Marti Anderson-Bryan tûâ cöng ty bêtë àönå g sanã Elwy Estates cho biïtë . “Baâ êyë àa ä àïnë Disneyland hún 20 lênì va â àaä sönë g trong ngöi nhaâ ào á ca ã àúiâ ”. “Phonâ g khacá h chñnh laâ hang àönå g cuaã Aladdin”, baâ noiá thïm. “Vaâ sau àoá cêuì thang laâ hònh anã h Mary Poppins cunâ g vúiá Peter Pan, vúiá nhûnä g bûcá tûúnâ g mauâ hönì g tûúi”. Baâ AndersonBryan cho biïtë hiïnå co á “rêtë nhiïuì sû å toâ mo â va â quan têm” àïnë ngöi nhaâ nayâ . THAN H LONG (theo news.sky.com) Chuã nhêåt 22/9/2024 6 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ nCHUÖÅT KHIÏËN MAÁY BAY PHAÃI HAÅ CAÁNH KHÊÍN CÊËP Mötå chiïcë mayá bay àa ä buöcå phaiã haå caná h khêní cêpë sau khi mötå con chuötå nhayã ra khoiã suêtë ùn danâ h cho hanâ h khacá h. Chuyïnë bay cuaã hanä g hanâ g khöng Scandinavian Airlines (SAS), tû â thu ã àö Oslo cuaã Na Uy àïnë Malaga ú ã phña Nam Têy Ban Nha, àaä àûúcå chuyïní hûúná g àïnë Copenhagen (Àan Macå h) sau sûå cö.ë Mötå hanâ h khacá h, Jarle Borrestad, àaä viïtë trïn Facebook: “Banå co á tin àûúcå khöng? Mötå ngûúiâ phu å nû ä ngöiì canå h töi àa ä mú ã àö ì ùn va â mötå con chuötå nhayã ra. Bêy giúâ chuná g töi phaiã quay laiå va â ha å caná h taiå Copenhagen àïí àöií chuyïnë bay”. “Àêy laâ àiïuì cûcå ky â hiïmë khi xayã ra. Chuná g töi àaä chuêní bõ quy trònh cho nhûnä g tònh huönë g nhû vêyå , bao gömì viïcå xem xetá laiå vúiá cacá nhaâ cung cêpë àï í àamã baoã àiïuì nayâ khöng xayã ra nûaä ”, phatá ngön viïn cuaã hanä g hanâ g khöng cho biïtë . Cacá hanä g hanâ g khöng cêmë cacá loaiâ gùmå nhêmë lïn mayá bay àï í traná h bõ gùmå dêy àiïnå . THUY ANH (theo independent.co.uk) PHAÁT HIÏÅN LOAÂI CAÁ MÚÁI Mötå loaiâ ca á múiá vúiá khuön mùtå “cauá kónh” àaä àûúcå cacá nha â khoa hocå tòm thêyë ú ã Biïní Ào ã A à Rêpå . Loaiâ nayâ - co á tïn khoa hocå la â sueviota aethon - àûúcå cacá nha â nghiïn cûuá goiå la â “ca á bönë g lunâ cauá kónh” khi hoå tòm thêyë loaiâ ca á nayâ sönë g giûaä cacá ranå san hö dûúiá biïní . Trong mötå nghiïn cûuá àûúcå cöng bö ë vaoâ tuênì trûúcá , cacá nha â nghiïn cûuá cho biïtë caiá tïn nayâ “amá chó ve ã ngoaiâ cau co á va â kha á khöng vui cuaã loaiâ caá nayâ , do miïnå g no á cûcå ky â hïcë h lïn”. Phênì “lunâ ” trong tïn cuaã no á amá chó kñch thûúcá dûúiá 2cm, vaâ no á thuöcå ho å ca á ca á bönë g gobiidae - bao gömì khoanã g 2.000 loaiâ ca á xûúng. Cacá nhaâ nghiïn cûuá cho biïtë , àêy coá ve ã la â mötå loaiâ tûúng àöië hiïmë , ào á co á thï í la â lyá do vò sao noá chó múiá àûúcå phatá hiïnå bêy giú.â THAN H LONG (theo news.sky.com) NGÖI NHA THEO CHUà ÀÏÌ DISNEY Mötå ngöi nhaâ theo chuã àï ì Disney, vúiá nhûnä g bûcá tranh tûúnâ g lúná vï ì cacá nhên vêtå hoatå hònh nöií tiïnë g, àa ä àûúcå rao baná taiå thõ trênë ven biïní Rhyl cuaã xû á Wales. Àêy laâ ngöi nhaâ thúiâ thú êuë cuaã chu ã sú ã hûuä hiïnå taiå , ngûúiâ àa ä sönë g ú ã ào á trong 57 nùm. “Chuã nha â la â mötå ngûúiâ hêm mö å Disney thûcå sû”å , ba â Con chuötå àa ä nhayã ra khoiã suêtë ùn cuaã mötå hanâ h khacá h Loaiâ ca á múiá sueviota aethon Phoáng sûå Nöiå thêtë ngöi nhaâ theo chuã àï ì Disney Àocå höiì ky á “Hún nûaã àúiâ hû” cuaã hocå gia ã - nha â cö í ngoanå Vûúng Hönì g Sïní àïnë nhauâ maâ vênî phên vên lùmæ vï ì caiá öng ky á giaã Nguyïnî Ky â Nam cu å Vûúng tûnâ g têmë tùcæ nï í tronå g (ngûúiâ àûúcå cu å Sïní tronå g nï í húi bõ hiïmë ?). “Töi khuyïn àöcå gia ã nïn tòm àocå quyïní “Höiì ky á 1925-1964” têpå II “1945- 1954” cuaã ky á gia ã laoä thanâ h Nam Àònh (Nguyïnî Ky â Nam), khöng baná , va â danâ h riïng, do nhûtå baoá “Dên Chu ã Múiá ” xuêtë banã nùm Giapá Thòn (1964). Töi nhòn nhênå quyïní “Höiì ky”á öng Nguyïnî Ky â Nam nayâ múiá thêtå laâ têpå sû ã liïuå quñ giaá viïtë àuná g phûúng phapá höiì ky á vö tû vaâ khacá h quan.” (“Hún nûaã àúiâ hû”, Trang 340 NXB Töní g húpå TPHCM nùm 1992. Cuå Vûúng chó voãn veån coá mêëy doâng vêåy thöi chûá soaát, xeát suöët 800 trang cuãa cuöën höìi kyá cuãa cuå khöng coá thïm doâng naâo vïì kyá giaã Nguyïîn Kyâ Nam êëy! Nha â baoá Nguyïnî Ky â Nam la â ai? May mùnæ trong chuyïnë Nam du múiá àêy, bêtë ngú â va â tònh cú,â töi àûúcå mötå manh möië dênî àïnë võ ky á gia ã coá tïn la â Nguyïnî Ky â Nam no.å Mötå võ ky á gia ã àaoå Cao Àaiâ ! Àêuì thï ë ky ã 20, vúiá mucå àñch truyïnì ba á giaoá ly á Cao Àaiâ , nùm 1928 - khi àaoå Cao Àaiâ vûaâ ra àúiâ hai nùm - cacá tiïnì böië Cao Àaiâ àa ä súmá quan têm xuêtë banã baoá chñ tiïnë g Phapá va â chû ä quöcë ngû ä àï í co á diïnî àanâ hiïuå qua ã cho töí chûcá tön giaoá cuaã mònh. Trong lõch sûã baoá chñ Viïtå Nam, chùcæ chùnæ khöng thï í thiïuë baoá chñ Cao Àaiâ , mötå manã g cuaã baoá chñ tön giaoá nûúcá nha.â Chûa khi naoâ caiá caiá cêu “baoá Nam vùn Bùcæ ” laiå sinh sùcæ àïnë thï ë khi tiïpë cênå vúiá sû å nghiïpå cuaã nha â baoá taiâ danh nùng àönå g nayâ . Ky á gia ã Nguyïnî Ky â Nam conâ co á butá hiïuå la â Nam Àònh Nguyïnî Thï ë Phûúng. Mötå chanâ g trai saná g laná g thöng minh, nùm 20 tuöií àa ä nhêpå tõch lanâ g baoá . Ma â viïtë baiâ rùtå tiïnë g Phapá cho tú â L’Opinion (Cöng Luênå ). 1928 Nguyïnî Ky â Nam la â giamá àöcë tuênì san L’Action indochinoise (Hanâ h àönå g Àöng Dûúng). L’Action indochinoise chñnh laâ tú â baoá àêuì tiïn cuaã àaoå Cao Àaiâ . 1932, öng lamâ chuã nhiïmå tuênì san Baoã An (Conservation de la Paix) uãng höå àaåo Cao Àaâi. 1935: Quaãn lyá túâ Saâi Goân Ngoå Baáo, Röìi lêìn lûúåt laâm biïn têåp túâ Tin Àiïín, Tin Múái cuãa Anna Lï Trung Cang; Dû Luêån, Viïåt Thanh. 1948 àïën 1954, Kyâ Nam laâm chuã nhiïåm nhêåt baáo Thêìn Chung. 1968-1972: Cunâ g Trênì Tênë Quöcë lamâ baoá Àuöcë Nha â Nam. Nùm 1977, àûúcå hai con gaiá àoná sang Phapá trõ bïnå h. Mêtë taiå Phapá cuöië nùm 1978. La â tñn àö ì Cao Àaiâ thû á thiïtå la â ngûúiâ viïtë vï ì tön giaoá mònh. Nhûng Nam Àònh Nguyïnî Ky â Nam la â nha â baoá taiâ nùng nùng àönå g xöng xaoá luön bamá riïtë thúiâ sû å vúiá chûcá phênå ky á gia ã theo àuná g nghôa cuaã tû â nayâ . “Dûúiá chï ë àö å Nam Ky â tû å trõ chuná g töi lamâ baoá nhû bùtæ cocá bo ã àôa. Hï î bõ àoná g cûaã tú â nayâ chuná g töi nhayã qua tú â khacá . Khi tú â khacá bõ thêu höiì giêyë phepá chuná g töi chayå mûúná mùng secá cuaã tú â kia. Chó trong 18 thaná g ma â töi lamâ chuã butá hún 10 túâ baoá . Nhûnä g Tiïn Àiïnå , Tin múiá , Dû luênå , Viïtå Thanh Saiâ thanâ h, Cöng chuná g… Baáo chïët nhû raå maâ viïåc xin pheáp ra baáo cuäng khöng khoá baáo moåc ra nhû nêëm. (Trñch höiì ky á trang 332). Töi gùpå hïn khi àûúcå banå viïtë phûúng Nam tùnå g cho banã photo cuönë Höiì ky á cuaã Nam Àònh Nguyïnî Ky â Nam ma â cu å Vûúng Hönì g Sïní tûnâ g têmë tùcæ . Vûaâ may khi trúã ra Bùcæ töi cunä g àûúcå tiïpë cênå vúiá ênë phêmí cuaã NXB Vùn hocå “Nam Àònh – Nhaâ vùn, nhaâ baoá kò àùcå ” (ky â àùcå = àùcå kiïtå , ky â la?å ) vúiá phênì chñnh (437/786 trang) laâ trñch hêuì hïtë cuönë “Höiì ky á 1925-1964” têpå II “1945 - 1954” cuaã Nguyïnî Ky â Nam (tûcá Nam Àònh). Cuönë “Höiì ky”á chûaá nhiïuì tû liïuå quñ gia á vï ì Cacá h manå g Thaná g Tamá 1945 va â cuöcå khaná g chiïnë chönë g Phapá taiå Nam bö å nhûng coá ve ã ñt àûúcå trñch dênî trong cacá cöng trònh lõch sûã àûúng àaiå . Nhiïuì ênë tûúnå g ngacå nhiïn bêtë ngúâ khi tiïpë cênå vúiá höiì ky.á Nhû sû å kiïnå maâ Àaiå tûúná g Vo ä Nguyïn Giapá nhùcæ túiá trong cuönë “Nhûnä g nùm thaná g khöng thï í naoâ quïn” viïcå quên ta phaá nö í kho àanå cuaã àõch ú ã Saiâ Gonâ ngayâ 8/4/1946. Àaiå tûúná g chó nhùcæ chó àiïmí àêuì viïcå (nhû hêuì hïtë baoá chñ tû liïuå höiì êyë vaâ sau nayâ ). Nhûng may mùnæ ky á gia ã Nam Àònh àa ä miïu ta ã rêtë chi tiïtë . Duyïn do dênî àïnë vu å nö í - chiïnë cöng êyë àûúcå Nam Àònh àïì cêpå . Àuáng ngaây kyâ heån - 20 thaáng 3 nùm 1946 - taåi miïëu Baâ Cöë, caách Biïn-hoâa mûúâi cêy söë, hai bïn heån gùåp nhau. Nguyïîn-Bònh [Khu trûúãng Khu 7, chó huy quên sûå cao nhêët cuãa chñnh phuã Viïåt Nam DCCH taåi Nam böå] cûã Phaåm-ngoåc-Thuêìn, Lï-àònhChi vaâ hai ngûúâi nûäa àïën gùåp phaáiàoaân Phaáp. Àaåi-taá [Ceádille, UÃy viïn Cöång hoâa Phaáp taåi Nam Àöng Dûúng] àûa àiïìu-kiïån: “Bïn Viïåt-Nam phaãi giaãi-giúái Dênquên; naåp khñ-giúái cho Phaáp. Phaáp seä cho nhûäng ngûúâi khaáng-chiïën vïì húåptaác vúái Phaáp”. Àiïìu-kiïån húåp-taác nhû thïë coá nghôa laâ àêìu haâng khöng àiïìu-kiïån ! Hay laâ… boá tay naåp mònh cho Phaáp. Phaái-àoaân Phaåm-ngoåc-Thuêìn khöng cêìn thaão-luêån gò nûäa, liïìn trúã vïì cùn-cûá. [ XUÊN BA ] Ky á gia ã Nam Àònh Nguyïnî Ky â Nam Kyá giaã Cao Àaâi & “phiïn baãn”
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==