nhiều thành tích, đem về cho một số nhạc sĩ số tiền tác quyền hằng tháng lên tới vài trăm triệu đồng, cá biệt có nhạc sĩ nhận được cả tỷ đồng do các đơn vị quốc tế chi trả. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định, VCPMC còn nhiều việc phải làm, đặc biệt với lĩnh vực kỹ thuật số. Cụ thể, kênh YouTube chính chủ của Đức Trịnh hay Giáng Son vẫn bị đánh bản quyền mà chưa có giải pháp khắc phục triệt để. Bà Phạm Thị Kim Oanh, Phó Cục trưởng Cục Bản quyền Tác giả, Bộ VHTTDL, đề nghị VCPMC sớm đưa ra biểu mức tiền bản quyền mới và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để đảm bảo công khai, minh bạch thu, phân chia tiền bản quyền. PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, bày tỏ hy vọng VCPMC không chỉ làm việc tốt trong lĩnh vực âm nhạc mà còn nên là lá cờ đầu truyền cảm hứng, truyền kinh nghiệm cho các lĩnh vực bản quyền khác. “Từ đó hình thành hệ sinh thái bảo vệ bản quyền cho cả nước, đưa luật pháp vào triển khai trong thực tế, hình thành nhận thức xã hội đúng đắn về bản quyền nói chung, tạo điều kiện cho mọi lĩnh vực văn học nghệ thuật, tri thức của chúng ta được tôn trọng”, ông Sơn nêu. Ông khẳng định, tác quyền chính là trái tim của công nghiệp văn hóa. Vì vậy, các chính sách, lợi ích trong lĩnh vực này phải lấy nghệ sĩ làm trung tâm. Làm sao để các nghệ sĩ toàn tâm toàn ý, xả thân vì nghệ thuật nước nhà mới có thể chống lại nạn “xâm lăng văn hóa”, khi người dân, nhất là giới trẻ mải chạy theo các sản phẩm nghệ thuật nước ngoài. N.M.HÀ 9 n Thứ Bảy n Ngày 11/1/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ cải lương đến với thế hệ sau, các bạn trẻ cũng chủ động tìm hiểu và quảng bá giá trị văn hóa truyền thống. Là học trò của nghệ sĩ Thanh Vân, anh Thanh Phong, chủ sở hữu kênh TikTok với 1,2 triệu lượt thích, đã góp phần mang cải lương đến giới trẻ thông qua các video về quá trình học đờn và hát của mình. Ngoài ra, anh còn có các buổi giao lưu đờn hát tại công viên, thu hút các bạn trẻ có niềm đam mê cải lương từ khắp nơi ở TPHCM. Ở một hướng tiếp cận khác, dự án “Cải Lương From Here” (Cải Lương từ nơi đây- PV) của Chòi Chơi mở ra không gian để các bạn trẻ tìm hiểu về các khía cạnh khác nhau của cải lương như phục trang, diễn xuất, âm nhạc… Phạm Hà Tiên, người sáng lập của Chòi Chơi, chia sẻ: “Chòi Chơi làm cho cải lương dễ tiếp cận nhất đối với mọi người qua những video, hoạt động làm trang phục, hay sắp tới là cùng xem một vở cải lương rồi phân tích vở diễn”. Cùng kết hợp với Hạ Nắng, Câu lạc bộ Văn hóa Việt Nam Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa (TPHCM) đã tổ chức sự kiện “Âm Sắc: Ấm” để giới thiệu nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống như hát xẩm, quan họ, cải lương đến hơn 100 khách tham dự. Trần Ngọc Trà My, Chủ nhiệm Câu lạc bộ, chia sẻ: “Âm nhạc dân tộc nói chung và cải lương nói riêng đã khắc sâu vào tâm trí của người Việt, nhưng quá trình ngoại nhập và nhịp sống hối hả làm mất dần kết nối giữa các bạn trẻ và các loại hình nghệ thuật này. Em hy vọng đây sẽ là bước đệm cho sự tái liên kết giữa người trẻ và cải lương trong tương lai”. LAN TỎA TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC Tại sự kiện “Âm Sắc: Ấm”, Hạ Nắng đã trình diễn cải lương kết hợp với Rap cùng các bạn học sinh. Về tiết mục này, Hạ Nắng nói: “Trước đây, ở thập niên 1960, NSND Viễn Châu đã đưa tân nhạc vào cải lương để tạo nên tân cổ giao duyên. Tương tự, chúng ta có thể kết hợp các bài hát thời nay với cải lương. Đặc biệt, nếu mình có thể phối lời đậm chất cải lương thì những bài hát này sẽ mới mẻ, thú vị hơn nữa”. Đồng tình với ý kiến này, Hà Tiên cho rằng tinh thần của cải lương chính là thay đổi để tốt đẹp hơn: Thu nạp những giá trị mới nhưng vẫn giữ gìn bản sắc dân tộc. Về động lực đưa cải lương đến gần giới trẻ, Hà Tiên nói: “Các em nhỏ bây giờ được nghe nhạc Pop, Rap, Rock... thì những thể loại này sẽ trở thành mỹ cảm đối với các em. Nếu không ai cho các em nghe cải lương thì làm sao có thể kết nối với loại hình nghệ thuật này được”. Để các bạn trẻ làm quen và hiểu hơn về cải lương, Hạ Nắng đề xuất nên đưa các bài lý, dân ca vào chương trình tiểu học và các trích đoạn cải lương về lịch sử, đất nước, con người, hoặc các vở diễn được chuyển thể từ tác phẩm văn học vào chương trình trung học. Không chỉ tìm cách đưa cải lương đến với giới trẻ trong nước, nhiều bạn trẻ đang cùng các nghệ sĩ lan tỏa loại hình này đến khán giả quốc tế. Qua kênh TikTok của Thanh Phong, nhiều người con xa xứ đã được học đàn tranh online cùng nghệ sĩ Thanh Vân. Trà My chia sẻ: “Nhiều bạn của em là du học sinh đã mang nghệ thuật truyền thống Việt Nam, trong đó có cải lương, giới thiệu với bạn bè quốc tế. Vì học cải lương hơi khó nên thường các bạn sẽ mặc áo dài, múa nón lá, hoặc trổ tài diễn xuất trên nền nhạc cải lương và được các bạn bè quốc tế yêu thích, hưởng ứng”. MINH KHANG - PHƯƠNG ANH Chàng trai Hạ Nắng (SN 2000 tại TPHCM) có tạo hình khá đặc biệt khi diễn xướng cải lương, đờn ca tài tử Với sự giúp đỡ của các nghệ sĩ gạo cội và sức sáng tạo, tinh thần nhiệt huyết của giới trẻ, chắc chắn cải lương sẽ tiếp tục được gìn giữ qua nhiều thế hệ và khẳng định giá trị di sản văn hóa Việt Nam. âm nhạc 2024 Một giáo sư yêu thích bóng đá nói: “Tôi không chỉ yêu và tự hào về chức vô địch bóng đá ASEAN mà chúng ta vừa đạt được, tôi còn tự hào về Hào khí Việt Nam mà các bạn trẻ đã lan tỏa cho người hâm mộ”. Trong lịch sử, người ta thường nói về Hào khí Đông A thời nhà Trần khi dân tộc ta liên tiếp ba lần đánh thắng giặc Nguyên - Mông khi đó đang làm mưa làm gió trên khắp thế giới. Hào khí ấy như được kết tinh từ sông núi, từ mỗi người dân Việt Nam. Trong bài thơ “Thuật hoài”, Phạm Ngũ Lão viết: “Hoành sóc giang san kháp kỷ thu/ Tam quân tì hổ khí thôn ngưu” (Múa giáo non sông trải mấy thu/ Ba quân hùng khí át sao ngưu – Trần Trọng Kim dịch). Trước giải ASEAN Cup 2024, bóng đá Việt Nam tựa như “rơi tự do” trên bảng xếp hạng thế giới sau hàng loạt trận thua và dư luận nghi ngờ vào thực lực hiện tại của các cầu thủ khi “trẻ chưa qua già đã tới”. Ban huấn luyện cũng chỉ đặt mục tiêu lọt vào chung kết giải đấu cao nhất của khu vực mà thôi. Song, dường như khi bị dồn vào chân tường, khi hứng chịu rất nhiều nghi ngờ về sự “sa sút phong độ”, “thời đỉnh cao đã qua từ lâu”…, các cầu thủ từng làm nên kỳ tích tại Thường Châu năm nào cùng các đồng đội đã chứng tỏ giá trị của mình tại ASEAN Cup 2024 với chuỗi trận bất bại (1 trận hòa và 7 trận thắng). Tại hai trận chung kết, đội tuyển Việt Nam đã đánh bại Thái Lan cả trên sân nhà và sân khách, lên ngôi vô địch thuyết phục với tổng tỷ số 5-3. Anh Vương, một nhạc sĩ mê bóng đá, nói: “Trước đây, chúng ta thường chiến thắng với tỷ số tối thiểu, với lối chơi phòng ngự phản công nhưng ở giải này, dưới sự dẫn dắt của HLV Kim Sang-sik, ở các vòng quyết định là bán kết và chung kết thì Việt Nam ghi tới 10 bàn thắng, cho thấy sức tấn công hủy diệt chưa từng có. Một đội tuyển bóng đá Việt Nam rực lửa trên phần sân đối phương, ghi ba bàn thắng trên sân thánh địa của Thái Lan là điều vô cùng ấn tượng”. Theo thống kê, từ khi sân Rajamangala với sức chứa gần 5 vạn khán giả đi vào hoạt động vào năm 1998 chỉ duy nhất một đội bóng Đông Nam Á đã đánh bại chủ nhà Thái Lan tại đây. Đó chính là chiến thắng của Việt Nam ở lượt đi chung kết AFF Cup 2008 (nay là ASEAN Cup) với chiến thắng 2-1 (sau đó Việt Nam lên ngôi vô địch) và trận thắng chung kết lượt về ASEAN Cup 2024 vừa qua với tỷ số 3-2. Xét về thành tích đối đầu mang tính quyết định, đội tuyển Việt Nam đã gặp Thái Lan trong 6 trận chung kết lượt đi và về của các giải vô địch bóng đá ASEAN. Đội tuyển Việt Nam thua 1 trận, hòa và thắng 5 trận, lên chức vô địch 2/3 giải đấu mà hai đội gặp nhau trong trận cuối cùng. Điều dễ nhận thấy đó là khi bóng đá có được tinh thần chiến đấu quật khởi, sự đoàn kết và đồng đều thì Hào khí Việt Nam trong bóng đá cũng xuất hiện, đồng thời chức vô địch cũng được trao. Trước kia, có dư luận cho rằng chu kỳ thành công của bóng đá Việt Nam là 10 năm, tính từ lần vô địch đầu tiên là năm 2008 và lần vô địch thứ hai vào năm 2018. Nhưng giờ đây, chỉ 6 năm, Việt Nam đã tìm lại được hào khí của mình và lại lên ngôi vương ASEAN. Thành công này chứng tỏ hào khí không phải đến theo chu kỳ mà do chính con người, do dân tộc ta tạo ra. Người hâm mộ nhìn thấy những sân vận động đông nghẹt khán giả cổ vũ, các vị lãnh đạo cao nhất của đất nước thường xuyên xuống sân sau trận đấu để động viên, khích lệ cầu thủ. Đội bóng luôn thể hiện tinh thần “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”, yêu thương nhau như anh em một nhà. Một cầu thủ chấn thương thì các cầu thủ khác thi đấu bằng hai. Sự lăn xả ấy gợi nhớ tinh thần bài Bình Ngô Đại cáo: “Nhân dân bốn cõi một nhà/ Dựng cần trúc ngọn cờ phấp phới/ Tướng sĩ một lòng phụ tử/ Hòa nước sông chén rượu ngọt ngào”. Nhiều chuyên gia nhận xét rằng chắc chắn chức vô địch Đông Nam Á lần thứ ba vô cùng thuyết phục của bóng đá sẽ thúc đẩy các môn thể thao khác thành công hơn. Chiến thắng trong lòng người hâm mộ cũng giúp nuôi dưỡng lòng tự hào, lòng tự tin trong mỗi người Việt Nam trên con đường vươn ra thế giới. Chúng ta hy vọng rằng Hào khí Việt Nam không chỉ xuất hiện trong bóng đá mà còn có thêm Hào khí Việt Nam trong kinh tế, y tế, giáo dục, ngoại giao, thương mại, nghệ thuật… Hào khí dân tộc mang đến thành công và thành công cũng nuôi dưỡng và tạo ra hào khí cho dân tộc trên những chặng đường lịch sử mới. NGUYỄN ANH Hào khí Việt SỔ TAY PGS.TS Bùi Hoài Sơn phát biểu tại buổi tổng kết hoạt động của VCPMC trong năm 2024 ẢNH: BTC
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==