Chuã nhêåt 17/11/2024 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Nhòn ra thïë giúái 12 Theo töi, tònh yïu cênì duyïn sö,ë hön nhên cênì sû å can àamã , va â viïcå kïtë hön vúiá ngûúiâ àïnë tûâ mötå núi xa xöi àoiâ hoiã ca ã “chiïnë lûúcå ”. Àiïuì nayâ bao gömì lonâ g dunä g camã àïí àöië mùtå nhûnä g thacá h thûcá vï ì khacá biïtå vùn hoaá , kha ã nùng chêpë nhênå ruiã ro tû â cacá quyïtë àõnh cuaã mònh, vaâ sû å tûå tin àï í tönì taiå , cùmæ rï î ú ã mötå vunâ g àêtë xa la.å Taiå Li-bùng, cacá tön giaoá chñnh bao gömì Höiì giaoá va â Thiïn Chuaá giaoá . Li-bùng conâ co á hún 100 àanã g chñnh trõ va â hún 40 nhomá vu ä trang. Vò vêyå , ngay trong cunâ g mötå gia àònh, ngûúiâ thên co á thï í thuöcå cacá phe phaiá chñnh trõ khacá nhau. Kemâ theo àoá la â truyïnì thönë g “möiî ngûúiâ Li-bùng àïuì la â mötå chñnh trõ gia”; viïcå moiå ngûúiâ tranh luênå nayã lûaã vï ì chñnh trõ röiì ngay sau ào á cunâ g ngöiì xuönë g ùn uönë g, cûúiâ àuaâ vúiá nhau laâ rêtë bònh thûúnâ g. KIÏUÌ HÖIË LA  1 TRONG 3 TRUÅ CÖTÅ KINH TÏË Ngûúiâ Li-bùng nöií tiïnë g vúiá tinh thênì khúiã nghiïpå , mötå àùcå àiïmí co á thï í bùtæ nguönì tû â ngûúiâ Phoenicia cöí àaiå , nhûnä g ngûúiâ àa ä lamâ chu ã nghï å thuêtå àoná g tauâ va â sû ã dunå g gö î tuyïtë tunâ g Libùng àï í chï ë taoå tauâ buön baná trïn Àõa Trung Haiã . Àiïuì thu á võ la â mötå trong ba tru å cötå chñnh cuaã nïnì kinh tïë Li-bùng la â kiïuì höië tû â cönå g àönì g ngûúiâ Li-bùng ú ã nûúcá ngoaiâ (hai truå cötå conâ laiå la â du lõch va â taiâ chñnh). Trong khi dên söë Libùng chó khoanã g 6 triïuå ngûúiâ , co á hún 15 triïuå ngûúiâ Li-bùng vaâ con chauá cuaã ho å sinh sönë g ú ã nûúcá ngoaiâ . Du â di cû, ho å vênî duy trò möië quan hïå gùnæ bo á vúiá quï hûúng. Li-bùng tûnâ g la â àiïmí àïnë du lõch nöií tiïnë g ú ã Trung Àöng nhûng chõu anã h hûúnã g nùnå g nï ì trong cuöcå nöiå chiïnë tû â nùm 1975 àïnë 1990. Sau khi xung àötå kïtë thucá , Chñnh phuã Li-bùng coi viïcå phucå höiì du lõch laâ tronå g têm kïë hoacå h taiá thiïtë . Thönë g kï cho thêyë , thu nhêpå trûcå tiïpë tû â du lõch cuaã Li-bùng àatå 5,4 ty ã USD vaoâ nùm 2023, chiïmë khoanã g 25% GDP cuaã ca ã nûúcá . Tuy nhiïn, xung àötå gênì àêy giûaä Libùng va â Israel àaä gianá g mötå àonâ manå h vaoâ nganâ h du lõch Li-bùng. Du â diïnå tñch nho,ã Li-bùng tûå haoâ coá sauá di sanã thï ë giúiá àûúcå UNESCO cöng nhênå . Ngoaiâ ra, khu trung têm Beirut conâ thï í hiïnå sû å chuyïní mònh qua hanâ g nghòn nùm, nöií bêtå vúiá kha ã nùng phucå höiì sau sauá trênå soná g thênì . Baoã tanâ g Quöcë gia Li-bùng úã Beirut lûu giû ä nhiïuì hiïnå vêtå àùnè g cêpë thïë giúiá , ghi laiå sû å phatá triïní cuaã nhiïuì nïnì vùn minh trïn manã h àêtë nayâ qua hanâ g nghòn nùm. Nhiïuì hiïnå vêtå conâ ghi laiå dêuë vïtë cuaã chiïnë tranh. Vñ du,å ú ã tu ã trûng bayâ cuöië cunâ g trïn tênì g hai, co á nhiïuì hiïnå vêtå bùnç g thuyã tinh va â kim loaiå bõ gó setá , biïnë danå g. Chuná g bõ hû honã g trong nöiå chiïnë Li-bùng khi baoã tanâ g nùmç giûaä khu vûcå giao tranh, khiïnë tûúnâ g bõ xuyïn thunã g va â nûúcá mûa thêmë vaoâ tênì g hêmì , nhênë chòm cacá hiïnå vêtå trong nhiïuì nùm. Baoã tanâ g sû ã dunå g cacá h tiïpë cênå àöcå àaoá nayâ àï í nhùcæ nhú ã thï ë giúiá vï ì têmì quan tronå g cuaã hoaâ bònh. Du â ngûúiâ dên núi àêy rêtë ghetá chiïnë tranh, Li-bùng laiå nhiïuì lênì trú ã thanâ h nanå nhên cuaã xung àötå vu ä trang. Muaâ he â nùm 2024 leä ra la â khoanã g thúiâ gian thu á võ nhêtë cuaã Beirut kïí tû â vu å nö í nùm 2020. Vúiá hún chucå nha â hanâ g va â quaná bar múiá khai trûúng, cunâ g cacá nhacå sô quöcë tï ë dû å kiïnë tö í chûcá cacá buöií hoaâ nhacå ngoaiâ trúiâ , Beirut dûúnâ g nhû chuêní bõ lêyë laiå haoâ quang “Paris nhoã cuaã Trung Àöng”, thanâ h phö ë dû å kiïnë àoná lanâ soná g du khacá h toanâ cêuì àïnë chayå docå bú â biïní va â mua sùmæ quênì aoá , trang sûcá … Tuy nhiïn, viïnî canã h nayâ àa ä bõ pha á vú ä vaoâ ngayâ 30/7/2024 khi mötå cuöcå khöng kñch cuaã Israel nhùmç vaoâ mötå toaâ nha â dên cû úã Beirut. Cacá nha â tö í chûcá hoaâ nhacå taiå Li-bùng hoanä sû å kiïnå , cacá hanä g hanâ g khöng àònh chó chuyïnë bay, vaâ mötå sö ë àaiå sû á quaná àûa ra khuyïnë caoá , kïu goiå cöng dên traná h àïnë Li-bùng… n Töi la â Zhao Ying, sönë g ú ã Li-bùng 23 qua. Nùm 2001, khi töi lênì àêuì àïnë Beirut, tûnâ g àûúcå biïtë àïnë nhû “Paris nhoã cuaã Trung Àöng” cunâ g chönì g mònh, mötå sö ë phûúng tiïnå truyïnì thöng miïu ta ã chuyïnë ài cuaã töi laâ “kïtë hön vò tònh yïu vaâ chuyïní àïnë Têy A”Á . [ THAIÁ AN ] (theo Global Times) Bhutan àaä phatá hanâ h traiá phiïuë trõ gia á 100 triïuå USD (2.500 tyã VND) vaoâ ngayâ 11/11 àïí hö î trúå khúiã àönå g dû å aná . Vúiá chûa àïnë 800.000 ngûúiâ dên va â bõ ketå giûaä ÊnË Àö å vaâ Trung Quöcë , Bhutan àang phaiã vêtå lönå àï í thucá àêyí nïnì kinh tïë cuaã mònh, vönë phu å thuöcå rêtë nhiïuì vaoâ viïnå trú,å thuyã àiïnå va â du lõch, vaâ bõ anã h hûúnã g nùnå g nï ì sau COVID-19. Khoá khùn vï ì viïcå lamâ , vúiá ty ã lï å thêtë nghiïpå cuaã giúiá treã lïn túiá gênì 30% vaoâ nùm 2022, àaä taoå ra lanâ soná g di cû cuaã nhûnä g ngûúiâ tre ã tòm kiïmë cú höiå ú ã nûúcá ngoaiâ , vúiá hanâ g nghòn ngûúiâ chuyïní àïnë UcÁ . Theo cacá quan chûcá , thanâ h phöë chaná h niïmå Gelephu (GMC) seä nùmç trong mötå khu vûcå hanâ h chñnh àùcå biïtå vúiá cacá quy tùcæ va â luêtå riïng biïtå àï í co á thï í trú ã thanâ h hanâ h lang kinh tï ë nöië liïnì Nam A Á vúiá Àöng Nam A.Á Thanâ h phö ë se ä àûúcå xêy dûnå g theo tûnâ g giai àoanå va â dû å kiïnë hoanâ thanâ h trong 21 nùm, vúiá cacá àöië tacá tû nhên àêuì tû vaoâ àûúnâ g sa,á cêuì cönë g, sên bay, nhaâ ú,ã trûúnâ g hocå , bïnå h viïnå va â doanh nghiïpå . Chñnh quyïnì dû å kiïnë co á khoanã g 150.000 ngûúiâ sönë g ú ã ào á trong 7-10 nùm àêuì tiïn vaâ hún mötå triïuå ngûúiâ khi dû å aná hoanâ thanâ h. GMC seä traiã rönå g trïn diïnå tñch hún 2.500 km2, giapá ÊnË Àö å va â cung cêpë khöng gian cho cacá doanh nghiïpå trong lônh vûcå taiâ chñnh, du lõch, nùng lûúnå g xanh, cöng nghï,å chùm socá sûcá khoeã , nöng nghiïpå , hanâ g khöng, hêuå cênì , giaoá ducå va â têm linh. “Chaná h niïmå la â cötë loiä gia á trõ cuaã thanâ h phö ë chuná g töi vaâ phu â húpå vúiá tinh thênì va â banã sùcæ cuaã quöcë gia”, öng Rabsel Dorji, mötå quan chûcá cêpë cao cuaã GMC, noiá . Theo trang web cuaã GMC, dû å aná nayâ dûaå trïn di sanã va â vùn hoaá Phêtå giaoá cuaã Bhutan, nhênë manå h vaoâ hanå h phucá , sûcá khoeã va â chaná h niïmå , àönì g thúiâ kïtë húpå kiïnë trucá thên thiïnå vúiá möi trûúnâ g taiå quöcë gia àêuì tiïn trïn thïë giúiá co á lûúnå g carbon êm- tûcá hêpë thu å nhiïuì carbon hún lûúnå g carbon thaiã ra. ÊnË Àö,å àöië tacá kinh tïë va â thûúng maiå cunä g nhû nhaâ taiâ trú å lúná nhêtë cuaã Bhutan, unã g hö å dû å aná nayâ va â se ä mú ã rönå g manå g lûúiá àûúnâ g bö å va â àûúnâ g sùtæ àïnë biïn giúiá àï í kïtë nöië GMC, cacá quan chûcá cho biïtë . n Thanâ h phö ë múiá ú ã vûúng quöcë Himalaya seä thucá àêyí ài bö å va â àapå xe àïí giamã khñ thaiã , taoå khöng gian xanh àïí thiïnì àõnh, cunä g nhû giaoá ducå dûaå trïn chaná h niïmå . Bhutan xêy dûnå g thanâ h phö ë chaná h niïmå múiá [ HOAI VY ] (theo Independent) Khoiá böcë lïn tû â àõa àiïmí xayã ra cuöcå khöng kñch cuaã Israel nhùmç vaoâ ngöi lanâ g Khiam úã phña nam Li-bùng, ngayâ 2/11/2024 My ä tra ã laiå ÊnË Àö å cö í vêtå trõ gia á 10 triïuå USD My ä vûaâ tra ã laiå hún 1.400 cöí vêtå bõ àaná h cùpæ , trõ gia á 10 triïuå USD, cho ÊnË Àö å nhû mötå phênì cuaã saná g kiïnë höiì hûúng cacá tacá phêmí nghï å thuêtå bõ àaná h cùpæ tû â cacá quöcë gia ú ã Nam A Á vaâ Àöng Nam A,Á Vùn phonâ g Cöng töë quênå Manhattan cöng bö.ë Nhûnä g hiïnå vêtå bõ buön lêuå àûúcå thu höiì bao gömì cacá tacá phêmí tûnâ g àûúcå trûng bayâ taiå Baoã tanâ g Nghï å thuêtå Metropolitan úã New York. Trong söë ào á co á mötå bûcá tûúnå g vu ä cöng bùnç g sa thacå h, bõ buön lêuå tû â miïnì Trung ÊnË Àö å sang London trûúcá khi àûúcå baná bêtë húpå phapá cho mötå nhaâ haoã têm cuaã baoã tanâ g va â àûúcå quyïn tùnå g cho baoã tanâ g. Cacá cuöcå höiì hûúng nayâ la â kïtë quaã cuaã nhiïuì cuöcå àiïuì tra àang diïnî ra vïì cacá manå g lûúiá buön lêuå , bao gömì manå g lûúiá do cacá töiå phamå buön lêuå nghïå thuêtå àa ä bõ kïtë aná la â Nancy Wiener vaâ Subhash Kapoor àiïuì hanâ h. Kapoor, mötå nha â buön cö í vêtå ngûúiâ My,ä àa ä bõ kïtë aná 10 nùm tuâ vò àiïuì hanâ h mötå manå g lûúiá buön lêuå trõ giaá hanâ g triïuå àö la thöng qua phonâ g trûng bayâ cuaã mònh ú ã New York. Tû â khi àûúcå thanâ h lêpå hún mötå thêpå ky ã trûúcá , Àún võ Àiïuì tra Buön lêuå Cö í vêtå cuaã Vùn phonâ g Cöng töë quênå Manhattan - mötå lûcå lûúnå g àùcå nhiïmå gömì cacá luêtå sû, àiïuì tra viïn va â chuyïn gia nghïå thuêtå - àa ä thu höiì àûúcå 5.800 cöí vêtå vúiá töní g trõ giaá gênì 460 triïuå USD. THAIÁ AN (theo CNN) Pompeii hanå chï ë du khacá h Pompeii, thanâ h phöë nuiá lûaã nöií tiïnë g cuaã Y,Á se ä giúiá hanå sö ë lûúnå g du khacá h úã mûcá 20.000 ngûúiâ mötå ngayâ va â apá dunå g ve á ca á nhên hoaá àï í àöië pho á tònh tranå g qua á taiã du lõch vaâ àï í baoã vï å di sanã thï ë giúiá . Muaâ he â nùm nay, ky ã lucå 4 triïuå ngûúiâ àa ä àïnë thùm tanâ tñch cuaã thanâ h phö ë La Ma ä cö í àaiå , núi bõ chön vuiâ dûúiá tro va â àa á sau vu å phun traoâ nuiá lûaã Vesuvius vaoâ nùm 79 sau Cöng nguyïn. Theo Giamá àöcë Cöng viïn Khaoã cö,í öng Gabriel Zuchtriegel, du khacá h ghe á thùm Pompeii àaä vûútå qua á mûcá trung bònh 15.000-20.000 ngûúiâ mötå ngayâ . Ve á vaoâ cöng viïn àûúcå ca á nhên hoaá tûâ ngayâ 15/11, bao gömì tïn àêyì àu ã cuaã du khacá h. Cacá nha â quanã ly á cöng viïn àang cö ë gùnæ g khuyïnë khñch khacá h du lõch àïnë thùm khu di tñch khacá co á liïn quan àïnë Pompeii, bao gömì Stabiae, Oplontis vaâ Boscoreale, bùnç g cacá h cung cêpë xe buytá àûa àoná miïnî phñ theo dûå aná Greater Pompeii. Vaoâ thaná g Tû, Venice trúã thanâ h thanâ h phö ë du lõch lúná àêuì tiïn trïn thï ë giúiá thu phñ vaoâ cûaã , cunä g nhùmç giamã sö ë khacá h túiá thùm trong ngayâ . Mûcá thuï ë 5 euro (135.000 VND) àûúcå apá dunå g vaoâ 29 ngayâ cao àiïmí va â kïtë thucá vaoâ thaná g Bayã . Àêy cunä g la â phanã ûná g khêní cêpë cuaã chñnh quyïnì àõa phûúng àï í traná h viïcå di sanã UNESCO nayâ bõ àûa vaoâ danh sacá h àen. NGOCÅ DIÏPÅ (theo Smithsonianmag) Úà Li-bùng, moiå ngûúiâ luön cö ë gùnæ g vûútå qua lo lùnæ g va â sú å haiä , giû ä vûnä g hy vonå g rùnç g hoaâ bònh cuöië cunâ g se ä túiá . Anh: VCG à “Möîi ngûúâi Li-bùng laâ mötå chñnh khacá h”
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==