ĐÃ LẠC HẬU THỨ NĂM 24/4/2025 SÕ 114 0977.456.112 Đề xuất mô hình 3 tầng TRANG 11 CỰU THỨ TRƯỞNG HOÀNG QUỐC VƯỢNG BỊ ĐỀ NGHỊ 6-7 NĂM TÙ TRANG 2 TRANG 6 CHUNG KHẢO HOA HẬU VIỆT NAM 2024: TPHCM DỊP LỄ 30/4: TRANG 4 DỰ KIẾN CHI 170.000 TỶ ĐỒNG CHO CBCC NGHỈ, THÔI VIỆC Dấu ấn chưa từng có Cử tri lo lắng sữa giả, thuÕc giả TRANG 8 + 9 TRANG 15 TRANG 5 Chủ tịch nước Lương Cường MÔ HÌNH TRƯỜNG THPT CHUYÊN: Học sinh trường THPT Trần Phú, Hà Nội trao đổi thông tin trước kỳ thi học kỳ ẢNH: HỒNG VĨNH Hành lang trắng CHUYỆN HÔM NAY Thực phẩm chức năng, sữa kém chất lượng đang âm thầm len lỏi vào bệnh viện - nơi đáng lẽ phải là chốn bảo vệ sự sống, nơi người bệnh đặt trọn niềm tin vào y đức và đạo lý nghề nghiệp. XEM TIẾP TRANG 6 n NGUYỄN TUẤN CHỦ TỊCH NƯỚC LƯƠNG CƯỜNG THĂM CẤP NHÀ NƯỚC TỚI LÀO: CHUYẾN THĂM NGHĨA TÌNH MANG NHIỀU Ý NGHĨA Sôi động lễ hội, du lịch
2 THỜI SỰ n Thứ Năm n Ngày 24/4/2025 GÓC BIẾM BIẾM HỌA CỦA LET Giá trị của những thỏa thuận lịch sử trên bàn đàm phán Phát biểu tại hội thảo quốc tế “50 năm thống nhất đất nước: Vai trò kiến tạo hòa bình của ngoại giao trong lịch sử và hiện tại” sáng 23/4, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh vai trò của hoạt động ngoại giao đối với những chiến thắng quan trọng của Việt Nam trong lịch sử. “Cách đây tròn 50 năm, thắng lợi lịch sử của Chiến dịch Hồ Chí Minh (tháng 4/1975) đã kết thúc cuộc kháng chiến trường kỳ giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Trong hành trình ấy, ngoại giao đã đóng vai trò hết sức quan trọng. Ngoại giao đã kết hợp với quân sự, chính trị, tạo ra thế trận vừa đánh vừa đàm, huy động sức mạnh tổng hợp của dân tộc, trong đó đấu tranh quân sự và chính trị là cơ sở cho đàm phán trên mặt trận ngoại giao. Ngược lại, đấu tranh ngoại giao đã góp phần cộng hưởng thắng lợi và hỗ trợ cho các hoạt động đấu tranh chính trị và quân sự. Từ Hội nghị Geneve năm 1954 đến Hiệp định Paris năm 1973. Những thỏa thuận lịch sử trên bàn đàm phán đã tạo ra cơ hội để chúng ta tiến tới giành độc lập, kết thúc chiến tranh, thống nhất đất nước”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh. Hồi tưởng về quá trình đàm phán Hiệp định Paris đầy cam go thử thách từ năm 1968 đến năm 1973, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình cho biết trong thông điệp gửi đến hội thảo: “Khi ấy, chúng tôi đều nhận thức rằng chiến trường sẽ quyết định đàm phán. Tình hình quân sự sẽ quyết định vị thế của đoàn đàm phán. Còn ngoại giao, cụ thể là đàm phán, có một vai trò quan trọng, là phát huy thắng lợi của chiến trường. Căn cứ vào tình hình chính trị của ta và đối phương, phải tìm ra một giải pháp có lợi nhất cho nhân dân ta. Cụ thể, chúng ta đã đặt ra giải pháp là yêu cầu Mỹ phải rút quân, còn vấn đề Việt Nam thì để Việt Nam giải quyết. Có thể nói, Hiệp định Paris đã góp phần to lớn vào thắng lợi vang dội Mùa Xuân năm 1975”. Theo Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn, thế và lực mới của đất nước cho phép Việt Nam có cách tiếp cận mới, như được nêu trong Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về “hội nhập quốc tế trong tình hình mới”. Từ vị thế của một quốc gia tiếp nhận sang quốc gia đóng góp, từ một quốc gia đi sau sang một quốc gia vươn lên, có khả năng và điều kiện tham gia sâu hơn, trách nhiệm hơn vào việc giải quyết các vấn đề chung của thế giới. Phó Thủ tướng khẳng định, từ bài học trong cuộc đấu tranh thống nhất đất nước, Việt Nam sẽ tích cực tham gia xây dựng và bảo vệ trật tự quốc tế công bằng, bình đẳng dựa trên luật pháp quốc tế, nâng tầm đóng góp của Việt Nam vào việc bảo đảm an ninh và kiến tạo hòa bình trên thế giới. MINH HẠNH - NHƯ Ý Xin ông cho biết kết quả nổi bật trong hợp tác giữa Việt Nam và Lào trong thời gian qua? Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Cường: Quan hệ Việt Nam - Lào là quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện. Thời gian qua, dù tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, quan hệ Việt Nam - Lào luôn được hai Đảng, hai nước quan tâm vun đắp, không ngừng phát triển. Hai nước thường xuyên trao đổi đoàn, gặp gỡ, tiếp xúc ở các cấp, nhất là cấp cao. Qua các chuyến thăm, gặp gỡ với nhiều cơ chế khác nhau, lãnh đạo hai Đảng, hai nước đã tăng cường sự tin cậy, gắn bó với nhau, đồng thời đạt được nhiều thỏa thuận quan trọng mang tính chiến lược, thể hiện quyết tâm củng cố nền tảng hữu nghị đặc biệt, thúc đẩy quan hệ ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả và bền vững lâu dài. Hợp tác toàn diện mọi mặt giữa hai nước tiếp tục được đẩy mạnh và đạt nhiều kết quả, từ chính trị, quốc phòng an ninh, kinh tế, văn hóa xã hội, y tế, giáo dục cũng như phối hợp ở các diễn đàn khu vực, quốc tế. Đặc biệt, với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của lãnh đạo hai Đảng, hai nước, việc triển khai các thỏa thuận, tuyên bố giữa hai Đảng, hai nước được triển khai tích cực, ví dụ như các Dự án Nhà Quốc hội Lào, cảng Vũng Áng là minh chứng sinh động cho sự hợp tác hiệu quả này. Ngoài ra, nhiều cụm dự án trọng điểm cũng được khơi thông, tạo động lực mới cho hợp tác hai nước thời gian tới. Giao lưu nhân dân, trao đổi đoàn, thăm hỏi giữa các địa phương, các cấp, các ngành hai nước diễn ra thường xuyên, chặt chẽ, vừa góp phần củng cố nền tảng vững chắc của quan hệ hữu nghị Việt Nam - Lào, vừa thể hiện tình cảm keo sơn gắn bó của nhân dân hai nước - những người đồng chí, anh em đã cùng nhau kháng chiến, giành độc lập dân tộc trước đây và xây dựng, bảo vệ đất nước ngày nay. Có thể nói, có được những kết quả quan trọng, tích cực này là nhờ sự phấn đấu, quyết tâm chung của hai Đảng, hai nước trong suốt thời gian qua. Đây cũng là minh chứng cho mối quan hệ truyền thống đặc biệt trước sau như một giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Lào, mối quan hệ “có một không hai trên thế giới” mà chúng ta và các bạn Lào thường gọi nhau thân tình và đầy tự hào như vậy. CỦNG CỐ NIỀM TIN Xin ông cho biết mục đích, ý nghĩa về chuyến thăm cấp Nhà nước tới Lào của Chủ tịch nước Lương Cường? Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Lào của Chủ tịch nước Lương Cường và đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam mang nhiều ý nghĩa. Đây là chuyến thăm cấp Nhà nước tới Lào đầu tiên của Chủ tịch nước Lương Cường, thể hiện sự coi trọng và ưu tiên cao của Việt Nam với Lào và quyết tâm của lãnh đạo hai Đảng, hai nước trong thúc đẩy quan hệ đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam- Lào. Chuyến thăm diễn ra khi hai Đảng, hai nước đang quyết liệt triển khai nghị quyết Đại hội Đảng và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước, đồng thời cùng thúc đẩy triển khai thắng lợi kết quả cuộc gặp giữa hai Bộ Chính trị, cuộc gặp giữa ba đồng chí lãnh đạo ba Đảng Việt Nam - Lào - Campuchia, kỳ họp của Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Lào và nhiều thỏa thuận cấp cao khác. Chuyến thăm sẽ góp phần cụ thể hóa và đẩy mạnh triển khai nhiều nội dung hợp tác hai nước một cách thực chất và hiệu quả hơn thời gian tới. Chuyến thăm diễn ra trong những ngày tháng 4 lịch sử của năm 2025, năm có nhiều mốc son kỷ niệm ở cả hai nước, trong đó chúng ta kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, các bạn Lào kỷ niệm 50 năm Quốc khánh. Đây là chuyến thăm nghĩa tình, là dịp để hai Đảng, hai nước cùng ôn lại truyền thống gắn bó, quan hệ thủy chung “có một không hai”, “tình sâu hơn nước Hồng Hà Cửu Long” của những người anh em, đồng chí đã kề vai sát cánh, chia ngọt sẻ bùi trong kháng chiến và xây dựng đất nước. Chuyến thăm sẽ vừa góp phần củng cố niềm tin và tăng cường tin cậy chính trị, sức mạnh của tình đoàn kết Việt Nam- Lào, vừa tuyên truyền cho nhân dân hai nước, nhất là thế hệ trẻ, về quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, tài sản chung vô giá của hai dân tộc, là hình mẫu có một không hai trên thế giới. Đây là nền tảng vô cùng vững chắc để hai nước tiếp tục cùng vượt qua các thách thức, khó khăn, đồng hành cùng nhau bảo vệ và phát triển đất nước, đóng góp cho hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển ở khu vực và thế giới. Tôi tin tưởng chắc chắn rằng chuyến thăm sẽ thành công tốt đẹp, đánh dấu một chặng đường phát triển của quan hệ Việt Nam - Lào với những kết quả đáng tự hào, sẵn sàng bước vào giai đoạn phát triển mới với sự tin cậy, thủy chung son sắt, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện. Cảm ơn Thứ trưởng! BÌNH GIANG (ghi) Chuyến thăm nghĩa tình mang nhiều ý nghĩa QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : LEÂ HUY n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Chủ tịch nước Lương Cường CHỦ TỊCH NƯỚC LƯƠNG CƯỜNG THĂM CẤP NHÀ NƯỚC TỚI LÀO: Nhận lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch nước CHDCND Lào Thongloun Sisoulith, Chủ tịch nước Lương Cường sẽ thăm cấp Nhà nước tới Lào từ ngày 24 - 25/4. Trước thềm chuyến thăm, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cường có cuộc trả lời phỏng vấn báo chí. Chuyến thăm sẽ vừa góp phần củng cố niềm tin và tăng cường tin cậy chính trị, sức mạnh của tình đoàn kết Việt Nam - Lào, vừa tuyên truyền cho nhân dân hai nước, nhất là thế hệ trẻ, về quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, tài sản chung vô giá của hai dân tộc, là hình mẫu có một không hai trên thế giới.
3 nThứ Năm n Ngày 24/4/2025 THỜI SỰ MỖI TÊN XÃ, TÊN PHƯỜNG ĐỀU CÓ Ý NGHĨA VĂN HÓA, LỊCH SỬ Thưa ông, Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố vừa công bố tên gọi dự kiến các phường, xã sau khi sáp nhập, trong đó giữ được rất nhiều tên có yếu tố lịch sử, văn hóa. Ông nhìn nhận thế nào về vấn đề này, đặc biệt, khi trước đó có nhiều thông tin về việc sẽ đặt tên gắn với số thứ tự? Hà Nội là địa phương đặc biệt, là Thủ đô nghìn năm văn hiến, mỗi con phố, tên đường, địa danh đều mang yếu tố lịch sử sâu đậm. Tôi nghĩ rằng, lãnh đạo Hà Nội đã cân nhắc rất kỹ. Những tên quen thuộc như Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa... thì không thể bỏ được. Tôi thấy, phương án đặt tên dự kiến của Hà Nội rất hợp lý. Nhưng cũng có địa phương, dự kiến đặt tên xã, phường sau sáp nhập theo một cái tên gợi nhớ về vùng đất rộng lớn hơn, như là tên huyện cũ, sau đó đánh số thứ tự. Phải khẳng định rằng, tất cả tên xã, phường, quận, huyện của Việt Nam đều có ý nghĩa sâu sắc, mang đậm yếu tố lịch sử, văn hóa. Nhưng, cũng phải thấy rằng, lần đặt tên này cũng là một dấu ấn lịch sử mới trong kỷ nguyên mới. Theo tôi, quan trọng hơn cái tên, là nhận thức của con người, nhận thức của mỗi người, trong bối cảnh sáp nhập này, luôn nhớ về địa danh gắn bó với mình, dẫu địa danh, cái tên đó còn hay không. Cũng phải nói là việc đặt tên đơn vị hành chính mới rất khó, phải chia sẻ với những người làm công tác này, bởi khó có thể thỏa mãn được tất cả mọi người. Nếu được cái này, có khi phải chấp nhận mất cái khác, đó là sự thật. Rồi, phải thực hiện theo quy chuẩn thống nhất, đồng bộ trong cả nước, nên khó có thể đáp ứng được tất cả. Đảng ta xác định, văn hóa Việt Nam là thống nhất trong đa dạng, không phân biệt dân tộc nào, không phân biệt Bắc - Trung - Nam, không phân biệt nơi này nơi kia. Việt Nam đã trải qua hàng nghìn năm lịch sử, vượt qua bao nhiêu sóng gió, gắn bó, đoàn kết với nhau... bây giờ vì cái tên này, cái tên kia mà mất đoàn kết thì không ổn. Văn hóa chính là sự bao dung, văn hóa chính là sự sẻ chia, văn hóa chính là sự hòa đồng. Chính nhờ sự đoàn kết mà Việt Nam giữ được đất nước, nhờ sự đoàn kết mà phát triển. Vậy thì phải có tính bao dung, rộng lượng, cái riêng phải hòa vào cái chung, nhưng trong cái chung cũng không để mất cái riêng, bởi cái riêng càng phong phú, giàu bản sắc bao nhiêu thì cái chung cũng càng phong phú, mạnh mẽ bấy nhiêu. Cái chung và cái riêng có mối liên hệ mật thiết với nhau, riêng có mạnh thì chung mới mạnh. Điều đó đã trở thành lẽ sống, tư duy, cách hành xử của người Việt Nam, nên giữ truyền thống đó. KHÔNG ĐỂ XẢY RA NHỮNG TỔN THƯƠNG VỀ VĂN HÓA Như ông vừa nói, cũng có những lo ngại khi sáp nhập, sẽ có tâm lý “tỉnh anh, tỉnh tôi, xã anh, xã tôi”. Vậy, làm thế nào để duy trì sự đoàn kết, không để nảy sinh những vấn đề mất đoàn kết, ảnh hưởng đến sự phát triển chung, thưa ông? Phải nói rằng đây là một vấn đề lớn. Nhưng, như tôi đã nói, mỗi người phải tự thắng chính bản thân mình. Như Tổng Bí thư Tô Lâm nói, phải đặt vấn đề lớn hơn, “quê hương là đất nước”. Tổng Bí thư cũng nêu, đây là thời điểm tốt nhất để sàng lọc cán bộ. Nếu cán bộ vẫn còn tư tưởng địa phương chủ nghĩa, phe cánh, trù dập người khác, cứ “quê tôi, quê anh, tỉnh tôi, tỉnh anh” gây mất đoàn kết nội bộ thì phải bị xử lý. Ở đây, tôi xin nhấn mạnh là không được để những tổn thương về văn hóa. Tổn thương văn hóa rất khó lành, rất khó chữa. Biện pháp duy trì sự đoàn kết thì có muôn vàn cách áp dụng trong muôn vàn hoàn cảnh, nhưng giả sử một tỉnh nào đó không còn tên nữa khi sáp nhập, thì trong tập thể lãnh đạo tỉnh sau sáp nhập, nhất là người đứng đầu, phải ứng xử trân trọng, tế nhị, thậm chí quan tâm hơn mức bình thường đối với địa phương không còn tên nữa. Thời điểm đó, có khi, chỉ một câu nói bình thường trở thành mâu thuẫn. Vì thế, phải có cái nhìn rộng rãi, khoáng đạt. Tôi nhắc lại, đừng nhìn theo kiểu tiểu nông mãi, cứ “quê tôi, quê anh, địa phương tôi, địa phương anh” thì không phát triển được. Hiện nay, chúng ta tinh gọn bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính để hướng tới sự phát triển, dân giàu nước mạnh, để sánh vai với các cường quốc trên thế giới. Chính yếu tố văn hóa, sẽ giúp chúng ta nhận thức đúng đắn, từ đó có hành động, việc làm đúng đắn hướng tới mục tiêu đó. Cần tập trung hướng tới kết quả của “cuộc cách mạng” này. Mà đã là cách mạng, thì không thể không có những hy sinh, mất mát, nhưng nếu mất cái nhỏ để được cái lớn hơn thì cũng xứng đáng. CÁN BỘ CÓ TƯ TƯỞNG CỤC BỘ ĐỊA PHƯƠNG THÌ KHÔNG THỂ PHÁT TRIỂN ĐƯỢC Như ông nói, việc sáp nhập đơn vị hành chính hướng tới mở rộng không gian phát triển. Điều cần thiết là cần gắn kết các cộng đồng dân cư với nhau, duy trì sự đoàn kết để phát triển. Điều này, có vai trò đặc biệt quan trọng của đội ngũ cán bộ, thưa ông? Tôi thấy, nhiều địa phương sáp nhập với nhau để tạo ra động lực phát triển mới, có nguồn tài nguyên, nhân lực lớn hơn, kết nối giao thông thuận tiện hơn. Tuy nhiên, để phát triển được những tiềm năng đó, thì cán bộ là gốc. Điều kiện thuận lợi đấy, nhưng đòi hỏi cán bộ phải nâng tầm mới đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ mới. Tôi thấy rằng, việc tinh gọn bộ máy, sắp xếp các đơn vị hành chính cũng là dịp để nâng cao năng lực, nhận thức, tư tưởng, trình độ chuyên môn, khả năng lãnh đạo, quản lý của cán bộ các cấp. Đặc biệt, bây giờ chính quyền địa phương còn 2 cấp, gần dân, sát dân hơn thì điều này càng quan trọng. Vấn đề văn hóa như trao đổi ở trên thiên về tình cảm, sâu đậm trong trái tim mỗi người, nên người dân bàn nhiều đến tên gọi, nơi đặt trung tâm hành chính, và tất nhiên, nó có ảnh hưởng nhất định. Tuy nhiên, như tôi nói, trên cơ sở vì cái chung, cán bộ, lãnh đạo cần “nhìn về một hướng”, tập trung tất cả cho công việc. Ai còn tư tưởng cục bộ địa phương thì phải chấm dứt. Cán bộ mà còn phân biệt tỉnh tôi, tỉnh anh thì không thể phát triển được. Những người như thế cần đứng sang một bên cho người khác làm. Thế hệ trẻ bây giờ rất tài năng, nếu chúng ta trọng dụng họ, xếp đúng chỗ, giao đúng việc, có kiểm tra, giám sát, bồi dưỡng lộ trình phát triển, lớp trẻ có thể gánh vác các công việc lớn của đất nước không thua kém thế hệ cha ông... Trân trọng cảm ơn ông! TRƯỜNG PHONG (thực hiện) Theo tờ trình của Đảng ủy UBND tỉnh Thanh Hóa về kết quả thực hiện quy trình hồ sơ Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Thanh Hóa, đến ngày 23/4, tất cả các xã, phường, thị trấn thuộc phạm vi thực hiện sắp xếp và 26 huyện, thị xã, thành phố đã hoàn thành lấy ý kiến nhân dân và thông qua HĐND cấp xã, cấp huyện đối với việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của địa phương, đạt được sự đồng thuận, thống nhất cao của cử tri và nhân dân. Theo đó, sẽ sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Thanh Hóa từ 547 xã, phường, thị trấn còn 166 xã, phường (gồm 19 phường, 147 xã (71 xã đồng bằng; 76 xã miền núi, trong đó có 16 xã biên giới), giảm 381 đơn vị, tương ứng giảm 69,65%. Đặc biệt, huyện biên giới Mường Lát có 8 đơn vị hành chính xã, thị trấn được giữ nguyên và cũng là huyện duy nhất không sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã. Lý do không sáp nhập các xã tại huyện Mường Lát là do thực hiện định hướng giữ ổn định số lượng xã, thị trấn biên giới giáp nước bạn Lào để không ảnh hưởng đến quốc phòng - an ninh và bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia. HOÀNG LAM Trao đổi với phóng viên Tiền Phong về vấn đề đặt tên xã, phường mới sau sáp nhập, TS. Nguyễn Viết Chức - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội (nay là Ủy ban Văn hóa, Giáo dục), nhấn mạnh: “Không được để những tổn thương về văn hóa, bởi tổn thương văn hóa rất khó lành”. Ta phải đặt vấn đề lớn hơn nữa, mỗi người, mỗi cán bộ phải coi trọng yếu tố văn hóa. Tên gọi là một vấn đề, một khía cạnh văn hóa. Trong phát triển kinh tế - xã hội, phải luôn luôn nhớ tới yếu tố văn hóa. Thiếu yếu tố này là thiếu đi một vấn đề lớn. Đặc biệt, với cán bộ, phải trân trọng, tôn trọng văn hóa của từng địa phương. Các phường, các xã nhập vào, lãnh đạo không thể cục bộ địa phương, “phường anh, phường tôi” mà phải trân trọng văn hóa chung, trân trọng từng nét đặc trưng riêng của từng phường, từng phố, từng xã, từng làng. Tên làng, tên xã cũng nằm trong văn hóa lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc. Đây là câu chuyện lớn. Không để tổn thương về văn hóa Quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) dự kiến sẽ sắp xếp thành 2 phường: Hoàn Kiếm, Cửa Nam. Trong ảnh là phố Cửa Nam ẢNH: DUY PHẠM Huyện duy nhất của Thanh Hóa giữ nguyên các xã sau sắp xếp LỰA CHỌN TÊN XÃ, PHƯỜNG SAU SÁP NHẬP: T.S Nguyễn Viết Chức
GIỮ NGUYÊN QUY TRÌNH CÔNG TÁC NHÂN SỰ Tiếp tục chương trình phiên họp, sáng 23/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 71/2022 của Quốc hội ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội. Về quy trình tiến hành công tác nhân sự tại kỳ họp, Tổng Thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết, có ý kiến đề nghị rút gọn các quy trình tại kỳ họp liên quan đến việc bầu, phê chuẩn các chức danh của Nhà nước; miễn nhiệm, bãi nhiệm, phê chuẩn đề nghị miễn nhiệm, cách chức, cho thôi làm nhiệm vụ đại biểu Quốc hội… để tránh hình thức. Về việc này, Ban Soạn thảo nhận thấy, việc xem xét, quyết định các vấn đề về công tác nhân sự là thẩm quyền quan trọng của Quốc hội, cần phải bảo đảm thận trọng, chặt chẽ, kỹ lưỡng. “Do đó, Ban Soạn thảo xin được giữ các nội dung liên quan đến quy trình tiến hành công tác nhân sự tại kỳ họp như Nội quy kỳ họp Quốc hội hiện hành”, ông Tùng nêu rõ. Nêu ý kiến về công tác nhân sự, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhất trí giữ nguyên quy trình về bầu, phê chuẩn, bãi nhiệm các chức danh nhà nước như hiện hành. Theo Chủ tịch Quốc hội, việc này thực hiện theo quy trình, hướng dẫn của Đảng, quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương. Cùng với việc nâng cao chất lượng thảo luận, ông Trần Thanh Mẫn cũng lưu ý, Quốc hội phải tăng cường sự tương tác với cử tri, chứ không chỉ tiếp xúc cử tri định kỳ trước và sau mỗi kỳ họp. Nhấn mạnh điều này rất quan trọng, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Quốc hội tới đây cần phải tính toán nội dung này. GIAO MỘT ĐẦU MỐI TIẾP THU THẢO LUẬN TẠI ĐOÀN VỀ NHÂN SỰ Liên quan đến việc tổng hợp ý kiến đại biểu, Tổng Thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết, qua lấy ý kiến, đa số các cơ quan đều tán thành đề xuất của ban soạn thảo đối với quy định về tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội. Tuy nhiên, theo ông Tùng, có ý kiến đề nghị cân nhắc chỉnh lại quy định: Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội tổ chức tổng hợp ý kiến của đại biểu Quốc hội. Bên cạnh đó, cũng có ý kiến đề nghị đối với việc thảo luận tại đoàn đại biểu Quốc hội về công tác nhân sự, tổ chức bộ máy thuộc thẩm quyền của Quốc hội thì Ủy ban Công tác đại biểu tổ chức tổng hợp ý kiến của đại biểu Quốc hội. Về việc này, theo ông Tùng, ban soạn thảo nhận thấy, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật vẫn tiếp tục giao Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội. Cũng theo ông Tùng, Nghị quyết 71 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định, các vụ chuyên môn thuộc Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội có nhiệm vụ phối hợp với các vụ chuyên môn khác của Văn phòng Quốc hội trong tham mưu, tổ chức phục vụ các hoạt động chung của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội. Do đó, cơ quan soạn thảo đề nghị tiếp tục giao Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội tổng hợp ý kiến đại biểu Quốc hội tại các phiên thảo luận của Quốc hội (bao gồm cả các phiên thảo luận về công tác nhân sự) để bảo đảm sự thống nhất trong quá trình thực hiện tất cả các nội dung của kỳ họp, bảo đảm tính khách quan của việc tổng hợp ý kiến. Nêu ý kiến tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải tiếp tục đề nghị nên giao nhiệm vụ này cho Ủy ban Công tác đại biểu khi thảo luận ở đoàn về công tác nhân sự. Theo bà Hải, việc giao một đầu mối, vừa tổng hợp phiếu, vừa tổng hợp ý kiến khi thảo luận ở đoàn về công tác nhân sự, sẽ giảm thiểu đầu mối, đảm bảo công tác chuyên môn và đảm bảo tính bảo mật. Về việc này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, phải rà soát lại Luật Tổ chức Quốc hội, vì hiện nay luật giao cho Tổng Thư ký Quốc hội tổ chức việc này. Vì thế, trong nội quy kỳ họp vẫn phải ghi như vậy. Tuy nhiên, việc này có thể phân công và quy định trong nghị quyết, trên tinh thần giao Ủy ban Công tác đại biểu chủ trì và tham mưu cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác nhân sự. LUÂN DŨNG Tổng Thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng nhấn mạnh, việc xem xét, quyết định các vấn đề về công tác nhân sự là thẩm quyền quan trọng của Quốc hội, cần phải bảo đảm thận trọng, chặt chẽ, kỹ lưỡng. Tổng Thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng tại phiên họp ẢNH: QH Công tác nhân sự cần thận trọng, kỹ lưỡng GIẢM THU NGÂN SÁCH 121.000 TỶ ĐỒNG Sáng 23/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng. Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, dự thảo quy định giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ gồm: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng). Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn, đề xuất trên nhằm thể chế hóa mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên, góp phần tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030. Chính sách này cũng đã được áp dụng trong giai đoạn từ năm 2022 đến 6 tháng đầu năm 2025. “Qua đó, giải pháp giảm thuế giá trị gia tăng cùng với các giải pháp hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí khác đang tạo điều kiện rất lớn giúp doanh nghiệp giảm được chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận, tăng khả năng kích cầu”, ông Tuấn cho hay. Theo tính toán dự kiến, số giảm thu ngân sách Nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 khoảng hơn 121.000 tỷ đồng. Thời gian áp dụng được đề xuất từ 1/7/2025 - 31/12/2026. MỨC CHI NGÂN SÁCH SẼ TĂNG LÊN Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Kinh tế Phan Văn Mãi cho hay, đa số ý kiến trong thường trực Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành chính sách. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc tiếp tục đề xuất ban hành chính sách là chưa thật sự phù hợp và khó đạt được mục tiêu đặt ra về kích cầu tiêu dùng, vì khả năng kích cầu của chính sách đã bão hoà qua một thời gian dài thực hiện. Do đó, đề nghị cân nhắc trong trường hợp cần thiết, chỉ kéo dài thời hạn thực hiện chính sách đến hết năm 2025. Phát biểu tại phiên họp, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đánh giá, chính sách này giảm thuế cho doanh nghiệp để tạo sự ổn định, phát triển, sức cạnh tranh, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ áp thuế cao lên nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Phó Thủ tướng thông tin thêm, năm nay, mức chi ngân sách sẽ tăng lên. Riêng trả tiền cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu khi thực hiện tinh giản bộ máy khoảng 170.000 tỷ đồng. Ngoài ra, còn khoảng 30.000 tỷ đồng sẽ chi để miễn học phí. Bên cạnh đó, sắp tới, những chính sách mới có hiệu lực như bảo hiểm y tế sẽ khiến tăng chi ngân sách nhà nước. “Chính phủ sẽ cân đối, lập dự toán của năm 2026 và nhiệm kỳ sau. Qua đó sẽ báo cáo đầy đủ những dự báo về khả năng chi. Năm nay, ngân sách vẫn chịu đựng được vì phần trả lương cho thôi việc và tinh giản bộ máy đang lấy tích lũy trong quỹ tiền lương”, Phó Thủ tướng cho hay. LUÂN DŨNG Dự kiến chi 170.000 tỷ đồng cho CBCC nghỉ, thôi việc Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, năm 2025, mức chi ngân sách Nhà nước sẽ tăng lên, riêng mức chi trả cho cán bộ, công chức, viên chức thôi việc, nghỉ hưu khi thực hiện tinh giản bộ máy khoảng 170.000 tỷ đồng. Ban Soạn thảo nhận thấy, việc xem xét, quyết định các vấn đề về công tác nhân sự là thẩm quyền quan trọng của Quốc hội, cần phải bảo đảm thận trọng, chặt chẽ, kỹ lưỡng. “Do đó, Ban Soạn thảo xin được giữ các nội dung liên quan đến quy trình tiến hành công tác nhân sự tại kỳ họp như Nội quy kỳ họp Quốc hội hiện hành”, ông Tùng nêu rõ. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc tại phiên họp ẢNH: QH 4 nThứ Năm n Ngày 24/4/2025 THỜI SỰ
5 nThứ Năm n Ngày 24/4/2025 XÃ HỘI Theo đó, Cục đã đề nghị các đơn vị cung cấp dịch vụ thương mại điện tử (TMĐT) như Meta Platforms Inc., Công ty TNHH Shopee cùng một số nền tảng có hoạt động bán hàng trực tuyến, triển khai biện pháp kiểm soát và ngăn chặn triệt để các hành vi buôn bán thuốc vi phạm quy định pháp luật. Cục Quản lí Dược nhấn mạnh, để đảm bảo an toàn cho người sử dụng và duy trì nguồn cung thuốc chất lượng, các Sở Y tế địa phương cần chỉ đạo lực lượng thanh tra phối hợp với các đơn vị liên quan, tăng cường giám sát hoạt động kinh doanh dược trên địa bàn. Trong đó, tập trung kiểm tra việc tuân thủ các quy định chuyên môn, pháp luật của các cơ sở kinh doanh thuốc. Một trong những điểm nhấn là việc siết chặt hoạt động bán lẻ thuốc, đặc biệt là tình trạng kinh doanh tại địa điểm không được cấp phép hoặc ngoài phạm vi ghi trong Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược. Các hình thức mua bán thuốc trực tuyến - trong đó có các loại thuốc kê đơn và thuốc phải kiểm soát đặc biệt - nếu không tuân thủ quy định, sẽ bị xử lí nghiêm minh. Công văn cũng yêu cầu các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật cho các cơ sở kinh doanh dược. Nội dung phổ biến bao gồm các nguyên tắc “Thực hành tốt” trong bảo quản và phân phối thuốc, như kiểm soát chất lượng, hạn dùng và xuất xứ thuốc trước khi đưa ra thị trường. Các cơ sở cũng cần kiểm tra kĩ hồ sơ pháp lí của nhà cung cấp và khách hàng; chỉ giao dịch với những đơn vị có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược, đúng phạm vi được cấp phép. Đồng thời, cập nhật thường xuyên các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc mua bán thuốc kê đơn, thuốc kiểm soát đặc biệt. Cục Quản lí Dược cũng khuyến cáo người dân chỉ nên mua thuốc tại các nhà thuốc hợp pháp, có đầy đủ thông tin về nguồn gốc và hạn dùng. Tuyệt đối không mua thuốc qua các kênh không rõ ràng như mạng xã hội hoặc từ các cá nhân không được cấp phép. HÀ MINH Bộ Y tế “chặn” thuốc đi lậu qua các nền tảng mạng xã hội Trước thực trạng thuốc bao gồm cả thuốc kê đơn và thuốc thuộc nhóm kiểm soát đặc biệt được rao bán tràn lan trên mạng xã hội, Cục Quản lí Dược (Bộ Y tế) vừa có động thái mới. Công an thu hồi thuốc giả Sáng 23/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy cho biết, cử tri và nhân dân đánh giá rất cao Đảng và Nhà nước đã chỉ đạo quyết liệt cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, hướng mạnh về cơ sở, chủ động phục vụ doanh nghiệp và người dân. Bên cạnh đó, cử tri cũng bày tỏ sự đồng thuận, ủng hộ cao với chủ trương ưu tiên bố trí cơ sở vật chất dôi ra sau sắp xếp tổ chức bộ máy cho lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa cộng đồng. Cũng theo ông Thủy, cuộc cách mạng sắp xếp tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế được đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ nhưng cũng còn một số ý kiến tâm tư về đặt tên đơn vị hành chính; lo lắng của một số cán bộ, công chức, viên chức khi phải chuyển đến làm việc ở đơn vị hành chính mới; cũng có một số lo lắng nếu không có giải pháp cụ thể thì một số cán bộ có năng lực sẽ xin nghỉ việc do phải xa gia đình. Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam lý giải, vấn đề này đã được Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai Nghị quyết Trung ương lần thứ 11: Triển khai thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã sẽ tác động nhất định đến tâm tư tình cảm của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đây là điều dễ hiểu bởi mỗi con người Việt Nam chúng ta đều in sâu trong ký ức những hình ảnh về quê hương, nơi chôn rau, cắt rốn của mình. Tuy nhiên, trước yêu cầu phát triển mới của đất nước, chúng ta phải thay đổi về tư duy, tầm nhìn, thống nhất về nhận thức, tư tưởng; phải vượt lên chính mình, hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của đất nước; vượt qua những băn khoăn, lo lắng, tâm lý, thói quen bình thường; vượt qua những tâm lý, tâm trạng vùng miền để hướng tới tư duy, tầm nhìn rộng lớn hơn - “đất nước là quê hương”. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho rằng, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế gần dân, sát dân, chủ động phục vụ nhân dân là một việc rất hệ trọng, chưa có tiền lệ, tác động sâu rộng đến toàn xã hội. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị trong quá trình tổ chức thực hiện, các cơ quan chức năng cần kịp thời tham mưu cho Đảng và Nhà nước điều chỉnh vướng mắc, phát sinh (nếu có) để đạt được yêu cầu của Bộ Chính trị và Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo: “vừa chạy vừa xếp hàng”; không được để gián đoạn công việc; bộ máy mới phải tốt hơn, hiệu quả hơn bộ máy cũ; chăm lo ngày càng tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. BẤT BÌNH TRƯỚC TÌNH TRẠNG SỮA GIẢ, THUỐC GIẢ Báo cáo tổng hợp cũng cho thấy, cử tri và nhân dân băn khoăn, lo lắng, bức xúc, bất bình và lên án mạnh mẽ đối với một số vấn đề nổi lên trong thời gian gần đây như: Tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả: sữa giả, thuốc giả, thực phẩm kém chất lượng; tình trạng lừa đảo, quảng cáo sai sự thật trên không gian mạng; tình trạng xả thải gây ô nhiễm môi trường... Cử tri mong muốn các cơ quan chức năng kiên quyết đấu tranh làm rõ, xử lý nghiêm minh, công khai để nhân dân theo dõi, giám sát. Trước thực trạng trên, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị các cơ quan chức năng đấu tranh quyết liệt, kiên quyết xử lý chặn đứng, đẩy lùi nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, chấm dứt tình trạng lừa đảo, đăng tin thất thiệt, xuyên tạc trên các trang mạng xã hội, ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của cá nhân, tổ chức. Nêu ý kiến về việc này, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho rằng, báo cáo cần nhấn mạnh đến vai trò của lực lượng công an trong phát hiện các vụ sữa giả, nhanh chóng có kết quả và công khai, được người dân rất quan tâm, ủng hộ. Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị các bộ, ngành liên quan khẩn trương tham mưu cho cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước như: miễn học phí cho học sinh; nghiên cứu ban hành chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh; chính sách hỗ trợ cho cán bộ, công chức, viên chức phải di chuyển nhà ở đến làm việc ở trung tâm hành chính mới... “Đó là những chủ trương rất đúng đắn, hợp lòng dân rất cần sớm được thể chế hóa để nhân dân được thụ hưởng”, ông Thủy nhấn mạnh. LUÂN DŨNG Cử tri và nhân dân lo lắng, bất bình và lên án mạnh mẽ đối với một số vấn đề nổi lên trong thời gian gần đây như: Tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả: sữa giả, thuốc giả, thực phẩm kém chất lượng... Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải (phải) Cử tri lo lắng sữa giả, thuốc giả Theo ông Hoàng Công Thủy, cử tri và nhân dân đánh giá cao lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp tục đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Nhiều vụ việc được điều tra làm rõ, xử lý nhiều cán bộ nghiêm minh nhưng cũng rất nhân văn, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người vi phạm là ai. “Cử tri và nhân dân cho rằng, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 10, lần thứ 11, Khóa XIII; Kỳ họp thứ 8, thứ 9 Quốc hội Khóa XV thực sự là những sự kiện lịch sử trọng đại, đánh dấu sự đổi mới mạnh mẽ, quyết định những vấn đề đặc biệt quan trọng mang tính lịch sử để đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới”. Ông HOÀNG CÔNG THỦY
6 nThứ Năm n Ngày 24/4/2025 KHOA GIÁO NHIỀU KHOẢNG TRỐNG TS Trần Thị Bích Ngân, Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu mô hình giáo dục tài năng, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết, tuyển sinh trường THPT chuyên đang thực hiện qua 2 vòng sơ tuyển hồ sơ và thi tuyển. Phương thức tuyển sinh này cho thấy, đề thi chưa phân hóa và đang thiếu công cụ đo EQ (chỉ số cảm xúc)/AQ (chỉ số vượt khó) của thí sinh. Theo kết quả nghiên cứu của TS Bích Ngân, môn chuyên đang được giảng dạy bằng 150% thời lượng chuẩn; có 81% học sinh chuyên đánh giá chương trình giúp học sâu, nhưng chỉ 52% thấy hỗ trợ tốt cho định hướng nghề nghiệp, 48% chưa thấy đáp ứng tốt nhu cầu du học. Điểm hạn chế nữa của trường chuyên hiện nay là kiểm tra đánh giá như học sinh bình thường dù chương trình có khác biệt. Năm 2023, nhóm nghiên cứu của PGS.TS Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã khảo sát trên 2.000 học sinh từ các trường THPT chuyên khắp cả nước. Kết quả cho thấy, phần lớn học sinh lựa chọn vào học trường chuyên là vì đội ngũ giáo viên trường chuyên rất giỏi; mong muốn phát triển tương lai và năng lực bản thân, học tập tại trường danh tiếng, môi trường học tập đa dạng,... GS.TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện khoa học Giáo dục Việt Nam đánh giá, học sinh tài năng không chỉ là nguồn nhân lực chất lượng cao, mà còn một trong những chiến lược đào tạo quan trọng của quốc gia. “Mặc dù việc phát hiện, bồi dưỡng học sinh tài năng được Chính phủ quan tâm, nhưng vẫn còn nhiều khoảng trống”, ông Lê Anh Vinh nói. Mặc dù, Việt Nam có hệ thống trường chuyên, mang lại nhiều kết quả cao nhưng không có đội ngũ giáo viên được đào tạo bài bản để dạy học sinh tài năng. Việc tuyển chọn học sinh giỏi, năng khiếu hiện nay mới chỉ dừng lại ở những bài thi chuyên, còn nặng về học thuật như Toán, Lí, Hóa, Sinh,…vì vậy, không đánh giá được tổng thể các năng lực khác của học sinh. Các trường chuyên được giao trọng trách phát hiện và bồi dưỡng nhân tài, hướng tới việc giành giải thưởng trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, mục tiêu dài hạn là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, vẫn chưa được thể hiện một cách rõ ràng. “Chúng ta mong muốn thế hệ trẻ tương lai không chỉ xuất sắc về học thuật, mà còn toàn diện ở nhiều khía cạnh như thể thao, nghệ thuật và quan trọng là nhân cách. Trường chuyên không chỉ là nơi dạy học sinh giỏi ở một lĩnh vực, giải một bài toán nhanh, mà giúp các em tiếp cận những bài toán phức tạp và thực tiễn”, GS.TS Lê Anh Vinh chia sẻ. THAY ĐỔI HỆ THỐNG TRƯỜNG CHUYÊN THẾ NÀO? PGS Trần Thành Nam nhấn mạnh, mỗi học sinh đều sở hữu tài năng riêng, chỉ khác nhau về thời điểm nở hoa. Tuy nhiên, hệ thống giáo dục truyền thống lại thất bại trong việc nhận diện và nuôi dưỡng những năng lực này, thay vào đó áp đặt các phương pháp dạy học cứng nhắc, khiến học sinh chán nản và mất động lực. TS Nam đặt ra câu hỏi: “Chúng ta dựa vào gì để đánh giá học sinh?” Câu trả lời không chỉ nằm ở kết quả học tập mà còn ở sự chấp nhận, thách thức và tình yêu thương mà giáo viên dành cho học sinh. Để đào tạo tài năng hiệu quả, chuyên gia đề xuất cần thay đổi tư duy giáo dục. Thay vì ép buộc học sinh vào một mô hình học tập chung, nhà trường nên tạo môi trường linh hoạt, khuyến khích sự sáng tạo và tự khám phá. GS Lê Anh Vinh cho rằng, mô hình trường chuyên phù hợp với thời điểm ra đời, đào tạo được những lứa học sinh có thành tích cao, sau này phát triển và có đóng góp cho xã hội. Thời điểm đó, mặt bằng chung của giáo dục Việt Nam thấp, cần môi trường tốt hơn để những học sinh có năng lực vượt trội học tập với yêu cầu thách thức cao. Nhưng hiện tại, theo GS Lê Anh Vinh, mô hình trường chuyên cần trả lời được câu hỏi mục đích để làm gì? Trường chuyên có một số mục tiêu: phát hiện nhân tài, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai. Nhưng phần lớn lãnh đạo các sở GD&ĐT, lãnh đạo tỉnh/thành phố đều nhìn vào KPI (chỉ số) rất ngắn hạn của trường chuyên là số lượng học sinh đạt giải quốc gia, quốc tế. Nhiều địa phương không chỉ đầu tư cơ sở vật chất mà hỗ trợ kinh phí lớn cho học sinh khi đạt giải. Nhưng sau đó, người đạt giải không tiếp tục theo học, nghiên cứu ngành đó? Vì vậy phải xem xét lại đầu tư có hiệu quả không, bao nhiều học sinh ở hệ thống trường chuyên quay về làm việc tại địa phương? Từ những phân tích này, GS Lê Anh Vinh khẳng định, hệ thống trường chuyên cần thay đổi. Ông tính toán với 70 trường chuyên hiện nay, trung bình 40 học sinh/ lớp thì cả nước có khoảng 2.800 học sinh học chuyên Toán, con số tương tự với chuyên Vật lí, chuyên Hóa học, chuyên Sinh. Có khoảng trên 10.000 học sinh học chuyên khoa học tự nhiên mỗi khóa, nhưng trong số này, có bao nhiêu em theo học, nghiên cứu ngành tự nhiên? Chưa kể nếu mỗi môn học sinh theo hết thì cũng không có chỗ để học. Mô hình chuyên hiện nay quá cũ và lãng phí. ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH 3 TẦNG Nhóm nghiên cứu của TS Trần Thị Bích Ngân nhận thấy, để giáo dục học sinh tài năng cần quá trình tổ chức và triển khai các hoạt động giáo dục nhằm phát hiện, bồi dưỡng và phát triển tối đa năng lực của học sinh có khả năng vượt trội trong một hoặc nhiều lĩnh vực. Ở đây, nhóm nghiên cứu cũng đưa ra mô hình giáo dục cho học sinh tài năng là một hệ sinh thái 3 tầng gồm: Trường năng khiếu dành cho học sinh xuất sắc vượt trội; Lớp phát triển tài năng cho học sinh có năng lực nổi trội trong trường phổ thông và câu lạc bộ ươm mầm tài năng bồi dưỡng theo sở thích và năng lực cá nhân. Lãnh đạo một trường THPT chuyên tại Hà Nội cho rằng, mô hình 3 cấp của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đề xuất phù hợp với thực tiễn hiện nay. Mô hình trường chuyên đang đi sâu vào kiến thức hàn lâm và không dành cho số lượng học sinh nhiều như hiện nay. NGHIÊM HUÊ Mô hình trường THPT chuyên không còn phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, không nhất thiết tỉnh/thành phố nào cũng phải có trường chuyên. Học sinh thi vào trường THPT chuyên tại Hà Nội năm 2024 ẢNH: ĐỨC NGUYỄN MÔ HÌNH TRƯỜNG THPT CHUYÊN: Đã lạc hậu Hiệu quả thế nào? Sau 10 năm thực hiện Đề án Phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010-2020, Bộ GD&ĐT vẫn nợ dư luận câu trả lời cho câu hỏi: Hiệu quả của trường THPT chuyên đối với việc đào tạo bồi dưỡng nhân tài, nhân lực chất lượng cao cho phát triển kinh tế - xã hội như thế nào? Có khoảng trên 10.000 học sinh học chuyên khoa học tự nhiên mỗi khóa, nhưng trong số này, có bao nhiêu em theo học, nghiên cứu ngành tự nhiên? Chưa kể nếu mỗi môn học sinh theo hết thì cũng không có chỗ để học. Mô hình chuyên hiện nay quá cũ và lãng phí. CHUYỆN HÔM NAY Không còn là chuyện hiếm, tại nhiều bệnh viện, bệnh nhân không chỉ nhận đơn thuốc mà còn kèm theo phiếu tư vấn thực phẩm chức năng với những lời mời gọi: “hỗ trợ điều trị, nâng cao thể trạng”. Một giám đốc bệnh viện từng thẳng thắn thừa nhận, chỉ 30% chi phí là thuốc thật, còn 70% là thực phẩm chức năng. Đằng sau tỷ lệ ấy là một thực trạng đáng báo động: lợi nhuận đang chi phối hành lang trắng, nơi sinh mệnh con người phải được đặt lên hàng đầu. Tại sao thực phẩm chức năng - vốn không có tác dụng điều trị - lại được bác sĩ tư vấn như thuốc đặc trị? Câu trả lời nằm ở hai chữ “hoa hồng”. Khi lương tâm thầy thuốc bị đánh đổi bằng lợi ích, người bệnh trở thành con mồi trong cuộc chơi thương mại hóa đầy u ám. Nhưng trách nhiệm không chỉ dừng lại ở bác sĩ. Cơ chế pháp lý lỏng lẻo cũng góp phần mở cửa cho hàng giả, hàng kém chất lượng. Theo Nghị định 15/2018, doanh nghiệp được tự công bố chất lượng sản phẩm, còn cơ quan quản lý chỉ hậu kiểm. Khi sản phẩm đã trôi nổi trên thị trường, thâm nhập bệnh viện, hậu kiểm chẳng khác nào “mất bò mới lo làm chuồng”. Quản lý lại rối rắm. Sữa thông thường do Bộ Công Thương quản lý, sữa bổ sung vi chất lại thuộc Bộ Y tế. Phân mảnh trách nhiệm khiến cho công tác giám sát bị đứt đoạn, tạo kẽ hở để sản phẩm trôi nổi len lỏi vào từng toa thuốc, từng bữa ăn bệnh viện. Đã có những vụ việc cụ thể. Tại Thanh Hóa, một đường dây sản xuất hơn 11.000 hộp thực phẩm chức năng giả bị triệt phá. TPHCM khởi tố hai lãnh đạo công ty dược sản xuất hàng giả. Một số bệnh viện từng thu hồi sữa nghi ngờ kém chất lượng. Cơ quan chức năng báo cáo, trong năm 2023, hơn 20.000 cơ sở vi phạm an toàn thực phẩm đã bị xử phạt, số tiền lên đến cả trăm tỷ đồng. Nhưng xử lý như vậy đã đủ răn đe? Câu trả lời là chưa. Bởi một sản phẩm giả lọt vào bệnh viện không còn là lỗi kỹ thuật, mà là một sự phản bội trắng trợn với nhân dân. Lúc này, điều cần làm không chỉ là xử phạt doanh nghiệp mà còn là quy trách nhiệm rõ ràng cho từng cá nhân, từng cấp lãnh đạo đã để xảy ra sai phạm. Phải sửa Nghị định 15, chuyển từ hậu kiểm sang tiền kiểm. Phải giám sát chặt quy trình đấu thầu, phê duyệt sản phẩm vào bệnh viện. Và phải minh bạch hóa trách nhiệm của người đứng đầu. Chỉ khi có người dám đứng ra chịu trách nhiệm, niềm tin mới có thể được khôi phục. Một nền y tế không thể đứng vững nếu buông lỏng kiểm soát từ cổng bệnh viện đến quầy thuốc. Và đất nước này không thể mạnh mẽ nếu bệnh viện - nơi cứu người - lại trở thành mảnh đất cho hàng giả sinh sôi. NT Hành lang trắng TIẾP THEO TRANG 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==