14 n Thứ Năm n Ngày 14/3/2024 TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG CƠN TĂNG BẤT THƯỜNG Sau 4 tháng tạm dừng, ngày 11/3, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bất ngờ chào bán tín phiếu trở lại và hút gần 15.000 tỷ đồng khỏi hệ thống. Động thái này của NHNN diễn ra trong bối cảnh tỷ giá tăng nóng trong những tuần gần đây và thanh khoản hệ thống có phần dồi dào trở lại khi tăng trưởng tín dụng ở mức thấp. Điều này được kỳ vọng sẽ hút bớt tiền về, giảm tâm lý găm giữ và hỗ trợ sự ổn định của tỷ giá USD/ VND - vốn đang chịu áp lực và đang tiệm cận mức đỉnh lịch sử. Như quy luật thông thường, ra Tết, giá đô la sẽ hạ nhiệt khi vòng quay M2 tổng phương tiện của nền kinh tế chậm lại. Nhu cầu về mua bán chuyển đổi ngoại tệ để doanh nghiệp thực hiện đơn hàng nhập khẩu giảm xuống đi cùng việc các quỹ ngoại, thực hiện báo cáo tài chính hút ròng tiền qua kênh đầu tư ngắn hạn (FII) về nước giảm nền kinh tế Việt Nam ngày một sáng lên. Năm nay, trái với thông lệ, từ đầu năm đến giờ, tỷ giá chỉ có lên không có xuống, thậm chí đã tăng tới 3,4%, gần chạm đỉnh những năm qua (USD tự do lên tới 25.700 đồng/USD). “Thủ phạm” đẩy tỷ giá tăng lần này không ai ngoài lãi suất và áp lực lạm phát tăng (?!). Lãi suất xuống chạm đáy lịch sử với mức tiền gửi VND không còn hấp dẫn, trong khi các kênh tài sản khác từ vàng, chứng khoán, tới bitcoin tăng giá rầm rầm khiến cho nhiều người dân có tiền không khỏi nhấp nhổm sốt ruột. Từ tháng 1 trở ra đến tháng 2, lãi suất VND liên tục hạ, tiền gửi ngân hàng trái với số dư tăng mạnh trước đó, đã bắt đầu chững, thậm chí không có nhu cầu quay trở lại nhà băng mà nhà đầu tư đã xoay sang dự trữ ngoại tệ từ đó tạo thành hiệu ứng “cơn gió ngược” khiến giá đô la không ngừng biến động. LIỀU THUỐC GIỮ Năm 2023, tôi có hai lần trò chuyện với lãnh đạo NHNN về điều hành kinh tế vĩ mô và tỉ giá. Chia sẻ đúng dịp đầu tháng 3/3023, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng kể lại những thời khắc cam go của Ban lãnh đạo NHNN trong điều hành chính sách tiền tệ của năm 2022 và đặc biệt nhất là giữ chân được VND không phá giá cao như các nước. “Việc điều hành tỷ giá năm 2022 chịu sự giám sát nâng cao của phía Hoa Kỳ, trước sức ép đồng USD tăng cao, nếu thực hiện theo cam kết, NHNN sẽ khó ổn định được thị trường. Bởi vậy, chúng tôi đã chủ động đàm phán với phía Mỹ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để điều hành tỷ giá linh hoạt hơn. Kết thúc năm 2022 tỷ giá USD/ VND chỉ cao hơn khoảng 3,5% so với đầu năm, thấp hơn so với các đồng tiền khác trên thế giới (như Nhân dân tệ giảm 9,86%, Won Hàn Quốc giảm 8,64%, Yên Nhật giảm 14,97%). Đây thực sự là một nỗ lực”, Thống đốc Hồng nói. Còn Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà, người từng nhiều năm lăn lộn với thị trường ngoại hối cũng thẳng thắn nói với tôi rằng: NHNN đang cùng lúc phải giữ được 3 mục tiêu trong điều hành CSTT (đảm bảo ổn định tỷ giá tăng cường quỹ dự trữ ngoại hối; kiểm soát lạm phát; thúc đẩy tăng trưởng). “Không chỉ ưu tiên mỗi hạ lãi suất, đẩy vốn ra nền kinh tế, mà giữ được tỷ giá ổn định là mấu chốt để nền kinh tế và lợi ích của đất nước, doanh nghiệp mới được đảm bảo”, vị lãnh đạo chia sẻ. Theo ông Nguyễn Đức Hùng Linh, giám đốc quỹ đầu tư của một tổ chức nước ngoài lớn, lãi suất VND đang rất thấp. Lãi suất huy động VND hiện giờ còn thấp hơn thời điểm COVID năm 2020, 2021. Lãi suất liên ngân hàng USD -VND ở trạng thái dương kể từ đầu năm 2023. Lãi suất thấp làm giảm sự hấp dẫn của đồng VND, tăng hấp dẫn của nắm giữ USD. Kết hợp với hai cú bồi của 2024 là chênh lệch giá vàng và nhập khẩu tăng đã làm tăng áp lực tỷ giá. “Để kiểm soát tỷ giá thì có hai lựa chọn, 1 là bán USD trong dự trữ và 2 là tăng lãi suất VND. Bài học quý 3/2022 vẫn còn đó, bán USD từ dự trữ thì như gió vào nhà trống, không thể giữ được mà hao tổn dự trữ rất nguy hiểm. Chỉ còn một cách là tăng lãi suất, trước tiên là ở thị trường liên ngân hàng”, ông Linh phân tích. KHÁNH MINH TÀI SẢN ẢO LÀ XU THẾ Ngày 13/3, Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) tổ chức hội thảo góp ý Xây dựng khung pháp lý quản lý tài sản ảo. Ông Phan Đức Trung, Phó Chủ tịch Thường trực VBA cho biết, tài sản ảo là xu thế chung không thể đảo ngược của thế giới. Tổng giá trị tài sản ảo dự kiến sẽ chiếm tới 10% GDP toàn cầu, lên tới 16.000 tỷ USD vào năm 2030. “Việc cấm tài sản ảo không khả thi. Thay vào đó, chúng tôi cho rằng, cần phải nhanh chóng ban hành các quy định quản lý tài sản ảo và khung pháp lý cho tài sản ảo phù hợp với tiêu chuẩn phòng chống rửa tiền của Lực lượng đặc nhiệm tài chính nhằm đưa Việt Nam ra khỏi danh sách Xám”, ông Trung cho biết. Ông Trung dẫn thông tin từ Bộ luật Dân sự 2015, quy định tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tài sản mã hoá bản chất là một loại phái sinh từ quyền tài sản gốc là quyền sở hữu trí tuệ của chủ sở hữu “bản quyền” chương trình tạo ra blockchain. Quyền phái sinh quyền tác giả trên là quyền trị giá bằng tiền. Bộ Tài chính cho biết, khung pháp lý cho tài sản ảo, tiền ảo là vấn đề khó, có nhiều rủi ro. Một số nước trên thế giới đã công nhận tiền ảo, tài sản ảo và cho giao dịch. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam chưa công nhận tiền ảo là tài sản. Muốn được giao dịch, tiền ảo phải được công nhận (tài sản), để lập sàn giao dịch, tổ chức giao dịch, đưa ra các quy định pháp lý. Tại Quyết định số 194 (ngày 23/2/2024) ban hành kế hoạch hành động quốc gia thực hiện cam kết của Chính phủ về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, Chính phủ giao Bộ Tài chính nghiên cứu, xây dựng khung pháp lý để cấm hoặc điều chỉnh tài sản ảo trong tháng 5/2025. MONG ĐƯỢC ĐÓNG THUẾ Ông Joe Tu, Giám đốc Phát triển Kinh doanh toàn cầu, đồng thời là đơn vị sản xuất bitcoin sạch lớn nhất thế giới, nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo (VASP) CoinEx cho biết, đơn vị này cam kết tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý và đạo đức tại Việt Nam, đặc biệt là các quy định về phòng chống rửa tiền. CoinEx cam kết hỗ trợ chương trình truy vết các dự án có dấu hiệu lừa đảo Chain Tracer do VBA khởi xướng, nhằm bảo vệ người dùng và giảm thiểu hậu quả từ việc lợi dụng công nghệ blockchain cho mục đích xấu, làm xói mòn lòng tin của xã hội. Ngoài ra, CoinEx nhấn mạnh tầm quan trọng và đề nghị tăng cường hợp tác quốc tế và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý, cơ quan thực thi pháp luật và những đơn vị doanh nghiệp có liên quan nhằm tạo điều kiện cho các VASP tuân thủ chặt chẽ pháp luật một cách hiệu quả hơn. Đại diện Remitano, một đơn vị VASP hoạt động 10 năm mong muốn khung pháp lý tài sản ảo tại Việt Nam sớm hoàn thiện theo xu hướng chung của thế giới. Từ đó, tạo điều kiện, ưu đãi chính sách cho các đơn vị cung cấp dịch vụ tài sản ảo có nhiều năm kinh nghiệm, uy tín trên thị trường. “Việc hoàn thiện khung pháp lý theo hướng tạo điều kiện tích cực cho các VASP hoạt động và phát triển sẽ khuyến khích các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Việt Nam, đưa Việt Nam thành điểm đến công nghệ tại khu vực”, Remitano kiến nghị. Hiệp hội Blockchain Việt Nam cũng kiến nghị đơn vị liên quan tài sản ảo và khung pháp lý tài sản ảo đề xuất giải pháp, phối hợp với cơ quan quản lý trong hoàn thiện pháp lý. Chuẩn bị các chương trình đào tạo cho khách hàng, chứng minh quy trình tuân thủ và phối hợp với đơn vị triển khai hoạt động bảo vệ lợi ích cộng đồng chống lừa đảo. Các đơn vị chủ động sẵn sàng đóng thuế, đóng góp vào nền kinh tế đất nước. Ông Nguyễn Đoan Hùng - nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, việc thừa nhận hay không thừa nhận, cấm hay điều chỉnh tài sản ảo cũng đều sẽ đặt ra những xung đột lợi ích giữa nhóm đối tượng đầu tư, kinh doanh truyền thống (như: bất động sản, cổ phiếu, trái phiếu). Những người theo đuổi lĩnh vực kinh tế số như blockchain, AI… Với xu thế phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ của tài sản ảo, Việt Nam nên nhanh chóng ban hành các quy định pháp lý cho lĩnh vực này . NGỌC LINH Tiền ảo, tài sản ảo - Quản hơn cấm Tiền ảo, tài sản ảo đang dần phổ biến. Dù chưa có quy định pháp luật nhưng một số sàn giao dịch có hoạt động tại Việt Nam. Nhiều ý kiến đề xuất xây dựng cơ chế để quản lý, cho nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo nộp thuế, tránh biến tướng. THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ: "Liều thuốc" giữ chân tỷ giá Trái với thông lệ, thống kê cho thấy từ đầu năm đến giờ, tỷ giá VND/USD chỉ có lên không xuống, thậm chí đã tăng tới 3,4%, gần chạm đỉnh lịch sử những năm gần đây. “Để kiểm soát tỷ giá thì có hai lựa chọn, một là bán USD trong dự trữ và hai là tăng lãi suất VND". Chuyên gia NGUYỄN ĐỨC HÙNG LINH Tài sản ảo là xu thế chung không thể đảo ngược của thế giới. Tổng giá trị tài sản ảo dự kiến sẽ chiếm tới 10% GDP toàn cầu, lên tới 16.000 tỷ USD vào năm 2030. Tiền ảo, tài sản ảo được xem là xu hướng không thể đảo ngược Tỷ giá VND/USD đã tăng 3,4% từ đầu năm tới nay buộc Ngân hàng Nhà nước phải can thiệp
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==