Những năm gần đây, cứ đến dịp cuối năm là người dân sinh sống vùng ven cồn Nhất Trí lại lo sợ trước những con sóng dữ ập vào phá tan mọi thứ từ nhà cửa, đồ đạc, cây cối... Nhiều gia đình phải sơ tán khẩn cấp để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản. Những người còn ở lại lo sợ sóng đánh sập nhà đành phải bỏ ra rất nhiều tiền của để đầu tư mua đất đá, cát sỏi, rọ sắt, bao tải để gia cố nhưng chỉ được ít hôm sóng lại đánh tan tành. Họ lại tiếp tục vòng luẩn quẩn bỏ tiền ra mua vật liệu rồi lại bị sóng cuốn trôi ra biển. Anh Nguyễn Công Thành chia sẻ: “Không làm thì không được vì sóng cao đến 3-4m đánh tràn lên mái, ngập nước trong nhà, có thể sập nhà bất cứ lúc nào. Cứ làm được bao nhiêu tiền của đều đổ ra sông ra biển hết. Bữa giờ tôi tốn hàng chục triệu đồng mua vật liệu để kè chắn phía trước rồi”, anh Thành thở dài nói. Gần đó, bà Nguyễn Thị Bé đang hối hả huy động cả gia đình xúc đất bỏ vào bao tải để đắp bờ. Bà Bé đã sinh sống tại đây hơn 40 năm, những năm gần đây tình trạng sạt lở do sóng biển gây xâm thực vào cồn Nhất Trí ngày càng dữ dội. Sóng lớn liên tục đánh vào bờ, khiến nhiều nhà cửa bị hư hỏng nặng nề, có nhà đã bị sập hoàn toàn. “Sáng nào cả nhà cũng phải canh con nước để xuống đắp đất, be bờ, có khi 1 giờ sáng, khi thì 3 giờ sáng. Ngày nào cũng canh cánh lo chống chọi với sóng không làm được việc gì khác. Ở đây người ta hay nói với nhau rằng 6 tháng để đi làm ăn còn 6 tháng ở nhà để chống chọi với sóng dữ”, bà Bé ngao ngán nói. Theo ghi nhận của PV Tiền Phong, cả một đoạn dài hàng trăm mét ven cồn Nhất Trí hướng ra phía biển, người dân xây thành, đắp lũy như “đánh trận”. Bất cứ thứ gì có thể tận dụng họ đều đưa ra chống chọi với sóng dữ. Các ngôi nhà hầu hết được che bạt để chắn nước bắn vào nhà. Phía bên trong, đồ đạc đều được kê gạch cao đề phòng nhà ngập nước gây hư hỏng. Từ đàn ông, phụ nữ và cả trẻ em đều tham gia bảo vệ nhà cửa trước sóng lớn. SẼ XÂY KÈ TẠM TRONG NĂM 2025 Khu dân cư cồn Nhất Trí được hình thành từ một xóm chài của ngư dân sinh sống nhiều đời bên cửa sông Cái và bờ biển Nha Trang. Theo người dân, trước đây chính quyền có thông báo về dự án xây kè, đường xung quanh khu cồn Nhất Trí. Dù các đơn vị đã nhiều lần đến khảo sát, cắm mốc nhưng 20 năm nay vẫn chưa triển khai, buộc người dân phải tự thân vận động chống chọi với thiên nhiên. Nhà có tiền thì bỏ ra đến cả 1 tỷ đồng để tự xây kè, bảo vệ nhà cửa. Người ít tiền hơn thì mua bao tải, cọc tre, đá, sắt thép để gia cố. Tuy vậy, trước những con sóng dữ liên tục ập vào khiến một số nhà cửa bị đổ sập hoàn toàn, nhiều nhà khác bị hư hỏng, đồ đạc, tài sản bị sóng cuốn trôi ra biển. Nhiều hộ buộc phải tìm nơi lánh nạn, không dám ở vì sự an toàn của gia đình. Mới đây, UBND phường Vĩnh Phước đã có trả lời những kiến nghị của cư dân cồn Nhất Trí. Theo UBND phường Vĩnh Phước, UBND thành phố Nha Trang đã thống nhất chủ trương xây kè tạm trong giai đoạn 2025 nhằm ngăn tình trạng sạt lở tại khu vực cồn Nhất Trí. Về nội dung kiến nghị của người dân về việc có chính sách hỗ trợ thiệt hại và tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng nặng nề, UBND phường Vĩnh Phước cho biết sẽ tiếp nhận ý kiến và tổng hợp báo cáo UBND TP Nha Trang có chính sách hỗ trợ theo quy định. LƯƠNG SƠN - TIẾN ĐẠT 10 ĐỜI SỐNG n Thứ Bảy n Ngày 28/12/2024 Người dân ven cồn Nhất Trí (ở phường Vĩnh Phước, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa) luôn phải sống trong lo sợ bởi những con sóng dữ liên tục ập vào khiến nhà sập, làm nhiều tài sản bị cuốn trôi. Sóng lớn đánh sập nhà dân ở cồn Nhất Trí MÁY CHẺ, UỐN CỌC MAI Thị xã An Nhơn được xem là “thủ phủ mai vàng” lớn nhất miền Trung. Nơi đây có hàng ngàn hộ dân trồng mai, với diện tích khoảng 145ha. Nghề trồng mai góp phần nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho người dân trên địa bàn. Vài năm gần đây, mai Tết đem lại nguồn thu lớn cho thị xã An Nhơn. Ông Bùi Văn Sanh (62 tuổi, phường Nhơn Thành, thị xã An Nhơn) cho hay, trước đây, để có những cây cọc tre cắm cho các chậu mai nhà vườn phải tốn rất nhiều thời gian và công sức, công đoạn chẻ tre thành cọc chủ yếu là phải làm bằng thủ công. Sau quá trình mày mò, nghiên cứu, ông Sanh đã chế tạo máy chẻ tre, sau đó là máy uốn cọc cho cây mai. Đây là một giải pháp được đánh giá cao tại cuộc thi. Theo ông Sanh, máy sản xuất cọc mai giúp tiết kiệm công lao động, tăng năng suất và chất lượng cọc, phục vụ cho nhu cầu trồng mai vàng ở thị xã An Nhơn và các địa phương lân cận. Máy hoạt động theo dây chuyền cưa tre, chẻ tre thành cọc, chuốt cọc thành phẩm, rồi vận chuyển bằng xe nâng. Ước tính, mỗi giờ máy có thể sản xuất khoảng 1.500 cọc (đường kính 12-15cm, chiều dài từ 1,2 - 2,2m). Đặc biệt, máy còn xay rác, xử lý phế phẩm từ quá trình sản xuất thành viên nén làm chất đốt, bảo vệ môi trường. NUÔI CUA TRONG NHÀ Nông dân Nguyễn Hưng Nguyên (41 tuổi, xã Hoài Hải, thị xã Hoài Nhơn) cho biết, gia đình ông gắn bó với nghề nuôi cua từ năm 2000, chủ yếu là nuôi trong ao đất theo hình thức quảng canh. Tuy nhiên, theo ông Nguyên, phương pháp này có năng suất thấp, chất lượng cua xanh thương phẩm không cao do nguồn nước ô nhiễm và dịch bệnh. Sau nhiều năm trăn trở với nghề, ông nhận thấy để nâng cao chất lượng sản phẩm cần phải cải tiến phương pháp nuôi theo hướng an toàn sinh học, đồng thời áp dụng quy trình nuôi khoa học, từ khi thả giống (kích thước từ 0,2 mm đến 1,2 mm) đến khi thu hoạch. Từ đây, mô hình “cải tiến hệ thống xử lý tuần hoàn nước để nuôi cua xanh trong nhà” của ông Nguyên ra đời. Đây cũng là một trong những giải pháp nổi bật tại Hội thi Sáng tạo nhà nông tỉnh Bình Định năm 2024. Điểm nổi bật đối với mô hình nuôi cua xanh trong nhà, theo ông Nguyên cho biết, đó là người nuôi có thể quản lý được số lượng cua, giảm được lượng thức ăn, kiểm soát cũng như nâng cao được chất lượng, đặc biệt không gây ô nhiễm môi trường. Hiện nay, ông Nguyên xây dựng một xưởng nuôi cua trong nhà rộng 180m2, theo mô hình tuần hoàn nước hoàn toàn được tự động, với khoảng 1.500 hộp nuôi. Theo đó, hệ thống này hoạt động theo nguyên lý khép kín, bao gồm nhiều thiết bị như hộp nhựa, bể chứa, bể lọc; hệ thống lọc, trống lọc và đèn UV, giúp loại bỏ cặn bẩn, phèn, kim loại nặng, xử lý khí độc và điều chỉnh pH của nước. Sau khi nước được khử khuẩn bằng đèn UV, nó sẽ được tái sử dụng trong bể nuôi cua. Hiện nay, với mô hình và phương pháp nuôi đặc biệt này, mỗi đợt ông Nguyên có thể nuôi khoảng 1.500 con cua xanh. TRƯƠNG ĐỊNH Những nông dân sáng tạo Mô hình nuôi cua xanh trong nhà bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế ẢNH: TRƯƠNG ĐỊNH Mỗi năm, Bình Định đều tổ chức hội thi sáng tạo cho nhà nông, nhằm khơi dậy tinh thần cần cù, sáng tạo của nông dân trong việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đời sống. Qua các mùa thi, nhiều nông dân đưa ra những sáng chế, giải pháp, nông cụ phục vụ sản xuất rất giản đơn nhưng làm lợi rất lớn. “Xây thành, đắp lũy” ngăn sóng dữ Theo ông Đỗ Thiện Chế, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nông dân tỉnh Bình Định, các giải pháp tham gia hội thi mang tính sáng tạo cao, xuất phát từ nhu cầu thực tế của người nông dân. Đây không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chi phí đầu vào và công lao động mà còn giúp phát triển kinh tế gia đình và địa phương một cách bền vững. Đặc biệt, qua đây cũng phản ánh tinh thần cần cù, sáng tạo và say mê nghiên cứu của nông dân trong việc cải tiến phương tiện sản xuất, tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm và góp phần bảo vệ môi trường. Năm 2022, người dân cồn Nhất Trí đã từng lo lắng sóng đánh sập nhà và đã có kiến nghị đến các cơ quan chức năng. Sau đó, UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản yêu cầu các sở ngành, địa phương liên quan kiểm tra, xử lý. Tuy nhiên, cho đến nay, mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==