Iran trở thành đồng minh chính trị và quân sự chủ chốt của Tổng thống Syria Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến kéo dài nhiều năm, nhưng chưa rõ lần này Tehran sẽ hỗ trợ Damascus như thế nào trong cuộc tấn công bất ngờ từ hôm 27/11. Lực lượng nổi dậy đi đầu là nhóm thánh chiến Hồi giáo Hayat Tahrir alSham (HTS) đã triển khai cuộc tấn công bất ngờ vào Aleppo và Idlib, trước khi di chuyển đến tỉnh Hama lân cận. Ngày 1/12, quân Chính phủ Syria hình thành phòng tuyến vững chắc ở Hama, nhằm chặn đứng đà tiến của quân nổi dậy. Trong khi đó, đội máy bay liên tục không kích Iblib và Aleppo, khiến 25 người thiệt mạng, theo số liệu của một nhóm phòng vệ dân sự hoạt động ở khu vực do phe đối lập kiểm soát. NGUY CƠ XUNG ĐỘT LAN KHẮP KHU VỰC Giao tranh bùng phát làm tăng nguy cơ xung đột lan rộng khắp khu vực, trong bối cảnh chiến sự ở Dải Gaza vẫn tiếp diễn. Tình hình ở Syria có thể kéo Nga và Thổ Nhĩ Kỳ can thiệp, với mỗi bên có những tính toán và lợi ích khác nhau ở quốc gia này. Lực lượng nổi dậy đưa ra tuyên bố về cuộc tấn công đúng vào thời điểm lệnh ngừng bắn giữa phong trào Hezbollah và Israel bắt đầu có hiệu lực. Đây là đòn giáng mạnh vào Tổng thống Assad, vào thời điểm các đồng minh Iran và Nga đang bận rộn với cuộc xung đột của riêng họ. Theo thông cáo từ Văn phòng tổng thống Syria, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi vừa đến Damascus và trấn an Tổng thống Assad, rằng Tehran sẵn sàng hỗ trợ chiến dịch phản công của nước này. Các nhà lãnh đạo Ả-rập, trong đó có Quốc vương Jordan Abdullah II và Tổng thống UAE Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan, cũng đã điện đàm với Tổng thống Assad để bày tỏ đoàn kết. Quân nổi dậy đã chiếm hầu hết Aleppo và giành được lợi thế ở tỉnh lân cận. Họ cũng đã chiếm trạm bơm nước chính của thành phố và trạm này không còn hoạt động nữa. Đại tá Hassan Abdulghani, chỉ huy quân nổi dậy, nói rằng lực lượng này đã tiến vào vùng nông thôn xung quanh Idlib, kiểm soát toàn bộ tỉnh cùng tên. Họ cũng tuyên bố đã vào thành phố Hama, nhưng thông tin này chưa được xác minh độc lập. Quân nổi dậy tuyên bố sẽ tiến vào tận Damascus, nhưng cuộc sống ở thủ đô của Syria vẫn bình thường, chưa thấy dấu hiệu hoảng loạn. Tuy nhiên, ở phía đông nam Aleppo, tuyến đường chính ra khỏi thành phố đang tắc nghẽn khi nhiều người dân sơ tán để tránh bom đạn. Theo kênh truyền hình Al Mayadeen, quân nổi dậy cũng đã tiến vào Tel Rifaat, một thị trấn gần Aleppo - nơi lực lượng người Kurd thân Mỹ kiểm soát. Dù bất đồng với Chính phủ Syria, lực lượng của người Kurd phản đối cuộc nổi dậy và cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ đang muốn đẩy đuổi người Kurd khỏi khu vực của họ. Đặc phái viên Liên Hợp Quốc về Syria Geir Pedersen cho rằng hành động của quân nổi dậy đe dọa an ninh khu vực và kêu gọi nối lại các nỗ lực ngoại giao để chấm dứt xung đột. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Washington đang theo dõi sát sao diễn biến tình hình. Hiện còn khoảng 900 binh lính Mỹ đóng ở vùng đông bắc Syria, cách xa nơi diễn ra cuộc tấn công. THU LOAN (theo AP) 12 QUỐC TẾ n Thứ Ba n Ngày 3/12/2024 Quân đội Syria đang vội vã củng cố lực lượng ở vùng tây bắc và triển khai các cuộc không kích để cố gắng đầy lùi lực lượng nổi dậy khỏi Aleppo, thành phố lớn thứ hai của đất nước. Trong khi đó, Iran vừa tái khẳng định cam kết hỗ trợ Chính phủ Syria. Nóng bỏng tình hình Syria Các tay súng nổi dậy đi qua chiếc xe bọc thép của quân đội Syria bị bỏ lại trên đường cao tốc ở thị trấn Khan Sheikhoun, phía tây nam Aleppo, ngày 1/12 ẢNH: AP Trận chiến Aleppo năm 2016 tạo nên bước ngoặt trong cuộc chiến giữa quân chính phủ Syria và phe nổi dậy kể từ khi nội chiến nổ ra năm 2011. Vào thời điểm Tổng thống Assad có vẻ sắp mất quyền kiểm soát đất nước, trận chiến Aleppo giúp nhà lãnh đạo này giành lại những vùng chiến lược của đất nước, đẩy các nhóm đối lập ra vùng ngoại vi. Tổng thống Mỹ ân xá cho con trai Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa ân xá cho con trai ông - Hunter Biden, người bị kết án vì khai man thông tin khi mua súng, sở hữu trái phép vũ khí và vi phạm về thuế. “Hôm nay, tôi ký lệnh ân xá cho con trai tôi - Hunter. Từ ngày tôi nhậm chức, tôi nói sẽ không can thiệp vào quá trình ra quyết định của Bộ Tư pháp, và tôi vẫn giữ lời kể cả khi tôi chứng kiến con trai mình bị truy tố một cách không công bằng”, tuyên bố của Nhà Trắng dẫn lời Tổng thống Biden tối 1/12. Nhà Trắng trước đây nhiều lần khẳng định Tổng thống Biden sẽ không ân xá hay thay đổi án tù của con trai ông. Từng sử dụng ma túy, ông Hunter Biden trở thành mục tiêu của đảng Cộng hòa, trong đó có Tổng thống đắc cử Donald Trump. “Những người có lý lẽ nào khi nhìn vào vụ án của Hunter sẽ thấy Hunter bị nhắm đến chỉ vì là con trai tôi”, ông Biden nói. Tổng thống Mỹ cho biết đưa ra quyết định này vào cuối tuần qua. Tổng thống cùng phu nhân Jill Biden và gia đình cùng đón lễ Tạ ơn ở bang Massachusetts rồi trở về Washington trong tối 30/11. “Đây là sự thật: Tôi tin vào hệ thống tư pháp, nhưng tôi cũng tin rằng có yếu tố chính trị can thiệp vào quá trình này nên đã dẫn đến sai sót trong tư pháp. Và khi tôi đã đưa ra quyết định vào cuối tuần qua, không có lý gì để kéo dài điều đó thêm nữa. Tôi hy vọng người Mỹ sẽ hiểu vì sao một người cha và một tổng thống đi đến quyết định này”, ông Biden nói. BÌNH GIANG (theo Reuters) Dự án đường sắt sử dụng một phần vốn vay từ Mỹ sẽ nối Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC) giàu tài nguyên và Zambia với cảng Lobito của Angola ven Đại Tây Dương, tạo nên tuyến đường nhanh chóng và hiệu quả để xuất khẩu khoáng sản sang phương Tây. Trung Quốc đang rất chú ý đến Congo, nơi có trữ lượng khoáng sản khổng lồ, nhất là đồng và coban - thành phần chính của pin và các thiết bị điện tử. Tháng 9 năm nay, Trung Quốc ký một thỏa thuận với Tanzania và Zambia để khôi phục một tuyến đường sắt khác ven bờ biển phía đông của châu Phi. Dù chuyến đi của Tổng thống Mỹ Biden diễn ra vào những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ, nhưng Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể sẽ tiếp tục ủng hộ tuyến đường sắt và vẫn giữ đối tác thân thiết của Angola khi ông trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025, các quan chức từng phục vụ dưới thời chính quyền Trump trước đây cho biết. Cựu Đại sứ Tibor Nagy, đặc phái viên hàng đầu về châu Phi dưới thời chính quyền Trump trước đây, cho rằng ông Trump có thể sẽ có hai mối quan tâm lớn ở châu Phi: cạnh tranh với Trung Quốc và Nga; tiếp cận các khoáng sản quan trọng. “Điều này (dự án đường sắt Lobito-Đại Tây Dương) đáp ứng cả hai mục tiêu”, ông Nagy nói trong một cuộc phỏng vấn. Dự án đường sắt có sự tham gia của tập đoàn thương mại đa quốc gia Trafigura, tập đoàn xây dựng Bồ Đào Nha Mota-Engil và hãng điều hành đường sắt Vecturis. Tập đoàn Tài chính Phát triển Mỹ đã cung cấp khoản vay 550 triệu USD để nâng cấp mạng lưới đường sắt dài 1.300 km từ Lobito đến Congo. Tổng thống Biden dự kiến sẽ có chặng dừng chân ngắn tại Cape Verde trong sáng 2/12 để gặp tổng thống nước chủ nhà trước khi bay đến Angola. Ông sẽ thăm bảo tàng nô lệ tại thủ đô Luanda và đến cảng Lobito vào ngày 4/12. Chuyến đi này thực hiện một trong những cam kết của Tổng thống Biden với châu Phi, nhưng những cam kết khác vẫn chưa được thực hiện, trong đó có lời hứa ủng hộ dành 2 ghế thường trực cho châu Phi trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Ngoài dự án đường sắt, Washington cũng không làm gì nhiều để thúc đẩy việc tiếp cận trữ lượng khoáng sản khổng lồ của châu Phi mà Mỹ coi là rất quan trọng đối với an ninh quốc gia. Bên cạnh đó, Mỹ cũng vấp phải những thất bại ngoại giao khác ở lục địa đen. Mùa hè năm nay, Washington để mất căn cứ tình báo lớn ở Niger và không tìm được đồng minh nào để thay thế. Điều này khiến Mỹ không còn chỗ đứng quân sự tại vùng Sahel rộng lớn, nơi trở thành điểm nóng của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan. BÌNH GIANG (theo Reuters) Ông Biden thực hiện lời hứa với châu Phi sau thất bại chiến lược Ngày 1/12, Tổng thống Mỹ Joe Biden lên đường đến Angola để thực hiện lời hứa thăm châu Phi trong nhiệm kỳ tổng thống của mình và tập trung vào dự án đường sắt lớn do Mỹ cấp vốn, nhằm ngăn chặn nguy cơ Trung Quốc nắm hết nguồn khoáng sản quan trọng. Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp Tổng thống Angola Joao Manuel Goncalves Lourenco tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, tháng 11/2023 ẢNH: REUTERS Angola từ lâu đã xây dựng quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc và Nga, nhưng gần đây xích lại gần phương Tây hơn. Các quan chức Angola cho biết rất muốn hợp tác với bất kỳ đối tác nào có thể giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và hy vọng dự án đường sắt sẽ thúc đẩy đầu tư vào nhiều lĩnh vực. Trả lời phỏng vấn, Bộ trưởng Giao thông Angola Ricardo Viegas d’Abreu nói: “Trung Quốc trở nên nổi bật chỉ vì các nước phương Tây có lẽ chưa chú ý nhiều đến châu Phi”.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==