy hợp tác liên vùng, tăng cường kết nối kinh tế, văn hóa và xã hội, góp phần xây dựng một Việt Nam thống nhất, hướng đến hùng cường và thịnh vượng. Với ý nghĩa đó, kỳ họp thứ 9, không chỉ là nơi đưa ra các quyết định then chốt có ý nghĩa lịch sử mà còn là cơ hội để Quốc hội khẳng định vai trò trung tâm trong định hướng phát triển đất nước. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong bối cảnh mới, việc nâng cao chất lượng trong các phiên thảo luận tại nghị trường là vấn đề cần được quan tâm. Trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Nội quy kỳ họp mới đây, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, việc sửa đổi nhằm chấm dứt tình trạng đại biểu “cầm giấy đọc” bài viết soạn sẵn tại hội trường, yêu cầu các ý kiến phải xuất phát từ thực tiễn và phản ánh đúng nguyện vọng của cử tri. Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý các đại biểu không được làm việc riêng, sử dụng điện thoại gây ồn ào trong hội trường, hay xin vắng mặt từ hai ngày trở lên, đặc biệt đối với đại biểu chuyên trách. Những quy định này nhằm đảm bảo tính chuyên nghiệp của Quốc hội, đáp ứng yêu cầu và kỳ vọng của nhân dân và cử tri. V.K Quyết sách lịch sử, định hình tương lai TIẾP THEO TRANG 1
4 n Thứ Hai n Ngày 5/5/2025 THỜI SỰ HOANG TÀN Có mặt trên phố Tô Hiệu, quận Hà Đông - nơi từng là trung tâm hành chính, chính trị của tỉnh Hà Tây cũ một thời, phóng viên Tiền Phong tận mắt chứng kiến sự xuống cấp, đổ nát của nhiều trụ sở thuộc các cơ quan nhà nước một thời của tỉnh này. Trong đó, nổi bật là hai trụ sở nằm sát nhau tại khu vực số 30 và 32 đường Tô Hiệu. Theo tìm hiểu, cách đây 17 năm, nơi này là trụ sở của Viện Kiểm sát nhân dân (số nhà 30) và Đài PT&TH Hà Tây (số nhà 32). Tuy nhiên, do để hoang nhiều năm nên cả hai trụ sở đều đã xuống cấp trầm trọng. Tại trụ sở Đài PT&TH Hà Tây cũ, phóng viên có mặt cũng đúng thời điểm bảo vệ tòa nhà kẽo kẹt kéo chiếc cổng sắt han rỉ cho một xe ô tô từ bên trong đi ra. Trụ sở này có tòa nhà 3 tầng mặt ngoài và 2 dãy nhà 2 tầng bên trong. Tổng diện tích của trụ sở là hơn 2.100m2. Cũng bởi không được sử dụng hiệu quả, nên các cánh cửa han rỉ, tường bong tróc, xập xệ. Phía bên ngoài người dân để la liệt các tấm biển hiệu, bàn ghế cũ nhếch nhác. Bảo vệ tòa nhà khi thấy phóng viên chụp ảnh liền hỏi: “Chú cũng là nhà báo hay sao. Mấy bữa trước, cũng có một số nhà báo đến đây chụp ảnh rồi viết bài. Chẳng hiểu sao đến giờ vẫn chưa có phương án giải quyết”. Một người dân cho biết, khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội, trụ sở hoạt động được một thời gian sau đó “bỏ hoang”, thỉnh thoảng mới có người đến để mở cửa ra vào, gần như không có hoạt động gì. Nằm sát trụ sở Đài PT&TH là trụ sở của Viện Kiểm sát nhân dân Hà Tây. Trụ sở này gồm có 1 tòa nhà 3 tầng và 1 dãy nhà 2 tầng, tổng diện tích là hơn 1.300m2. Sau khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội, qua nhiều lần thay đổi, trụ sở này được bàn giao cho Viện Kiểm sát nhân dân tối cao quản lý. Nhìn bên ngoài, tòa nhà lộ rÐ sự hoang hóa, biển hiệu số nhà cũng không còn, dấu tích để nhận biết trụ sở là tấm phù hiệu ngành kiểm sát được khắc trên tòa nhà bong tróc rất nhiều. Cách hai trụ sở trên không bao xa là trụ sở của Cục thống kê nằm ở số 55 Tô Hiệu. Điểm nổi bật của trụ sở này khiến ai đi ngang qua cũng phải ngạc nhiên, thắc mắc là sự đổ nát, tường loang lổ, bong tróc, cửa han rỉ. Phía bên ngoài được người dân tận dụng để làm nơi cắt tóc vỉa hè. Theo quan sát của phóng viên, trụ sở này có diện tích khoảng hơn 600m2. Bên ngoài được chia ra làm các ki ốt, bên trong là dãy nhà 2 tầng đổ nát. Sau khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội, trụ sở này được chuyển giao Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nay là Bộ Tài chính). Về sau, Tổng cục Thống kê điều chuyển nguyên trạng cơ sở nhà, đất này từ Văn phòng về Cục Thu thập dữ liệu và Ứng dụng Công nghệ thông tin thống kê quản lý. Gần 17 năm sau khi tỉnh Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội, nhiều trụ sở công của Hà Tây cũ bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng. Những tòa nhà từng là biểu tượng của cơ quan hành chính giờ đây trở thành nỗi ám ảnh về sự lãng phí, mất mỹ quan đô thị, gây bức xúc cho người dân. Quản lý thế nào? Bài 1: “Phố trụ sở” Hà Tây bỏ hoang 17 năm Trụ sở Viện kiểm sát nhân dân Hà Tây cũ “cửa đóng then cài” nhiều năm, bên trong phòng ốc xuống cấp trầm trọng Theo ghi nhận của phóng viên, trụ sở cũ của Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Yên Bái (đã sáp nhập với Sở Khoa học và Công nghệ thành lập Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Yên Bái và một bộ phận chuyển về Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch), tọa lạc trên đường Đinh Tiên Hoàng (phường Đồng Tâm, TP. Yên Bái), đang bỏ trống, chỉ còn phòng bảo vệ duy trì hoạt động. Khu đất của cơ quan này rộng khoảng 600m2, nằm ở vị trí đắc địa ngay trung tâm thành phố Yên Bái, liền kề Chi cục Hải quan Khu vực I - Hải quan Yên Bái và Ngân hàng Agribank. Công trình được thiết kế theo hình chữ L, gồm hai dãy nhà: dãy phía ngoài mặt tiền cao 4 tầng, còn dãy phía sau là khu bếp ăn và nhà để xe. Trong các phòng của tòa nhà, các lớp sơn còn mới, văn phòng phẩm, giấy tờ làm việc đã được chuyển sang văn phòng làm việc mới thuộc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Yên Bái. Chỉ có một đoạn hành lang trên tầng 3 dãy phía sau bày la liệt bằng khen, đồ đạc cũ. Trụ sở Bệnh viện Giao thông vận tải (BV GTVT) tỉnh Yên Bái trên đường Thanh Niên (phường Hồng Hà, TP Yên Bái) cũng đã dừng hoạt động. Bệnh viện nằm trên khuôn viên đất hơn 1.200 mét vuông với 4 tòa nhà gồm nhà điều trị Bệnh nhân khoa Đông y, nhà A, nhà B, nhà C. Nhiều máy móc, thiết bị y tế cũng bị để không, phủ bụi. Chị Nguyễn Thị Hải Hoàn, Kế toán trưởng của BV GTVT cho biết, các trang thiết bị, nhà cửa, cơ sở vật chất của bệnh viện khoảng hơn 9 tỷ đồng. Theo Quyết định 1922/QĐ-TTg của Một số trụ sở tại Yên Bái đang bỏ trống; nhiều máy móc, thiết bị đắt tiền không được sử dụng… Trụ sở Bệnh viện Giao thông vận tải Sáng 17/4, tiếp xúc cử tri Hà Nội trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu định hướng việc sắp xếp trụ sở, tài sản công dôi dư khi sắp xếp đơn vị hành chính. Theo Tổng Bí thư, những cơ quan, trụ sở dôi dư, trước hết sẽ ưu tiên cải tạo, sửa chữa làm trường học. Thứ hai, có thể sử dụng các cơ quan, trụ sở này thành cơ sở khám, chữa bệnh, trạm y tế phường... Thứ ba, có thể bố trí trụ sở, cơ quan dôi dư sau sắp xếp trở thành những nơi hoạt động văn hóa, thể dục thể thao cho nhân dân. TRỤ SỞ DÔI DƯ SAU SÁP NHẬP: YÊN BÁI: Việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, bỏ cấp huyện, giảm hàng loạt phường xã, đặt ra bài toán cấp bách về sắp xếp, sử dụng hiệu quả trụ sở dôi dư, nhất là trụ sở trên “đất vàng”. Do đó, quản lý, sử dụng khối tài sản công có giá trị lớn này, tránh bỏ hoang, lãng phí là vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm. Nhiều công sở bỏ trống
Trò chuyện với phóng viên, người cắt tóc vỉa hè cho biết, trước đây, có một cửa hàng sửa xe máy thuê và sử dụng. Nhưng mấy tháng nay, cửa hàng sửa xe đã chuyển đi chỗ khác nên cả tòa nhà để không. “Các cậu định thuê chỗ này hay sao? Hình như bây giờ người ta không cho thuê nữa thì phải. Cứ để tòa nhà hoang tàn, đổ nát thế này mất mỹ quan đô thị quá. Sao người ta không cho thuê, hoặc bán đi lấy tiền mà sử dụng vào việc khác”, người cắt tóc nói. Không chỉ tại phố Tô Hiệu, nhiều trụ sở khác trên địa bàn quận Hà Đông và các huyện thuộc Hà Tây cũ cũng chịu chung số phận. Trên phố Nguyễn Trãi (quận Hà Đông) cũng có hàng loạt trụ sở bỏ hoang, nhiều hạng mục đã xuống cấp. Điển hình trong đó là dãy nhà thuộc số 5 Nguyễn Trãi và nhà 2A Nguyễn Trãi thuộc ngành tòa án. Trụ sở này trước đây thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tây. Sau khi Hà Tây sáp nhập với Hà Nội, dãy nhà 6 tầng này được chuyển giao cho Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội. Đến năm 2020, sở này chuyển về Khu liên cơ trên đường VÐ Chí Công, tòa nhà bị bỏ hoang từ đó đến nay. KHÔNG SỬ DỤNG NHƯNG VẪN “ÔM” CHẶT “ĐẤT VÀNG” Theo tìm hiểu của PV Tiền Phong, sau khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội, các trụ sở trên được các đơn vị khai thác, sử dụng được một thời gian sau đó chuyển cho các cơ quan Trung ương quản lý. Cụ thể, trụ sở Đài PT&TH Hà Tây chuyển cho một cơ quan ở Trung ương; trụ sở Viện Kiểm sát nhân dân Hà Tây chuyển cho Viện Kiểm sát nhân dân tối cao quản lý, còn trụ sở Cục thống kê thì chuyển cho Tổng cục thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nay là Bộ Tài chính) quản lý. Trong thời gian đầu, các trụ sở này cũng “mở cửa” hoạt động nhưng chỉ được một thời gian thì “cửa đóng then cài”, bỏ mặc công trình xuống cấp. Trao đổi với Tiền Phong, một nguyên lãnh đạo TP Hà Nội cho biết, khi sáp nhập Hà Tây vào Hà Nội, vấn đề sắp xếp trụ sở các cơ quan hành chính nhà nước được bàn bạc kỹ lưỡng để sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí. Nhiều trụ sở của tỉnh Hà Tây cũ đã được chuyển đổi làm trụ sở các sở, ngành của Hà Nội. Ngoài ra, một số trụ sở cũng được chuyển giao cho các cơ quan Trung ương quản lý và sử dụng. Tuy nhiên, sau khi tiếp nhận các trụ sở, thay vì đưa vào hoạt động hiệu quả, nhiều cơ quan chỉ biết “ôm đất”, không đầu tư, cải tạo, nâng cấp và sử dụng, dẫn đến công trình bỏ hoang và nhanh chóng xuống cấp. “Chỉ một đoạn đường ngắn trên phố Tô Hiệu thôi đã có mấy trụ sở bỏ hoang nhiều năm rồi. Vậy tới đây, khi bỏ quận, huyện, sáp nhập các xã, phường, dư thừa nhiều trụ sở thì không biết sắp xếp, sử dụng ra sao. Toàn “đất vàng”, “đất bạc” cả, không sử dụng, gây lãng phí rất lớn”, một người dân trên phố Tô Hiệu bức xúc nói. THÀNH PHỐ HÀ NỘI CÓ Ý KIẾN, CÁC CƠ QUAN “BẤT ĐỘNG” Trước sự phản ánh của người dân và dư luận, được biết cuối năm 2024, UBND TP Hà Nội đã có văn bản gửi Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Viện kiểm sát nhân dân Tối cao và các đơn vị liên quan đề nghị kiểm tra, rà soát, kê khai phương án sắp xếp lại, xử lý nhà đất gửi Bộ Tài chính xem xét phê duyệt. Trường hợp các bộ, cơ quan Trung ương không có nhu cầu sử dụng các cơ quan nhà đất nêu trên, đề nghị chuyển giao về địa phương quản lý xử lý theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, tránh lãng phí. Tuy nhiên, sau chỉ đạo của UBND TP Hà Nội, đến nay các trụ sở vẫn trong cảnh bỏ hoang, chưa biết đến bao giờ mới được sắp xếp để sử dụng hiệu quả. VĂN KIÊN Trụ sở không sử dụng, cần chuyển cho địa phương quản lý Trao đổi với Tiền Phong về việc xử lý 3 trụ sở để hoang sau gần 17 năm Hà Tây sáp nhập về Hà Nội, ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục công sản – Bộ Tài chính cho biết, một số cơ quan trung ương muốn được đầu tư để thực hiện dự án mới. Quá trình này cần phải có thời gian nhất định. Tuy nhiên, với việc thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, các dự án trên có thể không còn phù hợp nữa. Do đó, vừa qua, Hà Nội đề xuất chuyển 3 cơ sở nhà đất trên về cho thành phố quản lý để giao cho các đơn vị khác trên địa bàn sử dụng hoặc thực hiện giao, cho thuê đất theo quy định về pháp luật đất đai. Theo ông Thịnh, việc chuyển giao các cơ sở nhà đất trên về địa phương sẽ do cơ quan trung ương quyết định. “Về cơ bản, các cơ quan trung ương sẽ chuyển giao về cho địa phương quản lý. Trong tay địa phương có công cụ, từ quy hoạch, chuyển mục đích sử dụng đất nên việc xử lý sẽ hiệu quả hơn”, ông Thịnh nói. 5 n Thứ Hai n Ngày 5/5/2025 THỜI SỰ Thủ tướng Chính phủ năm 2020 về tổ chức lại Cục Y tế Giao thông vận tải thuộc Bộ GTVT, Bệnh viện GTVT sẽ chuyển về tỉnh Yên Bái. Tuy nhiên, từ đó đến nay, bệnh viện vẫn chưa được UBND tỉnh Yên Bái tiếp nhận. Bên cạnh đó, giai đoạn cuối năm 2020, BV GTVT được Bộ GTVT phân loại là đơn vị đảm bảo chi thường xuyên, nhưng 3 năm trở lại đây, BV không thể đảm bảo chi thường xuyên nên nợ lương, chậm đóng BHXH cho cán bộ, nhân viên, người lao động. Từ tháng 1/2021 đến nay, BV nợ hơn 6 tỷ đồng tiền lương người lao động và tiền đóng BHXH, vì vậy, từ tháng 6/2024, BV dừng hoạt động khám, chữa bệnh do không đủ kinh phí. Các trụ sở cũ của Ngân hàng Nhà nước và Cục Thuế tỉnh Yên Bái, sau khi sáp nhập lần lượt vào Ngân hàng Nhà nước khu vực 4 và Chi cục Thuế khu vực 8 (đều đặt trụ sở tại tỉnh Phú Thọ), hiện đã được tận dụng làm văn phòng làm việc cho một số bộ phận trực thuộc các đơn vị này. ƯU TIÊN TRỤ SỞ CHO Y TẾ, GIÁO DỤC Đại diện Sở Tài chính Yên Bái cho biết, hiện trụ sở của Sở Thông tin và Truyền thông, UBND tỉnh đang dự kiến phương án sắp xếp, sau khi sáp nhập tỉnh. “Thời gian tới sẽ ưu tiên sắp xếp dành cho giáo dục, y tế, những công trình công cộng trước”, vị đại diện cho biết. Về những trụ sở của Chi cục Thuế, Ngân hàng Nhà nước trên địa bàn tỉnh Yên Bái, đại diện Sở Tài chính Yên Bái cho hay, sở cũng đang cân đối và chờ chủ trương của Trung ương. “Với các đơn vị có ít người nhưng có trụ sở quá to có thể chuyển sang nơi khác hẹp hơn hoặc ghép với các cơ quan khác”, vị đại diện nói. THÀNH ĐẠT Trụ sở của sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Yên Bái cũ SỔ TAY Sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh và xã phường đồng thời bỏ cấp huyện đang được đẩy mạnh, trở thành một xu hướng tất yếu trong tiến trình cải cách bộ máy hành chính nhà nước. Đây là bước đi đúng đắn nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương, hướng tới một nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp. Tuy nhiên, đi kèm với những lợi ích về tổ chức và nhân sự, việc sáp nhập cũng đặt ra một thách thức lớn: Xử lý hàng loạt trụ sở hành chính cũ bị dôi dư. Hàng ngàn công sở trên các khu “đất vàng” ở trung tâm đô thị và thị trấn nay không còn chức năng sử dụng. Nếu không có giải pháp hợp lý, nguy cơ lãng phí, xuống cấp hoặc bỏ hoang là điều đã từng xảy ra. Bài học từ việc sáp nhập Hà Tây vào Hà Nội năm 2008 là một minh chứng rõ nét. Sau 17 năm, hàng loạt trụ sở của tỉnh Hà Tây cũ ở khu vực Hà Đông vẫn rơi vào tình trạng bỏ không hoặc sử dụng manh mún, gây lãng phí nghiêm trọng. Tại nhiều tỉnh thành trong cả nước cũng xảy ra tình trạng tương tự, đơn cử như tỉnh miền núi Lào Cai, nhiều trụ sở cũ sau khi chuyển về trung tâm hành chính mới cũng bị bỏ hoang hoặc chỉ làm nhà kho, bãi xe. Những toà nhà từng là "đầu não" của chính quyền địa phương nay đang bị thời gian và cỏ dại chiếm lĩnh. Trả lời trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trong giai đoạn 2019 – 2021, khi thực hiện sắp xếp 21 đơn vị hành chính cấp huyện và 1.056 đơn vị hành chính cấp xã – qua đó giảm được 8 huyện và 651 xã – đã phát sinh tới 864 trụ sở dôi dư. Đáng lưu ý, trong số đó mới chỉ xử lý được 349 trụ sở, tương đương khoảng 40,39%. Con số này cho thấy tài sản dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính vẫn còn rất lớn và đặt ra một yêu cầu cấp thiết về quản lý, khai thác hiệu quả nguồn lực công. Trụ sở hành chính là tài sản công – nhưng không vì thế mà được phép bỏ mặc cho hao mòn vô ích bởi đó chính là tiền thuế của nhân dân. Những khu đất ấy, toà nhà ấy vẫn là những tài sản có giá trị rất lớn, không chỉ về tài chính mà còn là nguồn lực phát triển nếu được sử dụng hiệu quả. Việc để tài sản công rơi vào tình trạng "xôi hỏng bỏng không", “cha chung không ai khóc”, không chỉ là thiệt hại kinh tế, mà còn gây xói mòn niềm tin của nhân dân vào tính hiệu quả của quản lý nhà nước. Câu chuyện đặt ra không chỉ là làm sao sáp nhập cho bộ máy tinh gọn, mà làm sao sắp xếp cho hiệu quả nguồn lực. Quản lý trụ sở công sau sáp nhập phải được coi là một nội dung ngay trong kế hoạch cải cách, không thể để lại cho hậu kiểm. Giải pháp được tính đến là điều chỉnh công năng: trụ sở cũ có thể chuyển sang làm trạm y tế, lớp mầm non, trường nghề hoặc trung tâm học tập cộng đồng. Các mô hình vườn ươm khởi nghiệp, trung tâm hành chính công, nhà văn hóa hoặc thư viện của địa phương cũng là những hướng chuyển đổi hợp lý. Trong trường hợp cần thanh lý, có thể đấu giá công khai, minh bạch, tránh tình trạng “tài sản nhà nước rơi vào tay tư nhân” một cách âm thầm. Cuối cùng, việc giao trách nhiệm cụ thể và kiểm tra việc sử dụng trụ sở dôi dư phải được làm rõ ngay từ đầu: đơn vị nào quản lý, ai chịu trách nhiệm nếu để xảy ra lãng phí, hao mòn. Không thể có cái gọi là "tài sản công vô chủ" trong một nhà nước pháp quyền và trách nhiệm. Cải cách hành chính chỉ thành công khi mỗi tấc đất công được trân trọng, mỗi tài sản nhà nước được sử dụng hiệu quả và minh bạch. Đó mới là đổi mới thực chất, và là cam kết đối với nhân dân trong một nhà nước kiến tạo, phục vụ. NGUYỄN TUẤN Đừng để "vô chủ" Không để lặp lại bài học cũ Theo các chuyên gia, trong đợt sáp nhập cấp tỉnh, bỏ cấp huyện và sáp nhập cấp xã lần này, hàng nghìn trụ sở cơ quan hành chính có thể dôi dư. Do đó, việc xử lý hiệu quả các trụ sở này không chỉ tránh lãng phí mà còn có thể thêm nguồn lực lớn để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội. Tuy nhiên, để làm được điều đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan Trung ương và địa phương, cùng với các giải pháp đồng bộ, minh bạch và quyết liệt. Trụ sở Cục Thống kê tại 55 Tô Hiệu bị bỏ hoang nhiều năm, xuống cấp nghiêm trọng ẢNH: VĂN KIÊN
6 KHOA GIÁO n Thứ Hai n Ngày 5/5/2025 TRÀN LAN VI PHẠM Vừa qua, Hội phụ huynh của một trường trên địa bàn TP Nam Định (tỉnh Nam Định) gửi đơn lên Bộ trưởng Bộ GD&ĐT trình bày những bức xúc liên quan biến tướng dạy thêm học thêm. Hội phụ huynh cho biết, thời gian gần đây, trên địa bàn TP Nam Định nói riêng và một số địa phương khác xuất hiện tình trạng giáo viên lách luật. Họ tư vấn, động viên và hướng dẫn học sinh ra học thêm tại các trung tâm bên ngoài rồi hoán đổi giáo viên dạy. Cụ thể, Trường THPT Hoàng Văn Thụ, Trường THCS Phùng Chí Kiên (TP Nam Định) và một số trường khác trên địa bàn, các giáo viên ra trung tâm số 116 Hàn Thuyên, TP Nam Định, hoán đổi lớp cho nhau. Việc làm này khiến nhiều phụ huynh bức xúc và rất bất bình. Theo Hội phụ huynh, việc làm này vô tình tạo cho học sinh tính cách không trung thực, luồn lách và lươn lẹo. Do đó, Hội phụ huynh đề nghị Bộ GD&ĐT khẩn trương thanh tra, chấn chỉnh tránh tình trạng lách luật. Họ mong Bộ trưởng Bộ GD&ĐT có kế sách mới, tránh tình trạng dạy “chéo cánh” như hiện nay. Sau khi nhận được đơn của phụ huynh, Bộ GD&ĐT đã yêu cầu ngành giáo dục Nam Định kiểm tra và báo cáo về Bộ. Thanh tra Sở GD&ĐT Nam Định sau khi nhận được đơn phản ánh đã chuyển đơn đến UBND TP Nam Định để xem xét, kiểm tra và xử lí (nếu có) theo quy định của pháp luật. Việc dạy “chéo cánh” đã được báo Tiền Phong dự báo ngay sau khi Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT có hiệu lực. Không chỉ ở Nam Định, tại các trung tâm của Hà Nội được cấp phép, thực trạng này có diễn ra. Sở GD&ĐT Hà Nội vừa nhận được phản ánh về việc giáo viên Trường THCS Văn Yên (quận Hà Đông) dạy thêm bên ngoài nhà trường đối với học sinh đang được dạy chính khóa. Thực tế, qua kiểm tra đột xuất tại một cơ sở dạy thêm cách trường khoảng 100m, lãnh đạo Trường THCS Văn Yên phát hiện một số giáo viên của trường đang trực tiếp dạy thêm chính học sinh của mình, vi phạm quy định của Bộ GD&ĐT. Theo báo cáo, Trung tâm Giáo dục Văn Quán (nơi các giáo viên Trường THCS Văn Yên dạy thêm) đã đăng kí và được cấp phép hoạt động. 5 giáo viên Trường THCS Văn Yên, trong đó có 3 giáo viên đã ký hợp đồng làm việc với Trung tâm Giáo dục Văn Quán và báo cáo với nhà trường về việc tham gia dạy thêm tại trung tâm này. Ba giáo viên này dạy thêm ngoài trường với học sinh không phải học sinh lớp mình. Tuy nhiên, thời điểm kiểm tra, 3 giáo viên này dạy thêm ở địa điểm do Trung tâm Giáo dục Văn Quán điều động không đúng với địa chỉ đăng ký với trường. Trường hợp giáo viên Đ.T.M.H (chưa ký hợp đồng lao động với Trung tâm Giáo dục Văn Quán), tại thời điểm kiểm tra đang dạy nhóm học sinh lớp 7A8 là học sinh đang học trên lớp. Tại TPHCM, việc dạy thêm không đúng quy định vẫn diễn ra len lỏi ở các trường học, trung tâm. Giữa tháng 3, UBND phường Bình Hưng Hòa A (Bình Tân) kiểm tra các trung tâm gia sư, cơ sở dạy thêm học thêm và cũng phát hiện nhiều vi phạm. Tại Trung tâm gia sư Ý Mỹ, tầng trệt có 2 phòng, trong đó tại phòng nhỏ có 13 học sinh của 3 trường tiểu học Bình Thuận, Phù Đổng và Lạc Hồng, hầu hết học tiếng Việt và Toán lớp 3. Ở phòng lớn hơn có 24 học sinh đang học Toán, Tiếng Việt và Tiếng Anh bậc tiểu học. Hay tại Trung tâm gia sư Thiên Ngân, thời điểm kiểm tra có 18 em (hầu hết là học sinh Trường Tiểu học Phù Đổng), không có cam kết giữa phụ huynh và cơ sở. Trung tâm không niêm yết học phí, thời khóa biểu, danh sách giáo viên theo Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT,… Quan trọng hơn, các trung tâm này đã vi phạm quy định của Bộ GD&ĐT là không được dạy thêm các môn văn hóa đối với học sinh tiểu học. NGUỒN LỢI QUÁ LỚN Thực tế, nhiều giáo viên đã “khóc như mưa” khi Bộ GD&ĐT chấn chỉnh việc dạy thêm học thêm. Thu nhập từ dạy thêm quá lớn, gấp nhiều lần lương chính thức được nhận trong nhà trường, khiến nhiều giáo viên tìm mọi cách lén lút dạy thêm, nhận tiền trái quy định. TS. Nguyễn Tùng Lâm, nguyên Chủ tịch Hội Tâm lí Giáo dục Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) cho rằng, tinh thần của Thông tư 29 không chỉ cấm những biểu hiện dạy thêm sai quy định mà sâu xa hơn là giúp học sinh biết tự học. “Chúng ta nhồi nhét học sinh ngày dài đêm thâu, học sinh không thể rời xa được ông thầy thì rất nguy hiểm. Có thể vì học sinh không tự tin vào bản thân, giáo viên không tin vào năng lực của học trò, bố mẹ chưa tin vào con nên tìm cách kéo dài việc dạy thêm học thêm”, TS. Nguyễn Tùng Lâm nói. Ông cho hay, nguyên nhân khách quan là tình trạng thiếu trường, chất lượng không đồng đều giữa các trường ở thành phố lớn nên phụ huynh muốn con được học các trường tốp đầu, dẫn đến nở rộ học thêm dạy thêm. Nguồn lợi từ dạy thêm học thêm cũng là nguyên nhân khiến giáo viên khó dứt ra. Do đó, ông Lâm khẳng định, cần có chính sách hỗ trợ để giáo viên yên tâm với nghề. Thực tế, thu nhập của giáo viên so với các ngành nghề khác không thấp. Nhưng vẫn phải tạo ra được sức hút lớn để giáo viên có thể dám lìa bỏ những nguồn lợi khác. Có thể thấy rằng, giáo viên không được dạy thêm còn sốt ruột hơn phụ huynh, học sinh. Chính vì vậy, họ bất chấp tất cả để được dạy thêm. Ai cũng thấy, dạy thêm học thêm là nhu cầu chính đáng của giáo viên, người học, nhưng khi nhu cầu đó bị biến tướng, làm biến chất nhà giáo thì thà cắt bỏ tận gốc. NGHIÊM HUÊ Kỳ thi Tốt nghiệp THPT 2025 diễn ra từ ngày 2627/6 tới với gần 1,17 triệu thí sinh trên toàn quốc dự thi. Quy chế thi tốt nghiệp THPT quy định, trong một kỳ thi, mỗi môn thi có đề thi chính thức và đề thi dự bị. Đề thi phải bảo đảm tính chính xác, khoa học và tính sư phạm và lời văn, câu chữ rõ ràng. Đề bám sát yêu cầu cần đạt trong Chương trình giáo dục phổ thông, bảo đảm tính phân loại được thí sinh. Đề thi tự luận phải ghi rõ số điểm của mỗi câu hỏi, điểm của các môn thi được tính theo thang điểm 10. Mỗi đề thi có đáp án kèm theo, riêng đề thi tự luận có thêm hướng dẫn chấm thi. Đề thi sẽ được ghi rõ có mấy trang (đối với đề thi có từ 2 trang trở lên) và ghi rõ chữ “HẾT” tại điểm kết thúc đề thi. Quy chế thi cũng quy định rõ, đề thi, đáp án chưa công khai thuộc danh mục bí mật nhà nước độ “Tối mật” và quy định thời hạn bảo vệ đề thi. Cụ thể, đối với đề thi tự luận, thời hạn bảo vệ đề thi ở độ tối mật chỉ kết thúc khi hết hai phần ba (2/3) thời gian làm bài; đối với đề thi trắc nghiệm chỉ kết thúc khi hết thời gian làm bài của buổi thi; Đề thi dự bị chưa sử dụng tự giải mật ngay khi kết thúc buổi thi cuối cùng của kỳ thi. Trước kỳ thi, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quyết định thành lập Hội đồng ra đề thi kỳ thi tốt nghiệp THPT và ban hành các quy định cụ thể đối với công tác ra đề thi, gồm: Yêu cầu bảo mật đối với công tác ra đề thi; nguyên tắc làm việc; nhiệm vụ và quyền hạn; quy trình ra đề thi. Thành phần Hội đồng ra đề thi sẽ bao gồm: lãnh đạo Cục Quản lý chất lượng, lãnh đạo một số đơn vị liên quan thuộc Bộ GD&ĐT, lãnh đạo các cơ sở giáo dục đại học/sở GD&ĐT; người soạn thảo đề thi và phản biện đề thi… Sau khi có đề thi, ban in sao đề thi làm việc tập trung theo nguyên tắc cách ly triệt để từ khi bắt đầu tổ chức mở niêm phong túi đề thi gốc hoặc từ khi bắt đầu giải mã đề thi đến khi kết thúc buổi thi cuối cùng của kỳ thi. Những người đã vào vòng 1 của khu vực in sao đề thi phải được cách ly triệt để cho đến kết thúc buổi thi cuối cùng. Trong trường hợp đặc biệt, Chủ tịch hội đồng thi quyết định việc cho phép thành viên của ban in sao đề thi ra khỏi khu vực cách ly và bố trí phương án để bảo đảm bí mật tuyệt đối về đề thi. Trang thiết bị máy móc bị hỏng trong quá trình in sao đề thi chỉ được chuyển ra khỏi khu vực in sao đề thi khi kết thúc buổi thi cuối cùng. HÀ LINH Để “thích nghi” với quy định mới của Bộ GD&ĐT, một số giáo viên đã tìm cách lách quy định bằng hình thức dạy “chéo cánh” khiến nhiều phụ huynh bức xúc. Ghi nhận của phóng viên cho thấy, khi có quy định giáo viên dạy thêm ngoài trường phải đăng kí tại các trung tâm có giấy phép hoạt động, hàng loạt các trung tâm mọc lên. Trong số này, không ít những người đứng ra thành lập trung tâm là các nhà quản lí giáo dục, các nhà giáo đã về hưu. Trị tận gốc dạy thêm, học thêm tiêu cực Lớp học tại một trung tâm bồi dưỡng văn hóa ẢNH MINH HỌA Đề thi tốt nghiệp THPT thuộc danh mục bí mật Nhà nước độ “tối mật” Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT được kỳ vọng là liều thuốc đặc trị tình trạng dạy thêm, học thêm tiêu cực. Nhưng thực tế cho thấy việc chấn chỉnh dạy thêm, học thêm không thể một sớm một chiều. Bài 1: Ngăn chặn biến tướng Ảnh chỉ mang tính minh họa
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==