Nha â vùn Bacå h Thõ coá thoiá quen cöë hûuä , cû á têmì ngang chiïuì la â àem theo khay traâ ra sên trûúcá ngöiì nhòn xuönë g àûúnâ g phö.ë Thoiá quen nayâ àûúcå öng duy trò mêyë chucå nùm nay. Tru å sú ã Höiå Nha â vùn tónh laâ mötå khöië nhaâ cu ä ky,ä àûúcå xêy dûnå g tû â khi thanâ h phö ë sêmì uêtë nayâ conâ la â mötå thõ xa ä miïnì nuiá àêtë àai ï hï.ì Thúiâ êyë ca ã àiïnå lênî quatå àiïnå conâ la â cuaã hiïmë , nïn cacá phonâ g khöng nhûnä g rönå g raiä ma â kiïnë trucá cunä g rêtë àún sú, tröí nhiïuì cûaã chñnh, cûaã sö,í hanâ h lang phña trûúcá va â ca ã phña sau, cötë àï í àamã baoã aná h saná g va â thoaná g matá . Phonâ g lamâ viïcå cuaã nha â vùn nùmç ú ã tênì g hai, cûaã mú ã ra hanâ h lang rönå g, trûúcá cûaã conâ co á mötå caiá sên cunä g rönå g, vönë dô no á la â caiá maiá àï í che cho khoanã g sên trûúcá tru å sú ã khöng bõ mûa nùnæ g. Bûúcá qua caiá sên êyë la â àûúnâ g phöë chñnh. Tuyïnë phö ë nayâ trung têm nhêtë cuaã thanâ h phö,ë conâ goiå la â phö ë kinh - taiâ , núi têpå trung cacá cú quan chuyïn vïì tiïnì bacå , tiïpë ào á la â quanã g trûúnâ g. Quanã g trûúnâ g cunä g múiá co á khoanã g dùm bayã nùm gênì àêy, chûá xûa kia chöî nayâ la â cöng viïn, cêy cöië rêmå nhû rûnâ g. Nha â vùn vênî conâ nhú á khoanã g thúiâ gian ngûúiâ ta cho àönë ha å hai hanâ g cêy xaâ cû â trûúcá cûaã cú quan, möiî thên cêy phaiã bönë ngûúiâ lúná nùmæ tay nhau öm múiá kñn. Röiì cöng viïn cunä g bõ san phùnè g, mötå thúiâ trú ã thanâ h baiä racá tû å phatá , muiâ höi thöië böcë lïn khiïnë öng phaiã tamå cai thoiá quen ngöiì ngo á xuönë g àûúnâ g. Quanã g trûúnâ g cunä g dênì hoanâ thiïnå , mötå khoanã g trönë g vuöng vûcá àï í cho cacá ba â sönì sồn ru ã nhau àïnë têpå dûúnä g sinh, nhacå nheoä inh oiã phatá ra tû â mêyë caiá thiïtë bõ kemá chêtë lûúnå g nïn nhûnä g baiâ hatá “nhacå ào”ã àêyì phênë chênë cunä g bõ meoá êm, thanâ h ra nhû ngûúiâ bõ cumá vênî cö ë gaoâ . Cunä g la â núi chiïuì töië va â cuöië tuênì cacá gia àònh treã àûa con àïnë chayå nhayã , töië töië àamá choai choai ngöiì tra â àa.á Têmì nhòn cuaã nha â vùn rêtë tötë , sau khi chaná nhòn àûúnâ g, nhòn àamá ngûúiâ àöng àucá chuyïní àönå g ú ã quanã g trûờng öng thûúnâ g nhòn sang tênå bïn kia söng. Quïn chûa kï,í võ trñ cuaã cú quan Höiå Nhaâ vùn nùmç trïn àónh mötå tam giacá àïuì , ma â canå h àayá la â àoanå söng daiâ khoanã g chûnâ g tamá trùm metá bùtæ àêuì tû â mötå cêy cêuì vang danh gùnæ liïnì vúiá lõch sûã cuaã thanâ h phö ë nayâ , co á tïn la â Gia Thêtë , ú ã phña bùcæ va â kïtë thucá cunä g la â mötå cêy cêuì vang danh khöng kemá , búiã no á la â biïuí tûúnå g vï ì sû å phatá triïní cuaã thanâ h phö,ë tïn la â cêuì Voi, nùmç vï ì phña nam. Tûúng truyïnì taiå chñnh bïnë söng núi coá cêuì Voi, vönë dô la â bïnë tùmæ cuaã àanâ voi chiïnë àûúcå nghôa quên Lam Sún luaâ àïnë sau nhûnä g buöií têpå trênå . Tuy nhiïn, nhiïuì ngûúiâ nghe xong chó cûúiâ , búiã chö î nayâ cacá h di tñch núi luyïnå têpå phaiã àïnë gênì nùm chucå cêy sö ë theo àûúnâ g chim bay, ma â núi êyë nhiïuì thï ë ky ã sau vênî conâ la â rûnâ g rêmå batå nganâ che bö å àöiå vêy quên thu.â Hai cêy cêuì , mötå truyïnì thönë g, mötå hiïnå àaiå , bùcæ giûaä mötå phûúnâ g sêmì uêtë ngay trung têm thanâ h Saáng taác Chuã nhêåt 24/3/2024 8 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Buönì ma â khöng u ã ï. Àau maâ khöng rúiâ ra,ä thêmå chñ co á thï í bêtå cûúiâ . Nhõp vùn chêmå raiä nhûng cuönå soná g ngêmì . Truyïnå ngùnæ dûúiá àêy cuaã Lûu Thõ Bacå h Liïuî thï í hiïnå mötå butá lûcå àaná g kï í va â kha ã nùng quaná chiïuë àúiâ sönë g ú ã nhûnä g tênì g sêu. Laiå noiá àïnë caiá tûaå truyïnå , “Cû á thï ë ài” la â mötå kiïuí àuaâ vúiá chû ä - Cû á thï ë (ma)â ài; hay laâ (Àúiâ ) cû á thï ë (thöi), hay laâ Cû á thï ë ài (àa ä àönì g y/á àa ä quyïtë ); hay la…â Nha â vùn Lûu Thõ Bacå h Liïuî sönë g va â lamâ viïcå ú ã TP Thaiá Nguyïn. L.A.H Truyïnå ngùnæ cuaã LÛU THÕ BACÅ H LIÏUÎ Cûá thïë ài Minh họa: HUYNH TY Â
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==