9 n Thứ Hai n Ngày 23/9/2024 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ ngặt. Hai quần thể thủy tùng được phân bổ trên tổng diện tích 124,7ha ở huyện Ea H’leo, Krông Năng và 1 cây ở thị xã Buôn Hồ. Hiện nay, Ban quản lý khu bảo tồn loài sinh cảnh thông nước đang quản lý 162 cây thủy tùng nguyên sinh, trong đó xã Ea Ral (huyện Ea H’leo) 142 cây, huyện Krông Năng 19 cây, và 1 cây nằm giáp ranh giữa một cây cầu của thị xã Buôn Hồ. Dưới nắng vàng, cây thủy tùng cổ thụ hiện ra, vút cao hơn chục mét, thân cây sừng sững, 3-4 người ôm mới xuể. “Đây là cây thủy tùng gần 700 tuổi, đường kính 1,06m, cao vút ngọn 13 mét. Ngoài ra, có những cây nhỏ được giới khoa học đánh giá năm sinh trưởng từ 1939. Trong thời điểm số lượng thủy tùng ngày càng cạn kiệt trong tự nhiên thì sự tồn tại của quần thể này góp phần bảo tồn nguồn gen quý hiếm”, anh Tám nói. Bước chậm trên chiếc cầu gỗ, anh Tám kể say sưa về rừng. Việt Nam là nước thứ 3 có thủy tùng và là nước duy nhất trên thế giới có quần thể thủy tùng tự nhiên. Ở đây, anh em cả ngày lặn lội trong rừng thủy tùng. Đang đà đi, anh đột ngột dừng lại, tay nâng dây tiêu rừng đang bám vào một gốc cây đã bị xén mất gốc, có lẽ do sự lỡ tay khi dọn cỏ. Khuôn mặt anh Tám chùng xuống hiện lên sự nuối tiếc, bởi anh muốn giữ tất cả những gì tự nhiên nhất của khu rừng. CƠN SỐT BẢO VẬT Mặt trời đã ngả bóng, dõi mắt theo tán cây xanh rì, tôi cảm thấy cánh rừng thật kỳ vĩ, huyền bí. Nhiều người già trong xã Ea Ral nói rằng, hơn chục năm về trước cơn sốt săn tìm thủy tùng rộ lên, hàng trăm người dân ở nhiều nơi đã đổ về đào bới, trục vớt “xác” thủy tùng lâu năm nằm trong các lòng hồ, dưới các vùng sình lầy. Thủy tùng có đặc điểm không bị mối mọt, cong vênh, thớ gỗ mịn, nhiều hoa văn, có mùi thơm, càng ngâm lâu dưới nước, dưới bùn vân gỗ càng bóng. Một cụ già trên 80 tuổi xã Ea Ral cho biết, ngày ấy còn có thông tin đồn thổi loài cây này chữa được bách bệnh, thế là người người, nhà nhà đua nhau săn lùng loài gỗ quý hiếm này. Hiện nay, những cây thủy tùng còn sót lại ở các huyện trên địa bàn tỉnh được xem là báu vật vô cùng quý giá. Từ khi Ban Quản lý khu bảo tồn được thành lập, quần thể thủy tùng được canh giữ, bảo vệ nghiêm ngặt. Được tuyên truyền, bà con có trách nhiệm với rừng, họ hiểu hơn việc cộng sinh giữa con người và thiên nhiên. Chúng tôi ngược về huyện Krông Năng, đến xã Ea Hồ, những ngôi nhà sàn của người Êđê im ắng trong ánh nắng chiều. Trong ngôi nhà sàn, người phụ nữ Êđê hơn 40 tuổi tiếp chuyện, thời ông bà, chẳng ai quan tâm đến cây thủy tùng. Hồi ấy, từng khúc thủy tùng để lăn lóc trong sân, ngoài vườn. Có nhà còn dùng gỗ này làm chuồng cho gia súc, làm củi đun. Cách đây hơn 10 năm, nhiều người miền xuôi săn lùng tìm mua thủy tùng với giá đắt đỏ. Kéo theo đó, nhiều cánh đồng bị băm nát bởi những nhát cuốc đào bới của người săn gỗ quý. Nhà nào có thủy tùng nơm nớp lo trộm. Vợ chồng chị H Phiêu có căn nhà do bố mẹ để lại, chiếc cầu thang lên xuống được làm từ cây thủy tùng. Ban ngày chồng đi làm rẫy, chị ở nhà vừa trông con vừa trông cầu thang, tối đến vác cầu thang vào nhà cất. Chị kể tiếp, như nhà bà H Biu, chuồng bò có mấy cái cột làm bằng thân cây thủy tùng, bò không sợ mất, chỉ sợ mất cái chuồng. Ngày đêm mất ngủ canh giữ chuồng. Tiếng thìa chạm vào cốc leng keng, chị nhấp một ngụm cà phê, tiếp câu chuyện, người Êđê bao đời nay vẫn sống dựa vào rừng. Bây giờ mọi người có ý thức bảo vệ rừng, rừng tổn hại thì nguồn sống của mình bị tổn hại... (Còn nữa) N.T nước ngoài du nhập vào sẽ chịu tác động của tiếng Việt, đồng thời, chịu sự chi phối theo cách sử dụng của mọi người. Điều đó làm cho tiếng Việt ngày càng phong phú bởi được bổ sung thêm những từ ngữ mới”, Lê Minh Quốc nói thêm. Ông Nguyễn Thành Nam, Phó Giám đốc, Tổng biên tập NXB Trẻ cho biết cách đây 25 năm, NXB Trẻ đã cho in cuốn sách của GS-TS Nguyễn Đức Dân, đó chính là cuốn sách đặt nền móng cho tủ sách Tiếng Việt giàu đẹp. Và trong 25 năm qua, những thế hệ kế tiếp của NXB Trẻ vẫn tiếp tục đầu tư cho bộ sách này, đến nay cũng đã xuất bản gần 20 ấn phẩm. “Tất cả các cuốn trong tủ đều được bạn đọc đón nhận, nhiều cuốn còn được tái bản tới 9 lần, điều đó cho thấy bạn đọc cũng rất yêu và đam mê tìm hiểu về tiếng Việt. Trong tương lai, chúng tôi hy vọng không chỉ các tác giả ở đây mà còn các tác giả trẻ, những nhà nghiên cứu hay những người yêu tiếng Việt hãy cùng chung tay với chúng tôi trong việc phổ biến các tác phẩm của mình và chia sẻ với độc giả”, ông Nguyễn Thành Nam nói. Tại buổi giao lưu, hàng trăm bạn trẻ đã say mê nghe những lời tâm sự của các tác giả. Bạn Nguyễn Thị Phương Nga, sinh viên Đại học KHXH-NV chia sẻ : “Em không ngờ tiếng Việt lại phong phú và giàu có đến thế. Càng tìm hiểu, em càng thấy mình vẫn còn hiểu biết quá ít, em mong các cuốn sách này sẽ giúp cho em mở mang thêm về ngôn ngữ tiếng Việt”. Còn GS-TS Nguyễn Đức Dân thì rất vui vì rất nhiều bạn trẻ vẫn quan tâm đến những nghiên cứu của ông. “Còn nhiều người yêu tiếng Việt thì vẻ đẹp tiếng Việt sẽ trường tồn cùng dân tộc Việt”, GSTS Nguyễn Đức Dân nói. TRỌNG THỊNH Con đường tuần tra được lắp cầu phao, mặt lót ván Cây thủy tùng gần 700 tuổi tiếng Việt Trong một đêm, Tuấn Hưng phủ sóng cả hai sự kiện ăn khách. Điểm khác biệt là tại gameshow, Tuấn Hưng bị các anh tài “hắt hủi”, không nhà nào muốn mời về. Trong đời thực, liveshow do anh lên ý tưởng và lôi kéo người anh ân oán cùng tham gia sau một đêm đã ở vị trí 18 Xu hướng YouTube. Chương trình còn phát trực tiếp trên các nền tảng mạng xã hội. Về mặt truyền thông và ý nghĩa xã hội, Anh em kết đoàn thành công rực rỡ. Chương trình không chỉ hâm nóng tên tuổi Duy Mạnh, Tuấn Hưng, đưa MC Phan Anh trở lại, tôn vinh các nhà hảo tâm thắng đấu giá… mà còn góp phần quan trọng quảng bá chương trình ca nhạc định kỳ tại Tam Đảo, có ý nghĩa kích cầu du lịch cho địa phương. Có thể thấy, các bên liên quan đều có lợi khi khai thác một tài nguyên khá kỳ quặc. Đó là mâu thuẫn đã thành thương hiệu giữa “táo vàng” và “táo tàu”, “anh tài” và “thợ hát”, Tuấn Dỗi và Duy Trêu… Mỗi người đã là một cá tính mạnh, khi cộng lại sức mạnh đó còn hơn cả nhân đôi. Tình anh em “oan gia showbiz” Tuấn Hưng - Duy Mạnh cứ kẽo kẹt dai dẳng 10 năm nay. Không ai ngờ Yagi chính là một biến cố bất thường để dắt dây tới sự đột biến của mối quan hệ. Việc hai “ông bố trẻ” cứ tiếp tục lời qua tiếng lại trên mạng xem ra cũng không còn hợp thời. Đã đến lúc họ nên tập trung năng lượng còn lại cho nghệ thuật, bắt đầu bằng một cuộc bắt tay nhau bước lên sân khấu lớn. Anh em kết đoàn không chỉ là chỗ họ bày tỏ tình thân ái, xóa bỏ hiềm khích tích tụ bấy lâu mà còn là chỗ thi thố, thể hiện “tay nghề” chuyên môn. Mặc dù không tham gia gameshow nào nhưng hẳn Duy Mạnh cũng nhận ra nhảy là một xu hướng, anh đã tập vũ đạo nghiêm túc để thể hiện trên sân khấu, dù chưa tốt lắm. Thực ra trên gameshow, nghệ sĩ thường vừa nhảy vừa hát nhép hoặc có chỉnh sửa hậu kỳ. Do đó, thay vì chê Duy Mạnh hụt hơi, khán giả nên khen anh đã mạnh dạn vượt lên bản thân và tuổi tác. Điều thú vị ở Duy Mạnh là lên sân khấu ăn nói rất chừng mực khác hẳn con người trên mạng. Ngoài ra, đây cũng là một cơ hội để Duy Mạnh quán triệt quan điểm hãy chuyển tiền cứu trợ qua cơ quan chức năng. Còn trên trang cá nhân anh bày tỏ: “Nghệ sĩ đưa số tài khoản cá nhân kêu gọi mọi người chuyển tiền từ thiện là tham, lì, vừa trơ trẽn, cố đấm ăn xôi, mặt dày… Anh hướng dẫn đồng nghiệp: “Các bạn nên dùng sự nổi tiếng và ảnh hưởng của mình để kêu gọi (chuyển tiền) vào những tổ chức uy tín. Để họ tiếp nhận và làm từ thiện một cách chuyên nghiệp và đúng cách”. Duy Mạnh vẫn tỏ ra chủ quan và hoàn toàn thiếu niềm tin vào con người, cụ thể là giới nghệ sĩ. Rõ ràng anh không thể ngăn trường hợp ai đó chuyển tiền “nhờ” một mối tin cậy thay mặt mình đi cứu trợ trong tình thế khẩn cấp. “Mối” này hoàn toàn có thể là cơ quan chức năng, tập thể hoặc cá nhân. Mỗi người sẽ có sự tin tưởng và cách hành động riêng. Không thể đổ đồng tất cả nghệ sĩ kêu gọi từ thiện là “ngáo tham”, “ngáo tiền”. Đến quỹ từ thiện lớn nhất thế giới như của nhà Bill Gates cũng vẫn kêu gọi đóng góp từ bên ngoài. Duy Mạnh cũng chỉ ra một khả năng nghệ sĩ hoặc người nhận tiền muốn biển thủ. Đó là chuyển tiền vào tài khoản thứ ba với danh nghĩa từ thiện, nhưng thực chất là nhờ chủ tài khoản kia đưa lại tiền mặt cho mình. Tất nhiên, điều này hoàn toàn có thể xảy ra. Và tương lai ai định làm hoặc kêu gọi từ thiện về lâu dài chắc cũng nên lập thành tổ chức có đăng ký hoạt động đàng hoàng. AN SƠN Anh em kết đoàn và quan điểm làm từ thiện của Duy Mạnh SỔ TAY Duy Mạnh chỉ yên tâm nếu tiền từ thiện được gửi vào cơ quan nhà nước ẢNH: TRỌNG TÀI Một số cuốn sách trong tủ sách “Tiếng Việt giàu đẹp”
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==