KHÖNG VIÏTË BÙNÇ G TÛÚNà G TÛÚÅNG, HÛ CÊUË Baiâ hatá “Nhaná h lan rûnâ g” cuaã nhacå sô sinh nùm 1955, quï göcë Nam Àõnh co á hònh anã h in sêu trong têm trñ ngûúiâ nghe: “Vïì thùm thanâ h phö ë naoá nûcá muaâ xuên/Ba lö trïn lûng mang theo nhaná h lan rûnâ g”. Nha â thú Lï Minh Quöcë nhú á laiå : “Thï ë Hiïní tûnâ g kï í vúiá töi, öng gùpå hònh anã h êyë ú ã Chú å Bïnë Thanâ h, thanâ h phö ë Hö ì Chñ Minh. Ngûúiâ lñnh vï ì phepá muaâ xuên lamâ qua â cho ngûúiâ thên chó mötå nhaná h lan rûnâ g”. Mötå ca khucá khacá cuaã Thï ë Hiïní viïtë vï ì ngûúiâ lñnh gianâ h àûúcå sû å taná dûúng cuaã giúiá vùn nghïå va â khaná gia ã chñnh la â “Hatá vï ì anh”: “Mötå ba lö cêy suná g trïn vai/Ngûúiâ chiïnë sô quen vúiá gian lao/Ngayâ daiâ àïm thêu vênî co á nhûnä g ngûúiâ lñnh tre/ã Nùnå g tònh quï hûúng canh giûä trïn miïnì àêtë me…å ”. Theo nha â thú Lï Minh Quöcë , thi sô, nhaâ phï bònh êm nhacå Nguyïnî Thuy å Kha àaná h gia á cao ca khucá “Hatá vï ì anh”, nhêtë la â cêu: “Cho em thú nguã ngon vaâ vui bûúcá súmá höm àïnë trûúnâ g”. Nhaâ thú göcë Àa â Nùné g cunä g àönì g tònh vúiá àaná h gia á cuaã nha â thú, nhacå sô, nhaâ phï bònh Nguyïnî Thuy å Kha. Trong gia taiâ ca khucá cuaã Thï ë Hiïní , Lï Minh Quöcë thñch nhêtë baiâ “Hatá vï ì anh”. Vúiá Lï Minh Quöcë “Hatá vï ì anh” xûná g àaná g la â ca khucá hay nhêtë vï ì bö å àöiå biïn phonâ g. Thi sô cunä g ênë tûúnå g vúiá cêu hatá “Cho em thú nguã ngon va â vui bûúcá súmá höm àïnë trûúnâ g”, búiã “nghô cho cunâ g ngûúiâ lñnh biïn cûúng hay ngûúiâ lñnh núi haiã àaoã canh giûä àêtë me å cunä g chó vò giêcë ngu ã ngon va â niïmì vui àïnë trûúnâ g cuaã cacá em thú”. Nhûnä g àï ì taiâ kho,á dï î rúi vaoâ saoá rönî g, khö cûná g àûúcå Thï ë Hiïní biïnë thanâ h mïmì maiå , xucá camã . Búiã öng khöng viïtë bùnç g hû cêuë , tûúnã g tûúnå g. Dêuë chên Thïë Hiïní àa ä in trïn nhiïuì vunâ g àêtë cuaã Tö í quöcë . Öng khöng ngaiå kho,á ngaiå khö.í Thúiâ tre,ã öng àïnë vúiá thanh niïn xung phong. Sau nayâ , öng àïnë vúiá Trûúnâ g Sa, àïnë vúiá ngûúiâ lñnh tre ã miïnì biïn viïnî . Ú Ã àêu co á ngûúiâ lñnh, coá thanh niïn, úã ào á co á Thï ë Hiïní . So vúiá cacá nhacå sô khacá , Thï ë Hiïní coá lúiå thï,ë öng conâ la â mötå ca sô àem tiïnë g hatá dêng àúiâ . Lucá nayâ khi Thïë Hiïní àang chönë g choiå vúiá tronå g bïnå h, nhiïuì khaná gia ã cêuì chucá öng vûútå qua baoå bïnå h va â chia se,ã ho å nhú á maiä ca khucá cuaã öng cunâ g gionå g ca êmë apá cuaã öng. Nhacå sô, NSND Thïë Hiïní àa ä àem tiïnë g hatá cuaã mònh phucå vu å khaná gia ã trong va â ngoaiâ nûúcá , phucå vu å ngûúiâ lñnh úã biïn cûúng, haiã àaoã . Nhûnä g ca khucá ra àúiâ khöng phaiã tû â baoá caoá hay tûúnã g tûúnå g ma â bùnç g nhûnä g traiã nghiïmå thûcå tï ë khi öng ài lûu diïnî nïn dïî danâ g chamå vaoâ traiá tim ngûúiâ nghe. Nha â thú Lï Minh Quöcë noiá : Thïë Hiïní tûnâ g kï í vúiá töi, nùm 1983, khi anh àang cöng tacá ú ã Àoanâ ca muaá nhacå Böng Sen, vûaâ ài lûu diïnî 4 thaná g ú ã Liïn Xö, Àöng Àûcá va â Cu Ba trú ã vï ì Ha â Nöiå . Lucá ào á àönì g chñ Voä Vùn Kiïtå , àang àamã nhiïmå cûúng võ Chuã nhiïmå Uyà ban Kï ë hoacå h Nha â nûúcá . Öng co á múiâ mötå sö ë vùn nghïå sô trong ào á co á Thï ë Hiïní túiá ùn cúm taiå tû gia. Thï ë Hiïní hatá cho àönì g chñ Voä Vùn Kiïtå nghe. Trong buöií gùpå gú,ä nhaâ chñnh trõ coá têm co á têmì khuyïn anh em vùn nghïå sô nïn bútá caiá töi riïng tû àï í hûúná g túiá nhên dên, àêtë nûúcá . Vúiá Thï ë Hiïní , lúiâ khuyïn êyë trú ã thanâ h kim chó nam trong saná g tacá ”. Öng laâ chu ã nhên cuaã nhûnä g ca khucá danâ h cho thanh niïn, ngûúiâ lñnh coá sûcá sönë g lêu bïnì : “Hatá vï ì anh”, “Hanâ h khucá thanh niïn tònh nguyïnå ”, “Dêuë chêmë hoiã ”, “Hatá trïn nöng trûúnâ g xanh”, “Nhaná h lan rûnâ g”, “Nöiî nhú á tûâ àaoã xa”, “Lñnh àaoã Trûúnâ g Sa”… KHÖNG PHAIà HÚI CHUÊNÍ MÛÅC MA  LA  RÊTË CHUÊNÍ MÛÅC Nghe tin Thïë Hiïní chönë g choiå vúiá baoå bïnå h, banå be â anh àïuì thûúng vaâ lo lùnæ g. Nha â thú Lï Minh Quöcë traiã lonâ g: “Thï ë Hiïní la â ngûúiâ quanã g giao, sönë g rönå g raiä vúiá banå be,â sönë g tötë vúiá banå be,â khöng vuå lúiå ”. Lï Minh Quöcë quen biïtë vúiá Thï ë Hiïní bùtæ àêuì bùnç g thú va â nhacå : “Khi êyë Thanâ h Àoanâ thanâ h phö ë Hö ì Chñ Minh phatá àönå g phong traoâ viïtë vï ì tuöií múiá lúná . Thïë Hiïní cênì mötå baiâ thú vï ì lûaá tuöií nayâ . Khi öng gùpå nhacå sô Tû â Huy, nhacå sô Tûâ Huy àa ä giúiá thiïuå Thï ë Hiïní vï ì töi. Tònh cú â chuná g töi gùpå nhau ú ã Nha â vùn hoaá Thanh niïn Thanâ h phö,ë töi àûa cho Thï ë Hiïní têpå thú múiá in, öng àocå qua va â chonå ngay baiâ “Cö be á soi gûúng”. Sau ào,á ca khucá “Cö be á soi gûúng” àaä ra àúiâ ”. Tû â cuöcå giao thoa thú vaâ nhacå , tònh banå giûaä Thï ë Hiïní - Lï Minh Quöcë lúná dênì theo nùm thaná g. Lï Minh Quöcë lêyë vú å muönå . Àamá cûúiá cuaã öng rönå ranâ g lanâ g vùn nghï.å Nha â thú kï:í “Trong àamá cûúiá cuaã töi, Thïë Hiïní khöng coá thúiâ gian ngöiì xuönë g ghï,ë öng cêmì àanâ , hatá têtë ca ã nhûnä g baiâ hatá yïu cêuì cuaã khacá h co á mùtå . Thï ë Hiïní àûná g tû â àêuì àïnë cuöië buöií ú ã trïn sên khêuë , khöng mötå lúiâ phanâ nanâ . Sau àamá cûúiá , chuná g töi bùtæ tay nhau, henå gùpå mötå dõp khacá ”. Thï ë Hiïní khöng chó hatá ca khucá do mònh saná g tacá öng conâ trònh diïnî rêtë hay nhûnä g saná g tacá cuaã cacá tacá giaã khacá . Lï Minh Quöcë bêtå mñ: Nhacå sô, NSND Thïë Hiïní hatá ca khucá “Triïuå triïuå böng hönì g” rêtë hay. Öng hatá caã tiïnë g Nga vaâ tiïnë g Viïtå . Àam mï êm nhacå cuaã Thï ë Hiïní böcå lö å tû â be.á Höiì nho,ã öng àûúcå cha tùnå g cho mötå cêy àanâ . Tû â ngayâ co á moná qua â àùcå biïtå nayâ , cêuå be á Laiå Thï ë Hiïní quïn hïtë moiå troâ chúi yïu thñch cuaã tre ã nho,ã chó àùmæ àuöië bïn àanâ , mayâ mo â tû å hocå . Theo thi sô Lï Minh Quöcë , nhacå cu å Thï ë Hiïní chúi tötë nhêtë la â guitar: “Nhûng ngöiì giûaä banå be â thónh thoanã g öng conâ ngêuî hûná g chúi trönë g”. Nhacå sô, NSND Thïë Hiïní àûúcå àaoâ taoå vï ì êm nhacå ú ã trûúnâ g lúpá nhûng öng biïtë ún hai “ngûúiâ thêyì ” ma â öng coi nhû cha meå nuöi la â nhacå sô Höì Böng va â ca sô, NSÛT Thanh Trò, vúå nhacå sô Hö ì Böng. Möiî buöií chiïuì öng locá cocá àapå xe àïnë nha â nhacå sô Höì Böng, lùnæ g nghe Höì Böng truyïnì taiã kiïnë thûcá va â kinh nghiïmå trong nghï,ì laiå lùnæ g nghe nghïå sô Hö ì Böng dayå vïì thanh nhacå . Nö î lûcå hocå têpå , miïtå maiâ renâ luyïnå àa ä taoå nïn Thïë Hiïní nhacå sô, ca sô àûúcå cöng chuná g yïu thûúng. Taåo dûång tïn tuöíi khöng dïî nhûng giûä gòn hònh aãnh vaâ tïn tuöíi laåi caâng khoá hún. Nghïå sô Thïë Hiïín khöng chó àeåp trong nhûäng saáng taác hay àeåp khi àûáng trïn sên khêëu, úã ngoaâi àúâi öng luön giûä hònh aãnh cuãa mònh. Thi sô Lï Minh Quöëc kïí: “Bûúác ra khoãi nhaâ bao giúâ Thïë Hiïín cuäng ùn mùåc chón chu, saåch àeåp, kïí caã khi öng ài ra quaán nhêåu. Hònh aãnh cuãa Thïë Hiïín àeåp moåi luác moåi núi, trang phuåc àaâng hoaâng, noái nùng gòn giûä, ngay caã khi àaä uöëng rûúåu, uöëng bia. Möåt söë nghïå sô coá húi cöìn lêåp tûác ùn noái thiïëu chuêín mûåc. Coân Thïë Hiïín vêîn laâm chuã caãm xuác, chûa bao giúâ thêëy öng àuâa cúåt quaá àaáng, luön kiïím soaát töët lúâi ùn tiïëng noái”. Coá möåt àiïìu khöng thay àöíi, Thïë Hiïín sùén saâng haát giûäa àúâi thûúâng, trong cuöåc nhêåu vúái baån beâ, trong liïn hoan, trong àaám cûúái… Thúiâ gian coá lamâ têm hönì Thï ë Hiïní gia â ài? Töi hoiã banå öng. Thi sô Lï Minh Quöcë phanã biïnå : Ào á la â mötå cêu hoiã thûaâ . Thï ë Hiïní maiä maiä tre ã trung. Öng àa ä àaoâ taoå rêtë nhiïuì thï ë hï å hocå tro â vaâ àönì g hanâ h cunâ g thï ë hï å tre.ã Baiâ hatá “Tocá em àuöi ga”â saná g tacá nùm 1995 cuaã öng tûnâ g taoå nïn traoâ lûu tocá àuöi ga â trong nûä sinh Viïtå . Gênì 30 nùm tröi qua, khaná gia ã vênî yïu giai àiïuå tre ã trung, rönå ranâ g cuaã ca khucá : “Nayâ cö be á co á maiá tocá àuöi ga/â Àapå xe trïn phö,ë phö ë àöng ngûúiâ qua/ Chúâ anh vúiá nïuë co á lú ä ai cûúiâ / Thò anh seä noiá tònh cúâ saná h àöi…”. n NHACÅ SÔ, NSND THÏË HIÏNÍ : Ngûúiâ àönì g hanâ h cunâ g tuöií treã Nhacå sô, NSND Thïë Hiïní (traiá ), nha â thú Trûúng Nam Hûúng (giûaä ) va â nha â thú Lï Minh Quöcë (phaiã ) khi banâ vï ì kõch banã cho chûúng trònh “Muön thuúã tònh ca - Nhacå sô Thï ë Hiïní va â cacá nha â thú àûúng àaiå ” Àiïuì ky â diïuå se ä túiá Àûúcå phong tùnå g danh hiïuå NSND la â niïmì vui cuaã ca sô, nhacå sô Thï ë Hiïní . Trûúcá khi nhêpå viïnå , öng àaä lïn kï ë hoacå h tö í chûcá mötå àïm thú - nhacå : Thï ë Hiïní cunâ g cacá nha â thú, úã Nha â hatá Lúná thanâ h phö ë Hö ì Chñ Minh. Nhaâ thú Lï Minh Quöcë tiïtë lö,å chûúng trònh dûå àõnh thûcå hiïnå cuöië nùm nay, quy tu å cacá nha â thú ma â tacá phêmí àa ä àûúcå öng phöí nhacå . Nhiïuì ngûúiâ aiá mö å NSND Thïë Hiïní cunä g muönë tö í chûcá cho öng mötå chûúng trònh vùn nghïå àï í chucá mûnâ g sû å kiïnå öng àûúcå phong tùnå g danh hiïuå NSND. Trong nhûnä g ngayâ khoá khùn nayâ , ngûúiâ yïu mïnë cha àe ã “Tocá em àuöi ga”â thêmì cêuì mong àiïuì ky â diïuå se ä túiá àï í öng conâ tiïpë tucå nhûnä g kïë hoacå h dang dú.ã Vùn hoáa - Vùn nghïå Chuã nhêåt 22/9/2024 10 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Thï ë Hiïní la â tacá gia ã cuaã rêtë nhiïuì baiâ hatá àûúcå yïu thñch: “Tocá em àuöi ga”â , “Àúiå chú â trong cún mûa”, “Nhaná h lan rûnâ g”, “Hatá vï ì anh”, “Dêuë chêmë hoiã ”… Ngûúiâ banå cuaã öng, nhaâ thú Lï Minh Quöcë , tacá giaã baiâ thú “Cö beá soi gûúng” ma â Thï ë Hiïní àa ä phö í nhacå , cho rùnç g: “Thï ë Hiïní la â mötå ngûúiâ àönì g hanâ h cunâ g tuöií tre.ã Núi naoâ thanh niïn cênì anh àïuì co á mùtå . Öng cunä g la â nhacå sô cuaã ngûúiâ lñnh”. Nhaâ thú Lï Minh Quöcë tiïtë lö:å Nhacå sô, NSND Thïë Hiïní àang àöí bïnå h nùnå g, hiïnå nùmç àiïuì trõ ú ã bïnå h viïnå , xïpë laiå bao dû å àõnh conâ dang dú…ã [ NÖNG HÖNÌ G DIÏUÅ ] Thï ë Hiïní la â nhacå sô cuaã tuöií tre,ã cuaã ngûúiâ lñnh Nha â thú Lï Minh Quöcë (traiá ) va â nhacå sô Thï ë Hiïní (phaiã ), taiå chûúng trònh ra mùtæ têpå ca khucá Nhaná h lan rûnâ g - Hatá vï ì anh cuaã nhacå sô Thï ë Hiïní . Taiå àêy, Lï Minh Quöcë giû ä vai tro â MC
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==