5 KINH TẾ n Thứ Năm n Ngày 26/9/2024 VẬN TỐC 350KM/GIỜ, ĐI QUA 20 TỈNH, THÀNH Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Danh Huy cho biết, mục tiêu đầu tư dự án nhằm xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao đáp ứng nhu cầu vận tải, góp phần tái cơ cấu thị phần vận tải trên hành lang Bắc - Nam một cách tối ưu, bền vững, tạo tiền đề, động lực cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Theo báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam là đường đôi, khổ 1.435 mm, điện khí hóa; tốc độ thiết kế 350 km/ giờ, chiều dài khoảng 1.541 km với 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa. Đường sắt tốc độ cao vận chuyển hành khách, tuy nhiên vẫn có thể đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết. Sau khi đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đi vào hoạt động, đường, tuyến đường sắt hiện hữu vẫn sẽ phục vụ vận chuyển hàng hóa và khách du lịch chặng ngắn. Về phạm vi, theo báo cáo, điểm đầu của dự án là tại tổ hợp ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TPHCM). Dự án đi qua địa phận 20 tỉnh, thành phố gồm: Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Thành phố Hồ Chí Minh. Qua rà soát phương án đầu tư, sơ bộ về công nghệ, kỹ thuật, quy mô đầu tư, tham khảo suất đầu tư các dự án đường sắt tốc độ cao đã và đang triển khai trên thế giới, tư vấn lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi tính toán sơ bộ xác định tổng mức đầu tư dự án khoảng 67,34 tỷ USD. Về phương án huy động vốn, Bộ GTVT đề xuất huy động ngân sách Trung ương bố trí theo các kỳ trung hạn, nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, nguồn vốn góp của các địa phương, nguồn vốn huy động có chi phí thấp, ít ràng buộc, nguồn tăng thu, tiết kiệm chi hằng năm... Dự kiến nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn để đầu tư hoàn thành dự án năm 2035, bố trí vốn trong khoảng 12 năm. “CÚ HÍCH” CHO NGÀNH CÔNG NGHIỆP ĐƯỜNG SẮT Tại cuộc họp, lãnh đạo các bộ, ngành lưu ý cần làm rõ giải pháp huy động vốn; phương án triển khai kết nối với các phương thức vận tải khác; định hướng phát triển công nghiệp, dịch vụ đường sắt; khai thác hiệu quả quỹ đất dọc tuyến đường sắt. Các đại biểu cũng cho rằng việc đầu tư một dự án lớn như đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam cần “thắt lưng, buộc bụng” để tập trung đầu tư, tạo đòn bẩy cho phát triển. Nhấn mạnh quan điểm chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ GTVT tiếp tục cập nhật, hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trình Quốc hội. Ngoài phạm vi đầu tư từ điểm đầu dự án là Hà Nội đến điểm cuối tại TPHCM, ông Hà gợi ý cần xem xét, nghiên cứu phương án kéo dài tuyến đường sắt tốc độ cao từ địa đầu Móng Cái đến mũi Cà Mau. “Bộ GTVT phải phân tích ưu điểm, lợi ích đầu tư toàn tuyến sẽ kết nối đồng bộ với các phương thức vận tải khác so với đầu tư trước một số đoạn tuyến. Đánh giá hiệu quả của đường sắt tốc độ cao chuyên vận chuyển hành khách (hoặc kết hợp vận tải hàng hóa khi cần thiết) đối với cả nền kinh tế, chứ không giới hạn trong ngành đường sắt”, Phó Thủ tướng nói, đồng thời yêu cầu báo cáo tiền khả thi cần thể hiện được quan điểm đầu tư xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao “thẳng nhất có thể”, “gặp núi qua núi, gặp sông bắc cầu”. Về hình thức triển khai đầu tư, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ GTVT đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù về phân kỳ đầu tư, phân bổ nguồn vốn Trung ương, địa phương một lần hay theo giai đoạn 5 năm một lần, sử dụng trái phiếu, ODA và các nguồn hợp pháp khác. Bộ cũng cần “phân công nhiệm vụ” cho doanh nghiệp tư nhân để huy động nguồn lực bên ngoài, từ quỹ đất hai bên tuyến đường sắt để giảm bớt chi phí, nguồn lực của Nhà nước. Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ GTVT, Cục Đường sắt Việt Nam, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, một số doanh nghiệp lớn xây dựng và triển khai lộ trình tiếp nhận, chuyển giao, làm chủ công nghệ và phát triển công nghiệp đường sắt từ sản xuất trang thiết bị, vận hành, quản trị; bảo đảm đồng bộ, thống nhất về công nghệ, quy chuẩn, tiêu chuẩn. “Lấy phát triển đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, đường sắt Việt Nam nói chung tạo “cú hích” cho các ngành cơ khí, chế tạo, tự động hóa và ngành công nghiệp khác phục vụ quốc kế, dân sinh”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh. VĂN KIÊN Sáng 25/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành về tình hình triển khai dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Theo đánh giá, nếu thực hiện, “siêu” dự án trên sẽ tạo ra nhiều đòn bẩy cho phát triển kinh tế - xã hội, tạo “cú hích” cho ngành cơ khí, chế tạo, tự động hóa và ngành công nghiệp khác phục vụ quốc kế, dân sinh. Dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam được kỳ vọng sẽ tạo ra cú hích cho nền kinh tế nói chung và ngành cơ khí nói riêng (ảnh minh họa) Đòn bẩy cho phát triển kinh tế Một trong những vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm khi triển khai đề án xây dựng dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là sự tham gia của doanh nghiệp Việt Nam vào “siêu” dự án này như thế nào? Trước đó, trong cuộc làm việc giữa Thường trực Chính phủ và các doanh nghiệp tư nhân lớn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, doanh nghiệp tư nhân lớn của Việt Nam cần tham gia vào các dự án lớn của đất nước như, dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, đường sắt đô thị. Hồi tháng 4 năm 2024, tỷ phú Trần Đình Long, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát cho biết, đang nghiên cứu làm đường ray đường sắt tốc độ cao với tốc độ dự kiến 850km/ giờ. Tập đoàn Hoà Phát cũng khẳng định, đủ năng lực để sản xuất thép cho đường ray tốc độ cao và sẵn sàng tham gia đấu thầu cung cấp thép cho dự án này. Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Bùi Xuân Phong, Chủ tịch Hội Kinh tế và Vận tải Đường sắt cho rằng, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là cơ hội lớn để các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào lĩnh vực này. “Tất nhiên, tham gia vào làm dự án đường sắt tốc độ cao là không dễ, nhưng không gì là không thể. Tôi nghĩ đây là cơ hội tốt để các đại gia, tỷ phú đô la, doanh nghiệp lớn của Việt Nam tham gia, tạo ra công trình để đời, hướng tới sự phát triển của đất nước”, ông Phong nói. Theo ông Phong, không chỉ Hòa Phát làm đường ray, có nhiều hạng mục khác, các doanh nghiệp của Việt Nam cũng có thể tham gia thực hiện, như xây dựng cầu, đường, nhà ga... Về lộ trình thực hiện dự án, ông Phong cho rằng, đây là thời điểm phù hợp để làm. “Cũng có ý kiến lo ngại rằng, tổng vốn đầu tư gần 70 tỷ USD thì lấy đâu ra? Tuy nhiên, chúng ta thấy rằng, quy mô của nền kinh tế nước ta so với thời điểm dự án được trình ra Quốc hội ở khóa XIII (năm 2010) và bị “bác” khác xa rồi. Bây giờ không làm thì đến bao giờ mới làm, đợi đến bao giờ? Tôi nghĩ, chúng ta cần mạnh dạn đột phá để làm”, ông Phong nói. VĂN KIÊN Cơ hội nào cho doanh nghiệp Việt? Theo ông Bùi Xuân Phong, Chủ tịch Hội Kinh tế và Vận tải Đường sắt, các doanh nghiệp Việt Nam có đủ năng lực và tiềm lực để tham gia vào dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tạo ra bước đột phá mới cho ngành công nghiệp đường sắt. Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam n Vận tốc thiết kế 350km/giờ, đường đôi, khổ 1.435 mm. n Chiều dài toàn tuyến 1.541 km với 23 ga hành khách, 5 ga hàng hóa n Tổng mức đầu tư dự án khoảng 67,34 tỷ USD n Chạy qua 20 tỉnh, thành, với điểm đầu là Hà Nội và điểm cuối TPHCM. n Dự kiến trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại kỳ họp tháng 10-2024. n Phấn đấu khởi công đoạn Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TPHCM cuối năm 2027. n Khởi công đoạn Vinh - Nha Trang năm 2028-2029. n Phấn đấu hoàn thành đầu tư toàn tuyến năm 2035. HƠN 67 TỶ USD LÀM DỰ ÁN ĐƯỜNG SẮT TỐC ĐỘ CAO BẮC - NAM Tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Đông Nam Á Indonesia vận hành một tuyến đường sắt cao tốc duy nhất giữa hai thành phố lớn nhất của nước này - Jakarta và Bandung. Tuyến này được đặt tên là Whoosh (viết tắt của “Waktu Hemat, Operasi Optimal, Sistem Hebat”, nghĩa là “Tiết kiệm thời gian, Vận hành tối ưu, Hệ thống tuyệt vời”) và được điều hành bởi công ty Kereta Cepat Indonesia China (KCIC), theo báo Indonesia Kompas. Whoosh là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Đông Nam Á và bán cầu Nam, với chiều dài 143 km, tốc độ vận hành tối đa 350 km/h, tốc độ thiết kế 420 km/h. Thời gian di chuyển giữa hai thành phố trung bình là 45 phút (đường sắt trước đó đi hết 3 giờ). Với chi phí xây dựng 7,3 tỷ USD, tuyến đường bắt đầu vận hành thử nghiệm với hành khách ngày 7/9/2023 và chính thức đi vào hoạt động thương mại ngày 17/10/2023. Tính đến tháng 9/2024, sau 11 tháng vận hành thương mại, Whoosh đã phục vụ 5 triệu hành khách. Hiện có 62 chuyến Whoosh mỗi ngày. Cả Nhật Bản và Trung Quốc đều bày tỏ sự quan tâm đến các dự án đường sắt cao tốc ở Indonesia. Giữa tháng 9/2015, Trung Quốc tuyên bố sẽ đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của Chính phủ Indonesia và đưa ra một đề xuất mới không yêu cầu Indonesia phải chịu bất kỳ gánh nặng tài chính hoặc bảo lãnh nợ nào khi tiến hành dự án, theo báo Mỹ Wall Street Journal. Cuối tháng đó, Indonesia chọn Trung Quốc cho dự án Whoosh. THÁI AN
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==