13 TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Thứ Năm n Ngày 17/4/2025 KHỞI ĐẦU TỪ NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN Theo bà Đặng Thúy Hằng, chuyên gia tài chính cá nhân tại Việt Nam, việc giáo dục tài chính nên bắt đầu từ khi trẻ khoảng 5 tuổi. Ở độ tuổi này, trẻ đã có khả năng nhận thức và hiểu các khái niệm đơn giản như tiền, chi tiêu và tiết kiệm. Bà Hằng nhấn mạnh: “Cha mẹ có thể bắt đầu bằng cách cho trẻ chơi những trò chơi mô phỏng việc quản lý tiền bạc, như bán hàng tại chợ đồ chơi, để trẻ hiểu được giá trị của đồng tiền”. Trong khi đó, một nghiên cứu của ĐH Cambridge (Anh) chỉ ra rằng, thói quen tài chính của đứa trẻ bắt đầu hình thành khi 7 tuổi, và đó là lời nhắc nhở cho cha mẹ hãy xây dựng, vun đắp cho con sự thông minh về tiền bạc ngay từ thời điểm này. Bởi vậy, các bậc phụ huynh nên đề cao và có cách giáo dục sớm về tiền bạc giúp trẻ định hình đúng vai trò, hiểu được giá trị mà đồng tiền mang lại và nhất là biết quản lý tài chính ngay từ khi được dùng tiền để chi tiêu. Khi trẻ bước vào giai đoạn tiểu học (từ 6 đến 12 tuổi), việc dạy con về quản lý tài chính có thể được mở rộng hơn. Tại giai đoạn này, trẻ có thể hiểu rõ hơn về khái niệm tiết kiệm và chi tiêu hợp lý. Ông Robert Kiyosaki, tác giả nổi tiếng của cuốn sách "Rich Dad Poor Dad", cho rằng: “Trẻ em cần phải học cách làm việc với tiền bạc và hiểu rằng tiền không phải là mục đích cuối cùng, mà là công cụ để đạt được những điều tốt đẹp hơn trong cuộc sống”. Khi trẻ bước vào giai đoạn trung học (từ 13 đến 18 tuổi), đây là thời điểm lý tưởng để dạy con những khái niệm tài chính phức tạp hơn như đầu tư, quản lý nợ và lập kế hoạch tài chính cá nhân. Theo nghiên cứu của Viện Tài chính Quốc tế, trẻ em ở độ tuổi này nên được khuyến khích tham gia vào các hoạt động kiếm tiền như làm thêm hoặc kinh doanh nhỏ. Bà Nguyễn Minh Anh, giám đốc một ngân hàng tại Hà Nội, chia sẻ: “Việc trải nghiệm thực tế sẽ giúp trẻ hình thành thói quen tài chính tốt và hiểu rõ hơn về giá trị của đồng tiền”. Để trẻ hiểu và có ý thức tiết kiệm rõ ràng, theo bà Neale S.Godfrey, Giám đốc điều hành ngân hàng dành cho trẻ em đầu tiên trên thế giới (The First Children's Bank - Mỹ), cha mẹ nên tiến hành giúp con lập ngân sách và phân loại một cách hợp lý. Để thực hiện việc này, bà Neale S.Godfrey giới thiệu mô hình "4 chiếc lọ" và mỗi chiếc sẽ được dán nhãn và mang ý nghĩa nhất định: Lọ “save” - Để dành: Khoản tiền tiết kiệm cho một mục đích cụ thể (30%). Lọ “invest” - Đầu tư: Khoản tiền để mẹ dạy bé cách đầu tư vào một mục đích nào đó (30%). Lọ “donate” - Cho đi: Khoản tiền dành cho những người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình (10%). Lọ “spend” - Tiêu: Khoản tiền được tiêu tùy ý bé (30%). Mỗi lúc trẻ nhận được một số tiền nào đó như tiền thưởng học tập, tiền sinh nhật, tiền lì xì lễ tết… cha mẹ hãy hướng dẫn con phân chia số tiền cho 4 chiếc lọ. Đừng quên nói cho trẻ hiểu về thứ tự ưu tiên của các phần cũng như việc tiền ở phần này sẽ không được dùng cho phần kia và ngược lại. Hãy chỉ cho trẻ hiểu phần tiết kiệm là phần có tính chất dài hạn để chuẩn bị cho các kế hoạch như học tập, chăm sóc sức khỏe, còn phần chi tiêu là phần đáp ứng các nhu cầu thường ngày trong cuộc sống. Bằng cách này, phụ huynh đã giúp bé hiểu và dần làm quen với cách tiết kiệm. Có thể phút ban đầu khó khăn nhưng lâu dần trẻ sẽ chủ động hơn đối với việc quản lý ngân sách và chi tiêu hợp lý. THỰC HÀNH LÀ CHÌA KHÓA Để việc giáo dục tài chính hiệu quả, phụ huynh cần tạo ra môi trường thực hành cho trẻ. Ông David Bach, một chuyên gia tài chính nổi tiếng, khuyên rằng: “Hãy để trẻ tự quản lý một khoản tiền nhỏ, giúp chúng học cách lập ngân sách, tiết kiệm và chi tiêu một cách hợp lý. Điều này không chỉ giúp trẻ hiểu được giá trị của tiền bạc mà còn rèn luyện kỹ năng ra quyết định”. Trong thời đại công nghệ số, việc sử dụng ứng dụng quản lý tài chính có thể giúp trẻ dễ dàng hơn trong việc học tập. Các ứng dụng này thường có giao diện thân thiện và tính năng thú vị, giúp trẻ tiếp cận kiến thức tài chính một cách dễ dàng. Bà Trần Thị Lan, một chuyên gia giáo dục tại TP. Hồ Chí Minh, nói: “Công nghệ có thể là một công cụ tuyệt vời để thu hút trẻ em vào thế giới tài chính, giúp chúng học hỏi và áp dụng kiến thức một cách hiệu quả”. Giáo dục tài chính cho trẻ em là một quá trình liên tục và cần sự kiên nhẫn từ cả phụ huynh và trẻ. Bắt đầu từ những khái niệm đơn giản, mở rộng ra những kiến thức phức tạp hơn theo từng giai đoạn phát triển sẽ giúp trẻ trang bị đầy đủ kỹ năng cần thiết để quản lý tài chính trong tương lai. Như ông Robert Kiyosaki đã nói: “Sự giáo dục tài chính không chỉ là việc học cách kiếm tiền, mà còn là cách để sống một cuộc sống tự do và có trách nhiệm”. ĐOAN HẠ DẠY CON VỀ TÀI CHÍNH: Tuổi nào phù hợp? THANH TOÁN DỄ DÀNG VÀ BẢO MẬT Để thanh toán tại cửa hàng, khách hàng đơn giản chỉ cần nhấn đúp nút sườn, xác thực và đặt iPhone hoặc Apple Watch gần thiết bị thanh toán để thực hiện thanh toán không tiếp xúc. Khách hàng không cần nhập mã PIN khi mua hàng tại cửa hàng với Apple Pay. Mỗi giao dịch bằng Apple Pay đều bảo mật vì được xác thực bằng Face ID, Touch ID hoặc mật khẩu của thiết bị, cùng với mã bảo mật động dùng một lần. Ông Nguyễn Quang Minh - Tổng Giám đốc của NAPAS cho biết: Bằng việc giới thiệu Apple Pay đến với chủ thẻ nội địa NAPAS, chúng tôi sẽ tạo nên bước đột phá thúc đẩy giao dịch số, mang lại sự tiện lợi, và gia tăng trải nghiệm thanh toán riêng tư và bảo mật cho người dùng. Việc triển khai Apple Pay trên thẻ NAPAS góp phần phát triển hệ sinh thái thanh toán thẻ hiện đại cũng như hội nhập quốc tế, đáp ứng nhu cầu thanh toán của người tiêu dùng tại Việt Nam”. Khách hàng có thể sử dụng Apple Pay trên iPhone, iPad, Mac để mua hàng nhanh chóng, tiện lợi trên các ứng dụng, trên website, mà không cần phải tạo tài khoản hoặc nhập lại thông tin liên hệ, thông tin thẻ, thông tin về vận chuyển hay hóa đơn. Khách hàng không cần phải đợi mật khẩu dùng một lần - OTP (one time password), mà vẫn trải nghiệm thanh toán an toàn. BẢO MẬT THÔNG TIN CÁ NHÂN Khi khách hàng sử dụng thẻ tín dụng nội địa hay thẻ ghi nợ nội địa với Apple Pay, số thẻ thực tế không được lưu trữ trên thiết bị cũng như trên máy chủ của Apple. Thay vào đó, số tài khoản thiết bị duy nhất (Device Account Number) được gán, mã hóa và lưu trữ an toàn trong Secure Element - một con chip được chứng nhận theo tiêu chuẩn công nghiệp, được thiết kế để lưu trữ thông tin thanh toán một cách an toàn trên thiết bị. Apple Pay có thể dễ dàng cài đặt. Trên iPhone, khách hàng đơn giản chỉ cần mở Ví trên app nhấn vào nút “+”, và thực hiện bước tiếp theo để thêm thẻ nội địa NAPAS. Ngay khi khách hàng thêm thẻ trên iPhone, Apple Watch, iPad, Mac, họ có thể bắt đầu sử dụng dịch vụ Apple Pay trên thiết bị ngay lập tức. Người dùng sẽ tiếp tục nhận được rất nhiều những quà tặng và ưu đãi được mang đến từ thẻ NAPAS. NAPAS đã hợp tác với các ngân hàng để triển khai dịch vụ Apple Pay cho thẻ nội địa NAPAS bao gồm Vietcombank, OCB. Cùng với sự hợp tác với các ngân hàng, NAPAS đã hợp tác với các đơn vị cung cấp dịch vụ thanh toán gồm OnePay, VNPay, Zalo Pay và Ngân Lượng để mở rộng chấp nhận thanh toán Apple Pay cho thẻ nội địa NAPAS. MINH ANH Napas triển khai Apple Pay Cty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) vừa công bố triển khai dịch vụ Apple Pay cho chủ thẻ nội địa NAPAS tại Việt Nam. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa phương thức thanh toán, mang lại trải nghiệm thanh toán dễ dàng, bảo mật và riêng tư cho người tiêu dùng. Trong thế giới ngày nay, việc trang bị kiến thức tài chính cho trẻ em là vô cùng cần thiết. Tuy nhiên, nhiều bậc phụ huynh vẫn băn khoăn về vấn đề: “Tuổi nào là phù hợp nhất để dạy con về tài chính?” Theo các chuyên gia, việc bắt đầu giáo dục tài chính không chỉ nên được thực hiện sớm mà còn cần phải phù hợp với độ tuổi và khả năng tiếp thu của trẻ. LAMÂ CHUÃ ÀÖNÌ G TIÏNÌ Hãy cùng tham gia để lan tỏa những kiến thức hữu ích, góp phần giúp cộng đồng xây dựng tư duy tài chính vững vàng hơn! Bài viết xin gửi về email: taichinh.baotienphong@gmail.com. Trong việc giáo dục tài chính cho trẻ gia đình đóng vai trò quan trọng. Cha mẹ cần trở thành những tấm gương tốt trong quản lý tài chính. Bà Đặng Thúy Hằng khuyến nghị: “Hãy chia sẻ với trẻ về những quyết định tài chính mà bạn đang thực hiện, giúp trẻ hiểu rằng mỗi lựa chọn đều có hậu quả và giá trị của việc lập kế hoạch”.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==