4 XÃ HỘI n Thứ Năm n Ngày 26/12/2024 BỔ SUNG NGUYÊN TẮC CHẤP NHẬN RỦI RO TRONG NGHIÊN CỨU Trong tờ trình Chính phủ, Bộ KH&CN cho biết, một trong những nội dung lớn sẽ sửa đổi, bổ sung trong Dự thảo Luật là việc đơn giản hóa quy trình, thủ tục hành chính trong xét duyệt, quản lý nhiệm vụ KH&CN sử dụng ngân sách nhà nước. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý các chương trình KH&CN, đề tài nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ cấp quốc gia. Dự thảo Luật cũng bổ sung nguyên tắc chấp nhận rủi ro, độ trễ trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ để phù hợp với đặc thù ngành là hoạt động sáng tạo. Trong đó quy định tổ chức chủ trì và cá nhân chủ nhiệm đề tài nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ không phải hoàn trả ngân sách nhà nước kinh phí đã sử dụng đúng quy định nếu tổ chức chủ trì và cá nhân chủ nhiệm đề tài thực hiện đầy đủ các nội dung theo thuyết minh nghiên cứu và theo quy trình nghiên cứu mà không đi đến kết quả cuối cùng, không phân biệt đến từ khu vực công hay khu vực tư nhân. Dự thảo Luật cũng bổ sung quy định về đạo đức nghiên cứu, trách nhiệm của các tổ chức nghiên cứu và phát triển trong ban hành và thực thi các quy định về đạo đức nghiên cứu, nhất là các nghiên cứu có ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe con người, đồng thời hoàn thiện quy định về trình tự, thủ tục rút gọn để triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN trong tình thế cấp thiết, đột xuất, khẩn cấp. Trước những rào cản về thương mại hoá kết quả nghiên cứu KH&CN những năm qua, Dự Hoạt động nghiên cứu khoa học tại Trường Đại học Phenikaa Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đang lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo Luật KH&CN (sửa đổi) nhằm giải quyết căn bản các nút thắt về thể chế, chính sách KH&CN hiện nay với nhiều nội dung đột phá. DỰ THẢO LUẬT KH&CN (SỬA ĐỔI): Nhiều nội dung gỡ nút thắt ĐỘT PHÁ PHÁT TRIỂN PGS.TS TRƯƠNG THANH TÙNG, TRƯỞNG BỘ MÔN, TRƯỞNG NHÓM NGHIÊN CỨU KHOA DƯỢC, TRƯỜNG ĐH PHENIKAA, GƯƠNG MẶT TRẺ VIỆT NAM TIÊU BIỂU NĂM 2022: Tin tưởng giao nhiệm vụ cho nhà khoa học trẻ Theo tôi, Nhà nước cần có chính sách đãi ngộ vừa thu hút, vừa giữ chân nhân tài, thông qua việc hình thành, cải tổ các quỹ nghiên cứu nhà nước, quỹ tư nhân theo hướng công bằng, minh bạch, có nguồn quỹ riêng cho các nhà khoa học trẻ, quỹ thu hút nhà khoa học gốc Việt về nước nghiên cứu. Bên cạnh đó, thành lập các quỹ nghiên cứu theo hình thức đa dạng nguồn vốn, từ Nhà nước, doanh nghiệp đến hợp tác quốc tế là điều cần thiết. Trong đó, có cơ chế khuyến khích doanh nghiệp tài trợ trực tiếp cho nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ từ các viện nghiên cứu và trường đại học, nhà nước đứng vai trò quản lý và nghiệm thu. Về mặt tài trợ, tập trung đầu tư ưu tiên vào những nghiên cứu có khả năng ứng dụng cao, giúp giải quyết các vấn đề lớn của quốc gia bên cạnh những đề tài mang tính khám phá, cơ bản và chấp nhận tỷ lệ rủi ro nhất định. Nhà nước cần có chính sách xây dựng môi trường khoa học minh bạch và lành mạnh, theo hướng giảm các thủ tục hành chính không cần thiết và không hành chính hóa khoa học. Để đi vào thực tiễn, cần có sự rà soát, đánh giá lại hoạt động KHCN, tài trợ thời gian qua, nhằm đưa ra những giải pháp khắc phục. Bên cạnh đó, cần có những chính sách công nhận và vinh danh kịp thời thông qua các giải thưởng quốc gia dành riêng cho từng nhóm ngành để tạo sự tin tưởng, giữ chân các nhà khoa học giỏi. Tôi mong rằng sẽ có sự tin tưởng nhiều hơn đối với các nhà khoa học trẻ trong việc giao nhiệm vụ, có tỷ lệ phù hợp các nhà khoa học ở các thế hệ khác nhau trong các hội đồng KHCN nói chung. ANH LÊ ANH TIẾN, GIÁM ĐỐC CTY CP CÔNG NGHỆ CHATBOT VIỆT NAM, GƯƠNG MẶT TRẺ VIỆT NAM TIÊU BIỂU 2019: Ưu tiên đào tạo ngành trọng điểm Là một doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, tôi cho rằng có ba điểm mấu chốt để hiện thực hóa mục tiêu của Nghị quyết 57. Đó là: đào tạo nguồn nhân lực, thu hút nhân tài và khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào KHCN. Về đào tạo nguồn nhân lực, chúng ta cần xây dựng các chương trình học kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp. Những mô hình như “học kỳ doanh nghiệp” sẽ giúp sinh viên tiếp cận thực tế công việc ngay từ khi còn trên ghế nhà trường. Các ngành trọng điểm như trí tuệ nhân tạo AI, blockchain và an ninh mạng cần được ưu tiên đào tạo, đi kèm chính sách học bổng và hỗ trợ chi phí học tập. Ngoài ra, việc thu hút nhân tài quốc tế cũng cần có cơ chế hấp dẫn hơn, như miễn thuế thu nhập cá nhân trong thời gian đầu, cung cấp các điều kiện sống và làm việc thuận lợi. Về khuyến khích doanh nghiệp, Chính phủ có thể áp dụng các ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D). Việc thành lập một quỹ đầu tư công nghệ quốc gia, với sự tham gia của khu vực tư nhân sẽ là động lực thúc đẩy các sáng kiến đổi mới. Ngoài ra, hợp tác công - tư (PPP) nên được mở rộng, giúp doanh nghiệp tham gia các dự án lớn của Nhà nước, vừa giảm thiểu rủi ro vừa nâng cao hiệu quả triển khai. Đối với các startup công nghệ, điều quan trọng là tạo môi trường thuận lợi để khởi nghiệp. Việc đơn giản hóa thủ tục pháp lý và cung cấp vốn đầu tư mồi cho các doanh nghiệp nhỏ sẽ giúp họ vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu; đồng thời cần có các nền tảng kết nối startup với nhà đầu tư và khách hàng lớn trong và ngoài nước. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng khoa học sẽ là chìa khóa để Việt Nam bứt phá trong lĩnh vực KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây không chỉ là cơ hội mà còn là sứ mệnh của cả quốc gia để nâng tầm vị thế trên trường quốc tế. TS NGUYỄN VĂN SƠN, GIẢNG VIÊN KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN, TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ - ĐHQG HÀ NỘI, QUẢ CẦU VÀNG NĂM 2024: Cần chính sách đột phá thu hút người tài Là một nhà khoa học trẻ, tôi hoàn toàn đồng tình với tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW trong việc xác Ý KIẾN
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==