Chuã nhêåt 13/10/2024 Saáng taác 9 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ tùmæ giùtå . Nha â co á giïnë g; nhûng töi thñch vêyå , viïnå cú á chõ em àöng, buöií chiïuì laiå àuná g "giúâ cao àiïmí ", chen chucá , mïtå ! Nöiå Hai nghe, gêtå gêtå : û;â cû á sang àêy tùmæ cho thoaiã maiá , möiî öng ba â nöiå chú á ai àêu, úã bïní chen chucá lamâ gò! Noiá vêyå thöi chûá chó mònh töi damá qua; conâ chõ Ba vúiá con UtÁ àö ë damá ! Chùnè g phaiã nöiå Hai kho á tñnh hay cêmë àoaná ; nhûng ma â chõ vúiá UtÁ tû å thêyë … khöng thên. Nhûng vúiá nöiå Hai, töi gênì nhû tri kó. Chiïuì chiïuì töi sang tùmæ giùtå àûúnâ g naoâ cunä g gùpå nöiå Hai bï röí ra á ra giïnë g vo gaoå rûaã rau sûaã soanå cúm chiïuì . Mötå gia â mötå tre ã chuyïnå nú ã nhû ngö rang - tûâ chuyïnå luaâ bo â qua söng mï haiá vu á de ã chim chim boã quïn bo â löiå söng tûå vï ì àïnë chuyïnå lïn trûúnâ g bõ cö giaoá mùnæ g do caiá miïnå g lanh chanh hay hoiã ! Toanâ chuyïnå con nñt maâ sao nöiå Hai nghe khoaiá dû;ä cû á bùtæ kï í laiå kïí ài röiì conâ bònh phêmí , chepá lûúiä chepá möi. Con nhoã töi àûúcå àaâ thao thao nûúcá chayã ! Nöiå Hai cûá tay bûng raá gaoå tay bï röí rau rûaã xong tûâ àúiâ tamá hoaná h nûúcá ro ã tong tong àûná g nênë na á gopá chuyïnå , cûúiâ hó ha,ã quïn luön giúâ nêuë cúm chiïuì ! Say chuyïnå chûá töi mùtæ vênî liïcë docå liïcë ngang; thêyë boná g traiá àiïuì hay traiá cam runå g la â cêmì chùcæ lucá vï ì co á chiïnë lúiå phêmí ! Cû á tûúnã g nöiå Hai mùtæ muiä kemâ nhemâ khöng thêyë ; te á ra höm naoâ töi bênå viïcå khöng sang la â nöiå bûúcá laiå vacå h raoâ nhoná g mùtæ qua nhaâ ma â Gaiá húiä Gaiá úi, qua àêy lûúmå àiïuì runå g cam runå g ne!â Lêu lêu nhaâ co á giö;î hoùcå öng nöiå Hai ài àêu vïì co á chutá baná h traiá ba â nöiå àïuì danâ h phênì chú â töi sang. Thi thoanã g qua chúi gùpå bûaä conâ àûúcå nöiå Hai dùtæ ngöiì vaoâ mêm. Cúm nhaâ nöiå Hai ngon hún cúm bïn töi laâ caiá chùcæ búiã nha â nöiå khêmë kha á hún, laiå chó co á hai öng ba…â 3. Coá hai öng baâ laâ noái hiïån taåi; chûá theo lúâi ba kïí, öng baâ nöåi Hai coá túái hai ngûúâi con trai. Àêët nhiïìu nïn khi con caái trûúãng thaânh, lêåp gia àònh nöåi Hai cùæt vûúân phên lö, chia cho cho hai con möîi ngûúâi möåt khoaãnh röång rinh öng phña Nam öng phña Bùæc. Chùèng hiïíu keân cûåa sao maâ nhaâ riïng cêët xong hai anh em cuäng… hïët nhòn mùåt! Quaái gúã laâ hai öng chùèng nhûäng khöng nhòn mùåt nhau coân hïët nhòn mùåt cha meå luön! Nguyïn nhên vò sao chó trúâi biïët àêët biïët vaâ hai öng biïët. Quïn; chùæc coá thïm öng baâ nöåi Hai biïët nhûng laâm thinh. Laâm thinh nhûng buöìn. Öm cuåc buöìn maâ chõu, khöng chia seã cuâng ai. Öng baâ nöåi Hai vöën kñn tiïëng. Chuyïnå ngûúiâ lúná , töi con nñt biïtë gò ma â hoiã . Chó thêyë la:å Nhaâ con caiá ú ã gênì bïn nhûng öng baâ nöiå lucá naoâ cunä g hai ngûúiâ giaâ thui thuiã cúm niïu nûúcá lo,å hiïmë thêyë ai ghe á vï.ì Àútå trûúcá öng nöiå Hai àö í bõnh; baâ nöiå tuná g qua á múiá sang phña Nam kïu öng con ca.ã Öng vï,ì domâ ngang domâ ngûaã mötå höiì xong quatá thaoá : Cha meå la â cha me å chung; cha bõnh thò kïu thùnç g UtÁ no á vï ì xumá lo, sao chó mònh tui?? Öng UtÁ phña Bùcæ chùcæ nghe tûcá khñ, cunä g xöng vï ì nha â lúná ra miïnå g: Anh con ca,ã tû â àûúnâ g hûúng hoaã anh ùn nhiïuì thò co á tracá h nhiïmå lo lùnæ g me å cha, mùcæ mú á chi túiá tui?? Thùnç g kia; noiá vêyå mayâ ú ã àêu ra; tû â lö î ne ã chui lïn chùcæ ?? Hïtë hai öng con ruötå àïnë phiïn hai ba â con dêu cunä g noná g mùtæ xöng ra tham chiïnë . Ne,â chu á noiá roä ài: Anh chuá ùn "tû â àûúnâ g hûúng hoaã " caiá gò nhiïuì hún chu?á Àêtë vûúnâ chia cunä g möiî ngûúiâ mötå manã h, ai hún ai?? Chõ… muâ thiïtå hay giaã mu?â Manã h àêtë nha â chõ gêpë rûúiä manã h àêtë nha â tui, bö å chõ khöng biïtë ?? Chûa kïí conâ chuyïnå dêmë duiá cuaã nöií cuaã chòm. Ai chùnè g biïtë nha â nayâ cha me å quñ tronå g anh caã hún tui. Con ca ã múiá sö ë mötå chú á tui con thûá laâ caiá à… gò! Baâ dêu ca ã tûcá qua á nöií la lanâ g. Öng Caã àiïn lïn xöng laiå àõnh nïnå öng UtÁ thò gùpå ngay ba â em dêu khuynâ h tay àûná g aná ngû ä trûúcá mùtå ! Bûaä êyë ca ã xomá àûúcå xem bi-haiâ -kõch khoiã tönë tiïnì mua ve.á Nöiå Hai tû â cún camã xoanâ g hoaá bïnå h nùnå g phaiã ài cêpë cûuá . Sau lênì bõ con trai, con dêu àaiå naoá , co á viïcå hai öng baâ nöiå chó tû å xoay xú ã hoùcå nhú â hanâ g xomá ; tuyïtå àöië khöng nhùcæ àïnë con. Ai hoiã ; öng baâ tra ã lúiâ - thanã nhiïn: nhaâ tui vö phucá tuyïtå tûã tuyïtå tön, chó sotá hai öng baâ gia.â Noái cêu àoá, mùæt nöåi Hai raáo hoaãnh. Nhûng laå kò chûa, sao töi cûá thêëy lêëp loaáng trong hai höë mùæt giaâ nua cuãa nöåi khöng chó möåt gioåt maâ nguyïn möåt bïí nûúác mùæt! 4. Baâ nöåi Hai mêët. Höm àoá Chuã nhêåt töi khöng ài hoåc. Kò laå; moåi höm úã nhaâ nhòn sang vêîn thêëy boáng nöåi Hai ra vö. Tñnh nöåi hay lam hay laâm, siïng lùæm, nhûng höm nay khöng! Öng nöåi Hai chùèng biïët coá viïåc gò àaä ra khoãi nhaâ tûâ súám maäi vêîn chûa vïì. Muöën chaåy qua chúi nhûng sao töi cûá ngaâi ngaåi. Thaâ thêëy boáng nöåi Hai thêëp thoaáng àaä àaânh möåt nheä; àùçng naây… Im lùång phuã truâm ngöi nhaâ. Caái im lùång khaác thûúâng khiïën töi rúân rúån. Möåt linh caãm xêëu. Trûa höm êëy, baâ dêu UÁt coá viïåc gò khöng biïët, àöåt ngöåt gheá vïì àaä thêëy nöåi Hai nùçm chïët ngoaâi chaái bïëp, mùåt tñm taái, tay chên cûáng àú, co quùæp. Nhòn kô, thêëy vïët rùæn höí ngoùçn ngoeâo boâ tûâ àaám luâm buåi rêåm ri sau bûác vaách keáo àïën bïn chiïëc thuáng loát öí gaâ treo goác bïëp. Bïn trong öí, mêëy caái trûáng chó coân voã röîng! Nhúá bûäa trûúác töi nghe baâ nöåi hay than: Mêëy luâm cêy bïn höng bïëp rêåm quaá maâ baâ vúái öng yïëu sûác khöng doån nöíi. Ba nghe chuyïån dêåm chên kïu trúâi: Ba àaä àõnh höm naâo raãnh sang doån vûúân giuáp nöåi; ai ngúâ khöng kõp. Öng Ca,ã öng UtÁ vú å chönì g con caiá keoá vï ì àöng àu,ã khocá locá thûúng têm. Öng nöiå Hai vönë sùné bïnå h nïnì nïn giúâ bõ cu á söcë nùmç liïtå , bo ã luön cúm nûúcá . Mûúiâ ngayâ sau öng cunä g xuöi tay theo ba.â Laiå ma chay rêmì rö,å thïm phen khocá locá kï í lï í khanã tiïnë g. Tang chïë chûa maän, nhaâ cûãa nöåi Hai àaä bõ xaáo xúái, luåc banh têån noác, dúä tûâng viïn ngoái, goä tûâng chên cöåt hy voång tòm thêëy tiïìn, vaâng nöåi Hai coân cêët giêëu. Vuå naây thò Öng Caã vúái öng UÁt "àöìng têm nhêët trñ". Luåc búã húi tai khöng loâi ra àûúåc gò, hai öng laåi tiïëp tuåc nghi ngúâ nhau; ngûúâi naây àoaán ngûúâi kia àaä vïì trûúác, nhanh tay "thuöíng" cuãa chòm cuãa nöíi. Sinh thúâi, cha meå coá tiïëng "maáu mùåt" cún cúá gò chïët ài khöng coân nöíi möåt lai (li) vaâng??? Cêu hoãi lúán khöng lúâi àaáp êëy mêëy öng con cûá tûå dùçn vùåt mònh vaâ àem dùçn vùåt nhau khiïën quan hïå àöi bïn vöën àaä cùng caâng thïm cùng! Dùçn nhau chaán maâ tiïìn/vaâng vêîn biïåt tùm; hai öng àaânh bùçng loâng vúái chuyïån chia nhau múá àöì àaåc trong nhaâ. Baân ghïë, giûúâng tuã, cêu àöëi liïîn thúâ àûúåc thaáo dúä, khuên ài saåch saânh sanh boã laåi caái xaác nhaâ tröëng trú khöng ai theâm laänh! Öng UÁt baão: Anh con Caã, traách nhiïåm laänh nhaâ tûâ àûúâng coân lo cuáng giöî cha meå! Öng Caã cûúâi ngêët: Àûâng "xuyåt choá vö gai" maây úi; tao àêu coá ngu! Cha meå laâ cha meå chung, traách nhiïåm chung. Noái vêåy maây laänh nhaâ, laänh giöî luön ài. Thúâi buöíi naâo röìi coân phên con caã con thûá?? Àuân qua àêíy laåi khöng öng naâo nhêån; röët cuöåc nhaâ thaânh boã hoang, giöî chaåp maånh ai nêëy lo, thñch laâm khöng thöi. Coá möîi maãnh vûúân nöåi Hai àïí laåi chùèng hiïíu thoãa thuêån sao maâ chia maäi khöng tröi; röët cuöåc boã hoang, cho haâng xoám tröìng coã nuöi boâ. Sau vuå chia nhaâ àêët khöng thaânh, öng Caã vúái öng UÁt laåi caâng caåch mùåt nhau, anh em nhû ngûúâi xa laå, vúå con cuäng chùèng theâm nhòn ngoá laåi qua. Nhiïìu ngûúâi khöng hiïíu chuyïån baão nöåi Hai luác sinh thúâi ùn úã laâm sao àïí àïën nöîi con caái sinh hû àöën? Ba töi nghe, nöíi giêån: "Ăn úã laâm sao" laâ laâm sao?? Chuyïån àoá phaãi hoãi chuáng noá. Sinh con ai sinh loâng àûúåc? Chuá thñm Hai möåt àúâi àaåo àûác… Töi thò mùåc kïå chuyïån nïn hû cuãa mêëy öng con nöåi Hai (laåi chuyïån ngûúâi lúán, quan têm chi!); chó thêëy ruä buöìn khi khöng coân àûúåc chiïìu chiïìu qua giïëng tùæm giùåt; khöng coân àûúåc möìm nùm miïång mûúâi xaâm xñ àuã chuyïån trïn trúâi dûúái àêët vúái nöåi Hai. Rêët lêu; nhûng töi chûa thïí naâo quen caãm giaác ài/vïì qua ngoä khöng thêëy boáng nöåi luái huái vaâo ra. Nhaâ cûãa, vûúân tûúåc giúâ laånh ngùæt, hoang hiu. Coã nóa khöng ai theâm doån nhûng hai cêy àiïìu, cêy cam bïn giïëng àïìu àaä bõ mêëy öng con vïì tranh nhau chùåt beáng lêëy cuãi àun! Sau naây lúán lïn ài hoåc xa; thi thoaãng cuöëi tuêìn vïì nhaâ, nhúá nöåi, töi laåi roán reán vaåch coã lêìn qua, gheá ngöìi bêåc thïìm nhaâ - giúâ ngêåp àêìy raác rûúãi, löî chöî rïu xanh - maâ nhòn möng lung ra phña giïëng. Thïìm giïëng maát rûúåi ngaây naâo nay khöng coân boáng cêy che, phúi chang chang nùæng. Miïång giïëng nhòn xa chó thêëy xanh um möåt maâu luâm buåi, dêy leo phuã kñn. n LÏ TROÅNG NGHÔA Co á mötå hoaiâ vonå g tû å do chûcå bung caná h trong thú Lï Tronå g Nghôa. Duâ anh co á lucá bùn khoùn "lacå löië giûaä tûå do/ bay maiä , chùnè g phaiã rúi xuönë g/ ma â nhênå ra bêuì trúiâ khöng bao giúâ la â nha"â . Nhûng khi nghô "tûå mònh nú ã hoa" vúiá nöiî cö àún nghïå sô (cö àún chûá khöng cö àöcå ), ào á chñnh laâ tû å do tiïmì êní vêyå ; "Töi tòm mötå con chim nhû tòm mötå lúiâ giaiã / gionå g hotá naoâ tû å do, hoang daiå / àïnë mötå lênì thöi, röiì bay ài cunä g àûúcå ". "Möiî bûcá tranh laâ lênì rúi tû å do", Lï Tronå g Nghôa laâ mötå nghï å sô àa taiâ : àiïu khùcæ va â höiå hoaå ; thú vaâ êm nhacå . Àïuì co á dêuë ênë . Cunä g la â thanâ h qua ã cuaã tinh thênì tû å do. Lï Tronå g Nghôa sönë g va â lamâ viïcå ú ã TP Quy Nhún, Bònh Àõnh. L.A.H Tû å mònh nú ã hoa Töi laâ gioåt sûúng trïn laá Tan biïën khi nùæng vûâa lïn Khöng ai cêìn phaãi nhúá Chó cêìn biïët töi àaä saáng Cuöåc söëng laâ doâng söng chaãy Möîi ngûúâi àûáng nhòn möåt caách Töi àaä hoaâ vaâo doâng nûúác Khöng hoãi bïën búâ xa hay gêìn Gioá cuöën laá bay ài mêët Nhûng cöåi rïî vêîn baám sêu Nhûäng gò rúâi xa Chó àïí loâng töi nheå nhaâng hún Nhû hoa daåi bïn lïì àûúâng Núã möåt mònh, lùång leä Khöng cêìn ai thêëy Vêîn núã röå, àuã àêìy Vaâ nïëu ai chó nhòn thêëy löîi Cuäng chùèng sao Vò trong thêìm lùång töëi tùm Töi vêîn àang tûå mònh núã hoa. Em laâ ngoån khoái maãnh mai thoaát ra tûâ cùn bïëp chêåt cuöån mònh qua maái ngoái rúâi xa nhûäng bûác tûúâng bay lïn cao, chaåm vaâo giêëc mú chûa tûâng àùåt tïn Khoái thaã loãng uöën mònh qua nhûäng taán cêy len vaâo tûâng cún aánh nùæng say mï vö àõnh quïn caã àiïím dûâng Trúâi múã röång khoái nhoâa vaâo mêy moãng manh, khöng hònh veä nïn nöîi cö àún Tûå do laâ laåc loäng bay xa, quïn khúãi nguöìn khöng coân laâ khoái chó laâ yá niïåm lú lûãng tòm bïën búâ Bêìu trúâi quaá röång mêy moãng chùèng giûä nöíi em laåc löëi giûäa tûå do bay maäi, chùèng phaãi rúi xuöëng maâ nhêån ra bêìu trúâi khöng bao giúâ laâ nhaâ. Khoiá lacå vaoâ trúiâ Chiïcë lönì g va â caná h chim Trùng lacå va â nhûnä g manã h vúä Töi laâ chiïëc löìng boã quïn trïn ban cöng cuä gioá nhû lúâi giêëc mú gaäy àöi khöng coân nhúá lêìn cuöëi mònh cêët tiïëng chó biïët mònh tröëng röîng nhû khung cûãa söí múã vaâo hû vö Nhûäng thanh sùæt laâ vïët thûúng kñn miïång möåt vûúân hoa kheáp laåi chùèng coân mûa töi tûâng nghô mònh laâ núi truá êín nhûng hoáa ra chó laâ cùn phoâng khöng ngûúâi Töi tòm möåt con chim nhû tòm möåt lúâi giaãi gioång hoát naâo tûå do, hoang daåi àïën möåt lêìn thöi, röìi bay ài cuäng àûúåc chó cêìn chaåm vaâo nöîi nhúá àaä lêu khöng chaåm Nhûäng chiïìu, nùæng rúi vaâo khung löìng aánh saáng chaåm vaâo nhûng khöng úã laåi nhû keã qua àûúâng boã laåi cêu chaâo vö nghôa töi biïët mònh khöng phaãi laâ töí êëm Töi vêîn chúâ, giûäa mõt muâ tûå haân nhûäng cún gioá àïí biïët mònh coá lyá do àïí töìn taåi vò möåt àöi caánh seä àïën. Möîi bûác tranh laâ lêìn rúi tûå do maãnh gheáp khöng àuã lêëp khoaãng tröëng nhûng trùng vêîn im lòm saáng nhû lúâi hûáa mú höì maänh liïåt Coá àïm vêìng trùng lú lûãng nhû cêu hoãi chûa àaáp aánh baåc lan khùæp giêëc mú bõ laäng quïn Ngûúâi bûúác qua boã laåi maãnh gheáp dang dúã giûäa phöë thaânh xön xao boáng àöí tòm goác trúâi chûa goåi àûúåc tïn Ta tröi vaâo maãng töëi cuãa tranh nhûäng vïåt coå vúä ra tiïëng thúã daâi maâu sùæc chòm giûäa muön truâng mõt múâ khi thïë giúái chó röån vui aánh saáng Löëi ài chïnh vïnh nhû dêy àaân giûäa hai àêìu vûåc thùèm nhúá baãn nhaåc dang dúã vaâ nöët trêìm cay àùæng chaãy ngêìm.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==