9 n Thứ Tư n Ngày 3/4/2024 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ Desbos làm kỹ sư trưởng tiếp tục thám sát, nhìn nhận lại kết quả khảo sát trước đó. Ông Autoine Fayard vượt đèo lội suối, ăn ở, uống rượu cần với đồng bào và có khi ở lại làng Phú Sen phác họa đồ án con đập. Qua 20 năm khảo sát, người Pháp chọn đập đầu mối xây dựng ở thôn Mặc Hàn. Ở phía phía Nam con đập là núi Quy Hậu, phía Bắc là núi Trù Cát. Sông Ba từ cao nguyên đổ về đến Mặc Hàn đột ngột thu hẹp lại, dưới lòng sông là đá nguyên khối, tạo nền móng vững chắc cho con đập. Đến ngày 30/11/1923, đề án xây dựng đập thủy nông Đồng Cam được toàn quyền Đông Dương chấp nhận. Đến năm 1924, công trình chính thức khởi công xây dựng với việc xây đập chắn ngang sông, dưới sự chỉ huy của các kỹ sư Fargues, Machefaux và Carrez. Đến năm 1932, qua hơn 8 năm với sự lao động miệt mài từ hàng triệu ngày công lao động thì toàn bộ đập chắn được hoàn thành và đưa vào sử dụng với tổng kinh phí xây dựng 302.620 đồng Đông Dương. ĐẾN DI TÍCH LỊCH SỬ QUỐC GIA Được ông Nguyễn Văn Nhành (Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam) dẫn đi theo tuyến kênh chính phía Nam hệ thống thủy nông Đồng Cam, chúng tôi chứng kiến được sự kỳ vĩ của công trình thủy nông gần trăm tuổi này. Qua bao biến thiên của thời gian và lịch sử, công trình này vẫn đang vững chãi tích nước đưa về tưới mát cho những cánh đồng lúa của người dân Phú Yên. Theo quan sát của phóng viên, toàn con đập Đồng Cam được xây dựng bằng đá hộc, bên ngoài là đá lăng trụ được gọt đẽo rất tinh xảo, bề mặt hình lục giác, các mạch vữa rộng đều nhau khoảng 2cm, trông xa như mặt tổ ong khổng lồ - một loại hình kết cấu đá siêu bền. Ông Nguyễn Văn Nhành cho biết: Hệ thống thủy nông Đồng Cam có 2 hệ thống kênh chính Bắc và chính Nam, hiện cả hai kênh đều có vai trò chung là cấp nước tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp cho huyện Tây Hòa, thị xã Đông Hòa và thành phố Tuy Hòa. Ngoài lợi ích cho việc sản xuất nông nghiệp, hệ thống thủy nông Đồng Cam còn cung cấp nước tưới cho người dân chăn nuôi và trồng hoa màu. “Đập Đồng Cam có hình dáng như khuỷu tay chống vào hai bên sườn núi, tạo thành thế vững chắc. Chiều cao mặt đập là 22,4m so với mặt nước biển, con số cực kỳ quan trọng vì liên quan tới mực nước từ sông Ba đổ về tràn qua đập, quyết định khối lượng, mực nước dâng để vào kênh chính. Có những năm nắng hạn kéo dài, mực nước hạ xuống 1,5m so với mặt đập, ta có thể đi bộ từ bờ Nam sang bờ Bắc nhưng nước lúc nào cũng vào đầy 2 kênh chính”, ông Nhành cho hay. Ông Nguyễn Văn Nhành kể rằng, tháng 11/1930, một trận lũ lớn phá vỡ hoàn toàn đoạn kênh chính Nam, phải thay đổi từ kênh hở thành đường dẫn kín bằng bê tông cốt thép, khi lũ lớn, kênh ngập hoàn toàn trong nước. Trong quá trình xây dựng đập xảy ra 20 lần sự cố do mưa lũ làm sập vỡ hạng mục công trình. Nhiều tai nạn thi công, đắm đò, nổ mìn và bệnh tật làm 54 người chết. Khi hoàn thành công trình trên sườn núi Trù Cát thì các kỹ sư người Pháp đã tạo lập bia tưởng niệm ghi danh 54 người mất và con đường dốc có 54 bậc thang theo kiến trúc miếu mộ Huế thời nhà Nguyễn. Vào năm 2014, hệ thống thủy nông Đồng Cam được UBND tỉnh Phú Yên xếp hạng di tích cấp tỉnh. Đến tháng 9/2022, công trình này được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích cấp Quốc gia. Cứ đến ngày mùng 8 tháng Giêng hằng năm, đông đảo bà con nhân dân và du khách gần xa tụ hội về đây để thắp nén hương tưởng niệm những người đã mất khi xây dựng và bảo vệ công trình này. (Còn nữa) C.H Trong diễn văn Toàn quyền Đông Dương Pasquier đọc ngày 7/9/1932 tại lễ khánh thành đập Đồng Cam có đoạn viết: “Một dịp đến thăm công trường, tôi nói đùa bằng cách so sánh công việc của các kỹ sư chúng ta với công việc của một nhà trồng răng khỏe mạnh phi thường, nhằm bịt các lỗ răng sâu nằm trong chiếc quai hàm vĩ đại này, sau khi đã nạo sạch đến tận đá cứng bằng các máy khoan đá có công suất rất mạnh. Và phải mất hết 6 năm mới chinh phục được dòng sông này; chỉ còn lại việc xây dựng hệ thống các kênh chính và kênh phụ”. Hệ thống thủy nông Đồng Cam được các kỹ sư người Pháp thiết kế, xây dựng đã được gần trăm năm ẢNH: CÔNG HOAN âm nhạc, gắn những buổi diễn với tiềm năng phát triển kinh tế địa phương. Đêm nhạc của nhiều nhóm nhạc nổi tiếng đến Việt Nam đặt ra những suy ngẫm đối với những nhà quản lý, cũng như doanh nghiệp giải trí trong việc xây dựng nền công nghiệp văn hóa một cách bài bản, kỹ lưỡng. “Khán giả sẵn sàng chi trả đối với những sản phẩm chỉn chu, chất lượng”, đạo diễn Hoàng Nhật Nam phân tích. Anh nhận định, khi chăm chút cho nền công nghiệp giải trí, chúng ta hoàn toàn có cơ hội khai thác, quảng bá giá trị văn hóa, nghệ thuật Việt Nam như những gì sao quốc tế đã làm được ngay trên đất Việt. Nhìn nhận âm nhạc trong đường băng phát triển chung của ngành công nghiệp văn hóa, nhạc sĩ Quốc Trung cho rằng, nền công nghiệp âm nhạc ở Việt Nam vẫn khép kín, ít cọ xát, thiếu năng lực cạnh tranh. Đây cũng là điều ông trăn trở và nêu ra tại Hội nghị toàn quốc về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa diễn ra cuối năm 2023. “Các thiết chế văn hóa được đầu tư thiếu đồng bộ, thiếu những hạ tầng hiện đại đủ năng lực để tổ chức những sự kiện tầm cỡ và đạt tiêu chuẩn thế giới. Đời sống âm nhạc nghèo nàn cả về số lượng lẫn chất lượng, thiếu sự đa dạng và chạy theo xu hướng. Chúng ta gặp khó khăn trong xây dựng chiến lược, dự án nghệ thuật đỉnh cao có tính bền vững”, nhạc sĩ Quốc Trung phân tích. Tại Lễ hội âm nhạc Gió mùa, bên cạnh việc giới thiệu những nghệ sĩ nổi tiếng, phong cách âm nhạc đa dạng từ khắp nơi trên thế giới, nhà tổ chức tìm kiếm, hỗ trợ cho các nghệ sĩ trẻ tiềm năng. “Từ năm 2023, ban tổ chức mở thêm quy mô tuần lễ âm nhạc tại các trung tâm văn hóa và di sản phố cổ và giới thiệu tới 70 buổi diễn cho các nghệ sĩ trẻ trong nước”, nhạc sĩ Quốc Trung nêu. Ông nhấn mạnh vai trò của cơ quan ngoại giao đứng ra kết nối và giới thiệu những dự án, sản phẩm âm nhạc, nghệ sĩ ra nước ngoài biểu diễn. Những hội chợ, quỹ hỗ trợ từ nhà nước cũng góp phần quan trọng để kết nối và hợp tác quốc tế, thiết lập các quỹ văn hóa với các nước trong khu vực và trên thế giới để tạo cầu nối đem âm nhạc và nghệ sĩ của Việt Nam ra nước ngoài học hỏi, giao lưu. NGỌC ÁNH Cần nhiều giải pháp đồng bộ để khai thác hiệu quả hơn nữa tài nguyên văn hóa phục vụ du lịch, đặc biệt là kéo khách quốc tế đến Việt Nam. Việt Nam mới chỉ có một số sự kiện âm nhạc tổ chức thường niên như Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió mùa, Liên hoan âm nhạc quốc tế Hò dô (HOZO) và Hay Glamping Music Festival (Hay fest). Du lịch âm nhạc ở Việt Nam chưa thực sự hấp dẫn AI, XEM GÌ, Ở ĐÂU? NỮ HỌA SĨ THÀNH DANH BÀY TRANH SẮC MÀU BẮC TRUNG NAM. Sau 9 kỳ triển lãm trải rộng khắp cả nước, các nữ họa sĩ thành danh của ba miền tụ hội tại Thủ đô trong triển lãm Sắc màu Bắc Trung Nam lần thứ 10. Triển lãm được tổ chức tại Nhà triển lãm Mỹ thuật (Ngô Quyền, quận Hoàn Kiếm) từ 7-15/4. Các nữ họa sĩ tham gia gồm Bùi Mai Hiên, Tào Thu Hương, Trần Thanh Thục, Nguyễn Thị Lan Hương, PGS. TS Trang Thanh Hiền, Trần Thảo Hiền, Nguyễn Ngọc Đan, Hồ Thị Xuân Thu, Ngô Đình Bảo Vi, Trần Thị Đào. Sắc màu Bắc Trung Nam giới thiệu khoảng 50 tác phẩm của các nữ họa sĩ, vẽ trên nhiều chất liệu với các cá tính sáng tạo riêng, gửi gắm tâm tư tình cảm cùng những trăn trở và cảm xúc về đời sống. Cuộc tụ hội thể hiện sức sáng tạo bền bỉ của các nữ họa sĩ và truyền cảm hứng cho phái đẹp trên con đường sáng tạo nghệ thuật. NGỌC ÁNH TÌM MC NHÍ DẪN CHƯƠNG TRÌNH TRÊN VTV3. Cơ hội dành cho các bạn nhỏ ở độ tuổi 7-12, chiều cao dưới 1m35, có gương mặt ưa nhìn, giọng nói chuẩn, có phong thái tự tin, hồn nhiên và trong trẻo. Có 3 bảng thi gồm dẫn chương trình, dẫn chương trình âm nhạc và dẫn chương trình vũ đạo. Thí sinh ứng tuyển dẫn chương trình âm nhạc và vũ đạo ngoài những yêu cầu chung cần thêm tiêu chuẩn như giọng hát hay, có khả năng cảm thụ âm nhạc hoặc biết nhảy múa, ngôn ngữ cơ thể linh hoạt. Chương trình tuyển chọn diễn ra tại VTV, không thu bất cứ lệ phí tham gia nào của thí sinh. Thời hạn đăng ký tới hết 4/4. NGUYÊN KHÁNH TÔN VINH NGÀY VĂN HÓA CÁC DÂN TỘC VIỆT NAM. Chuỗi sự kiện hưởng ứng Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam năm 2024 diễn ra từ 18-21/4, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam. Hơn 300 đồng bào, nghệ nhân thuộc 54 thành phần dân tộc của 63 tỉnh, thành phố tham gia chuỗi hoạt động như trình diễn giới thiệu di sản, giới thiệu văn hóa các địa phương, tái hiện lễ rước rể trong lễ cưới của dân tộc Ê Đê tỉnh Đắk Lắk, biểu diễn các tiết mục dân ca dân vũ,… Dịp này, Bộ VHTTDL tổ chức Hội nghị tuyên dương già làng, trưởng bản, nghệ nhân, người có uy tín có nhiều thành tích đóng góp trong hoạt động bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị truyền thống văn hóa dân tộc tại địa phương. GIA LINH Tác phẩm đồ họa trúc chỉ của họa sĩ Ngô Đình Bảo Vi được trưng bày tại triển lãm Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam năm 2024 chuẩn bị diễn ra với nhiều hoạt động đặc sắc
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==