Chuã nhêåt 20/4/2025 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Nhòn ra thïë giúái 12 Mötå donâ g söng Bùcæ Êu rönå g lúná , vúiá tuyïtë phu ã kñn hai bïn bú,â uönë lûúnå qua mötå khu rûnâ g thöng nguyïn sú. Nhûng muaâ xuên nùm nay, rêtë nhiïuì ngûúiâ se ä daná mùtæ vaoâ no.á Khi “Den stora algvandringen” hay Cuöcå di cû vô àaiå cuaã àanâ nai sûnâ g têmë phatá soná g trïn àaiâ truyïnì hònh SVT vaoâ nùm 2019, gênì mötå triïuå ngûúiâ àa ä theo doiä . Nùm ngoaiá , con söë àa ä lïn thanâ h 9 triïuå . Vúiá tònh hònh thïë giúiá hiïnå nay, mötå chûúng trònh phatá trûcå tiïpë keoá daiâ ba tuênì , suötë ngayâ àïm vï ì vaiâ trùm con nai sûnâ g têmë thênå tronå g bùng qua söng Angerman úã miïnì Bùcæ Thuyå Àiïní chñnh laâ thû á ma â ngûúiâ xem cênì . Phiïn banã múiá nhêtë cuaã chûúng trònh ra mùtæ súmá hún mötå tuênì vaoâ thû á Ba (15/4) vò thúiâ tiïtë muaâ xuên êmë hún moiå nùm. “Coá rêtë nhiïuì nai sûnâ g têmë . Chuná g àang àúiå chuná g töi. Chuná g töi phaiã àiïuì chónh nhiïuì thû,á nhûng moiå chuyïnå àïuì se ä öní ”, nha â sanã xuêtë Stefan Edlund noiá . Öng Edlund cho biïtë , àoanâ lamâ phim gömì 15 ngûúiâ , lamâ viïcå taiå mötå phonâ g àiïuì khiïní ú ã thanâ h phö ë Umea, àaä lùpæ àùtå hêuì hïtë 20.000 metá àûúnâ g capá va â bö ë trñ hún 30 camera quay tû â xa. Ngûúiâ hêm mö å chûúng trònh cunä g àa ä sùné sanâ g. Ba â Ulla Malmgren, 62 tuöií , cho biïtë ba â àa ä dû å trû ä ca â phï vaâ cacá bûaä ùn nêuë sùné trong suötë thúiâ gian phatá soná g àï í khöng boã lú ä mötå khoanã h khùcæ naoâ . “Ngu ã û? Khöng àúiâ naoâ ”, ba â noiá . Ba â Malmgren, ngûúiâ tham gia mötå nhomá trïn Facebook vúiá hún 76.000 thanâ h viïn laâ ngûúiâ xem, chia seã rùnç g ba â thñch khi “khoanã g mötå triïuå ngûúiâ cunâ g xem va â cö í vu ä nhûnä g con nai sûnâ g têmë ”. Anh William Garp Liljefors, 20 tuöií , mötå ngûúiâ hêm mö å khacá cho biïtë , anh nhiïuì lênì àïnë lúpá muönå búiã chûúng trònh àang phatá soná g. Chûúng trònh vaâ thanâ h cöng cuaã no á la â mötå phênì cuaã xu hûúná g “truyïnì hònh chêmå ” ma â mötå sö ë ngûúiâ tin rùnç g, nha â tiïn phong chñnh laâ hoaå sô trûúnâ g phaiá hiïnå àaiå ngûúiâ My ä Andy Warhol, ngûúiâ àa ä ra mùtæ bö å phim Sleep (Giêcë ngu)ã nùm 1964, trong àoá nha â thú John Giorno nguã trong nùm tiïnë g 20 phutá . Y Á tûúnã g nayâ ngayâ canâ g trú ã nïn phöí biïnë nhú â “Bergensbanen” (Àûúnâ g sùtæ Bergen) cuaã àaiâ truyïnì hònh Na Uy NRK, mötå chûúng trònh quay laiå tûnâ g phutá mötå chuyïnë tauâ keoá daiâ bayã giú â tû â thanâ h phö ë Bergen àïnë thu ã àö Oslo. Khoanã g 20% dên söë Na Uy àaä theo doiä chûúng trònh ñt nhêtë mötå lênì . Hai nùm sau, hún nûaã töní g sö ë ngûúiâ dên àêtë nûúcá àa ä xem mötå phênì chûúng trònh múiá cuaã NRK - lênì nayâ quay trûcå tiïpë - vï ì chuyïnë ài trïn biïní keoá daiâ 134 giú â tû â Bergen àïnë Kirkenes. Kïí tûâ ào,á kïnh nayâ phatá soná g ñt nhêtë mötå chûúng trònh chêmå möiî nùm, bao gömì 18 giú â ca á höiì búi ngûúcå donâ g, 12 giú â àötë cuiã , 24 giúâ baiâ gianã g vï ì hiïnë phapá va â cuöcå marathon àan mocá keoá daiâ 12 giú.â Cacá àaiâ truyïnì hònh ú ã Têy Ban Nha, Bö ì Àaoâ Nha, Phapá , Anh, UcÁ va â nhiïuì núi khacá àa ä lamâ theo. Taiå Utrecht (Haâ Lan), mötå livestream tûâ dûúiá nûúcá cho phepá ngûúiâ xem “bêmë ” chuöng cûaã vaâ tha ã ca á qua mötå caná h cûaã khoaá . Truyïnì hònh chêmå cho thêyë mötå sûå kiïnå diïnî ra theo àuná g töcë àö å thûcå sûå cuaã no,á thay vò àûúcå tùng töcë thöng qua biïn têpå . Theo cacá chuyïn gia truyïnì thöng, veã hêpë dênî cuaã no á nùmç ú ã chñnh sûå vùnæ g boná g cùng thùnè g. Öng Espen Ytreberg, giaoá sû nghiïn cûuá truyïnì thöng taiå Àaiå hocå Oslo, àaä vñ truyïnì hònh chêmå nhû mötå cûaã söí hoùcå “van thoatá hiïmí ” khoiã nhõp àöå nhanh choná g mùtå thûúnâ g thêyë trïn cacá phûúng tiïnå truyïnì thöng. “Tûâ khi naoâ chuná g ta chêpë nhênå rùnç g truyïnì hònh cênì àûúcå tùng töcë , bênå rönå vaâ dû ä döiå nhû thïë nayâ ? Nhûng noá àa ä trúã thanâ h chuêní mûcå ” öng noiá . Têtë nhiïn, thónh thoanã g, co á àiïuì gò ào á xayã ra. SVT thêmå chñ conâ gûiã thöng baoá khi con nai sûnâ g têmë àêuì tiïn xuêtë hiïnå trïn Cuöcå di cû vô àaiå va â chayå mötå bö å àïmë trïn manâ hònh àï í cho thêyë co á bao nhiïu con àaä vûútå qua àûúcå con söng hiïmí trú.ã “Bùnç g mötå cacá h ky â la å naoâ ào,á chûúng trònh trú ã nïn thu á võ, vò khöng coá thamã hoaå naoâ ca,ã khöng coá cêu chuyïnå ngoanå mucå naoâ ca.ã Nhûng chñnh vò vêyå , banå hocå àûúcå cacá h camã kñch veã àepå trong möiî khoanã h khùcæ ”, ba â Annette Hill, giaoá sû vï ì phûúng tiïnå truyïnì thöng taiå Àaiå hocå Jonkoping úã Thuyå Àiïní , cho biïtë . n Khi hanâ g triïuå ngûúiâ theo doiä chûúng trònh phatá trûcå tiïpë keoá daiâ ba tuênì vï ì cuöcå di cû cuaã loaiâ nai sûnâ g têmë ú ã Thuyå Àiïní , cacá kïnh TV “sönë g chêmå ” àang thu hutá ngûúiâ xem bùnç g nhûnä g chûúng trònh nhû marathon àan mocá , àötë cuiã va â ca á höiì búi. “Truyïìn hònh chêåm” lïn ngöi Àoanâ lamâ phim àiïuì khiïní hún 30 camera quan satá ú ã Umea Nghiïn cûuá múiá cuaã My ä cho thêyë kem àaná h rùng coá thï í bõ nhiïmî chò va â cacá kim loaiå nguy hiïmí khacá . Hêuì hïtë 51 nhanä hiïuå kem àaná h rùng àûúcå thû ã nghiïmå àïuì chûaá chò, bao gömì ca ã nhûnä g loaiå danâ h cho treã em hoùcå àûúcå tiïpë thõ la â 100% hûuä cú. Cuöcå thû ã nghiïmå do tö í chûcá nghiïn cûuá tû nhên Lead Safe Mama thûcå hiïnå cunä g phatá hiïnå ra mûcá àö å àaná g lo ngaiå cuaã asen, thuyã ngên vaâ cadmium àöcå trong nhiïuì nhanä hiïuå . Khoanã g 90% kem àaná h rùng coá chûaá chò, 65% coá chûaá asen, gênì mötå nûaã co á chûaá thuyã ngên vaâ mötå phênì ba co á cadmium. Mûcá cao nhêtë àûúcå phatá hiïnå àa ä vi phamå giúiá hanå cuaã tiïuí bang Washington, nhûng khöng vi phamå giúiá hanå cuaã liïn bang. Cöng chuná g chó trñch gay gùtæ cacá ngûúnä g giúiá hanå vò àa ä khöng hiïuå qua,ã àùcå biïtå khi chñnh phuã liïn bang phatá hiïnå ra rùnç g khöng co á mûcá àö å tiïpë xucá vúiá chò naoâ la â an toanâ . “Thêtå sai traiá , àùcå biïtå la â vaoâ nùm 2025. Àiïuì thûcå sû å thu á võ àöië vúiá töi la â khöng ai nghô rùnç g àêy la â vênë àï ì àaná g lo ngaiå ”, ba â Tamara Rubin, nhaâ saná g lêpå Lead Safe Mama, cho biïtë . Chò co á thï í gêy töní thûúng nhênå thûcá cho treã em, gêy haiå cho thênå vaâ gêy ra bïnå h tim, cunâ g nhiïuì vênë àïì khacá . Chò, thuyã ngên, cadmium vaâ asen àïuì la â chêtë gêy ung thû. Baâ Rubin lêìn àêìu biïët rùçng caác thaânh phêìn bõ nhiïîm chò àaä àûúåc thïm vaâo kem àaánh rùng caách àêy khoaãng 12 nùm khi baâ laâm viïåc vúái caác gia àònh coá treã em vúái nöìng àöå kim loaåi cao trong maáu. Àiïím chung lúán nhêët laâ caác em àïìu duâng möåt nhaän hiïåu kem àaánh rùng coá chûáa chò. Nùm ngoaiá , ba â tòm thêyë hamâ lûúnå g chò cao trong mötå sö ë loaiå kem àaná h rùng bùnç g cacá h sû ã dunå g cöng cuå phatá hiïnå chò XRF. Hamâ lûúnå g nayâ àu ã cao àï í gêy lo ngaiå va â ba â àa ä huy àönå g vönë cönå g àönì g àï í gûiã cacá nhanä hiïuå phöí biïnë àïnë mötå phonâ g thñ nghiïmå àöcå lêpå àï í xetá nghiïmå . Theo ba â Rubin, cho àïnë nay, khöng co á cöng ty naoâ ma â Lead Safe Mama kiïmí tra cho biïtë ho å se ä nö î lûcå loaiå bo ã chò ra khoiã sanã phêmí cuaã mònh. Mötå sö ë cöng ty àaä gûiã cho ba â yïu cêuì chêmë dûtá cuöcå nghiïn cûuá . Mötå sö ë cöng ty àaä tû å baoâ chûaä , tuyïn böë rùnç g chò àûúcå tòm thêyë ngoaiâ möi trûúnâ g va â khöng thïí traná h khoiã . Nhûnä g cöng ty khacá cho biïtë mûcá àöå ma â ba â Rubin tòm thêyë khöng àaná g lo ngaiå . Àaoå luêtå An toanâ Thûcå phêmí Treã em nùm 2024, hiïnå àang bõ àònh trïå taiå Quöcë höiå , kïu goiå giúiá hanå hamâ lûúnå g chò trong thûcå phêmí tre ã em xuönë g 10 ppb, hay 0.0000001%. Giúiá hanå chò trong thûcå phêmí tre ã em cuaã California laâ 6 ppb, nhûng khöng coá quy àõnh naoâ bao gömì kem àaná h rùng. Giúiá hanå chò hiïnå taiå cuaã Cucå Quanã ly á Thûcå phêmí va â Dûúcå phêmí My ä (FDA) àöië vúiá kem àaná h rùng khöng chûaá fluoride laâ 10.000 ppb vaâ 20.000 ppb àöië vúiá kem àaná h rùng coá fluoride. Khöng coá thûúng hiïuå naoâ vûútå qua á giúiá hanå cuaã FDA. Bang Washington gênì àêy àa ä ban hanâ h luêtå vúiá giúiá hanå 1.000 ppb - baâ Rubin cho biïtë mötå sö ë trûúnâ g húpå vûútå qua á giúiá hanå ào á va â àa ä àûúcå baoá caoá , tuy nhiïn cacá cöng ty vênî conâ thúiâ gian àïí thñch ûná g vúiá cacá quy àõnh múiá . Theo ba â Rubin, chò coá ve ã nùmç trong mötå sö ë thanâ h phênì àûúcå thïm vaoâ kem àaná h rùng, bao gömì hydroxyapatite, canxi cacbonat vaâ bentonit. Hydroxyapatite àûúcå chiïtë xuêtë tû â xûúng boâ va â giupá rùng hêpë thu å canxi, canxi cacbonat àûúcå thïm vaoâ àï í giupá loaiå bo ã vïtë ö ë trïn rùng, trong khi bentonit laâ chêtë lamâ sacå h. Nhûnä g sanã phêmí co á mûcá chò cao nhêtë àïuì co á bentonit. Trong khi ào,á thû ã nghiïmå riïng cuaã ba â Rubin àöië vúiá hydroxyapatite vaâ canxi cacbonat àïuì cho thêyë mûcá àö å chò va â cacá kim loaiå khacá cao àaná g lo ngaiå , gúiå y á chuná g chñnh laâ tacá nhên chñnh. n Phatá hiïnå kem àaná h rùng bõ nhiïmî chò Hêuì hïtë trong söë 51 nhanä hiïuå àûúcå thû ã nghiïmå , bao gömì ca ã sanã phêmì danâ h cho treã em, àïuì chûaá loaiå kim loaiå nguy hiïmí . [ NGOCÅ DIÏPÅ ] (theo tribune.com, ngaây 17/04/2025) Nhiïuì nhanä hiïuå kem àaná h rùng coá thï í nhiïmî chò [ HOAIÂ VY ] (theo theguardian.com, ngaây 15/04/2025) Nùm ngoaiá , 9 triïuå ngûúiâ àa ä theo doiä àanâ nai sûnâ g têmë di cû Kïnh SVT chuêín bõ camera úã Junsele, Thuåy Àiïín
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==