13 TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG n Thứ Năm n Ngày 4/4/2024 VIỆT NAM ĐỨNG THỨ 3 THẾ GIỚI GIAO DỊCH TIỀN SỐ Mới đây, CTCP Công nghệ số SSI (SSI Digital) tổ chức Diễn đàn Tài sản số 2024. Đây là sự kiện về tài sản số có quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam, quy tụ nhiều chuyên gia công nghệ, tài chính, start-up tài sản số. Đại diện OKX - top 4 sàn giao dịch tiền mã hóa hàng đầu thế giới góp mặt tại sự kiện. Tại diễn đàn, các đại diện đều thống nhất, tài sản số là vấn đề phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro, song là xu hướng phát triển tất yếu. Do đó, tất cả các thành viên cộng đồng công nghệ số đều cần nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm trên thế giới, đánh giá và lựa chọn để góp ý xây dựng, cùng Chính phủ nỗ lực thúc đẩy việc thiết lập các nguyên tắc và ban hành quy định, bảo đảm sự minh bạch và trách nhiệm trong quản lý, cung cấp dịch vụ tài sản số. Theo Boston Consulting Group, tổng giá trị tài sản số trong năm 2030 dự kiến sẽ lên tới 16.000 tỷ USD, chiếm 10% GDP toàn cầu. Trong đó Việt Nam đứng thứ 3 thế giới về giao dịch tiền số, chỉ sau Ấn Độ và Mỹ với gần 26 triệu người sở hữu tiền ảo (theo Crypto Crunch App). Sự phổ biến nhanh chóng về tài sản số đã và đang đặt ra những vấn đề chưa từng có đối với các tiêu chuẩn, quy định về tài sản, thị trường tài chính, thuế và yêu cầu quản lý kiểm soát rủi ro. Ngày 23/2/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký Quyết định 194/QĐTTg ban hành Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, nhằm đưa Việt Nam ra khỏi danh sách xám của Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF). Tại quyết định trên, Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước đánh giá rủi ro về rửa tiền trong kinh doanh casino, trò chơi có thưởng và tài sản số - hoàn thành vào tháng 9/2024. Bộ Tài chính được giao xây dựng khung pháp lý để cấm hoặc điều chỉnh tài sản số và các tổ chức cung ứng dịch vụ tài sản này - hoàn thành trong tháng 5/2025. CHỐNG GIAN LẬN, RỬA TIỀN Ông Trần Đắc Trung, Phó Trưởng ban Quản lý Khu công nghệ cao Hòa Lạc cho rằng cần định hình cơ hội và thách thức do tài sản số mang lại, từ đó tạo ra luật chơi, khuôn khổ cho loại tài sản này là đòi hỏi khách quan và cấp thiết. Nếu phát triển và khai thác tốt các nền tảng giao dịch tài sản số, Việt Nam không chỉ có thể tăng thu cho ngân sách Nhà nước, ngăn chặn thất thoát các nguồn lực về tài chính và trí tuệ ra nước ngoài mà còn thúc đẩy môi trường đổi mới sáng tạo thuận lợi, khuyến khích các sản phẩm, dịch vụ công nghệ mới ra đời, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số quốc gia. Ông Macolm Wright, Giám đốc Pháp chế Tuân thủ Toàn cầu OKX nhấn mạnh, việc giám sát giao dịch và xây dựng khung thuế cho tài sản số sẽ góp phần chống lại các gian lận, bảo đảm các quy định về chống rửa tiền. Giám sát giao dịch hiệu quả có thể coi là tuyến phòng thủ hiệu quả tính minh bạch của thị trường tài sản số cũng như người tiêu dùng trước những nguy hại tiềm ẩn. Còn việc bảo đảm khung thuế cho các giao dịch sẽ thúc đẩy nền kinh tế số phát triển mạnh. Ông Mai Huy Tuần, Giám đốc SSI Digital cho biết công ty đang được cùng tham gia thực hiện đề tài của Bộ Tài chính giao cho Học viện Tài chính để đưa tiếng nói, kinh nghiệm quốc tế chia sẻ với Bộ ban ngành để sớm có khung pháp lý cho tài sản số tại Việt Nam. CEO của SSI Digital cho biết công ty sẽ xây dựng dự án trung tâm 1,7 ha với 28.000 m2 sàn văn phòng, định hướng trở thành hub kết nối để phát triển công nghệ blockchain Việt Nam. THÙY DƯƠNG KHÁCH HÀNG RỜI BỎ, DN BẢO HIỂM LÃI TO Chị Nguyễn Thanh Nga (Thanh Hoá) chia sẻ, với khoản tiền tiết kiệm 200 triệu đồng, chị mang tới ngân hàng gửi mong tích cóp để lo việc học cho con sau này. Nhân viên tư vấn lập lờ, hướng dẫn chị Nga chuyển sang loại hình tiết kiệm linh hoạt, có lãi suất cao hơn, được tặng kèm bảo hiểm nhân thọ. Tin lời, chị Nga thực hiện theo yêu cầu. Đến cuối năm 2023, khi cần tiền rút lo việc gia đình, chị Nga tá hoả vì toàn bộ tiền tiết kiệm bị “hô biến” thành bảo hiểm nhân thọ. “Tôi nhiều lần lên ngân hàng khiếu nại. Lãnh đạo phòng giao dịch ngân hàng ghi nhận phản ánh nhưng không đưa ra hướng giải quyết và cho biết, nhân viên tư vấn sai cho tôi đã nghỉ việc. Tôi gửi đơn khiếu nại đến công ty bảo hiểm Prudential nhưng không nhận được phản hồi”, chị Nga bức xúc. Cuối tháng 3/2024, sau nhiều lần cân nhắc, chị Ngọc Hạnh (Hà Nội) cũng quyết định bỏ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, bị mất khoản tiền phí gần 60 triệu đồng. Chị Hạnh chia sẻ, không muốn đeo đuổi 10 năm đóng phí rồi số tiền chi cho bảo hiểm nhân thọ sẽ có thể đi theo quỹ đầu tư được mất cho mấy chục năm về sau. Thống kê, số hợp đồng bảo hiểm nhân thọ năm 2023 giảm mạnh. Đến ngày 31/12/2022, tổng số hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có hiệu lực ở mức 13,92 triệu đồng. Năm 2023, có thêm 1,91 triệu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ cấp mới. Tuy nhiên, đến ngày 31/12/2023, toàn thị trường chỉ có 12,44 triệu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có hiệu lực. Như vậy, riêng năm 2023 đã có khoảng 3,39 triệu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ mất hiệu lực. Dù doanh thu phí giảm, nhưng kết quả hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm vẫn đạt lợi nhuận lớn. Tại báo cáo tài chính năm 2023 của Manulife Việt Nam, doanh thu thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm trong năm 2023 đạt 21.052 tỷ đồng, giảm 20% so với năm 2022. Chi phí bồi thường và chi trả quyền lợi bảo hiểm năm 2023 là 8.623 tỷ đồng, tăng 25% so với 2022. Nhưng Manulife vẫn đạt lợi nhuận sau thuế 3.270 tỷ đồng. NHIỀU VI PHẠM Tại kết luận thanh tra doanh nghiệp bảo hiểm được Bộ Tài chính công bố tỷ lệ huỷ hợp đồng bảo hiểm sau năm đầu tiên lên tới 60% - 70%. Bà Phạm Thu Phương - Cục phó Quản lý, giám sát bảo hiểm cho biết đã hoàn tất việc thanh tra doanh nghiệp bảo hiểm năm 2023 và công bố kết luận thanh tra của 2 doanh nghiệp gồm: Dai-ichi và AIA. Các sai phạm phổ biến của DN bảo hiểm liên quan ban hành quy chế, kiểm soát, giám sát đại lý; hạch toán, kế toán có sai sót. Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm đã xử phạt hành vi vi phạm hành chính. Cơ quan này đang phối hợp với cục thuế xử lý vấn đề nợ thuế. “Qua quá trình thanh tra, chúng tôi phát hiện sai phạm của doanh nghiệp bảo hiểm liên quan ban hành quy chế, kiểm soát, giám sát đại lý; công tác quản lý và sử dụng đại lý sai phạm, công tác hạch toán, kế toán có sai sót”, bà Phương cho biết. Tại Thông tư 67 hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm, Bộ Tài chính đưa ra nhiều quy định nhằm ngăn tình trạng “ép” mua bảo hiểm khi vay vốn ngân hàng. Tiêu biểu như, ngân hàng không được tư vấn, giới thiệu, chào bán, thu xếp ký hợp đồng bảo hiểm liên kết đầu tư cho khách hàng trong thời hạn trước và sau 60 ngày kể từ ngày giải ngân toàn bộ khoản vay. Chi nhánh, phòng giao dịch của tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thiết lập quầy giao dịch riêng (hoặc bàn giao dịch riêng) để tư vấn, bán bảo hiểm. Khu vực này phải tách biệt với khu vực giao dịch, hoạt động nghiệp vụ khác của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh đánh giá, trước tình trạng người dân phản ánh bị “ép” mua bảo hiểm nhân thọ, cơ quan chức năng đưa ra giải pháp, quy định rõ trong thông tư, nghị định. Theo ông Thịnh, việc khách hàng bỏ hợp đồng bảo hiểm xảy ra nhiều hệ luỵ. Vì vậy, thời gian tới, cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm hành vi vi phạm, để từng bước làm trong sạch thị trường, bảo vệ quyền lợi khách hàng mua bảo hiểm. NGỌC LINH DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM: Khách hàng ồ ạt rời bỏ hợp đồng Bộ Tài chính vừa chỉ ra hàng loạt sai phạm trong hoạt động của tư vấn bảo hiểm. Trong khi đó, khách hàng phản ánh, các lý do bỏ hợp đồng bảo hiểm như bị “ép” mua khi vay vốn ngân hàng, bị tư vấn viên lập lờ. Năm 2023, có khoảng 3 triệu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ mất hiệu lực. Nhiều khách hàng hủy hợp đồng mua bảo hiểm qua ngân hàng Tính đến ngày 31/12/2023, toàn thị trường có 12,44 triệu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ còn hiệu lực. Riêng năm 2023 đã có khoảng 3,39 triệu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ mất hiệu lực. Số liệu của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, năm 2023, tổng doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ đạt hơn 157.000 tỷ đồng, giảm 44,5% so với cùng kỳ 2022. TIỀN ẢO: Quản để chống thất thoát, rửa tiền Dù Việt Nam chưa có khung pháp lý cho tài sản số, nhưng hoạt động mua bán, giao dịch trong nước vẫn diễn ra sôi động thông qua các sàn quốc tế, hoặc hình thức thỏa thuận trực tiếp. Điều này tiềm ẩn rủi ro về rửa tiền, thất thoát cho nền kinh tế. Cần khung pháp lý tài sản số Tại Diễn đàn Tài sản số 2024 do CTCP Công nghệ số SSI (SSI Digital) tổ chức, ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch SSI Digital chia sẻ từng nghĩ rằng tất cả tài sản số là cái gì đó của thế hệ trẻ, không có ý định quan tâm hoặc xây dựng lĩnh vực này. Tuy nhiên, không lâu sau đó, suy nghĩ của ông Hưng đã thay đổi. Chủ tịch SSI Digital thừa nhận, việc xây một trung tâm với ông rất dễ, nhưng làm thế nào cho trung tâm sống, phát triển được đúng với chức năng, mong muốn của Chính phủ, khu công nghệ cao lại vô cùng khó. Theo Chủ tịch SSI Digital, cộng đồng đầu tư tài sản số đang phải đối mặt với rất nhiều rủi ro như pháp lý, cơ chế ngoại hối, lừa đảo... Thị trường càng nhiều cơ hội thì càng nhiều lừa đảo. Ông Hưng cho rằng, khi thị trường không phân biệt được đâu là vàng đâu là thau, thì những người chưa hiểu biết sẽ càng khó phân định để quyết định được tài sản số của mình. THÙY DƯƠNG
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==