8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Ba n Ngày 26/3/2024 HẠT NẾP QUÝ KẾT HỢP VỚI KỸ NGHỆ TRĂM NĂM Đi trên đường làng Úc Kỳ, mùi hương thơm của tương đã làm khách lạ như chúng tôi ngất ngây. Cùng tôi đi thăm các hộ làm tương, ông Dương Văn Hiền, Phó Chủ tịch UBND xã Úc Kỳ chia sẻ, nghề làm tương ở Úc Kỳ ra đời từ khi nào cũng không rõ, nhưng chắc chắn một điều nó đã có truyền thống khoảng gần 200 năm. Bí quyết làm tương đặc sản được các cụ lưu giữ, truyền lại cho con cháu qua hàng trăm năm. Bí quyết đó chính là những hạt nếp Thầu Dầu thơm ngon được lên men, cùng với nguồn nước và khí hậu đặc trưng, chỉ có duy nhất ở Úc Kỳ. Lúa nếp Thầu Dầu chỉ được trồng duy nhất ở huyện Phú Bình, có thời gian sinh trưởng dài, được tưới tắm bằng nguồn nước mát lành từ hồ Núi Cốc cho ra chất lượng gạo ngon nức tiếng. “Muốn tương Úc Kỳ tồn tại mãi với thời gian, trong 200 héc ta diện tích đất trồng lúa của toàn xã, chúng tôi dành 50% diện tích để trồng nếp Thầu Dầu. Nếp Thầu Dầu mỗi năm chỉ trồng được một vụ thu đông và hơn 5 tháng mới được thu hoạch (cấy vào tháng 6 và thu hoạch vào tháng 11 hàng năm). Nếp Thầu Dầu là giống lúa thuần cổ truyền, được người dân địa phương gọi nôm na là “nếp cái”. Cây được gieo trên vùng đất được bồi đắp bởi phù sa sông Cầu, nên thân cây cao, chắc, hạt to và có màu tím khi chín. Gạo nếp Thầu Dầu có hương thơm nhẹ, dẻo, vị đậm”, ông Hiền cho hay. Bên cạnh nguyên liệu chính là loại gạo đặc sản nơi đây, để cho ra những chum tương thơm ngon, những người làm nghề phải thực hiện một quy trình làm mốc (lên men) rất công phu. Để tìm hiểu quy trình ấy, chúng tôi ghé thăm gia đình chị Dương Thị Mão, xóm Ngoài, xã Úc Kỳ. Chị Mão chia sẻ, chị được thừa hưởng bí quyết làm tương của mẹ từ khi còn nhỏ. Muốn có một mẻ tương ngon phải trải qua các quy trình: Hạt nếp vo nhiều lần bằng nước sạch, ngâm nước 4 đến 6 tiếng đồng hồ cho hạt gạo ngấm nước, tăng dẻo. Nếp cho vào nấu thành cơm sao cho chín đều và không bị khô. Nong, nia cũng được vệ sinh sạch sẽ, hong nắng trước khi đổ cơm nếp lên. Cơm rải đều lên mặt nong, nia, đặt trong một căn phòng riêng để lên mốc, đều đặn đảo mốc 4 đến 5 lượt mỗi ngày. Khi thấy mốc tơi hạt, tỏa mùi thơm, ngả màu vàng hoa cau là đến độ tốt nhất. Vừa đều tay quấy tương bằng chiếc gậy tre đen bóng vì nhuốm màu thời gian và ngấm mồ hôi của người làm tương, anh Dương Văn Đây, chồng chị Mão chia sẻ: “Cùng với nếp Thầu Dầu, đỗ tương là nguyên liệu không thể thiếu. Những hạt đỗ tương được bàn tay người thợ chọn kỹ lưỡng, các hạt đều nhau được rang lên tới khi cắn hạt đỗ cảm giác giòn tan trong miệng mới đưa vào chế biến”. Đỗ được xay ra, ngâm cùng nước muối trong chum sành, đậy kín nắp khoảng nửa tháng, phơi nắng dịu, trừ lúc khuấy tương thì phải bọc kín bằng nilon ở miệng chum để tránh côn trùng và giữ được mùi thơm. Sau 15 ngày, khi nếm, thấy đỗ có vị ngọt thì cho mốc vào ủ tiếp khoảng một tháng. Trong thời gian này, các chum tương cần được chăm sóc cẩn thận bằng việc dùng gậy tre sạch quấy đều 3 lần/ngày để cho đỗ, mốc quyện vào nhau. “Tuy nguyên liệu, quy trình là vậy, nhưng mỗi gia đình đều có bí quyết riêng được mẹ truyền lại. Vì vậy, tương mỗi nhà có hương vị thơm ngọt đậm đà riêng, độ nhuyễn đặc như mật và có màu vàng óng hấp dẫn, khi ăn không cần cho thêm gia vị khác”, chị Mão chia sẻ. Làng nghề truyền thống tương nếp Úc Kỳ, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đã có truyền thống gần 200 năm, tạo ra loại tương trứ danh, là một trong 10 đặc sản của tỉnh Thái Nguyên. Nghề tương đã mang lại cuộc sống ấm no cho người dân nơi đây. nVIẾT HÀ KÝ SỰ Tương Úc Kỳ được ủ trong các chum sành Tương Úc Kỳ có màu vàng óng Về làng tương gần 200 năm danh tiếng TUA XUẤT NGOẠI NGẮM HOA LÊN NGÔI Dù còn hơn một tháng nữa mới đến kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5, nhiều công ty lữ hành sớm tung ra các chùm tua mới mẻ, đặc sắc đi kèm ưu đãi. Bên cạnh các tua nội địa truyền thống đến Hạ Long, Đà Nẵng - Hội An, Quy Nhơn, Huế, Nha Trang... dịp lễ này, các điểm du lịch nước ngoài nhanh chóng kín chỗ. Theo khảo sát của phóng viên, dịp nghỉ lễ du khách ưu tiên chọn các tua ngắn kéo dài từ 2-4 ngày. Chùm tua ngắm hoa ở nước ngoài trở nên hút khách: tua ngắm hoa tử đằng, hoa nemophila tại Nhật Bản, hoa anh đào tại công viên Parc de Sceaux ở Paris, Pháp, hoa tulip ở Hà Lan… Các tua đến Đài Loan (Trung Quốc), Bali, Thái Lan, Lào, Campuchia… cũng được nhiều du khách tìm hiểu. Các tua khám phá Hàn Quốc trong 5 ngày 4 đêm dao động từ 17-23 triệu đồng. Tua ngắm hoa tử đằng và tham gia lễ hội hoa chi anh trong 6 ngày 5 đêm có giá từ 30-38 triệu đồng. Tua Đài Loan (Trung Quốc) với các điểm Cao Hùng - Đài Trung - Nam Đầu - Đài Bắc dài 5 ngày 4 đêm giá 1217 triệu đồng... Bà Trần Thị Bảo Thu, Giám đốc tiếp thị và truyền thông Cty lữ hành Vietluxtour cho biết, đến thời điểm này tình hình kinh doanh tua dịp lễ 30/4 ở thị trường đưa khách ra nước ngoài đạt khoảng trên 70%, tập trung ở các tuyến châu Âu, Mỹ, Úc, Đông Bắc Á... Các tua Đông Nam Á tiếp tục được chào bán đến gần ngày khởi hành do không phải làm thủ tục visa. “Cao điểm hè khách thường chọn các tua dài 5-8 ngày, còn dịp lễ như 30/4, 2/9 các tua có thời gian 2-4 ngày được ưa chuộng. Các tuyến Đông Bắc Á được nhiều du khách đặt tua từ cuối tháng 2”, bà Trần Thị Bảo Thu nêu. Về thị trường tua nội địa, đại diện Cty lữ hành Vietluxtour cho biết, đã đạt khoảng 60% gồm các loại tua trọn gói, gói vé máy bay và khách sạn, tua thiết kế theo nhu cầu. Vào cao điểm của mùa lễ, thị trường nội địa thường chậm hơn du lịch quốc tế bởi khách đặt tua cận ngày. LO DU LỊCH NỘI ĐỊA LÉP VẾ Ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam khẳng định, lượng du khách nội địa đang giảm sút nhiều so với năm 2023. Lượng khách quốc tế đến Việt Nam, khách Việt du lịch nước ngoài tăng trưởng khá nhanh nhưng khách nội địa lại giảm xuống. Việc này thể hiện rõ qua số liệu thống kê về thị trường du lịch trong những năm gần đây. Bà Đoàn Thị Thanh Trà, Giám đốc tiếp thị và truyền thông Cty Dịch vụ Lữ hành Saigontourist nhấn mạnh, tình trạng người Việt du lịch nước ngoài nhiều hơn du lịch nội địa đã diễn ra nhiều năm nay. “Giá tua đi các nước trong khu vực Đông Nam Á rất cạnh tranh so với chi phí đi các tỉnh thành phía Bắc, Tây Bắc khởi hành từ TPHCM. Có thể nói, du lịch Việt đang thiếu sự cạnh tranh với các điểm du lịch nước ngoài”, bà Trà nhấn mạnh. Bên cạnh đó, việc tăng trần giá vé máy bay cũng ảnh hưởng không nhỏ đến quyết định du lịch nội địa người Việt, bởi chi phí này luôn chiếm 50-60% tổng chuyến đi. “Giá vé máy bay thường chiếm khoảng 50-60% giá tua, tuỳ tuyến (nội địa) nên việc tăng giá trần vào thời điểm nhu cầu di chuyển nhiều hơn sẽ khiến giá vé một số tuyến bay nội địa tăng lên. Để giữ được giá tốt, du khách có thể đặt tua sớm, nếu có thể chọn đặt dịch vụ lệch các khung thời gian cao điểm, giá sẽ dễ chịu hơn”, bà Trần Thị Bảo Thu nêu. Đến nay, các công ty lữ hành khẳng định, giá tua không có nhiều thay đổi trong dịp lễ 30/41/5. Việc tăng giá trần vé máy bay mới diễn ra gần đây, trong khi các công ty phải chuẩn bị sản phẩm cho kỳ nghỉ này từ tháng 12/2023. “Du khách đi tua không bị ảnh hưởng quá nhiều vì đó là mức giá chúng tôi đã công bố từ lâu. Từ dịp 30/4-1/5 đến hết tháng 7, du khách mua tua trọn gói không bị ảnh hưởng bởi giá vé máy bay bởi chúng tôi đã ký quỹ trước với các hãng bay”, đại diện Saigontourist nêu. Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 sắp tới chỉ kéo dài 2 ngày, tuy nhiên người dân vẫn háo hức tìm kiếm các tua du lịch cả trong và ngoài nước. Thời điểm này, các tua du lịch ngắn ngày được du khách quan tâm hơn cả. Bên cạnh các tua nội địa quen thuộc, nhiều người Việt ưu tiên chọn các địa điểm du lịch quốc tế. Tua ngắm hoa tử đằng tại Nhật Bản được du khách săn đón Khách ưa xuất ngoại, lo du lịch thua DỊP LỄ 30/4-1/5: “Giá tua đi các nước trong khu vực Đông Nam Á rất cạnh tranh so với chi phí đi các tỉnh thành phía Bắc, Tây Bắc khởi hành từ TPHCM. Có thể nói, du lịch Việt đang thiếu sự cạnh tranh với các điểm du lịch nước ngoài”. Bà ĐOÀN THỊ THANH TRÀ, Giám đốc tiếp thị và truyền thông Cty Dịch vụ Lữ hành Saigontourist
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==