Thông tin với PV Tiền Phong về các bước thực hiện đề án LEZ, đại diện Sở TN&MT Hà Nội (cơ quan xây dựng và thực hiện đề án) cho biết, hiện Sở TN&MT và các sở, ngành liên quan, trong đó có Sở GTVT đang chờ HĐND thành phố ban hành nghị quyết về việc thông qua đề án, tiếp đó UBND thành phố sẽ ban hành kế hoạch để triển khai. “Trong kế hoạch này, UBND thành phố sẽ giao cụ thể các nội dung công việc cho từng sở, ngành, quận, huyện có liên quan thực hiện các nội dung cụ thể, cùng với đó là lộ trình, thời gian thực hiện” - đại diện Sở TN&MT Hà Nội nói. Về mốc thời gian bắt đầu triển khai đề án, đại diện Sở TN&MT khẳng định, bắt đầu từ 1/1/2025 - đây là thời gian và lộ trình được đưa ra trong dự thảo đề án và đã được UBND thành phố và HĐND thành phố thống nhất, thông qua. Theo đó, bắt đầu từ 1/1/2025, Sở TN&MT Hà Nội sẽ phối hợp với các đơn vị có liên quan, cụ thể là quận Hoàn Kiếm, Ba Đình (2 đơn vị hành chính sẽ thực hiện thí điểm đầu tiên) để xác lập phạm vi, khu vực chọn thực hiện LEZ. “Tại hai quận được chọn thí điểm này, đơn vị thực hiện sẽ chọn một hay nhiều khu vực để thực hiện LEZ là tùy thuộc vào UBND các quận khảo sát và đề xuất” - đại diện Sở TN&MT thông tin. Khi thực hiện LEZ, đại diện Sở TN&MT Hà Nội cho biết, chỉ cho phép các phương tiện giao thông không phát sinh khí thải, xe cơ giới thân thiện môi trường, xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường, xe ưu tiên và phương tiện giao thông có giấy phép lưu thông của cơ quan có thẩm quyền được lưu thông trong vùng phát thải thấp. Cơ quan chức năng cấm lưu thông các xe tải hạng nặng (xe tải, xe siêu trường, siêu trọng, xe buýt) chạy bằng dầu diesel lưu thông trong vùng phát thải thấp. Với xe cá nhân, cơ quan chức năng hạn chế hoặc cấm xe ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4; cấm xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 2 lưu thông vào vùng phát thải thấp; thời gian cấm có thể theo khung giờ/ thời điểm hoặc khu vực. CÔNG KHAI KẾ HOẠCH LẬP LEZ Về các giai đoạn thực hiện, Sở TN&MT cho biết, từ năm 2025 đến năm 2030, thí điểm lập vùng phát thải thấp ở một khu vực ở quận Hoàn Kiếm, Ba Đình; từ năm 2031 trở đi, thực hiện tại các quận còn lại đáp ứng các tiêu chí của đề án. Để đảm bảo các điều kiện theo yêu cầu và để người dân, các tổ chức xã hội nắm bắt, chủ động tham gia, ông Đàm Văn Huân, Trưởng Ban Đô thị, HĐND thành phố Hà Nội, lưu ý, căn cứ vào một trong các tiêu chí quy định và các điều kiện xây dựng LEZ được HĐND thành phố thông qua, khi xây dựng đề án LEZ, nghị quyết lưu ý cơ quan thực hiện phải cụ thể được các điều kiện cần và đủ. Trong đó, chứng minh được sự cần thiết tổ chức vùng phát thải thấp, hiện trạng chất lượng không khí, mật độ giao thông và các nguồn phát thải trong khu vực; các biện pháp, giải pháp, lộ trình áp dụng trong LEZ; kết quả lấy ý kiến của tổ chức có trụ sở tại LEZ, cá nhân cư trú, làm việc tại LEZ và các đối tượng khác có liên quan. Sau đó, cơ quan lập đề án có trách nhiệm niêm yết công khai đề án và các bản vẽ, thuyết minh, tài liệu kỹ thuật có liên quan trên phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức lấy ý kiến của tổ chức có trụ sở tại LEZ, cá nhân cư trú trong LEZ trong thời gian tối thiểu 30 ngày; lấy ý kiến cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực môi trường, giao thông vận tải của thành phố và các cơ quan, tổ chức có liên quan. TRỌNG ĐẢNG Trước mắt ưu tiên hai vùng ô nhiễm nghiêm trọng gồm Hà Nội và các tỉnh thành lân cận. Hai là, khu vực TPHCM và các tỉnh thành thuộc vùng Đông Nam bộ, vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tại Hội nghị “Thúc đẩy thực hiện các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn của Việt Nam” diễn ra gần đây, UBND thành phố Hà Nội cũng đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu xây dựng cơ chế và quy định phối hợp giữa bộ - tỉnh và tỉnh - tỉnh để trao đổi dữ liệu về môi trường, nhất là các vấn đề ô nhiễm môi trường không khí, đồng thời xây dựng chương trình công tác phối hợp để xử lý vấn đề ô nhiễm liên vùng, liên tỉnh. Theo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy, Bộ sẽ khẩn trương xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành “Cơ chế phối hợp liên ngành, liên vùng, liên tỉnh trong công tác kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí” để triển khai thực hiện. NGUYỄN HOÀI 5 n Thứ Tư n Ngày 18/12/2024 THỜI SỰ giải quyết Ở MIỀN BẮC Tăng cường khả năng dự báo, cảnh báo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, đã huy động các nguồn lực và tiếp cận các phương pháp dự báo chất lượng môi trường không khí tiên tiến trên thế giới, như mô hình dự báo chất lượng không khí CMAQ (Mỹ), SILAM (châu Âu, Phần Lan). Đến nay, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường đã xây dựng và công bố bản tin Dự báo nội bộ dự báo chất lượng môi trường không khí ngắn hạn 24 - 48 giờ trên phạm vi toàn quốc và theo 6 vùng kinh tế xã hội. Cục cũng đã xây dựng bản tin Dự báo nội bộ chất lượng không khí cho 2 ngày tiếp theo tại 6 vùng kinh tế và các tỉnh thành phố trên toàn quốc. Trong kế hoạch tiếp theo, Cục sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp tích hợp để tăng dày các nguồn dữ liệu phục vụ công tác dự báo chất lượng không khí hướng tới hoàn thiện Hệ thống dự báo chất lượng môi trường có độ chính xác cao và công bố kết quả dự báo chất lượng môi trường trên các phương tiện truyền thông. huyện Văn Giang, cho biết, tình trạng đốt rác về cơ bản đã được khắc phục, đặc biệt là ở xã Xuân Quan. “Chúng tôi đã cử người xuống làm việc với UBND xã, yêu cầu cử người trông coi, giám sát hằng ngày, nếu thấy có tình trạng đốt rác thì phải dập lửa và xử lý ngay”, ông Thắng nói. Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân tại khu đô thị Ecopark, sau khi PV Tiền Phong ghi nhận, bãi rác tại xã Xuân Quan đã dừng đốt được khoảng 1 tuần, rồi lại đỏ lửa từ ngày 14/12, tiếp tục gây ô nhiễm không khí. Theo ông Thắng, huyện Văn Giang đang gặp nhiều khó khăn trong việc thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt. Mỗi ngày ở huyện phát sinh 60 tấn rác nhưng khả năng xử lý chỉ vào khoảng 18 - 20 tấn/ ngày, do đó lượng rác tồn đọng rất nhiều. “Hiện có một số đơn vị đề xuất được ký hợp đồng thu gom, xử lý rác thải với huyện, nhưng do chưa thỏa thuận được về đơn giá nên họ vẫn chưa hoạt động”, ông Thắng cho biết. VIỆT KHÔI - NGUYỄN HẢI Các loại xe máy, ô tô nào sẽ bị cấm vào vùng phát thải thấp? Phương tiện không đảm bảo tiêu chuẩn khí thải từ Euro 2 (với xe máy) và Euro 4 (với ô tô) sẽ bị cấm vào vùng phát thải thấp ở Hà Nội Sau khi được HĐND thành phố thông qua, UBND thành phố đang giao các sở, ngành có liên quan chuẩn bị các bước để triển khai đề án “Vùng phát thải thấp” (LEZ). Ngày 17/12, đại diện Sở TN&MT cho biết, khi thực hiện đề án, xe máy không đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 2 và ô tô không đạt Euro 4 sẽ bị cấm vào LEZ. CHUYỆN HÔM NAY Hà Nội vừa ban hành kế hoạch thực hiện phong trào thi đua Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp với nhiều mục tiêu tham vọng về cải thiện chất lượng môi trường không khí nhưng không dễ gì trở thành hiện thực. Chẳng hạn, 100% các công trường xây dựng thực hiện các biện pháp giảm bụi, 100% khí thải từ các nhà máy công nghiệp được xử lý đạt quy chuẩn Việt Nam, 100% các hộ gia đình không sử dụng bếp than tổ ong hoặc các nhiên liệu than cấp thấp hay 100% quận/huyện không còn đốt rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp, đồng thời giảm việc đốt vàng mã. Các mục tiêu trên là vô cùng cần thiết bởi nếu không đạt được, ô nhiễm không khí tiếp tục là vấn đề nhức nhối của Thủ đô, là thủ phạm cho cái chết của rất nhiều người mắc các bệnh về hô hấp, tim mạch. Thế nhưng các mục tiêu trên sẽ không dễ dàng thực hiện khi có thể động chạm đến quyền lợi trực tiếp của nhiều người trong xã hội. Điển hình như cứ đến mùa ô nhiễm, Hà Nội lại tiến hành sửa sang lòng đường, vỉa hè, làm gia tăng tình trạng ô nhiễm không khí vốn đã nghiêm trọng trong mùa đông. Làm sao để các công trình này vừa thi công, vừa giảm phát thải bụi? Hà Nội liệu có giải pháp điều chỉnh thời gian thi công thay vì cứ đến mùa ô nhiễm lại đi đào đường? Nhiều hộ dân ở Hà Nội, nhất là những người buôn bán nhỏ lẻ vẫn dùng than tổ ong, than hoa cho các hoạt động đun nấu hằng ngày. Để người dân không sử dụng các nhiên liệu gây ô nhiễm này, bên cạnh sự vận động, tuyên truyền, cần các giải pháp thay thế phù hợp với mức chi trả của người dân. Tình trạng đốt rơm rạ gây ô nhiễm không khí đã được đề cập trong nhiều năm qua nhưng đến nay, tình trạng chưa được cải thiện đáng kể. Cứ sau mỗi vụ thu hoạch, khói nghi ngút trên những cánh đồng làm gia tăng ô nhiễm không khí. Làm sao để người nông dân không còn đốt rơm rạ dù các quy định xử phạt đã có là điều cần quan tâm. Đốt vàng mã là vấn đề tâm linh đã ăn sâu nhiều thế hệ ở Việt Nam, làm sao để người dân thay đổi quan điểm cũng không dễ dàng. Câu chuyện hạn chế phương tiện giao thông cá nhân vào khu vực trung tâm để giảm ùn tắc giao thông, giảm phát thải đã được đề cập từ lâu nhưng chưa được triển khai mạnh mẽ. Một tin vui gần đây là HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn Thành phố, thí điểm tại quận Hoàn Kiếm, quận Ba Đình từ đầu năm 2025. Đây sẽ là những giải pháp thiết thực để giảm phát thải từ giao thông, vốn là nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí ở Thủ đô. Tuy nhiên, làm sao để Nghị quyết có hiệu quả trong thực tế rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ của cơ quan quản lý, chuyên gia, cộng đồng. Nêu những vấn đề trên để thấy rằng, giải bài toán ô nhiễm không khí sẽ không bao giờ đạt được kết quả nếu chỉ đặt ra những mục tiêu, giải pháp mà không quyết liệt thực hiện các giải pháp đó. PGS.TS Nguyễn Thị Ánh Tuyết, Phó Hiệu trưởng Trường Hóa và Khoa học sự sống, Đại học Bách khoa Hà Nội nêu một thực tế, vẫn còn khoảng cách lớn giữa chính sách và thực thi. Nếu chúng ta không hành động quyết liệt thì tình trạng ô nhiễm sẽ tiếp tục kéo dài. NGUYỄN HOÀI Quyết liệt hành động
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==