CHUYỆN HÔM NAY Đỉnh điểm căng thẳng Trung Đông TIP THEO TRANG 1 12 QUỐC T n Thứ Tư n Ngày 25/9/2024 ỦNG HỘ ĐƯA BỘ BINH VÀO LI-BĂNG Giới chức Israel nói rằng, họ chưa đưa ra quyết định chính thức về việc mở rộng các hoạt động quân sự chống lại Hezbollah, nhưng tuần trước, truyền thông nước này dẫn lời người đứng đầu Bộ Tư lệnh Phương Bắc của Israel: Ủng hộ đưa bộ binh vào Li-băng. Khi giao tranh ở Dải Gaza dịu bớt, Israel tăng cường lực lượng dọc biên giới với Li-băng, bao gồm việc triển khai một sư đoàn quân đội hùng mạnh được cho là có hàng nghìn binh sĩ. Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Yoav Gallant, tuyên bố bắt đầu “giai đoạn mới” của cuộc chiến khi Israel tập trung tấn công Hezbollah. “Trọng tâm đang chuyển sang phía bắc”, ông nói. Thỏa thuận ngừng bắn năm 2006, do Liên Hợp Quốc làm trung gian, yêu cầu Hezbollah rút lui 29 km khỏi biên giới, nhưng lực lượng này từ chối, cáo buộc Israel cũng không thực hiện một số điều khoản. Hiện Israel yêu cầu Hezbollah rút lui 8-10 km tính từ biên giới. Đây chính là tầm bắn của tên lửa chống tăng dẫn đường của Hezbollah. Năm 2006, cuộc chiến kéo dài một tháng, bắt đầu khi các chiến binh Hezbollah bắt cóc hai binh sĩ Israel. Sau đó, Israel oanh tạc dữ dội miền nam Li-băng và thủ đô Beirut của nước này, rồi đưa bộ binh vào miền nam. Sau này, các chỉ huy Israel nói rằng, chiến lược không kích và đổ bộ nhằm gây thiệt hại tối đa ở các khu vực mà Hezbollah hoạt động nhằm ngăn lực lượng này tiến hành các cuộc tấn công. Nhưng lần này, Israel có thể có mục tiêu tham vọng hơn: Chiếm một vùng đệm ở miền nam Libăng để đẩy lùi các chiến binh Hezbollah khỏi biên giới, giới quan sát nhận định. Một cuộc chiến nhằm chiếm giữ lãnh thổ có thể sẽ kéo dài và gây ra sự bất ổn và tàn phá khủng khiếp hơn - gợi nhớ đến sự chiếm đóng miền nam Libăng của Israel từ năm 1982 đến năm 2000. TOÀN BỘ MIỀN NAM LI-BĂNG SẼ THÀNH KHU CHIN SỰ? Người ta đang lo ngại rằng, cuộc chiến mới có thể còn tồi tệ hơn so với năm 2006, cuộc chiến đủ ám ảnh cho cả hai bên để trở thành yếu tố ngăn cản từ đó đến nay. Cuộc giao tranh khi đó đã giết chết hàng trăm chiến binh Hezbollah, khoảng 1.100 dân thường Libăng và gây đổ nát, hoang tàn cho những vùng rộng lớn ở miền nam cũng như một phần của Beirut. Hơn 120 binh sĩ Israel đã thiệt mạng và hàng trăm người bị thương. Tên lửa của Hezbollah phóng vào các thành phố Israel đã giết chết hàng chục dân thường. Israel ước tính, Hezbollah hiện sở hữu khoảng 150.000 rốc-két, tên lửa, một số tên lửa có khả năng định vị chính xác, đặt toàn bộ Israel trong tầm bắn. Israel đã tăng cường hệ thống phòng không, nhưng không rõ liệu có thể chống lại được các đợt bắn phá dày đặc của một cuộc chiến mới hay không. Israel đã tuyên bố có thể biến toàn bộ miền nam Li-băng thành khu chiến sự, cho rằng Hezbollah đã đặt vũ khí, nhất là rốc-két, và lực lượng dọc biên giới. Với những tuyên bố ngày càng gay gắt, các chính trị gia Israel gần đây nói về việc tàn phá ở Li-băng như quân đội nước này đã gây ra ở Dải Gaza. TH KHÓ CỦA HEZBOLLAH Biên giới Israel-Lebanon đã chứng kiến những cuộc giao tranh gần như hằng ngày từ khi cuộc chiến Israel-Hamas bùng phát ngày 7/10/2023. Tính đến hết ngày 22/9, các cuộc đụng độ đã khiến khoảng 600 người ở Li-băng thiệt mạng (chủ yếu là chiến binh nhưng cũng có khoảng 100 dân thường); khoảng 50 binh sĩ và dân thường ở Israel tử vong. Cuộc chiến cũng buộc hàng trăm ngàn người phải sơ tán khỏi nhà ở gần biên giới. Lãnh đạo Hezbollah, ông Hassan Nasrallah, cam kết trả đũa vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin, bộ đàm mà Hezbollah và Li-băng quy trách nhiệm cho Israel. Nhưng Hezbollah cũng tỏ ra thận trọng trong việc tấn công trả đũa. Hezbollah đang đối mặt với sự cân bằng khó khăn khi vừa phải tập kích sâu hơn vào lãnh thổ Israel để đáp trả các cuộc tấn công táo bạo của Israel, vừa phải cố gắng tránh các cuộc không kích quy mô lớn vào khu vực dân sự có thể châm ngòi cho một cuộc chiến toàn diện mà họ có khả năng bị quy trách nhiệm. Hezbollah tuyên bố các cuộc tấn công của họ chống lại Israel là để ủng hộ Hamas. THÁI AN (theo AP) Israel được dự đoán sẽ chiếm một vùng đệm ở miền nam Li-băng để đẩy lùi các chiến binh Hezbollah khỏi biên giới. Israel tuyên bố có thể biến toàn bộ miền nam Li-băng thành khu chiến sự. Israel sẽ chiếm một vùng đệm ở nam Li-băng? Khói bốc lên từ cuộc không kích của Israel vào các ngôi làng ở miền nam Li-băng, ngày 23/9/2024 ẢNH: AP Xung đột giữa Israel với Hezbollah bắt nguồn từ cuộc chiến ngày 7/10/2023 giữa Hamas và Israel. Hezbollah, lực lượng Houthi ở Yemen và nhiều phong trào kháng chiến của người Ả-rập đều là đồng minh của Hamas. Họ thề rằng chừng nào Israel còn tiếp tục tấn công vào Dải Gaza, còn giết hại người Palestine (đến nay đã khiến hơn 40.000 người thiệt mạng) thì họ sẽ tiếp tục chia lửa với Hamas. Có những lý do khiến Israel chuyển trọng tâm tấn công từ Dải Gaza sang phía biên giới với Li-băng. Hezbollah bất kỳ lúc nào cũng có thể đe dọa an ninh của Israel ở biên giới phía bắc, tức phía nam của Li-băng. Hezbollah là lực lượng rất mạnh, được coi là nhà nước trong nhà nước, mạnh hơn cả quân đội Li-băng. Hezbollah được Iran – kẻ thù không đội trời chung của Israel - bảo trợ. Chống Hezbollah tức là chống Iran, chống ảnh hưởng của Iran ở Trung Đông. Tình hình hiện nay có thể lôi kéo không chỉ 1 hoặc 2 mà nhiều phong trào kháng chiến chia lửa với Hezbollah, chia lửa với Hamas và với Houthi để chống Israel, khiến xung đột bùng lên thành cuộc chiến tổng lực mà cả một số nước Ả-rập, Iran và các nước phương Tây thân Israel có thể bị kéo vào. Iran không bao giờ công khai thừa nhận chuyện ủng hộ hay cung cấp vũ khí, tiền bạc cho các phong trào chống Israel ở Trung Đông, nhưng thực tế là có. Trước cách mạng Hồi giáo năm 1979 ở Iran, quan hệ giữa Israel và Iran như môi với răng. Nhưng sau đó, tất cả thay đổi, trở thành kẻ thù không đội trời chung. Iran muốn hất Israel xuống Địa Trung Hải, còn Israel coi các chế độ ở Iran từ năm 1979 đến nay “tàn ác hơn Hitler”. Tóm lại, hai nước không thể dung hòa, bất kể lãnh đạo là ai. Mối thù đó đã ngấm vào máu của người Do Thái và người Ba Tư (Iran). Việc Iran có tổng thống mới là người ôn hòa cũng khó có thể làm dịu mối quan hệ giữa hai đối thủ. Mỹ là đồng minh số 1 của Israel, nhưng càng lúc ảnh hưởng của Mỹ với Israel càng yếu đi, dù Mỹ vẫn tài trợ cho Israel, thậm chí nhiều hơn xưa. Có 2 đảng thay nhau cầm quyền ở Washington, mỗi đảng có cách nhìn khác về cuộc chiến, về Trung Đông và đồng minh Israel. Đảng Dân chủ cầm quyền hiện nay không có quan hệ tốt với Israel như đảng Cộng hòa, đặc biệt dưới thời chính quyền Donald Trump. Ngay sau khi Hamas đột kích Israel ngày 7/10/2023, Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi điện cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu để yêu cầu Israel không đưa quân sang Dải Gaza, hoặc nếu đưa quân sang phải nhanh chóng rút về, nhưng ông Netanyahu rõ ràng không nghe. Đến khi Israel sắp tấn công miền nam Dải Gaza, Mỹ cố ngăn chặn Israel bằng được nhưng cũng không có tác dụng. Trên thực tế, Israel, đặc biệt là Thủ tướng Netanyahu có vẻ chỉ coi Washington là nơi họ mặc cả, gây sức ép và “kiếm chác”. Vai trò của Mỹ ở Trung Đông nói chung và Israel nói riêng đã giảm trong mấy thập kỷ qua. Từ nay đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ (5/11), Washington khó có thể làm gì nhiều để ngăn chặn chiến tranh ở Trung Đông. Chừng nào Mỹ không quan tâm đến lợi ích của người Palestine, không muốn người Palestine có tổ quốc của riêng họ, mọi nỗ lực của Mỹ mà họ nói rằng để ngăn xung đột lan rộng ở Trung Đông sẽ không thành công. Muốn chấm dứt xung đột ở Trung Đông, trước tiên phải giải quyết vấn đề Palestine - cốt lõi của mọi vấn đề ở Trung Đông. Những chuyện như Houthi bắn tên lửa qua Biển Đỏ vào Israel, Hezbollah tấn công qua biên giới sang Israel, các phong trào kháng chiến từ Syria và Iraq tấn công vào Israel và Israel đánh trả... đều bắt nguồn từ vấn đề Palestine. Chừng nào chưa giải quyết được vấn đề Palestine, người Palestine không có tổ quốc, người tản cư không có nơi trở về, không có thủ đô là Đông Jerusalem thì Trung Đông vẫn mãi như thế. Vấn đề Dải Gaza chỉ là bề nổi. Sâu xa bên trong là vấn đề về giải pháp hai nhà nước. Gần 7 triệu người Palestine cần có Tổ quốc để trở về, phải được viếng mộ tổ tiên ở mảnh đất của họ, chứ không phải vái vọng từ Úc, Mỹ, Anh và nhiều nơi khác trên thế giới. Tiến trình hòa bình Trung Đông phải kết thúc bằng giải pháp hai nhà nước. Mọi cuộc xung đột không thể giải quyết trên chiến trường, lấy oán trả oán chỉ khiến hận thù càng chất cao. Muốn có giải pháp hoà bình, trước tiên phải có thiện chí của những người trong cuộc, phải vì hòa bình, ổn định và phát triển, chứ không phải vì lợi ích của những người đóng vai trò dàn xếp. P.P.P Thương vong kỷ lục Trong 2 ngày 23 và 24/9, tổng số người tử vong trong các cuộc không kích của Israel vào miền nam Li-băng là 558. Các cuộc không kích hôm 23/9 khiến 492 người thiệt mạng, trong đó có 35 trẻ em và 58 phụ nữ, làm 1.645 người bị thương; đây là số người chết cao nhất trong một ngày kể từ cuộc chiến Israel-Hezbollah năm 2006, Bộ Y tế Li-băng thông báo. Hàng ngàn người dân Li-băng đã rời bỏ miền nam, và đường cao tốc chính rời khỏi thành phố cảng Sidon ở miền nam đã tắc nghẽn với nhiều ô tô hướng về Beirut trong đợt sơ tán lớn nhất kể từ năm 2006.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==