10 ĐỜI SỐNG n Thứ Hai n Ngày 30/12/2024 Nhiều cửa hàng đóng cửa CÁC CHỦ CỬA HÀNG LOAY HOAY Cuối tháng 11, Quốc hội đã thông qua nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ 1/1/2025 nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Theo ghi nhận của phóng viên báo Tiền Phong vào những ngày cuối tháng 12/2024, sát thời điểm lệnh cấm kinh doanh thuốc lá điện tử có hiệu lực, các cửa hàng tại Hà Nội đã có biến động rõ rệt. Nhiều nơi treo biển sang nhượng mặt bằng, thu dọn cửa hàng, thanh lý hàng tồn. Một số cửa hàng đã đóng cửa hoàn toàn; trong khi, không ít chủ kinh doanh tìm cách chuyển đổi sang các ngành nghề khác như bán đồ uống, phụ kiện công nghệ để duy trì thu nhập. Anh Trần Ngọc Long, chủ cửa hàng kinh doanh thuốc lá điện tử tại nhiều quận ở Hà Nội đã “bạc tóc” vì phải xử lý số lượng lớn hàng. Anh đã gom tất cả hàng lại, một phần hoàn trả lại cho đầu mối, một phần bán thanh lý với giá rẻ. Anh Long chia sẻ: “Khi nghe tin về dự thảo cấm, tôi rất hoang mang vì không biết sẽ xử lý ra sao với số hàng tồn kho lớn và các khoản chi phí thuê mặt bằng. Tôi đã đầu tư hàng tỷ đồng, mất nhiều năm, công sức để xây dựng thương hiệu, thu hút khách hàng, giờ lại phải đóng cửa toàn bộ nên rất hoang mang”. Anh Long cho biết, dù việc phải đóng cửa toàn bộ cửa hàng là điều không mong muốn, nhưng anh hiểu và ủng hộ mục tiêu lớn hơn của chính sách. “Tôi nhận thức được thuốc lá điện tử dù mới mẻ và hiện đại, vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe. Việc Nhà nước quyết định cấm mặt hàng này, tôi tôn trọng và sẵn sàng chấp hành”, anh Long cho hay. Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, anh Long đang lên kế hoạch chuyển đổi mô hình kinh doanh. Anh đang nghiên cứu mở quán cà phê hoặc thử sức với các sản phẩm lành mạnh hơn, vừa phù hợp với xu hướng thị trường vừa đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật. Đối với anh, đây là thách thức lớn nhưng cũng là cơ hội để bước sang một lĩnh vực mới có sự phát triển bền vững hơn. Anh Hoàng Anh, chủ một cửa hàng kinh doanh thuốc lá điện tử tại quận Hoàn Kiếm chia sẻ, anh mới bắt đầu kinh doanh mặt hàng này được khoảng nửa năm. Tuy nhiên, tổng chi phí đầu tư, bao gồm như máy pod, vape và tinh dầu các loại đã lên tới hàng trăm triệu đồng. Ngoài ra, anh còn phải chịu một khoản tiền thuê mặt bằng đã ký hợp đồng theo năm. Trước thông tin về dự thảo cấm thuốc lá điện tử, anh cũng phải giảm giá và thanh lý hàng tồn kho. Anh Hoàng Anh cho biết, anh đồng tình với chính sách cấm thuốc lá điện tử nhưng hiện tại chưa xác định được sẽ chuyển đổi mô hình kinh doanh như thế nào. “Trước mắt tôi tạm thời thất nghiệp, vì chưa tìm ra hướng đi mới. Chắc chắn sẽ phải thay đổi, nhưng thời gian tới còn phải xem xét, tính toán lại”, anh nói. Theo anh Hoành Anh, khi lệnh cấm có hiệu lực, cơ quan chức năng cần có biện pháp quản lý chặt chẽ, nếu không vẫn xảy ra tình trạng buôn bán trái phép. “Thời buổi 4.0, sau lệnh cấm, tôi e nhiều người vẫn sẽ bán thuốc lá điện tử qua các kênh online và thị trường này vẫn tồn tại. Nếu chỉ cấm mà không có giải pháp kiểm soát tận gốc, rất dễ dẫn đến tình trạng kinh doanh, sử dụng ngầm”, anh bày tỏ. Khảo sát trên các nền tảng mạng xã hội cho thấy, tình trạng mua bán và quảng cáo thuốc lá điện tử vẫn diễn ra rầm rộ. Trên Facebook, các hội, nhóm và các tài khoản cá nhân công khai đăng tải thông tin về các loại thuốc lá điện tử với nhiều mẫu mã và mức giá, thu hút đông đảo người quan tâm. Nhiều bài đăng đi kèm lời giới thiệu như “Kho sỉ pod vape - giá gốc tận xưởng” hay “Ship pod vape 24h”. Tương tự, TikTok cũng là nơi các video giới thiệu và quảng bá thuốc lá điện tử xuất hiện tràn lan. Hiện nay, tại Việt Nam thuốc lá điện tử chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành. Các nền tảng thương mại điện tử ĐỒNG TÌNH VỚI VIỆC CẤM HOÀN TOÀN Việc cấm thuốc lá điện tử tại Việt Nam là phù hợp với xu hướng chung của thế giới. Hiện đã hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ đã cấm thuốc lá điện tử. Ở Đông Nam Á có 5 nước là Brunei, Campuchia, Lào, Singapore và Thái Lan ban hành lệnh cấm. Chia sẻ quan điểm của mình về việc cấm các loại thuốc lá điện tử trên toàn quốc từ ngày 1/1/2025, nhiều bạn trẻ cho biết rất đồng tình với quy định này. Bạn Nguyễn Thành Nam (sinh năm 2003, sinh viên đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết hoàn toàn ủng hộ việc cấm thuốc lá điện tử bởi chúng rất có hại cho sức khoẻ. Nam kể, ngày trước Nam có hút thuốc lá truyền thống, nhưng chuyển sang thuốc lá điện tử vì tin vào lời quảng cáo rằng thuốc lá điện tử ít gây hại hơn. “Nhưng về sau, em thường xuyên bị khó thở, cơ thể mệt mỏi. Khi tập thể thao, nhịp tim em tăng nhanh hơn, sức bền giảm, nên bị mệt rất nhanh”, Nam nói. Còn bạn Nguyễn Anh Kiệt (sinh năm 2005, sinh viên đại học năm thứ 2, Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, cấm thuốc lá điện tử là điều rất cần thiết, vì trong tinh dầu của chúng có nhiều hoá chất có thể gây ung thư. “Em nghe nói, nguy cơ gây ung thư của thuốc lá điện tử còn cao hơn thuốc lá truyền thống”, Kiệt nói. Kiệt hút thuốc lá điện tử vì sự tiện lợi của chúng, mặc dù không hề biết về thành phần cũng như nguồn gốc của các loại tinh dầu. Nhưng sau 3 năm sử dụng, Kiệt thấy sức khoẻ bị ảnh hưởng nhiều. “Hôm nào hút quá nhiều thì cơ thể mệt mỏi, không muốn làm việc, hay bị đau họng và khản giọng… Nhưng một khi đã hút thì rất khó dừng lại vì pod, vape (thuốc lá điện tử) quá tiện lợi”, Kiệt nói. Đinh Quang Huy (sinh năm 2000, hiện đang đi làm ngành truyền thông ở Đống Đa, Hà Nội) cho biết, các loại tinh dầu dành cho pod, vape có rất nhiều hương vị khác nhau, kích thích sự tò mò của người dùng. Bên cạnh đó, ngày càng có nhiều loại pod, vape với mẫu mã, kiểu dáng, công năng sử dụng khác nhau. Vì vậy, hút thuốc lá điện tử không chỉ hại sức khỏe mà còn “hại” cả ví tiền. “Hút chưa hết loại tinh dầu này đã muốn thử ngay loại khác để xem khác biệt thế nào. Rồi khi thấy các loại pod, vape mới thì cũng muốn thử xem nó “đốt” có khỏe không, cảm giác “phê” thế nào… Mỗi tháng mình tiêu khoảng hơn 1 triệu đồng để mua pod, vape và tinh dầu. Nói chung là cũng “đau ví” lắm! Vì vậy nên mình cũng ủng hộ việc cấm thuốc lá điện tử”, Huy nói. Không chỉ nam giới, thuốc lá điện tử cũng được sử dụng bởi nhiều bạn trẻ là nữ giới. Vũ Kim Oanh (sinh năm 1998, hiện đang CẤM THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ TỪ 1/1/2025 Lệnh cấm thuốc lá điện tử từ năm 2025 khiến nhiều chủ cửa hàng chịu thiệt hại nặng nề, với số vốn đầu tư lên tới hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng. Nhiều người đang loay hoay tìm hướng đi mới, trong khi số khác tạm thời thất nghiệp. Giới trẻ ủng hộ lệnh cấm Trước khi quy định cấm thuốc lá điện tử có hiệu lực, nhiều người trẻ đã chia sẻ quan điểm về việc đưa thuốc lá điện tử vào danh mục các chất cấm. Nhiều cửa hàng kinh doanh thuốc lá điện tử sang nhượng mặt bằng TS. BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2024, trung tâm đã tiếp nhận khoảng 100 ca ngộ độc do thuốc lá điện tử, trong khi năm 2022 và 2023 đã có gần 130 ca nhập viện vì lý do này. Nhiều mẫu thuốc lá điện tử của bệnh nhân cũng dương tính với ma túy. Hiện nay, trên thế giới có 43 quốc gia đã triển khai cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, trong đó có 39 quốc gia cấm hoàn toàn các hoạt động liên quan như buôn bán, quảng cáo, sử dụng, vận chuyển… Khách mua hàng ở một cửa hàng bán thuốc lá điện tử tại Hà Nội
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==