8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Ba n Ngày 10/9/2024 HỒI SINH Những ngày giữa tháng 7 về xã Diễn Kim, giữa biêng biếc màu xanh soi bãi, lúc nào cũng thấp thoáng bóng người chăm dâu, hái lá. Với 10 sào đất trồng dâu, gia đình ông Nguyễn Văn Hạnh ở xóm Xuân Châu là một trong những hộ có diện tích trồng dâu lớn của xã Diễn Kim. Vừa phụ giúp vợ làm kén, ông Hạnh chia sẻ: “Nuôi tằm khâu nào cũng nhÑc công, nhưng nhÑc nhất là lúc chăn nó. Để tằm nhả tơ, đóng kén đều, thường đảm bảo cß cách 3 giờ phải cho tằm ăn một lần, sau khi tằm đã hết các thời kỳ ngủ. Vụ tằm bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 11 âm lịch. Vòng đời của con tằm ngắn, chỉ khoảng 20 - 21 ngày nên mỗi năm thường nuôi được 8 -10 lßa. Rũ sạch bụi bám trên lá dâu, ông Hạnh cho biết, gia đình gắn bó với nghề tằm tơ từ những năm 80 của thế kỷ trước. Thời điểm kén tằm xuống giá, ông vẫn cố gắng giữ lại một khoảng đất vườn trồng dâu để duy trì nghề, mong có ngày được khôi phục lại. Mừng là những năm gần đây, giá kén bắt đầu tăng, thị trường thu mua ổn định nên diện tích dâu của gia đình ông Hạnh cũng tăng dần. Đang là tuổi tằm ăn rỗi nên cả nhà ông Hạnh đều bận rộn đúng kiểu “nuôi tằm ăn cơm đßng”. Trong nhà ông Hạnh ngổn ngang nong nia. Ông Hạnh kéo từng nong ra và tung vào từng nắm lá dâu. Những con tằm xanh to bằng đầu đũa nghe hơi dâu ngóc đầu lên và rào rào. Phút chốc những lá dâu chỉ còn trơ lại gân. Chỉ riêng việc hái lá, cho tằm ăn và vệ sinh nong đã cần tới 3 người. “Việc nuôi tằm được gia đình tôi duy trì từ đời ông cố đến giờ. Cß mỗi lßa tằm n CẢNH HUỆ PHÓNG SỰ CÒN MANG TÍNH TỰ PHÁT Một số đại biểu cho rằng, du lịch cộng đồng (Community Based Tourism- CBT) đang phát triển mạnh tại Việt Nam cũng như tại nhiều quốc gia thuộc Đông Nam Á. Tuy nhiên, sự phát triển ồ ạt của loại hình du lịch này thiếu sự quản lý và định hướng của các cơ quan chủ quản, dẫn tới những hệ luỵ nhiều mô hình du lịch cộng đồng nặng tính tự phát, rập khuôn mà không có sự sáng tạo. Ông Dương Bình Minh, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty CBT Travel chia sẻ, CBT bắt nguồn từ nhu cầu của những du khách thích sống gần gũi với người dân nông thôn. Tuy nhiên, từ nhu cầu đó, người dân ở nhiều địa phương cß thế mà làm, nhà này hÑc theo nhà kia, địa phương này hÑc theo địa phương khác... mà không theo một sự hướng dẫn nào. “Mô hình homestay của bà con đang xây dựng hiện nay chưa được tổ chßc tính toán cân nhắc bài bản và chưa đi vào thực chất. Các hình thßc hoạt động của loại hình du lịch này mới chỉ mang ý nghĩa tham quan, hưởng thụ môi trường, ít đạt được mục đích nâng cao nhận thßc, giáo dục môi trường và cảm nhận nét đặc sắc, cái hay, cái đẹp trong văn hóa của cộng đồng bản địa”, ông Dương Bình Minh cho biết. Còn theo T.S Dương Đßc Minh, Phó Giám đốc Viện Nghiên cßu Du lịch và Phát triển Kinh tế (ITEDR), để đẩy mạnh CBT, cần hiểu đặc điểm của loại hình du lịch này. Bên cạnh sinh kế du lịch cộng sinh với sinh kế chính để duy trì kinh tế hộ gia đình, sßc chßa của các điểm đến hộ gia đình thường khiêm tốn, dịch vụ du lịch và hạ tầng có tính chất tối giản và mộc mạc thì điểm nhấn của loại hình này chính là trải nghiệm văn hoá độc đáo cho du khách. Tuy nhiên, do tự phát nên nhiều mô hình CBT hiện nay đã phát triển theo nhiều hướng, vai trò của các giá trị văn hoá truyền thống tại cộng đồng bị giảm đi. Thông qua những nghiên cßu về CBT tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long, T.S Đßc Minh nhìn nhận nhu cầu du lịch thế giới đang thay đổi: hướng tới những giá trị mới được thiết lập dựa trên những giá trị văn hóa truyền thống (tính độc đáo, nguyên bản), giá trị tự nhiên (tính nguyên sơ, nguyên vẹn), giá trị sáng tạo và công nghệ cao (tính hiện đại, tính tiện nghi). T.S Đßc Minh cho rằng: “Du lịch cộng đồng là cách thßc hữu hiệu để phát triển du lịch bền vững và thực hành du lịch có trách nhiệm”. PHÁT TRIỂN THEO HƯỚNG BỀN VỮNG Theo bà Chiaki Oya, Phó trưởng đại diện thuộc Văn phòng hỗ trợ khu vực châu Á Thái Bình Dương của Tổ chßc Du lịch Liên Hợp Quốc, vai trò quan trÑng của du lịch là dựa vào cộng đồng trong việc bảo tồn văn hóa và cải thiện sinh kế của người dân địa phương. Sự hợp tác giữa các bên liên quan là yếu tố then chốt để đảm bảo sự phát triển bền vững của du lịch khi giữ được bản sắc văn hoá khu vực cũng như khai thác thế mạnh đó. Hiện nay, CBT đang được coi là loại hình du lịch mang lại nhiều lợi ích phát triển kinh tế bền vững nhất cho cư dân bản địa, giúp người dân bảo vệ tài nguyên, môi trường sinh thái, góp phần bảo tồn và phát huy nét văn hoá độc đáo của địa phương. Bà Chiaki Oya đánh giá: “Việt Nam có nhiều tiềm năng cảnh quan thiên nhiên, giá trị lịch sử, văn hóa bản địa của các dân tộc, tập tục và lối sống, văn hóa ẩm thực phong phú là cơ sở để phát triển mạnh loại hình CBT. Nhưng để mở rộng, phát triển mô hình CBT có hiệu quả hơn thì trong thời gian tới các cấp quản lý cần có những giải pháp, định hướng cụ thể”. Đồng tình với ý kiến trên, theo ông Dương Bình Minh, trong thời gian qua CBT Travel đã tổ chßc nhiều buổi hội thảo, tập huấn, hội nghị, góp phần thay đổi cách suy nghĩ của lãnh đạo nhiều địa phương về cách phát triển du lịch phục vụ mục tiêu giảm nghèo, Hội thảo “Trao quyền cho cộng đồng địa phương thông qua du lịch bền vững” trong khuôn khổ Hội chợ Du lịch Quốc tế TPHCM năm 2024 (ITE HCMC 2024) vừa diễn ra gây được sự chú ý bởi tính thực tiễn cũng như đề xuất hướng đi cụ thể. Du khách đi xe cổ ngắm vẻ đẹp tại trung tâm TPHCM ẢNH: PHẠM NGUYỄN Bài 4: Nghề “ăn cơm đứng” Trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ là nghề truyền thống lâu đời của xã Diễn Kim, Diễn Châu (Nghệ An). Từng có một thời, nghề bị mai một nhưng nhờ sự nỗ lực của chính quyền và người dân, nghề trồng dâu nuôi tằm được khôi phục, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Nghề nuôi tằm lấy tơ đang dần được khôi phục tại xã Diễn Kim, huyện Diễn Châu, Nghệ An HỒN QUÊ TỪ NHỮNG LÀNG NGHỀ: Thúc đẩy Du lịch cộng đồng Hội thảo “Trao quyền cho cộng đồng địa phương thông qua du lịch bền vững” do Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, Văn phòng hỗ trợ khu vực châu Á- Thái Bình Dương của Tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc UN Tourism và Trung tâm Trao đổi Du lịch châu Á (APTEC) phối hợp thực hiện đã thu hút sự quan tâm của gần 200 chuyên gia, nhà nghiên cứu và đại diện các tổ chức quốc tế, cùng các cơ quan quản lý trong lĩnh vực du lịch tới tham dự.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==