lông bớt ẩm ướt, nhưng con Vát thì có vẻ gan lì, nó cứ đăm đăm ánh mắt về hướng có hàng trăm chiến sĩ thuộc Trung đoàn 98 và các đơn vị của Sư đoàn 316 Quân khu 2 đang đi dưới cơn mưa. TIẾNG “ẦM” CỦA NÚI Năm 2023, khi sang Thổ Nhĩ Kỳ để tham gia tìm kiếm các nạn nhân mất tích, con chó Tốp Ka và E Pi mới vào tìm kiếm được 3 ngày thì cả 2 bị thương vì mảnh kính sắc đâm vào chân. Vậy là quân số 6 chú chó chỉ còn lại 4, vì hai chú chó này phải nằm nhà để chăm sóc y tế 2 ngày trước khi được đưa trở lại hiện trường tìm kiếm. Con Vát cũng vượt qua được tai nạn đó và nó chui rúc khắp các sàn bê tông, nơi mà nó có thể bị đè bẹp dí như một tờ giấy vào bất cứ lúc nào. Nghe những người lính đi về kể lại, ở Thổ Nhĩ Kỳ, thứ âm thanh đáng sợ nhất là tiếng nổ từ lòng đất, sau đó mặt đất chao lắc mạnh. Còn ở thôn Làng Nủ, người chủ của Vát và toàn bộ những người lính tham gia cứu hộ đều được quán triệt gói gọn trong một vấn đề: “khi nghe tiếng nổ to là núi sập, phải lập tức chạy nhanh lên sườn núi”. “Tiếng nổ của núi”, đó là cụm từ được lặp đi lặp lại suốt những ngày tìm kiếm (hiện con số là 52 người chết, 14 người mất tích), vì vậy toàn bộ những người lính có mặt ở hiện trường đều mặc áo phao. Cách điểm tìm kiếm không xa có một con dốc núi giống như đi vào hang quỷ, đó là dốc trượt từ đỉnh ngọn núi Con Voi, luồn sâu trong đám mây trắng bồng bềnh, độ cao 1.700 mét so với mực nước. Mảng núi từ đây ập xuống ngôi làng, vì vậy những chiếc xe tải bị cuốn trôi ra giữa suối bị vặn xoắn, nên người rất khó sống sót. Điều đó chứng tỏ sức mạnh khủng khiếp của cơn lũ quét vào sáng sớm ngày 10/9 cũng không thua gì cơn địa chấn ở Thổ Nhĩ Kỳ. DƯỚI TÁN RỪNG CỌ Ngày 12/9/2024, sau ngày đầu tiên tổ chức tìm kiếm trong dòng suối bùn lầy ngập ngụa ở thôn Làng Nủ, Vát và các bạn của nó là con Nam Gia, Ô Lát, Da Vo, Chi Nops, Za Ta đã thấm mệt và kết quả đã tìm được 5 thi thể dưới đống bùn lầy. Cái lạnh của núi rừng Tây Bắc trong những ngày mưa đã khiến da của anh em trong đội quân khuyển tím tái, cho dù mặc áo mưa, nhưng mưa quá lớn và lội bùn suốt ngày nên ai cũng ướt sũng. Nhưng con Vát thì vẫn tỏ ra chịu được cái lạnh và vẫn xông xáo lội bùn không một chút nao núng. Trong số bạn của nó có vài con mới ra trường và lần đầu tiên tham gia ra hiện trường tìm kiếm như con Nam Gia, con Chi Nops, con Za Ra. Con Za Ra dù là “tân binh” nhưng cũng tỏ vẻ không thua kém và được ghi điểm là “quân khuyển phát hiện được tử thi đầu tiên”. Thiếu tá Nguyễn Văn Hưởng, người trực tiếp chỉ huy của Vát nhìn nó và nhận ra, con Vát ánh mắt vẫn sáng, mũi phập phồng thở đều đặn, chứng tỏ nó chịu được cái lạnh, vì đã trải qua cái rét âm 8 độ C ở Thổ Nhĩ Kỳ hơn 1 năm về trước. Lần đó, những chuyên cơ tấp nập về sân bay của Thổ Nhĩ Kỳ để tổ chức cứu trợ nên đoàn Việt Nam bị thất lạc một số hành lý, người chủ của Vát phải đắp tấm bạt để ngủ ngoài trời một đêm trong tuyết lạnh. Trải qua những thời điểm khắc nghiệt như vậy, con Vát và người chủ của nó lại càng trở nên dày dạn khi đi vào vùng thiên tai. Việc tìm kiếm đang khẩn trương thì có tin áp thấp nhiệt đới sẽ chuyển thành bão số 4 đang rình rập dọc biển miền Trung. Tin bão càng khiến việc tìm kiếm phải đẩy nhanh tiến độ. Mỗi buổi sáng, Thiếu tá Nguyễn Văn Hưởng nói nhỏ với Vát: “Này Vát, cố gắng làm việc nhé…tiến”. Con Vát có vẻ hiểu ra, vì mắt nó sáng lên, nó bước mau vào dòng suối, nơi sình lầy đang dần khô cạn. L.V.C Con Vát và bạn của nó cùng những người lính đang tìm kiếm người mất tích ở Làng Nủ ẢNH: VĂN CHƯƠNG 9 n Thứ Sáu n Ngày 20/9/2024 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ phẩm được đón nhận nhiệt tình. Ông gọi điện chia sẻ: “Tôi sẽ đi làm khung cho tranh để tặng nhà sưu tập một cách trang trọng”. Đấu giá tranh chỉ bán tranh, không bán khung nhưng Phạm Luận muốn “đứa con tinh thần” của mình hoàn hảo nhất khi ra khỏi xưởng vẽ của ông. Đó là một cách ông trân trọng chính nghề nghiệp của mình và trân trọng người đã yêu mến tác phẩm. Cuộc đấu giá tranh trực tuyến vì mục đích thiện nguyện chỉ định dừng ở 18 tác giả và 21 tác phẩm nhưng sau cùng con số đã tăng lên 22 tác giả và 24 tác phẩm. Làm sao có thể từ chối những họa sĩ muốn chung tay khắc phục hậu quả siêu bão Yagi? Họa sĩ Từ Ninh, con trai của cố nhà văn Kim Lân, từng tặng tranh trong cuộc đấu giá tranh trực tuyến vì trẻ em trong đại dịch COVID - 19 do báo Tiền Phong tổ chức năm 2021. Bức tranh nhỏ của anh đấu giá thành công. Lần này, được giao nhiệm vụ kết nối các họa sĩ, tôi cũng muốn mời Từ Ninh tham gia. Nhưng đúng lúc ấy lại nghe tin chiếc thuyền trên sông được con gái anh mở quán cà phê bị siêu bão chạy qua Hà Nội đánh tả tơi. Tôi không muốn phiền anh khi anh còn đang bận khắc phục hậu quả siêu bão. Nhưng trước thềm đấu giá hai ngày, Từ Ninh gọi điện cho tôi và trách: “Sao cô không nói để tôi tham gia? Tiền tôi không có nhưng tôi có tranh”. Lập tức Từ Ninh chuyển hình ảnh của mấy tác phẩm hội họa cho tôi lựa chọn. Họa sĩ Nguyễn Thắng cũng gọi điện cho phóng viên, muốn được đóng góp vào chương trình thiện nguyện. Nhà anh cũng chịu tác động mạnh của siêu bão, điện mất, nước mất, mất liên lạc... Sau vài ngày sửa nhà vào một buổi tối, Nguyễn Thắng gửi tác phẩm cho tôi. Vốn theo dòng trừu tượng khá kén khách, để đạt hiệu quả cao trong cuộc đấu giá trực tuyến, Nguyễn Thắng đã gửi một bức tĩnh vật dễ cảm với giá mềm mại: 12 triệu đồng. Hầu hết giá của các tác phẩm tham gia đấu giá trực tuyến vì mục đích thiện nguyện trên báo Tiền Phong đều thấp hơn giá trên thị trường. Từ những tên tuổi “lão làng” như Phạm Văn Hạng, Đoàn Văn Nguyên… các tác giả đình đám như Phạm Luận, Phạm An Hải… đều chủ động hạ giá tác phẩm, để cuộc đấu giá diễn ra thuận lợi, cũng là một hình thức chia sẻ với khó khăn về tài chính của nhà sưu tập trong tình hình kinh tế hiện nay. SÔI NỔI, TƯNG BỪNG VÀ TIẾC NUỐI Bảo tàng Quang San có ngàn bức tranh, cả những tác phẩm triệu đô đến những tác phẩm của các cây cọ trẻ nhưng vẫn tham gia đấu giá. Hội Long Vân 3 của Phan Minh Bạch được Bảo tàng Quang San đặt lệnh mua ngay. Bảo tàng mỹ thuật tư nhân nổi tiếng ở thành phố Hồ Chí Minh còn tham gia đấu giá tác phẩm Góc bình yên của họa sĩ Đỗ Thuý Hằng, tác phẩm Mẹ và con của nữ họa sĩ Kim Thái, tác phẩm Sen của họa sĩ Đỗ Đức. Chính sự tham gia của Bảo tàng Quang San khiến cuộc đấu giá trở nên hấp dẫn. Nhà sưu tập Đức Vinh (thành phố Hồ Chí Minh) đã đặt lệnh mua ngay tác phẩm Góc bình yên của họa sĩ Đỗ Thuý Hằng, chiến thắng Bảo tàng Quang San. Ngược lại, nhà sưu tập Tạ Tuyên (Hà Nội) than: “Vừa họp xong vào xem đấu giá đã thấy mình bị Bảo tàng Quang San đánh bay, tuột mất bức Hội Long Vân 3 tiếc quá!”. Nhà sưu tập Phùng Thị Thu Thủy ở thành phố Hồ Chí Minh liên tiếp ủng hộ những cuộc đấu giá tranh trực tuyến vì mục đích thiện nguyện do báo Tiền Phong tổ chức. Bà chủ Gallery Peony & Iris đánh giá: Hoạt động đấu giá tranh trực tuyến chung tay đẩy lùi hậu quả siêu bão Yagi do báo Tiền Phong tổ chức rất kịp thời và ý nghĩa. Bà là một trong những nhà sưu tập đầu tiên mở hàng cho cuộc đấu giá tranh lần này. Kết thúc cuộc đấu giá nữ doanh nhân yêu hội họa Việt Nam sở hữu hai tác phẩm: Trên sông của nhà văn, họa sĩ Đặng Lưu San và Hoa của nhà báo, nhà văn, họa sĩ, nghệ sĩ thị giác Lê Anh Hoài. Nhà sưu tập Nguyễn Thị Vân Hồng đã vượt qua nhiều nhà sưu tập khác để sở hữu bức Sau cơn mưa chiều của họa sĩ Phạm Luận. Chị Vân Hồng từng mua nhiều tác phẩm của họa sĩ Phạm Luận, có những tác phẩm hơn chục ngàn USD. Nhưng nhìn thấy Sau cơn mưa chiều chị mê ngay. Nhà sưu tập cũng muốn ủng hộ báo Tiền Phong trong một hoạt động nhân văn nên chị quyết tâm đặt lệnh khi cuộc đấu giá mở ra ở phút đầu tiên. Nếu ví đấu giá tranh trực tuyến như trận đấu bóng đá thì bất ngờ xảy ra cũng là điều bình thường. Bất ngờ và tiếc nuối lại tạo nên hấp dẫn. Trong 9 tác phẩm chưa tìm được chủ qua 24 giờ đấu giá có thể gặp những tên tuổi của dòng trừu tượng như Trần Hải Minh hay Trần Lưu Mỹ. Còn có tác phẩm của Tào Linh, Hồng Quân, Giáng Vân, đều là những cái tên quen thuộc của làng văn nghệ. Người tặng bức tranh to nhất, giá bán cao nhất trong cuộc đấu giá, 110 triệu đồng, cũng không được suôn sẻ. Họa sĩ 8X Trần Lâm Bình chúc mừng thành công của cuộc đấu giá và ngậm ngùi: “Muốn đóng góp cho đồng bào vùng lũ mà lỡ mất cơ hội”. Lỡ mất cơ hội lần này song vẫn còn những cơ hội khác, bởi hoạt động thiện nguyện vì bà con vùng lũ vẫn đang tiếp tục. Chỉ mong các họa sĩ giữ mãi tấm lòng. NÔNG HỒNG DIỆU ộ quốc tế Chiều vàng của họa sĩ Đào Hải Phong Tự cảm của họa sĩ Phạm Văn Hạng Góc bình yên của họa sĩ Đỗ Thuý Hằng Mục đồng của họa sĩ Từ Ninh Từng trải qua những cơn địa chấn kinh khủng, nên con Vát tỏ ra khá dạn dĩ trước âm thanh réo sôi của nước chảy dưới suối ở thôn Làng Nủ. Nghe người chủ của nó kể lại về khoảnh khắc dữ dội nhất từng trải qua cùng với con Vát. Đó là vào lúc 18 giờ 15 phút chiều ngày 19/2/2023 tại Thổ Nhĩ Kỳ, cả đội đang ăn cơm thì gặp một trận động đất mới với cường độ 6,2 độ khiến nhiều người ngã dúi...
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==