4 nThứ Ba n Ngày 15/4/2025 THỜI SỰ Là đơn vị vận tải đường sắt hàng đầu khu vực phía Bắc với cổ đông lớn nhất là Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, Haraco rất quan tâm vận chuyển hành khách như tuyến Hà Nội-Lào Cai, Hà Nội-Hải Phòng…, cũng như vận chuyển hàng hóa liên vận quốc tế, như tàu chở container tuyến Hải Phòng-Lào Cai-Sơn Yêu (Vân Nam, Trung Quốc), chủ yếu chở các mặt hàng phục vụ sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp… Tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng (tổng vốn đầu tư 203.231 tỷ đồng, dự kiến khởi công năm nay, hoàn thành muộn nhất năm 2030) sẽ giúp tăng lượng hành khách, hàng hóa xuất nhập khẩu với hiệu quả kinh tế cao hơn. “Khi có tuyến mới khổ đường 1.435mm thì sản lượng hàng hóa đi bằng đường sắt tuyến Đông-Tây sẽ tăng trưởng nhiều so với hiện nay do đã đồng nhất khổ đường với đường sắt Trung Quốc. Tốc độ chạy tàu cũng sẽ nhanh hơn, dự kiến đối với tàu hàng là 120km/ giờ”, ông Dân nói. Ngoài ra, tàu khổ 1.435mm của Trung Quốc có thể sang thẳng ga Lào Cai để tiếp chuyển hàng ngay tại ga, giảm được chi phí trung chuyển, giảm được ách tắc, tăng được năng lực vận tải. Theo đại diện Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, tàu container đi châu Âu của Việt Nam hiện đi tuyến khổ 1.435mm Yên Viên (Hà Nội) - Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Bằng Tường (Quảng Tây) - Nam Ninh (Quảng Tây), từ đây đi tiếp tới Trịnh Châu, Trùng Khánh... để tiếp chuyển vào tàu Trung-Âu đi châu Âu. Khi kết nối được khổ 1.435mm tại cửa khẩu ga Lào Cai, chúng ta sẽ có thêm một tuyến vận tải cho hàng hóa đi châu Âu. Việt Nam nằm trên hành lang kinh tế Đông - Tây và là cửa ngõ ra biển của nhiều nước trong tiểu vùng sông Mekong. Việc phát triển tuyến đường sắt liên Á, nối Việt Nam với Trung Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan và xa hơn là châu Âu thông qua hành lang Trung Á sẽ mở ra một trục vận tải mới, thúc đẩy giao thương xuyên biên giới, tạo điều kiện cho xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. THÁI AN Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, TS Nguyễn Văn Đăng, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Đường sắt tốc độ cao, Trường Đại học Công nghệ giao thông vận tải, cho biết, mạng lưới đường sắt Việt Nam có tổng chiều dài khoảng 2.600 km, đi qua 35 tỉnh thành, với tuyến đầu tiên được xây dựng từ năm 1881. Đường sắt có ưu điểm vận chuyển lớn, chi phí thấp, chuyên chở hàng hóa từ các vùng nguyên liệu, sản phẩm công nghiệp và nông sản trong cả nước, góp phần thúc đẩy giao thương nội địa và xuất khẩu. Ngoài ra, đường sắt, đặc biệt là tuyến đường sắt Bắc-Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển du lịch khi kết nối các điểm du lịch nổi tiếng trên cả nước. Tuy nhiên, theo TS Đăng, do hệ thống đường sắt Việt Nam hiện đã lạc hậu, xuống cấp nên không thể đáp ứng hết các yêu cầu vận chuyển ngày càng cao. PGS.TS Nguyễn Thanh Chương, Chủ tịch Hội đồng trường, Trường Đại học Giao thông vận tải, chung nhận định: “Hệ thống trang thiết bị với công nghệ cũ, tốc độ chạy tàu thấp, không ổn định nên đã làm tăng chi phí vận tải, cũng như tăng chi phí logistics, giảm khả năng cạnh tranh của nền kinh tế”. Sự cấp thiết phải xây dựng hệ thống đường sắt hiện đại với công nghệ tiên tiến của thế giới đã được hiện thực hóa bằng một loạt chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước, như Kết luận số 49-KL/ TW, ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Nghị quyết số 172/2024/ QH15 về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam, Nghị quyết số 187/2025/QH15 về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng… “Tôi mong đợi hệ thống đường sắt mới này khi hoàn thành sẽ tạo động lực phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, kết nối nhân dân mọi miền của Tổ quốc”, TS Đăng nói. TS Chương đồng tình: “Với việc phát triển hệ thống đường sắt tốc độ cao trục Bắc-Nam, đường sắt kết nối Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng và Lạng Sơn đến Hải Phòng, Quảng Ninh…, chúng ta hy vọng một sự phát triển mới về vận tải hàng hóa và hành khách. Đường sắt tốc độ cao sẽ đáp ứng nhu cầu đi lại theo trục Bắc-Nam với thời gian nhanh, khối lượng lớn. Vận tải hàng hóa sẽ rút ngắn thời gian vận chuyển, chi phí thấp…, thu hút hàng hóa thông qua giữa các vùng kinh tế trong nước, khu vực và quốc tế”. HỢP TÁC XÂY DỰNG CÁC TUYẾN MỚI Trung Quốc đã làm chủ công nghệ về đường sắt và bước sang thế hệ ba với công nghệ cho các tuyến đường sắt cao tốc với tốc độ trên 450 km/h. Đường sắt tốc độ cao của Trung Quốc phát triển nhanh chóng, với công nghệ hiện đại và dẫn đầu thế giới về tổng chiều dài tuyến đường, điều này mang lại nhiều lợi ích cho lĩnh vực đường sắt trên toàn thế giới, đặc biệt là các quốc gia có quy hoạch xây dựng đường sắt tốc độ cao như Việt Nam. “Cụ thể trong đào tạo nguồn nhân lực đường sắt, Việt Nam có thể cử người sang học tập kiến thức, kinh nghiệm trong quy hoạch, thiết kế, xây dựng và vận hành hệ thống đường sắt tốc độ cao của Trung Quốc, từ đó giúp Việt Nam ta làm chủ công nghệ thi công hạ tầng và từng bước làm chủ công nghệ về đoàn tàu và thông tin tín hiệu của đường sắt tốc độ cao”, TS Đăng nhận định. Hợp tác Việt-Trung trong lĩnh vực đường sắt đã được thực hiện từ lâu, bằng việc xây dựng khổ lồng cho tuyến đường Hà Nội-Lào Cai và Hà Nội-Đồng Đăng để kết nối với Trung Quốc. “Với nền công nghiệp đường sắt phát triển hàng đầu thế giới, tôi nghĩ rằng, Việt Nam và Trung Quốc có cơ hội lớn trong hợp tác xây dựng các tuyến đường sắt mới tại Việt Nam, đặc biệt là các tuyến đường sắt kết nối với các cửa ngõ quốc tế với Trung Quốc”, ông Đăng nói. Theo TS Chương, việc hợp tác đường sắt giữa hai quốc gia cũng nằm trong hệ thống hợp tác chung, vấn đề là làm sao đảm bảo phát triển bền vững, trên nguyên tắc hài hòa và đảm bảo lợi ích quốc gia. Từng bước hai quốc gia có sự trao đổi và hỗ trợ phát triển về khoa học công nghệ nói chung, công nghệ đường sắt nói riêng. PHÁT TRIỂN ĐƯỜNG SẮT LIÊN Á TS Chương nhận định, trong phát triển đường sắt liên Á, Việt Nam có một vị trí và lợi thế quan trọng là hệ thống cảng biển; việc kết nối đường sắt của một số quốc gia với hệ thống đường sắt của Việt Nam ra các cảng biển sẽ góp phần phát triển kinh tế khu vực và đặc biệt “Việt Nam sẽ là trung tâm về trung chuyển hàng hóa của khu vực”. Mặt khác, việc sử dụng hệ thống đường sắt kết nối kinh tế ở khu vực Đông Nam Á sẽ giúp giảm chi phí logistics và tăng khả năng cạnh tranh trong chuỗi cung ứng hàng hóa ở khu vực và thế giới. “Cá nhân tôi mong muốn phát triển tuyến đường sắt liên Á, trên cơ sở hợp tác về khoa học công nghệ, hợp tác về đầu tư và có thể cả khai thác sau này”, ông Chương nói. TS Hoàng Văn Lâm, Phó Trưởng khoa Kinh tế vận tải, Trường Đại học Công nghệ giao thông vận tải, cũng cho rằng, tuyến đường sắt liên Á đem lại một cơ hội lớn không chỉ cho Việt Nam mà còn cho cả khu vực Đông Nam Á trong việc phát triển vận tải bền vững và chuỗi logistics kết nối xuyên lục địa. Khi được phát triển đúng hướng, tuyến đường sắt liên Á không chỉ là “cầu nối” vật lý, mà còn là động lực cho tăng trưởng bền vững và hợp tác cùng có lợi trong khu vực. “Theo tôi, Việt Nam cần nâng cấp hạ tầng đường sắt hiện có, tiến tới tiêu chuẩn hóa khổ đường, đồng bộ với các nước trong khu vực nhằm nâng cao hiệu quả kết nối và khai thác quốc tế. Ngoài ra, tăng cường hợp tác chính sách giữa các nước trong khu vực đảm bảo vận hành thông suốt, hiệu quả, đặc biệt trong các vấn đề về hải quan, khai thác vận tải và an toàn giao thông”, TS Lâm nói. NGHIÊM HUÊ - THÁI AN Giới chuyên gia đang mong đợi các dự án đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam, đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sớm được thực hiện, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, kết nối người dân mọi miền Tổ quốc, kết nối với đường sắt Trung Quốc. “Phía Trung Quốc sẵn sàng cùng phía Việt Nam thúc đẩy hợp tác dự án 3 tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn phía bắc Việt Nam, xây dựng cửa khẩu thông minh”. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc TẬP CẬN BÌNH Kết nối đường sắt Việt-Trung Đường sắt đô thị số 2 tuyến Cát Linh - Hà Đông (do doanh nghiệp Trung Quốc xây dựng) tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại của người dân ẢNH: HỒNG VĨNH Tăng hiệu quả kinh tế Trao đổi với phóng viên Tiền Phong ngày 14/4, Lê Quang Dân, Trưởng phòng Điều độ vận tải Công ty Cổ phần Vận tải Đường sắt Hà Nội (Haraco), nhận định, khi có tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, sản lượng hàng hóa đi bằng đường sắt tuyến Đông-Tây sẽ tăng trưởng nhiều so với hiện nay do đã đồng nhất khổ đường với đường sắt Trung Quốc, tốc độ tàu chạy cũng sẽ cao hơn. Một toa xe VIP của Công ty Cổ phần Vận tải Đường sắt NGUỒN: VOV
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==