BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Nhòn ra thïë giúái Chuã nhêåt 8/9/2024 13 Vaâo nùm 2023, manå g xaä höiå X bùtæ àêuì chia seã doanh thu quanã g caoá vúiá nhûnä g ngûúiâ dunâ g tra ã tiïnì va â ào á dûúnâ g nhû la â bûúcá ngoùtå theo chiïuì hûúná g töiì tï å hún. Moiå ngûúiâ giú â àïuì co á cú höiå àûúcå tra ã tiïnì àï í taoå tûúng tacá va â khöng mêtë nhiïuì thúiâ gian àïí nhiïuì ngûúiâ nhênå ra rùnç g bñ quyïtë dênî àïnë thanâ h cöng chñnh laâ nöiå dung mang tñnh kñch àönå g. “Chuná g ta thêyë rùnç g nöiå dung gêy tranh caiä se ä thucá àêyí sû å tûúng tacá ” öng Ed Saperia, hiïuå trûúnã g cuaã Hocå viïnå Cöng nghïå Chñnh trõ London, cho biïtë . Viïcå taoå ra nöiå dung cûcå àoanå àa ä trú ã thanâ h kï ë sinh nhai khaã thi. Theo cö Rose Wang, giamá àöcë àiïuì hanâ h cuaã ûná g dunå g Bluesky, nhûnä g donâ g tweet tênë cöng ngûúiâ da mauâ hoùcå ngûúiâ chuyïní giúiá se ä àûúcå àûa lïn àêuì banã g tin, àûúcå àiïuì khiïní búiã “mötå thuêtå toaná àûúcå thiïtë kï ë àï í khiïnë banå lûútá khöng ngûnâ g”. Theo öng Joe Mulhall, giamá àöcë nghiïn cûuá taiå Hope Not Hate, töí chûcá Anh chönë g laiå chu ã nghôa phên biïtå chunã g töcå va â chu ã nghôa phatá xñt, hêuå qua ã cuaã nhûnä g thay àöií nayâ la â “nïnì tanã g nayâ hiïnå tranâ ngêpå nhûnä g ca á nhên trûúcá àêy àa ä bõ gú ä bo,ã tû â cacá taiâ khoanã nho ã cho àïnë nhûnä g nhên vêtå tai tiïnë g nhû Andrew Tate”. Chuná g ta àa ä thêyë nhûnä g tacá àönå g thûcå tï ë khi thöng tin sai lïcå h vï ì danh tñnh, chunã g töcå ... cuaã ke ã giïtë ba be á gaiá ú ã Anh àa ä kñch àönå g tònh tranå g phên biïtå chunã g töcå manå h me ä trïn khùpæ àêtë nûúcá vaoâ thaná g trûúcá , àiïuì chûa tûnâ g thêyë kï í tû â thêpå niïn 70. Öng Mulhall tin rùnç g: “X khöng chó taoå ra bêuì khöng khñ kñch thñch baoå loanå , ma â conâ la â núi tö í chûcá va â phên phöië nöiå dung dênî àïnë baoå loanå ”. Trong khi ào,á cacá chñnh phuã chûa co á biïnå phapá khùcæ phucå hiïuå qua.ã Vaoâ thaná g Tû, toaâ aná töië cao Brazil àaä tòm cacá h àònh chó ñt hún 100 taiâ khoanã X vò phatá ngön thuâ àõch va â tin tûcá gia ã maoå . X àa ä tû â chöië baoâ chûaä taiå toaâ . Vaoâ thû á Hai (2/9), toaâ aná àa ä quyïtë àõnh apá dunå g lïnå h cêmë toanâ bö å nïnì tanã g, búiã vò no á “tû å coi mònh àûná g trïn luêtå phapá ”. Vêyå chuná g ta co á nïn tiïpë tucå sûã dunå g mötå ûná g dunå g àûa sûå thu â hênå ra khoiã manâ hònh vaâ vaoâ cuöcå sönë g thûcå khöng? Vaâ liïuå no á co á töiì tï å mötå cacá h cö ë tònh va â chuná g ta àang theo doiä Musk phatá triïní mötå kï ë hoacå h ngêmì ? “Àêy khöng phaiã la â lênì àêuì tiïn chuná g ta co á nöiå dung cûcå àoan trûcå tuyïnë ”, öng Saperia noiá . “Co á rêtë nhiïuì nïnì tanã g xêuë , rêtë nhiïuì àiïuì töiì tï å xayã ra möiî ngayâ ”. Öng chó ra rùnç g vênë àïì cuaã X khöng nùmç ú ã cacá quy àõnh cuaã no,á ma â la â cacá h no á thûcå thi nhûnä g quy àõnh nayâ . “Gênì àêy, nïuë banå co á xem xetá hï å thönë g toaâ aná cuaã Anh, coá nhûnä g vu å aná tû â nùm nùm trûúcá giú â múiá àûúcå xetá xû”ã . “Twitter àaä pha á vú ä khuön mêuî . No á ro ä ranâ g la â mötå nïnì tanã g vúiá cacá chñnh sacá h kiïmí duyïtå cuaã riïng no.á Banã thên Elon Musk cunä g thêmë nhuênì chñnh trõ cûcå hûuä . Vò vêyå , no á hoatå àönå g giönë g nhû mötå nïnì tanã g do phe cûcå hûuä taoå ra. Àiïuì nayâ khiïnë no á nöií bêtå hún so vúiá cacá nïnì tanã g khacá . Va â no á cûcå ky â àöcå haiå mötå phênì vò cacá àiïuì khoanã dõch vuå àûúcå liïtå kï, nhûng chuná g khöng àûúcå thûcå hiïnå ”, öng Mulhall noiá . Cam kïtë cuaã Musk vïì quyïnì tû å do ngön luênå thiïuë thuyïtë phucå àïnë àaná g kinh ngacå : öng àaä tû â chöië cacá yïu cêuì cuaã Brazil, nhûng laiå sùné sanâ g àònh chó hanâ g trùm taiâ khoanã co á liïn quan àïnë cacá cuöcå biïuí tònh cuaã nöng dên ÊnË Àö å vaoâ thaná g Hai nùm nay. “Quyïnì tû å do ngön luênå la â mötå cöng cuå àöië vúiá Musk, khöng phaiã la â mötå nguyïn ly”á , öng Mulhall nhênå xetá . Trong khi nhaâ saná g lêpå Telegram, öng Pavel Durov, àang bõ àiïuì tra taiå Phapá vò caoá buöcå ûná g dunå g cuaã öng co á liïn quan àïnë manå g lûúiá töiå phamå , Musk àaä bõ nïu tïn trong vuå kiïnå bùtæ natå trûcå tuyïnë do nha â vö àõch Olympics, cö Imane Khelif, àïå trònh. Nû ä vo ä sô, ngûúiâ sinh ra laâ nû ä va â chûa bao giú â xacá àõnh mònh laâ ngûúiâ chuyïní giúiá , àa ä phaiã hûná g chõu chó trñch vïì giúiá tñnh cuaã mònh tûâ nhiïuì nhên vêtå cöng chuná g - mötå sö ë chñnh trõ gia ngûúiâ Anh, tacá gia ã JK Rowling, Donald Trump - têtë ca ã àïuì trïn X. Chêu Êu àaä thanâ h cöng hún My ä trong viïcå yïu cêuì cacá thïë lûcå truyïnì thöng phaiã co á tracá h nhiïmå doanh nghiïpå bùnç g mötå cöng ty dûúcå phêmí hoùcå dêuì mo,ã tuy nhiïn cacá quy luêtå vênî àang chêtå vêtå àï í bùtæ kõp vúiá mötå thûcå tï ë liïn tucå thay àöií . Nhûng ngûúiâ dunâ g khöng cênì chñnh phu ã can thiïpå va â khuyïn ngûnâ g sûã dunå g X. Ngûúiâ dên Brazil, khöng conâ X, àa ä chuyïní sang Bluesky, ûná g dunå g àûúcå thanâ h lêpå vaoâ nùm 2019 búiã nha â àönì g saná g lêpå Twitter, öng Jack Dorsey. Theo cö Wang, “Bluesky àaä nö í tung trong bönë ngayâ qua va â chuná g töi àaä coá gênì 2 triïuå ngûúiâ dunâ g múiá ”. Bluesky phucå vu å mötå mucå àñch tûúng tû å nhû X, nhûng àûúcå thiïtë kï ë hoanâ toanâ khacá . “Khöng coá ca á nhên naoâ nùmæ quyïnì kiïmí soatá nïnì tanã g, têtë ca ã maä àïuì la â ma ä nguönì mú,ã bêtë ky â ai cunä g co á thï í sao chepá toanâ bö å ma ä cuaã chuná g töi”, cö Wang noiá . “Chuná g töi khöng thï í sú ã hûuä dû ä liïuå cuaã banå , banå co á thï í mang no á ài bêtë cû á àêu. Chuná g töi phaiã gianâ h àûúcå lûúnå g ngûúiâ dunâ g thöng qua hiïuå suêtë cuaã ûná g dunå g. No á giönë g vúiá mötå cöng cuå tòm kiïmë hún la â mötå manå g xa ä höiå . Nïuë banå lamâ honã g cöng cu å tòm kiïmë bùnç g cacá h àùtå quanã g caoá ú ã khùpæ núi, moiå ngûúiâ se ä chuyïní sang mötå cöng cuå tòm kiïmë khacá ”. Thacá h thûcá lúná nhêtë la â moiå ngûúiâ di cû theo söë àöng va â gênì àêy, di cû rêtë chêmå chapå . Nhûng nïuë ho å tiïpë tucå lamâ vêyå , Bluesky vaâ Threads (hiïnå coá 175 triïuå ngûúiâ dunâ g hanâ g thaná g) co á thï í se ä thay thïë X. Nhûng sûå thêtå la â traiã nghiïmå se ä khöng conâ giönë g nhû trûúcá , búiã vò khaiá niïmå diïnî àanâ mú ã cuaã phiïn banã Twitter cuä àa ä bõ thay thïë búiã thû á ma â cö Wang mö taã la â “banå phaiã tû å xêy dûnå g va â sanâ g locå àï í taoå ra traiã nghiïmå ma â banå muönë ”. Vêyå liïuå co á phaiã Musk àaä lêyë mötå thû á ma â moiå ngûúiâ àïuì yïu thñch vaâ pha á huyã no á khöng? Coá kha ã nùng la â vêyå . Nhûng cö Wang tin rùnç g “mötå nhomá nho ã quanã ly á khöng gian cho hanâ g ty ã ngûúiâ se ä khöng bao giúâ hiïuå qua”ã . Vò vêyå , co á ve ã nhû súmá muönå thò no á cunä g se ä xayã ra vúiá X. n Taiå thanâ h phö ë Bilbao úã phña bùcæ Têy Ban Nha, mötå àamá àöng nhûnä g ngûúiâ àöcå thên àêyì hy vonå g àa ä têpå húpå taiå siïu thõ Mercadona. Sau khi upá ngûúcå mötå qua ã dûaá vaoâ xe àêyí , ho å àûúcå khuyïnë khñch àïnë quêyì rûúuå àï í tòm nhûnä g ngûúiâ co á mùtå hanâ g tûúng tû.å Nïuë ho å thñch ai ào,á ho å co á thïí chamå xe àêyí vúiá nhau vaâ bùtæ àêuì tro â chuyïnå . Mötå sö ë ngûúiâ cuönë vaoâ cún sötë TikTok àaä àùng video vïì traiã nghiïmå cuaã ho.å Theo trang web tin tûcá Olive Press, nhûnä g moná àö ì khacá trong xe àêyí cunä g co á thï í cung cêpë manh möië vï ì dû å àõnh cuaã ho.å Vñ du,å nïuë ai ào á àùtå sö cö la hoùcå àö ì ngotå vaoâ xe àêyí , àiïuì ào á co á nghôa laâ ho å àang tòm kiïmë möië quan hïå lêu daiâ va â nghiïm tucá , nhûng mötå loaiå àêuå hoùcå rau diïpë co á nghôa laâ ho å chó muönë mötå möië quan hïå nhe å nhanâ g hún. Trïn taiâ khoanã TikTok chñnh thûcá cuaã mònh, chuöiî siïu thõ àaä quanã g caoá phong traoâ nayâ bùnç g cacá h àùng mötå qua ã dûaá vúiá chu á thñch: “Quaã dûaá trïn kïå cuaã Mercadona àang àúiå banå ài henå ho”â . Lanâ soná g nayâ àa ä thu hutá àûúcå nhiïuì sû å chu á y á àïnë mûcá dûaá trú ã nïn khan hiïmë taiå mötå sö ë chi nhaná h va â canã h satá àa ä àûúcå triïuå têpå túiá mötå siïu thõ vò àamá àöng khöní g lö ì àa ä khiïnë siïu thõ bõ “qua á taiã ”. Trong khi ào,á chuöiî siïu thõ Lidl cunä g àa ä tham gia troâ chúi henå ho â bùnç g cacá h tung ra chiïnë dõch riïng àï í khuyïnë khñch khacá h hanâ g lamâ àiïuì tûúng tûå taiå cacá cûaã hanâ g cuaã ho å - nhûng bùnç g mötå qua ã dûa hêuë thay vò mötå qua ã dûaá . Trïn manå g xa ä höiå , Lidl àaä àùtå tïn cho sûå kiïnå nayâ taiå Têy Ban Nha laâ “La hora del amor” (Giúâ tònh yïu). Baiâ viïtë tiïpë tucå : “Chuná g töi múiâ nhûnä g khacá h hanâ g àang tòm kiïmë tònh yïu àïnë vaoâ khoanã g tû â 6 giú â àïnë 7 giú â töië vúiá mötå qua ã dûa hêuë trong xe àêyí ”, mötå dêuë hiïuå cho thêyë hoå àang tòm kiïmë mötå ngûúiâ banå àúiâ . n [ HA  MY ] (theo theguardian.com, ngayâ 05/09/2024) [ HOAI VY ] (theo telegraph.co.uk, ngayâ 03/09/2024) ÛÁng dunå g X trúã thaânh “öí thöng tin àöcå haiå ” Kïí tûâ khi tyã phuá Elon Musk tiïëp quaãn Twitter (giúâ laâ X), ngûúâi duâng khöng ngûâng phaân naân vïì nöåi dung thuâ hêån xuêët hiïån ngaây caâng nhiïìu, taåo nïn laân soáng ài tòm caác ûáng duång thay thïë. Möåt phong traâo TikTok múái khuyïën khñch nhûäng ngûúâi àöåc thên àïën chuöîi siïu thõ Mercadona úã Têy Ban Nha, núi hoå coá thïí tòm thêëy baån àúâi nïëu hoå àùåt möåt quaã dûáa vaâo xe àêíy. Ty ã phu á Elon Musk Mötå qua ã dûaá upá ngûúcå trong xe àêyí la â dêuë hiïuå khacá h hanâ g àang tòm kiïmë tònh yïu Traoâ lûu “ghepá àöi” trong… siïu thõ Andrew Tate nöií tiïnë g trïn X vúiá phatá ngön kyâ thõ phu å nû,ä va â gênì àêy àa ä bõ bùtæ vò tö í chûcá àûúnâ g dêy buön ngûúiâ Nïuë khacá h hanâ g thñch ai ào,á ho å co á thï í chamå xe àêyí va â bùtæ àêuì tro â chuyïnå
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==