10 CỨU THƯƠNG ĐẾN QUÊN ĂN, QUÊN NGỦ Trong căn nhà nhỏ ở xóm Xuân Hồng, xã Nam Xuân, huyện Nam Đàn, Nghệ An, cựu chiến binh Hồ Viết Lý (SN 1928) trang trọng treo đủ Huân chương Kháng chiến hạng Nhất; Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhì; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng… Trên ngực áo, những huy chương lấp lánh cũng được ông Lý cài ngay ngắn, chỉnh tề. Ở tuổi “xưa nay hiếm”, người cựu binh vẫn giữ được sự nhanh nhẹn tuy trí nhớ đã có phần giảm sút. Thế nhưng, ký ức về những ngày cùng đồng đội, đồng chí làm nên chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” vẫn vẹn nguyên trong ông. Hai mươi tuổi, ông Lý lên đường nhập ngũ theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Giữa năm 1953, sau khi tham gia chiến dịch thượng Lào, Tiểu đoàn 333, Trung đoàn 151 của Sư đoàn 351 công binh về Phú Thọ tham gia chỉnh huấn. Lúc này, ông đang là y tá trưởng của Tiểu đoàn. Thời điểm này, chiến cuộc Đông - Xuân 1953 - 1954 đang bước vào giai đoạn ác liệt. Tháng 10/1953, đơn vị được lệnh chuẩn bị tham gia chiến dịch Trần Đình (Điện Biên Phủ). “Chúng tôi nhận được lệnh đi tham gia chiến dịch Trần Đình nhưng về đồng bằng hay ngược lên núi thì không ai biết rõ. Mọi người đoán già đoán non, thấy cấp trên chỉ đạo chuẩn bị muối, cá khô, anh em kháo nhau, vậy là lên Tây Bắc rồi. Sau này mới biết là hành quân lên chiến trường Điện Biên Phủ”, ông Lý hồi tưởng. Những cơn mưa khiến con đường hành quân từ Phú Thọ lên Điện Biên nhão nhoét, lầy lội, không thể nói hết gian khổ mà những người lính, người dân công hỏa tuyến phải trải qua. Đến Nà Tấu (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên), đơn vị được lệnh dừng, tham gia mở đường “chữ Uýt” (đường số 8) để kéo pháo lên Điện Biên Phủ. Không khí khẩn trương, gấp gáp, những người lính công binh mở đường ngày đêm không nghỉ dưới làn bom của địch. Khi vào Điện Biên Phủ, nhiệm vụ của đơn vị đào hầm vây lấn đồi A1. “Lính mình bị thương nhiều lắm, chỉ cần ló đầu ra là dính ngay đạn bắn tỉa của địch. Anh em y tá chúng tôi phải len lỏi theo từng đường hầm để sơ cứu, đưa thương binh, tử sĩ ra phía sau, Vất vả, hiểm nguy không thể nói hết được. Hầm chật, lại thấp, anh em phải cõng, thậm chí là trườn để không tự biến mình thành mục tiêu di động của súng bắn tỉa đối phương. Cõng ra khỏi trận địa khoảng 1 cây số mới có thể tổ chức mổ cấp cứu hay xử lý vết thương cho các thương binh. Có những ngày, chúng tôi làm việc 24/24h, quên cả ăn ngủ…”, ông Lý kể. NIỀM VUI NGÀY CHIẾN THẮNG Chiến trường ác liệt, ông Lý cùng đồng đội phải luồn vào trận địa, sơ cứu và cõng thương binh ra phía sau. Một quả đạn pháo rơi trúng hầm cứu thương. Mảnh pháo xé toạc bụng đồng chí Bé (quê xã Đức Thủy, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh), là y tá phó của Tiểu đoàn. Vết cắt hở hoác, máu tuôn xối xả. Ông Lý chỉ kịp úp chiếc bát tô vào vết thương của người đồng đội rồi băng bó. Giữa điều kiện chiến trường thiếu thốn trang thiết bị, thuốc men, ông Lý bất lực khi không thể cứu chữa cho người đồng đội. “Vết thương quá nặng, biết mình không thể sống nổi, Bé ôm lấy tôi, bảo “anh em mình sống với nhau, chiến đấu cùng nhau, em có gì không nên không phải, anh bỏ quá cho. Nhờ anh về nói với cha mẹ em ở nhà là em đã chiến đấu và hi sinh ở Điện Biên”. Nói xong, Bé tắt thở trên tay tôi”, người lính già nghẹn ngào. Càng về cuối chiến dịch, Pháp cho máy bay liên tục thả thư, tiếp phẩm, đạn dược, vũ khí xuống Điện Biên. Đơn vị của ông Lý bắt được lá thư kèm một bông hoa do vợ Đờ Cát gửi cho chồng. “Thì ra, đoán biết được kết quả của mình ở Điện Biên Phủ, tướng Đờ Cát đã viết thư về cho vợ, dặn dò “em cố gắng nuôi con, anh có thể chết hoặc làm tù binh”, ông Lý kể. Sau đó bức thư được truyền ra toàn trận địa. Anh em phấn khởi, vui mừng lắm. Như vậy là Tướng Đờ - Cát đang lo sợ về thất bại đang đến gần ở chiến trường Điện Biên Phủ - nơi mà người Pháp rêu rao là “pháo đài bất khả xâm phạm”. Tối 5/5/1954, khối bộc phá gần 1 tấn phát nổ trên đồi A1 trở thành hiệu lệnh tấn công của đợt tổng công kích cuối cùng. Hai bên vào thế giằng co quyết liệt, pháo rung chuyển toàn Điện Biên Phủ suốt ngày hôm sau. Sáng 7/5, tình hình chiến sự có vẻ yên ắng hơn. Chiều 7/5, thông tin chiến dịch toàn thắng lan khắp mặt trận những người lính nhảy lên nóc hầm nhảy múa, reo hò mừng thắng lợi. “Ngày giải phóng hoàn toàn Điện Biên Phủ, anh em lính tráng vui mừng ôm chặt lấy nhau vừa khóc vừa cười. Niềm hạnh phúc không thể diễn tả hết được thành lời”, người lính quân y Hồ Viết Lý bồi hồi nhớ lại. Sau phút giây mừng chiến thắng, những người y tá quay lại với công việc chính của mình bởi rất nhiều thương binh đang chờ họ. Lần này, họ phải cáng đáng thêm nhiệm vụ sơ cứu cho các tù binh Pháp bị thương. “Khi bị bắt, họ sợ lắm. Được chúng tôi thay băng, xử lý vết thương, họ cứ chắp tay lạy như cảm ơn. Lúc đó, thuốc men, bông băng thiếu thốn lắm nhưng mình phải chia sẻ cho tù binh. Họ cũng là con người, còn chúng tôi là những người bác sĩ, y tá, không thể thấy bị thương mà không cứu, dù trước đó, chúng tôi có thể ngã xuống ngay trước họng súng của họ”, ông Lý cho hay. Trải qua những ngày tháng khẩn trương, sục sôi tinh thần cấp cứu cho các thương binh, không có gian khổ nào mà người lính quân y không trải qua để bảo đảm tốt nhất sức khỏe cho bộ đội ta. Trở về từ cuộc chiến, năm 1957, ông Lý xây dựng tổ ấm rồi tiếp tục tham gia công tác trong ngành y tới khi nghỉ hưu. 56 ngày đêm “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt”, lực lượng quân y đã căng mình hết sức phục vụ cứu, chữa thương binh kịp thời. Sau khi bộ đội rút hết khỏi Điện Biên, lực lượng quân y phải tiếp tục làm nhiệm vụ cùng vận tải, dân công vận chuyển thương binh về hậu phương.n Ông Hồ Viết Lý hồi tưởng về những ngày tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ với tư cách là y tá trưởng Tiểu đoàn bộ binh Ngày 7/5/1954, cờ Quyết chiến quyết thắng tung bay trên nóc hầm Đờ-cát ẢNH: TƯ LIỆU Chiến sĩ quân y bám sát mặt trận kịp thời cứu thương ẢNH: TƯ LIỆU Ông Hồ Viết Lý được trao tặng nhiều Huân chương như Huân chương Kháng chiến hạng Nhất; Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhì,… THU HIỀN Lính quân y “Anh em y tá chúng tôi phải len lỏi theo từng đường hầm để sơ cứu, đưa thương binh, tử sĩ ra phía sau. Vất vả, hiểm nguy không thể nói hết được…”, ông Hồ Viết Lý, người lính quân y trong chiến dịch Điện Biên Phủ bồi hồi nhớ lại. KỂ CHUYỆN CHIẾN DỊCH Đôi mắt rớm lệ, hai tay đan vào nhau, ông Lý xúc động: “Nước nhà độc lập, nhìn các anh nằm lại chiến trường tôi thương và nhớ đồng đội quá. Nhiều người trước lúc hy sinh còn chưa có vợ, có con…”. “Khó khăn, gian khổ là vậy, thế nhưng chiến sĩ của ta chưa bao giờ nhụt chí, không khuất phục kẻ thù. Nhiều chiến sĩ sau khi được băng bó vết thương lại tiếp tục lao vào trận chiến…”. Cựu binh HỒ VIẾT LÝ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==