36 NHÌN TỪ NGƯỜI TRẺ 99 21/6/1925 21/6/2024 NĂM Là Nhà báo, Nhà nghiên cứu Lý luận Phê bình nhiếp ảnh, ông có nhiều việc phải làm - Giảng viên thỉnh giảng Trường Đại học Sân khấu, được mời nói chuyện các lớp học nhiếp ảnh báo chí, các tập đoàn, cơ quan ban ngành… Hội đồng Giám khảo cuộc thi nhiếp ảnh Trung ương và địa phương, hiện ông đang là thành viên Hội đồng Giải báo chí quốc gia. Dù đã được hẹn trước với ông để có tư liệu cho bài viết, nhưng vẫn bị lỡ hẹn do ông đang ở đảo Bạch Long Vỹ. Ông kể: Những lần tôi ra đảo, thấy các chiến sỹ ngoài đảo rất ham đọc sách báo, về Hà Nội, tôi quyên góp anh em bạn đồng nghiệp, người thân, đóng được 6 thùng chuyển ra đảo. Biết tin tôi đang có ý tưởng quyên góp sách truyện gửi cho các chiến sỹ ngoài đảo, nhiều người đèo xe máy từng bao tải sách đến nhà. Lần thứ 2 sách truyện được đóng vào 9 thùng chuyển đi. Gặp tôi, ông xin lỗi lỡ hẹn do đang có công việc ngoài đảo để tìm hiểu thêm cuộc sống, sinh hoạt các chiến sỹ, người dân để hoàn thành 2 cuốn sách ảnh về đảo trong năm 2024 với đề tài “BẠCH LONG VĨ ĐẢO QUÊ HƯƠNG”. “ĐIỀU GIẢN DỊ” cuốn sách ảnh mới được xuất bản gần đây, cuối năm 2023 của nhà báo Vũ Huyến được nhiều nhà báo, nhà văn, trong giới nghệ thuật đánh giá cao chất nhân văn. Tác giả ghi được những bức ảnh rất đời thường thuộc thể loại ảnh báo chí, nó cũng giản dị như chính con người Vũ Huyến từ tác phong, trang phục như một người tỉnh lẻ bước chân ra phố. Ông lững thững trên các con phố, ngõ hẻm, khi bắt gặp hình ảnh quán nước bên hè, chiếc xích lô đỗ cạnh với vài người khách, bức ảnh được thu vào ống kính, thích thú, gợi cảm xúc cho ông. Hay bác thợ sửa chữa giày với những đồ nghề, động tác kéo chỉ, trên vách tường có tấm biển chữ đỏ nổi bật: ĐÓNG MỚI VÀ SỬA CHỮA GIÀY DÉP. Cuốn sách ảnh của ông có bức hình rất đời thường, giản dị được nhiều người chú ý, đó là vị Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tay xách túi quà đến dự họp lớp do chính nhà báo Vũ Huyến chớp được khoảnh khắc bác đang tươi cười. Để ghi lại được chân dung những người nổi tiếng trong giới văn nghệ sỹ như nhà văn, nhà báo, nhiếp ảnh, hội họa… in trong cuốn ĐIỀU GIẢN DỊ, ông bỏ nhiều thời gian, công sức tìm đến từng người, chụp bằng máy điện thoại, có thể tại gia đình, ngoài quán cà phê, hay được hẹn trước, đây là công việc mà không phải ai cũng làm được. ĐIỀU GIẢN DỊ, là cuốn sách rất công phu qua từng bức ảnh báo chí, đời thường của nhà báo Vũ Huyến khi có sự chuẩn bị, sắp xếp kỹ lưỡng từ bố cục cho đến nội dung mang đến người xem cuộc sống đời thường từng nhân vật. Đã có hàng trăm bài viết đăng trên các báo, tạp chí được công bố ở hội thảo, các chuyên đề nghiên cứu ghi nhận của một người làm báo, vừa viết, vừa chụp, vừa làm công tác đào tạo và đi sâu vào nghiên cứu nhiếp ảnh. ĐIỀU GIẢN DỊ- “mỗi tấm ảnh là ngàn lời nói”, để người xem đọc được nội dung của nó… Là người chuyên ngành trong lĩnh vực nhiếp ảnh, được đào tạo nhiều năm ở nước ngoài, ông hiểu rất sâu rộng nhiếp ảnh nước nhà hiện nay và rất trăn trở con đường đi của các nhà nhiếp ảnh chuyên và không chuyên. Nhìn lại những chặng đường phát triển vừa qua của nhiếp ảnh Việt Nam, ông có nhận xét: Nhiếp ảnh Việt Nam (NAVN) chưa bao giờ phát triển cả chiều sâu, chiều rộng như hiện nay. Nếu như ngày trước, phương tiện tác nghiệp của các nhà báo rất khiêm tốn và nghèo nàn thì ngày nay, các bạn đã có được những chủng loại máy ảnh mới nhất trên thế giới, kể cả dây chuyền phóng ảnh hiện đại… Những nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp đa phần trang bị cho mình những bộ máy ảnh kỹ thuật số thuộc thế hệ mới như NIKON D4- D5 - CANON Mark II- Mark III, 5D, 6D… cho ra những tác phẩm chất lượng về màu sắc, độ nét, dung lượng cao… Dù chỉ là chơi ảnh cá nhân, hoặc từng nhóm, nhưng nhiều bạn trẻ không chịu kém cạnh các đàn anh, các NSNA chuyên nghiệp khi trang bị cho mình những chiếc máy ảnh “khủng” đắt tiền thế hệ mới trị giá hàng trăm triệu. Kể ra cũng dễ hiểu: Người làm thơ thì không cần đến cây bút tốt, nhưng người chụp ảnh thì nhất thiết phải có một cái máy ảnh “cừ”. Người Việt Nam vốn trọng tình, nên họ đồng thời cũng có thói quen và sở thích lưu giữ những bức ảnh ghi lại kỷ niệm những thời khắc quan trọng trong cuộc đời cũng như người thân của họ. Chẳng hạn trong những năm tháng chiến tranh tiễn người yêu ra mặt trận, hình ảnh tặng nhau vật kỷ niệm trước lúc lên đường được ghi lại bằng hình ảnh không thể thiếu với các bạn trẻ. Nhà báo Vũ Huyến có nhiều trăn trở với hướng đi của các tay máy chuyên và không chuyên, nhận xét: Đa phần họ hướng theo những bức ảnh phong cảnh thiên nhiên, mây luồn, thác đổ, ruộng bậc thang rẻo cao Tây Bắc… có đến hàng trăm tay máy chụp cùng một bối cảnh, hình ảnh đều na ná giống nhau. Những nhà nhiếp ảnh, nhà báo hình như đã bỏ qua những hình ảnh rất đời thường nhưng có giá trị sâu sắc, ý nghĩa nhân văn trong cuộc sống. Chẳng hạn em học sinh tan học vai đeo cặp sách dắt cụ già qua đường, người công nhân cầu đường trong cái nắng ngày hè, hay chị vệ sinh môi trường cần mẫn giữa đêm khuya dưới ánh đèn cao áp đêm 30 Tết… Về các cuộc phát động thi ảnh của ta hiện nay, có thể nói nhất thế giới về số lượng. Hàng năm cả nước có rất nhiều cuộc thi ảnh toàn quốc, khu vực, các địa phương vùng miền, ngoài ra còn có các cuộc thi của các ngành như du lịch, môi trường, công an, giao thông, báo mạng, tạp chí dưới sự bảo trợ của Hội NSNA VN. Chính vì mật độ dày đặc như vậy, đòi hỏi chất lượng các tác phẩm ảnh cao là điều khó. Không nhiều NSNA có đủ thời gian, tâm huyết tìm tòi, khám phá những nét mới lạ trong thiên nhiên, con người, cuộc sống… mà thường vẫn đi theo lối mòn, cụ thể: Ruộng bậc thang, mùa gặt, đồng bào dân tộc, cô gái Mông gùi hàng xuống chợ sớm mai… trong khi đó, nghệ thuật luôn đòi hỏi những góc nhìn riêng, chứa đựng cái tôi cá nhân để khi người thưởng thức nhìn vào, họ có thể cảm nhận được lao động sáng tạo, cũng như thái độ tìm tòi của người nghệ sỹ. “ĐIỀU GIẢN DỊ”, như con người tác giả. Nhà báo Vũ Huyến sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, nhưng ông mang phong cách người lao động nhiều hơn (lao động nghệ thuật). Tác phong giao tiếp bình dị, trang phục đơn giản. Nhà báo Vũ Huyến có sở thích vào bếp, đi chợ. Thói quen của ông mua hàng mặc cả, không hề sĩ diện và làm món ăn rất ngon. Người ta hay bắt gặp ông vào những buổi sáng, đông cũng như hè trên chiếc xe đạp địa hình quanh khu vực Hồ Tây, khi đường phố mới lác đác người qua lại. Trang phục như một cua rơ nhà nghề từ mũ, áo, quần, giày thể thao, chỉ khác chiếc xe đạp không phải xe cuốc. n “ĐIỀU GIẢN DỊ” Nói đến nhà báo, nhà lý luận phê bình nhiếp ảnh Vũ Huyến có nhiều câu chuyện để nói: Đầu tiên phải kể, ông là người của công việc, dành nhiều thời gian cho lĩnh vực nghiệp vụ nhiếp ảnh. Nghỉ hưu 20 năm, bước sang tuổi 80, ông vẫn tham gia công tác xã hội bận rộn. Sách ảnh Điều giản dị DUY NGỌC Vũ Huyến sinh tại Hà Nội, tốt nghiệp khoa Văn Trường đại học Tổng hợp Hà Nội (khóa 1963- 1967), sau đó theo học khoa Báo chí, bộ môn ảnh Trường Đại học Tổng hợp Lô-mô-nô-xốp (Liên Xô cũ). Ông nguyên là Phó Chủ tịch thường trực Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam khoá VI, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Nhiếp ảnh, Huân chương Lao động hạng Nhất. Chân dung Nhà báo Vũ Huyến cùng chiến sĩ Đảo Bạch Long Vĩ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==