41 NHẬP CUỘC Ông Nguyễn Cương Hoàng, Trưởng ban Công nghệ Bán dẫn, tập đoàn Viettel cho biết Viettel quan tâm, tham gia vào ngành công nghiệp bán dẫn từ năm 2010. Nhưng dự án đầu tiên bảo vệ thành công là từ năm 2019, khi tập đoàn đặt mục tiêu làm chip cho mạng di động 5G. Hiện tập đoàn có hơn 2.000 kĩ sư chất lượng cao, tổng doanh thu lũy kế trong 5 năm gần đây là hơn 2 tỷ USD. Toàn bộ sản phẩm điện tử là Viettel thiết kế, sản xuất ra, trong đó có những phần quan trọng liên quan tới thiết bị 5G, tương lai là 6G. “Nên chúng tôi nhìn thấy trong đó cơ hội có thể thiết kế, chế tạo được chip, không chỉ để tối ưu giá, mà còn tối ưu hiệu năng, có thể làm chủ hoàn toàn sản phẩm. Sau 5 năm Viettel đã hoàn thành giai đoạn thứ nhất với sản phẩm là 3 loại chip: Chip tiền xử lí tín hiệu số (Digital Front-end) cho trạm thu phát sóng 5G. Cuối năm nay sẽ đưa vào sản xuất. Hoàn thành chế tạo Chip thu phát cao tần (RFIC) cho 5G và các hệ thống thông tin vô tuyến khác. Chip công suất cao cho rada”, ông Hoàng chia sẻ. Đồng thời thông tin thêm, tầm nhìn của Viettel là sẽ trở thành công ty thiết kế chip top đầu châu Á. Tập đoàn đưa ra kế hoạch phát triển sản phẩm trong những năm tiếp theo tập trung vào 3 hướng: sản phẩm chip cho hạ tầng Viễn thông. Đây là sản phẩm mà Viettel đã làm chủ từ dịch vụ, triển khai mạng lưới, sản xuất thiết bị và sẽ tiếp tục nghiên cứu một sản phẩm chip cho hạ tầng Viễn thông 5G như Chip AI ứng dụng trực tiếp cho 5G, và một số sản phẩm chip hướng tới thế hệ 6G. Sản phẩm chip lưỡng dụng phục vụ an ninh quốc phòng (thế mạnh của Viettel). Sản phẩm chip cho các công nghệ đang nổi trên thế giới, thị trường cần (market demand) ví dụ như AIoT (Trí tuệ nhân tạo và kết nối vạn vật) và Automotive applications (phần mềm được sử dụng khi sản xuất, thiết kế, điều khiển và phát triển hệ thống thông tin hỗ trợ sản xuất ô tô hiện nay). Để đạt được mục tiêu, Viettel cần giải quyết 2 bài toán: kinh phí và nhân lực. “Sản xuất chip là “trò chơi” tầm quốc gia cần đầu tư hàng chục tỷ USD nên cần có sự đồng hành từ nhiều phía. Nhân lực cũng là vấn đề thường trực nhất với chúng tôi”, ông Hoàng chia sẻ. Mục tiêu của tập đoàn Viettel mỗi năm tuyển dụng 20 - 30 người, nhưng thực tế mỗi năm chỉ tuyển được hơn 10 người. 10 hồ sơ chỉ tuyển được 1. Tính riêng lĩnh vực thiết kế chip, để đáp ứng mục tiêu phát triển, Viettel có nhu cầu nguồn nhân lực đến năm 2030 là hơn 500 kĩ sư và năm 2035 là hơn 1.000 kĩ sư. Đây là một mục tiêu rất thách thức. Trong đó có hơn 20% nhân sự có trình độ từ thạc sĩ trở lên. Về cơ cấu chuyên môn, khoảng 10% kĩ sư tham gia thiết kế kiến trúc hệ thống chip, 30% kĩ sư tham gia vào công đoạn thiết kế nguyên lí (front-end design), 40% kĩ sư tham gia vào công đoạn kiểm định thiết kế (verification) và 20% kỹ sư tham gia vào công đoạn thiết kế vật lí (back-end design). 6 TRỤ CỘT PHÁT TRIỂN NGÀNH VI MẠCH BÁN DẪN Ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng Ban quản lí dự án công nghệ cao TPHCM hi vọng 5 năm tới có thêm những công ty như Viettel, VNPT thì nền tảng vi mạch bán dẫn của Việt Nam sẽ vững và mạnh. Do vậy thu hút doanh nghiệp FDI giai đoạn đầu để xây dựng hệ sinh thái thị trường, tạo một chiếc cầu nối với thế giới và tạo ra các doanh nghiệp trong nước. “Một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực công nghệ của Việt Nam trong ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn, bao gồm 6 trụ cột như đẩy mạnh hơn nữa việc thu hút FDI. Muốn thực hiện được điều này, thứ nhất cần tập trung vào cơ chế chính sách hỗ trợ thực hiện việc mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn thông qua khâu đào tạo nâng cao kĩ năng nhân lực thiết kế vi mạch bán dẫn theo nhu cầu doanh nghiệp”, ông Thi nhấn mạnh. Theo vị chuyên gia này, trụ cột chiến lược thứ 2 là tích cực thúc đẩy hình thành các doanh nghiệp trong nước có khả năng phát triển các sản phẩm điện tử, vi mạch bán dẫn “Made in Vietnam” phục vụ cho các thị trường ngách trong nước, từng bước hướng đến xuất khẩu. Tiếp đó là trụ cột chiến lược thứ 3 gồm các chính sách hỗ trợ, thúc đẩy hình thành cấu trúc ngành vi mạch bán dẫn cần đặt trong mối quan hệ liên ngành, liên kết vùng, phát huy lợi thế so sánh và nâng cao năng lực cạnh tranh địa phương. “Trụ cột chiến lược thứ 4 là chuẩn hóa quá trình đạo tạo và cấp chứng nhận theo tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế. Trụ cột chiến lược 5 là tuân thủ các quy định quốc tế khi tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu về vi mạch bán dẫn. Cuối cùng và rất quan trọng, Việt Nam cần có đầu tư mạo hiểm”, ông Thi khẳng định. Các chuyên gia cùng có chung quan điểm, doanh nghiệp Việt Nam muốn khởi sự bất kì lĩnh vực công nghệ cao nào với xuất phát điểm thấp, thì giai đoạn đầu cần quan tâm vào việc học. Giai đoạn sau mới cải thiện hiệu năng để cạnh tranh với các nước. Do đó, Bộ KHCN có vai trò quyết định trong việc xây dựng nền công nghiệp vi mạch bán dẫn. Muốn thế, Chính phủ cần quan tâm đến đầu tư để tạo nền tảng cho ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn của Việt Nam có thể cạnh tranh. n “Không có năng lực nội sinh, mỗi quốc gia sẽ không thể xây dựng bất kì nền công nghiệp nào. Thu hút đầu tư nước ngoài không giúp Việt Nam có được nền công nghiệp bán dẫn. Muốn có được nền công nghiệp vi mạch bán dẫn, phải “cài cắm” các doanh nghiệp Việt Nam, tức là phát triển được các doanh nghiệp vi mạch bán dẫn made in Việt Nam”. Ông NGUYỄN ANH THI, Trưởng Ban quản lí dự án công nghệ cao TPHCM NGHIÊM HUÊ CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC Để phát triển ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn hay bất kỳ ngành công nghiệp chế biến, chế tạo nào thì năng lực công nghệ là yếu tố quyết định. Việc thu hút trực tiếp đầu tư nước ngoài là chưa đủ mà cần có các doanh nghiệp trong nước phát triển lĩnh vực này cũng như có sự đầu tư vào nghiên cứu và phát triển. Phải có năng lực nội sinh Cả nước hiện đã có nhiều trung tâm vi mạch bán dẫn trải đều các vùng Bắc – Trung – Nam. Tại miền Bắc có Trung tâm Đào tạo thiết kế vi mạch bán dẫn NIC Hòa Lạc, Hà Nội; miền Trung có Trung tâm vi mạch bán dẫn và Công nghệ thông minh (Trường ĐH Công nghệ Thông tin và Truyền thông Việt-Hàn, ĐH Đà Nẵng), Trung tâm nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo Đà Nẵng (DSAC); Trung tâm đào tạo vi mạch bán dẫn tại Đồng Nai, Trung tâm điện tử vi mạch bán dẫn TPHCM. PGS.TS Phạm Trần Vũ, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa, ĐH Quốc gia TPHCM cho rằng định hướng đào tạo nhân lực ngành bán dẫn tại Việt Nam là kĩ sư tham gia sâu vào chuỗi cung ứng bán dẫn thế giới, đáp ứng được nhu cầu nguồn nhân lực cấp bách của nền công nghiệp bán dẫn trong nước và khu vực. Làm chủ được hoàn toàn quy trình thiết kế các vi mạch phức tạp, thiết kế thành công các vi mạch cho Việt Nam. Sinh viên Trường ĐH Fullbright thực hành dự án chế tạo Makerspace ẢNH: FULLBRIGHT Ông Nguyễn Cương Hoàng CÔNG NGHỆ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==