42 GIẤC MƠ QUA 4 THẬP KỶ Từ năm 2001 đến năm 2021, ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu đã tăng 13% mỗi năm, đạt được 600 tỷ USD tính đến năm 2021. Ngành bán dẫn được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, đạt đến 1 nghìn tỷ USD vào năm 2030 theo nghiên cứu từ tập đoàn tư vấn Boston (BCG). Nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong ngành điện tử, bán dẫn đã hiện diện và đang có kế hoạch mở rộng đầu tư tại Việt Nam như Intel, Samsung, Synopsys, Qualcomm, Infineon, Amkor... Điều này minh chứng cho vai trò then chốt và ngày càng quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Việt Nam có khoảng 40 doanh nghiệp trong ngành công nghiệp bán dẫn, chủ yếu hoạt động trong mảng thiết kế vi mạch. Doanh nghiệp trong ngành cho biết, tín hiệu đáng mừng là số công ty từ sếp đến nhân viên là người Việt đã tăng lên đáng kể. Trò chuyện với các bạn trẻ quan tâm đến ngành bán dẫn tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC), ông Nguyễn Thanh Yên, Tổng giám đốc Công ty CoAsia SEMI Vietnam cho biết, dù người Việt vẫn mang mác làm thuê, nhưng số công ty thuần Việt, từ tổng giám đốc tới nhân viên đều là người Việt đang chiếm khá đông. “Ngành vi mạch bán dẫn không mới ở Việt Nam, chúng tôi hay đùa đây là giấc mơ thầm kín của thế hệ đi trước”, ông Yên nói và cho biết, bố ông đã công tác tại nhà máy sản xuất chip đầu tiên của Việt Nam - Z181, thành lập năm 1979, nay đổi tên thành Công ty TNHH MTV điện tử Sao Mai. Tới thăm nhà máy của bố khi ấy, chàng “trai quê” thuở nào đã mê mẩn những thứ hiện đại tại đây, dù chưa hiểu chip, bán dẫn là gì. Ông Yên nhận mình là “trai quê”, điều kiện, cơ hội học tập ngày trước không được như các bạn trẻ bây giờ. Ông dấn thân vào ngành bán dẫn bởi suy nghĩ làm ngành này chắc chắn giàu hơn nông nghiệp. Trong khi đó, thế hệ hiện nay có điều kiện tốt hơn rất nhiều. Cách đây một, hai năm, duy nhất Đại học Bách khoa đào tạo chuyên sâu về bán dẫn và thiết kế điện tử. Tuy nhiên, hiện tại, nhiều trường đại học và trung tâm đào tạo đã quan tâm, đầu tư vào ngành này. Chính phủ đã bắt đầu thực hiện Chiến lược Quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT cho rằng, chip, bán dẫn sẽ là tương lai, nguồn động lực chính, quan trọng để Việt Nam phát triển trong 20 năm tới. “Chỉ 5 năm nữa, Việt Nam sẽ là nơi cần đến và phải đến của ngành công nghiệp bán dẫn thế giới. Chúng tôi tin rằng, sau 14 - 16 tháng đào tạo nghề, người học có thể bắt đầu làm việc trong ngành thiết kế chip bán dẫn", ông Tiến nhận định. Nói về niềm tin với sự phát triển của ngành bán dẫn trong nước, ông Tiến tin rằng, câu chuyện này cũng tương tự với ngành phần mềm trước đây. “25 năm trước, FPT quyết định vươn ra thế giới. Thời điểm đó không ai tin, kể cả trong nội bộ, lo ngại người ở đâu để làm . Thế nhưng, năm 2023, doanh thu xuất khẩu phần mềm ra thế giới của FPT đã đạt 1 tỷ USD. Và tôi hoàn toàn có lòng tin, với khả năng, trình độ của các bạn trẻ, chúng ta có thể chinh phục thế giới. Chúng tôi mất đến 25 năm để đạt được cột mốc 1 tỷ USD, nhưng các bạn không cần. Chỉ 5 năm nữa, Việt Nam sẽ là nơi cần đến và phải đến của ngành công nghiệp bán dẫn thế giới”, ông Tiến tin tưởng và cho rằng người Việt vốn có tính kiên trì, kiên nhẫn trong làm việc học tập. Giới trẻ Việt Nam có khả năng tự học những kiến thức mới và học rất nhanh. Các hệ thống giáo dục đã đưa STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) vào giảng dạy từ sớm, tạo nền tảng tốt cho phát triển ngành bán dẫn, phần mềm, trí tuệ nhân tạo AI. VIỆT NAM ĐƯỢC CHỌN Ông Tiến cũng cho biết, FPT sẽ xuất khẩu 70 triệu chip bán dẫn sang Nhật Bản và Hàn Quốc. Số chip này chuyên dùng cho các thiết bị y tế và các ứng dụng điện tử, dự kiến sẽ được chuyển giao cho các khách hàng trong năm nay và năm 2025. Các mẫu chip này do FPT Semiconductor, đơn vị chuyên phụ trách lĩnh vực bán dẫn của Tập đoàn FPT, triển khai thiết kế, sau đó đưa sang Hàn Quốc để sản xuất và sang Đài Loan để đóng gói. Tại đại hội cổ đông vừa qua, ông Tiến nhắc lại, Chủ tịch FPT Trương Gia Bình đã nhấn mạnh, công ty sẽ đặt cược vào trí tuệ nhân tạo, phần mềm ô tô cũng như chip và bán dẫn. Ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc NIC cho biết, Việt Nam đang đứng trước những cơ hội lớn phát triển ngành công nghiệp bán dẫn để tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Từ năm 1979, Việt Nam có nhà máy sản xuất chip bán dẫn đầu tiên - Z181, xuất khẩu thiết bị bán dẫn sang châu Âu, nhưng ít lâu sau phải ngừng hoạt động. Cách đây 10 năm Việt Nam cũng muốn phát triển công nghiệp chip song thất bại. Hiện nay, theo ông Hoài, Việt Nam lại có cơ hội mới do nhu cầu đa dạng hóa chuỗi cung ứng ngành chip bán dẫn trên thế giới cũng như một số vấn đề liên quan cạnh tranh thương mại”. Trong bối cảnh dịch chuyển dòng vốn đầu tư trên toàn cầu, Việt Nam là quốc gia được chọn vì có vị trí địa lý thuận lợi, nguồn nhân lực dồi dào, thông minh và tay nghề ngày càng cao, chi phí nhân công hấp dẫn. “Việt Nam có cơ hội rất lớn, đặc biệt sau chuyến thăm tháng 9/2023 của Tổng thống Mỹ Joe Biden, hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện. Qua mối quan hệ này, chúng ta có hệ sinh thái của nhiều nền kinh tế như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)… tham gia cùng Hoa Kỳ phối hợp với Việt Nam phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Một quốc gia muốn phát triển, cần có ngành công nghiệp lõi, nhưng chúng ta thì chưa. Tôi tin tưởng sẽ có cơ hội cho giới trẻ Việt Nam, đưa ngành công nghiệp bán dẫn trở thành ngành công nghiệp mũi nhọn, ngành công nghiệp lõi, và thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình”, ông Hoài bày tỏ. NIC là đơn vị được Bộ Kế hoạch và Đầu tư, giao chủ trì dự thảo đề án phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn năm 2030, định hướng đến năm 2045. Mục tiêu đào tạo được 50.000 kỹ sư phục vụ ngành trong tất cả các công đoạn của chuỗi giá trị. Được biết, đề án đã được trình Chính phủ. Ông Hoài hé lộ, đề án đặt mục tiêu sẽ thành lập 4 trung tâm bán dẫn dùng chung quốc gia. Trong số 4 trung tâm này, sẽ có 2 trung tâm đặt tại Hà Nội, 1 trung tâm đặt tại Đà Nẵng và 1 trung tâm đặt tại TPHCM. Ngoài ra, có khoảng 18 - 20 Trung tâm Đào tạo Tiêu chuẩn được đặt tại các trường học. Bên cạnh đó, Hoa Kỳ sẽ tài trợ và đầu tư cho hai phòng lab chuyên về đo kiểm. n Ngành bán dẫn có thể mang lại doanh thu 1.000 tỷ USD vào năm 2030 ẢNH: DEPOSITPHOTOS.COM VIỆT LINH Khát vọng chip Việt Nam được nhận định là nhân tố đầy tiềm năng trong lĩnh vực bán dẫn, đang đứng trước cơ hội lớn nhất từ trước đến nay để gia nhập ngành công nghiệp tỷ USD. Những người tiên phong hiện thực hoá giấc mơ chip bán dẫn “make in Vietnam” tin rằng, chỉ 5 năm tới, người ta sẽ phải nhắc đến Việt Nam như một nơi cần phải đến, nếu nói về chip và bán dẫn. “MAKE IN VIETNAM” Mức lương của nhân sự ngành bán dẫn, thiết kế vi mạch tại Việt Nam sẽ là con số “đáng mơ ước” với nhiều bạn trẻ hiện nay. Ông Nguyễn Thanh Yên cho hay, tại Việt Nam, thu nhập của người làm thiết kế chip dao động trong khoảng 10.000 đến 100.000 USD mỗi năm tùy kinh nghiệm. Doanh nghiệp khác trong ngành bán dẫn, VIETA Solutions Việt Nam cho biết lương của kỹ sư thiết kế chip có 1 năm kinh nghiệm khoảng 1.000 USD/tháng. Ông Lê Thành Nam, Giám đốc VIETA Solutions Việt Nam cho biết, mức lương không dựa trên bằng đại học. Ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT ẢNH: NIC “Tôi hoàn toàn có lòng tin, với khả năng, trình độ của các bạn trẻ, chúng ta có thể chinh phục thế giới. Chúng tôi mất đến 25 năm để đạt được cột mốc 1 tỷ USD, nhưng các bạn không cần. Chỉ 5 năm nữa, Việt Nam sẽ là nơi cần đến và phải đến của ngành công nghiệp bán dẫn thế giới”. Ông HOÀNG NAM TIẾN Intel, Samsung, Synopsys, Qualcomm, Infineon, Amkor đã hiện diện tại Việt Nam ẢNH: SCMP
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==