8 n Thứ Bảy n Ngày 16/11/2024 Ngó số báo Tiền Phong đầu tiên ra ngày 16/11/1953 ấy, nhà báo Văn Quý ( họ Nguyễn) bút danh là Vũ Giang có truyện ngắn ở trang một. Ảnh của Tân Sơn (sau này là nghệ sĩ nhiếp ảnh Mai Nam) cũng ở trang 1. Nhà báo Văn Quý- Vũ Giang, vợ là Lê Thị Túy nhập tịch làng Tiền Phong khu tập thể 128 Hàng Trống cuối những năm 50. Về làm hàng xóm của nhà báo Vũ Giang lâu lâu, tôi mới biết cái bài trong sách giáo khoa lớp 5 có tên là Đêm mưa ấy không phải là một bài báo mà trích ra từ truyện ngắn cùng tên trên Tiền Phong. Dai dẳng thay trí nhớ một thời. Đến giờ câu cuối còn ám mồn một “Tiếng ếch nhái kêu ran trên cánh đồng lúa chiêm vừa gặt” . Dai dẳng nhớ những buổi rét tái tím. Trên gác 3 tòa soạn, mấy anh chị em quần tụ trong căn phòng Ban Kinh tế bàn ghế xập xệ. Chị ở đây là Lê Thị Túy biên ủy, phụ trách mảng nông nghiệp. Có PV Xuân Nam (sau này thành nhà thơ Dương Kỳ Anh) và tôi đi nhà máy Dệt thành Nam đáp tàu mới xuống ở ga Hàng Cỏ. Có phóng viên Hoàng Sơn (sau này là nhà thơ Nguyễn Hoàng Sơn) mới guồng xe xuyên mưa bụi từ Bắc Ninh về. Chiều rét ấy, chị Túy kể cho chúng tôi một chuyện, đúng hơn là một kỷ niệm, nghe vừa lạ vừa hãi. Ấy là một đêm trăng thu, nhà báo Vũ Giang và cô phóng viên trẻ Lê Thị Túy, hai người hai xe đạp song song với nhau như thế, chuyện nối chuyện từ Hà Nội ngược lên mãi Phố Gạch gần thị xã Sơn Tây. (cô TNXP Lê Thị Túy về Tiền Phong cuối năm 1954 cùng ngày với Bùi Ngọc Tấn và Vũ Lê Mai. Sau này anh PV Ban Thanh niên công nhân Bùi Ngọc Tấn đã thành nhà văn có danh và Vũ Lê Mai cũng là một biên kịch có tiếng). Những câu chuyện không đầu không cuối đêm trăng song xe đạp ấy dìu đôi nam thanh nữ tú trở lại 15 Hồ Xuân Hương thì trời đã sáng bạch. Sau đêm trăng đó ít lâu, họ tổ chức đám cưới. Đó là ngày 30/3/1958. Trí nhớ chị Túy tốt một phần nhưng phần chị nhớ hơn là anh chị quyết định tổ chức đám cưới vào cuối tháng vì không muốn làm phiền mọi người phải đi mua đồ mừng. Thời ấy nó vậy. Ít người dư dật. Mồng 5 hàng tháng phát lương đợt 1. Đến 17 thì đợt 2. Cuối tháng đã sạch bách. Con đường dẫn anh tú tài trường Thăng Long Nguyễn Văn Quý lên An toàn khu và về Khu Đoàn Việt Bắc rồi Văn Quý có mặt thời điểm báo Tiền Phong ra số đầu tháng 11/1953 là cả một câu chuyện dài, cũng dài như nỗi đau người hàng xóm, anh Quý, chị Túy đột ngột mất đứa con trai thứ hai năm ấy. Tiền Phong có nhiều nữ, cán bộ và phóng viên. Nhân tòa báo bước sang tuổi 71, chợt nhớ ra có ba vị đã cao niên, may mắn giời thương, các bà đều trên 90. Vẫn khỏe và minh mẫn. Bà Lê Thị Túy (ngoài cùng bên trái), bà Nguyễn Thị Lan (ngoài cùng bên phải) dịp kỷ niệm 65 năm Báo Tiền Phong Tiền Phong có mấy bà... MỘT THỨ CHUNG THỦY KHÔNG AI BẮT BUỘC Ấn phẩm nhật báo Tiền Phong ở tuổi 71 có lượng fan trung thành là đội ngũ làm văn nghệ với nhiều tên tuổi nổi tiếng. Một trong những nhà văn gắn bó với báo in Tiền Phong suốt 60 năm nay chính là Ngô Thảo. Ông kể: “Từ trước khi đi bộ đội tôi đã giới thiệu cuốn sách Lý tưởng, ước mơ và nghĩa vụ của tướng Trần Độ viết cho thanh niên trên báo Tiền Phong, năm 1965. Khi vào bộ đội tôi vẫn tiếp tục viết cho báo Tiền Phong. Đó là mục thư tân binh kể về các hoạt động của bộ đội. Vì hay cộng tác nên tôi có cảm tình với Tiền Phong”. Đất nước thống nhất, Ngô Thảo chuyên tâm hoạt động trong lĩnh vực văn nghệ nên sự cộng tác với báo chí càng bền chặt hơn. Ông hay viết bài giới thiệu những cuốn sách hay, độc đáo về bút pháp, giàu giá trị nhân văn trên báo in Tiền Phong. Hơn nửa thế kỷ trôi qua, Tiền Phong là một trong vài đầu báo in hằng ngày không thể thiếu của nhà phê bình văn học: “Năm nào tôi cũng đặt mua báo in Tiền Phong”, ông nói. Nhà văn U90 trải lòng: “Báo in Tiền Phong với cá nhân tôi là một thứ chung thủy không ai bắt buộc”. Chung quan điểm với nhà văn Đặng Lưu San, nhà phê bình văn học Ngô Thảo tin vào sức sống mãnh liệt của báo in, ngay cả khi nó bị cạnh tranh khốc liệt trong thời 4.0. Theo ông, báo in vẫn có những ưu thế mà các loại hình báo chí khác không có hoặc không bằng: “Nó đặc sắc ở sự bền vững, ở sự tin cậy. Với báo điện tử, tôi thường chỉ đọc lướt qua, có thể nhớ hoặc không nhớ. Báo in để lại ấn tượng khác hẳn, nó là thứ giá trị truyền thống. Người đọc báo nghiêm túc hay tìm đến báo in vì thế. Nhất là với những tác phẩm văn chương như thơ hay truyện ngắn thì chỉ đọc trên báo giấy, đọc trên báo điện tử kém vị”. Nhà văn Đặng Lưu San cho rằng: “Báo in là một kỷ vật được người ta lưu giữ và có thể đem ra nhâm nhi đọc ở bất cứ Tôi hỏi nhà văn, họa sĩ Đặng Lưu San: Nhiều người nói báo in (báo giấy) đã lỗi thời, đang hấp hối trong thời công nghệ số. Chị nghĩ sao? Tác giả Hoa xuyến chi vẫn nở đáp: “Theo nhiều nhà nghiên cứu lịch sử báo chí, báo in ra đời sau năm 1447 khi máy in xuất hiện từ phát minh của Johann Gutenberg. Báo in như một vật phẩm rất thân thiết trong đời sống văn hóa con người trong nhiều thế kỷ. Điều đó chứng tỏ nó có sức hút đặc biệt”. Mãi còn nhịp sống báo in n XUÂN BA PHÓNG SỰ Hoa hậu Đỗ Thị Hà (thứ 4 từ trái qua) cùng các chiến sĩ ở đảo Trường Sa đọc báo Tiền Phong ẢNH: DƯƠNG TRIỀU KỶ NIỆM 71 NĂM TIỀN PHONG
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==