thấy ánh sáng hòa bình, buồn vì đồng đội nằm xuống không được hưởng độc lập”, ông Nhiêu nhớ lại. NHỮNG ĐỨA CON THẤT LẠC Hửng nắng, ông Nay Bắc (SN 1970, trú buôn Thành Công, xã Chư Drăng, huyện Krông Pa) cưỡi chiếc xe máy đi cắt cỏ cho đàn bò gần hai chục con. Với trang trại hơn 5 ha, ông Bắc thuộc diện giàu nhất nhì trong buôn. Phần con cái ông Bắc cũng chẳng thua kém ai, vì cả 4 người con đều có công ăn việc làm ổn định trong cơ quan nhà nước. Người đàn ông dong dỏng cao cho cá, dê ăn xong mới vào tiếp khách. Hỏi về chuyện ngày xưa bị lạc trên đường số 7, ông Bắc kể: Ngày đó bản thân còn nhỏ nên không nhớ được nhiều. Chỉ biết do đi đường xa, đói quá lả đi rồi ngủ bên gốc cây ven đường. Sau đó được mấy người đàn ông đem về, đưa cho cha nuôi ở buôn Choanh (xã Uar, huyện Krông Pa) chăm sóc. Được dân làng bao bọc, đến 19 tuổi chàng thanh niên có làn da trắng, cao to được cô gái ở buôn Thành Công bắt làm chồng. Thời gian cứ thế trôi, ý định gặp cha mẹ ruột cũng không còn, bởi tình cảm đã dành phần lớn cho dân làng. Mãi đến năm 2000, một người đàn ông từ Kon Tum đi qua Gia Lai làm công trình, trong khi uống rượu đã thấy ông Bắc giống hệt người bạn mình đang sống ở xã Đắk Cấm, TP Kon Tum. Hai gia đình thăm hỏi nhau mới biết ông Bắc cũng có một vết bớt ở đùi, lúc ấy mọi người mới vỡ oà khi tìm được người con trai thất lạc trên đường số 7. Bố ruột ông Bắc là người Kinh, mang họ “Trần”, còn ông Bắc ngày xưa có tên là Trần Bá Hào. “Mấy ngày sau anh trai ruột tôi về thăm nhà. Mọi người vui lắm vì sau bao năm mới gặp lại nhau. Bố ruột năm nay đã ngoài 90 rồi, ông cho tôi một miếng đất để về Kon Tum ở cùng nhau nhưng mình đã quen ở đây rồi nên từ chối”, ông Bắc chia sẻ. 5 anh chị em ruột ông Bắc ở Kon Tum đều làm nông nên còn những vất vả. Bởi vậy, ông Bắc cũng cố gắng làm ăn, tích cóp mong hỗ trợ phần nào cho bố ruột và mọi người. Giờ đây cứ mỗi dịp lễ Tết, đại gia đình lại thuê cả một xe khách qua lại để gặp gỡ, thăm hỏi nhau. Không được may mắn như ông Bắc, ông Nay Bưp (SN 1969, buôn Choanh, xã Uar) đượm buồn khi phóng viên nhắc lại quá khứ. Bởi đến nay, dù có mấy người cũng tới tìm con, lấy mẫu ADN nhưng đều không như hi vọng. “Mẹ tôi hồi ấy dẫn tôi và anh trai đi trên đường số 7, đi xa ai cũng đói lả. Lúc đến sông Ba, bà chạy xuống múc nước, dặn tôi đợi ở trên. Nhiều người lắm, thấy tôi đứng một mình nên kéo đi theo luôn”, ông Bưp hồi nhớ. Sau đó, mấy người đàn ông dân tộc Jrai nhặt được, đưa về gửi bà Nay H’Troc (gần 100 tuổi) nuôi ở buôn Choanh. Người mẹ nuôi hiền hậu, chất phác đặt ông tên là Bưp nghĩa là “gặp gỡ”. Cuộc sống lúc ấy vô vàn khó khăn, bởi mẹ nuôi phải gồng gánh 6 người con đẻ, giờ lại “gặp gỡ” thêm một miệng ăn. Chàng trai dần lớn lên, nói tiếng, sống trong văn hoá của người dân tộc Jrai. 15 tuổi ông Bưp lấy vợ, sinh được 6 người con. Chăm chỉ làm ăn, giờ cuộc sống của ông Bưp đã khấm khá. (Còn nữa) T.L 9 n Thứ Ba n Ngày 15/4/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ Ông Nay Bưp và con gái Ông Nay Bắc có cuộc sống khấm khá với trang trại rộng Năm 1976 ông Nhiêu lấy vợ rồi sinh được 4 con trai, 1 con gái. Ông rất vui khi con gái thứ tư làm ở Công an tỉnh, con trai thứ ba làm bộ đội. Còn bản thân mình, ông được biệt phái làm bí thư các xã 25 năm rồi mới nghỉ hưu. Sau những năm tháng đỏ lửa, do bắn quá nhiều B40 mà một bên mắt của cựu binh già đã hỏng. tốt. Nói chung, ca sĩ cần có nội lực, có kỹ thuật, có tâm hồn mới chuyển tải tốt ca khúc cách mạng. Nhạc đỏ kén khán giả một phần vì khó chinh phục. Chị từng xem một số ca khúc nhạc đỏ được phối mới, rất hay nhưng người hát lại chưa đạt. Chẳng hạn, có lần chị xem trên ti vi có người hát Sông Đăk Rông mùa xuân về, một nhạc phẩm để đời của cố nhạc sĩ Tô Hải. Bài hát hình thành những giai điệu đầu tiên từ mùa xuân Mậu Thân 1968 đến đầu năm 1975, khi tiếng súng mở màn chiến dịch Tây Nguyên nổ ra, ông mới hoàn thành ca khúc. Người đầu tiên hát Sông Đăk Rông mùa xuân về chính là nghệ sĩ Kiều Hưng. Thế mà ca sĩ trẻ hát luyến láy hỏng hết. “Tôi hỏi một số người về trường hợp này thì nhận được câu trả lời, hát theo phong cách mới. Phong cách mới này chỉ lừa những người không hiểu về âm nhạc, dễ bị u mê. Lại có người trẻ phá hẳn đoạn hay nhất trong ca khúc Chào anh giải phóng quân - Chào mùa xuân đại thắng của nhạc sĩ Hoàng Vân: Trông lên Trường Sơn/Kìa gió đã nổi/Trông ra biển Đông/Kìa sóng đang gầm. Chữ gầm phải luyến xuống. Còn ca sĩ trẻ ấy lại hát thẳng, không luyến xuống được. Người ta cũng nói với tôi như thế là hát theo phong cách mới”, NSND Rơ Chăm Phiang kể. Nữ đại tá cho rằng, muốn làm mới trước hết phải chuẩn đã. “Hát nhạc đỏ khó lắm, không đùa được”, nghệ sĩ nói. Ca sĩ Bảo Trâm, sinh năm 1991, chia sẻ về sự may mắn được sinh ra trong gia đình có nhiều thành viên trong quân ngũ. Mỗi lần sum họp gia đình cô hay được nghe người thân hát nhạc đỏ. Vì nhạc đỏ ngấm vào máu nên Bảo Trâm thuộc nhiều bài hát nhạc đỏ. “Với tôi, nhạc đỏ là hoài niệm đẹp, là lòng tự hào dân tộc. Với thế hệ trẻ lòng tự hào dân tộc là giá trị cốt lõi, nghệ sĩ có nhiệm vụ lan tỏa tinh thần ấy. Tôi đau đáu với việc này nên trên kênh YouTube, TikTok của mình, tôi đã hát một số bài nhạc đỏ. Tôi mới đang làm theo hướng acoustic mộc mạc”, cô nói. Bảo Trâm thừa nhận trên thị trường âm nhạc hiện nay, nhiều nghệ sĩ đã làm mới nhạc đỏ thành công, giúp dòng nhạc này tiếp cận được thế hệ trẻ. “Tôi nghĩ đây là hướng đi thông minh, giúp các ca khúc ra đời đã lâu vẫn tìm được chỗ đứng trong cuộc sống hiện đại. Theo tôi, chỉ cần làm mới, không bị lố, giữ được hồn cốt, tinh thần ca khúc ấy ở thời bình, lan tỏa được tới nhiều khán giả thì đều là sự làm nghề tâm huyết”, cô nói. Nữ ca sĩ 9x sẽ bắt tay vào dự án làm mới nhạc đỏ trong tương lai. Cô chuẩn bị bằng việc sẽ hoàn thiện học thanh nhạc tại Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam, chờ đến khi giọng hát chín, có thể hát lảnh lót như các cô văn công ngày trước . NÔNG HỒNG DIỆU Nhà thơ Hồng Thanh Quang bày tỏ: “Tôi luôn cổ vũ những tìm tòi mới nhưng cũng không dễ nuốt trôi một số cách làm mới, khi những chuyện nghiêm túc, thiêng liêng bị biến thành trò du hí bông phèng. Tại một số sàn nhảy hay clip trên mạng, giai điệu nhạc đỏ hay dân ca bị biến tướng thành nhạc nhảy sặc mùi say rượu hay phê pha ma túy đá. Nếu xu hướng làm mới hóa nhạc đỏ theo kiểu du hí phát triển có thể dần dà sẽ làm công chúng lầm lạc trong việc tiếp nhận di sản tinh thần của các thế hệ đi trước”. Sjourney là đoàn tàu được thiết kế riêng theo phong cách hoài cổ của Đông Dương để phục vụ du khách yêu thích tham quan, du lịch Việt Nam bằng tàu hỏa. Đây cũng là sự khởi đầu trong hoạt động phát triển du lịch mới của ngành đường sắt. Với giá vé trên 200 triệu đồng/ khách, mỗi chuyến đi của tàu Sjourney kéo dài 7 ngày đêm với nhiều điểm dừng là những thắng cảnh khắp Việt Nam. Khởi hành vào tối thứ 4 hàng tuần, chiều Hà Nội - TPHCM, tàu Sjourney (ký hiệu SE61) đưa hành khách lần lượt tham quan Ninh Bình, Quảng Bình, Huế, Hội An, Nha Trang, Phan Thiết và đến ga Sài Gòn. Sau đó, đoàn tàu quay trở lại với hành trình TPHCM - Hà Nội vào tối thứ 4 tiếp theo (ký hiệu SE62). Du khách đi tàu được trải nghiệm các dịch vụ du lịch cao cấp trên tàu như trang thiết bị, các món ăn, phong cách phục vụ…. Tất cả đều đạt chuẩn 5 sao của ngành du lịch. Ông Đặng Sỹ Mạnh, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, ngay sau khi khai trương, Sjourney đã nhận được sự quan tâm của nhiều du khách phân khúc cao cấp, đến từ châu Âu. Nhiều người đã đặt trước chuyến đi cho bản thân, cho gia đình… Ông Mạnh, nhìn nhận, với tuổi đời gần 150 năm tồn tại, đường sắt Việt Nam hiện nay không thể cạnh tranh với một số phương tiện giao thông khác về tốc độ. Tuy nhiên, thành công của tàu Sjourney cho thấy nếu tìm đúng hướng đi, đường sắt Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa phát triển. Hiện nay Tổng công ty đường sắt Việt Nam đang được giao quản lý, vận hành, khai thác, bảo trì mạng đường sắt quốc gia với chiều dài 3.222 km, với 303 khu ga, đi qua 34 tỉnh thành. “Ngành đường sắt phải đem những giá trị riêng có, những giá trị lịch sử, văn hóa, di sản ra phục vụ cộng đồng, phục vụ đất nước, người dân”, ông Mạnh nói. Mới đây Tổng công ty đường sắt Việt Nam đã ký kết hợp tác với tập đoàn TNI King Coffee để cung cấp các sản phẩm thực phẩm, đồ uống, cửa hàng bán lẻ tại các ga đường sắt và trên tàu. Đồng thời hai bên sẽ triển khai chuỗi mô hình WeHome Café - điểm chạm cà phê hiện đại, tiện nghi và mang đậm bản sắc Việt Nam. Bà Lê Hoàng Diệp Thảo - Tổng giám đốc của TNI cho biết, với lợi thế về phát triển trong ngành thực phẩm, TNI sẽ lựa chọn một số điểm ga có độc đáo về kiến trúc, di sản riêng để xây dựng các dịch vụ phục vụ hành khách. Các dịch vụ theo hướng mở rộng các chuỗi quán cà phê phát triển mạng lưới đại lý và hợp tác truyền thông góp phần lan tỏa hình ảnh Việt Nam ra thế giới đặc biệt trong văn hóa ngành cà phê. “Hành trình tàu hỏa là hành trình của trải nghiệm và cảm xúc. Chúng tôi hướng tới xây dựng các nhà ga không chỉ là điểm đến, cho khách đi tàu… mà còn là trung tâm triển lãm, biểu diễn thời trang, thương mại dịch vụ, trưng bày văn hóa nghệ thuật của địa phương, của ngành, của các đối tác và người dân”, bà Thảo nói. Mỗi năm ngành đường sắt vận chuyển khoảng 10 triệu lượt khách, 6 triệu tấn hàng hóa. Thống kê sơ bộ, 1 năm có khoảng 53 triệu giờ hành khách đi tàu (chưa tính lượng khách tới các ga đưa tiễn). Đây là thị trường đầy hứa hẹn cho việc xây dựng, phát triển nhiều sản phẩm mới, độc đáo của ngành để phục vụ người dân, du khách. TRỌNG THỊNH Du lịch với xe lửa 5 sao Hành trình du lịch đường sắt bằng tàu 5 sao mang tên Sjourney do Tổng công ty Đường sắt Việt Nam thực hiện được đưa vào vận hành cuối năm 2024. Du khách trải nghiệm dịch vụ 5 sao trên tàu Sjourney
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==