Tiền Phong số 231

Mitchell, Inside the Mind of a Dog (Bïn trong àêuì mötå chu á cho)á . Theo baâ Lisa Mitchell, vúå cuaã àaoå diïnî va â la â ngûúiâ nö î lûcå lêpå ky ã lucå , con söë chñnh thûcá cuöië cunâ g la â 210 con cho,á chó thiïuë 10 con àïí pha á ky ã lucå Guinness. Kyã lucå hiïnå taiå la â 219 con, àûúcå thiïtë lêpå taiå buöií chiïuë phim hoatå hònh PAW Patrol ú ã Los Angeles nùm 2023. “Co á 280 ngûúiâ àùng kyá nhûng khoanã g 70 ngûúiâ vùnæ g mùtå ”, ba â noiá . Baâ TS Nguyïnî Quöcë Vinh (ÀH Columbia) coá le ä la â ngûúiâ àêuì tiïn nghiïn cûuá mötå cacá h co á hï å thönë g vï ì donâ g vùn hocå àönì g tñnh cuaã Viïtå Nam, maâ àaiå diïnå la â cacá tacá phêmí cuaã Buiâ Anh Tênë . “Khöng thïí phu ã nhênå hanâ g loatå cacá tiïuí thuyïtë , tû å truyïnå , phim anã h… vï ì àï ì taiâ nayâ àa ä gopá phênì lamâ thay àöií nhênå thûcá cuaã xa ä höiå vúiá cönå g àönì g LGBT”, tiïnë sô Vinh chia se.ã “ÀEM CHÖN KEà ÀÖNÌ G TÑNH” Vïì lyá do choån taác phêím cuãa Buâi Anh Têën laâm àïì taâi nghiïn cûáu, TS Nguyïîn Quöëc Vinh cho biïët: Àêy laâ nhaâ vùn àêìu tiïn viïët vïì thïë giúái LGBT möåt caách coá hïå thöëng vaâ daâi húi, àïën mûác àûúåc vaâo kyã luåc guinness. Theo nhû töí chûác naây thöëng kï, tñnh àïën nay Buâi Anh Têën àaä coá 7 tiïíu thuyïët, 6 truyïån ngùæn, 3 saách noái vaâ 2 phim truyïìn hònh nhiïìu têåp vïì àïì taâi àöìng tñnh luyïën aái. Úà thúâi àiïím nhûäng tiïíu thuyïët cuãa Buâi Anh Têën ra àúâi (nùm 2000), àöìng tñnh luyïën aái úã Viïåt Nam “vêîn laâ möåt thïë giúái xa laå nhûng cêìn àûúåc thêëu hiïíu hún”. “Cuönë tiïuí thuyïtë àêuì tiïn cuaã Buiâ Anh Tênë àï ì cêpå thùnè g thùnæ àïnë gay la â “Mötå thï ë giúiá khöng coá àanâ ba”â . Khi àoá töi àang úã Viïtå Nam, nghe noiá cuönë nayâ àang hot lùmæ , taoå dû luênå ghï lùmæ , to â mo â tòm sacá h, sau ào á töi àa ä àocå say sûa vaâ quyïtë àõnh mua toanâ bö å sö ë sacá h ú ã hiïuå àï í mang vï ì tùnå g banå be”â , TS Vinh kïí laiå “duyïn nú”å cuaã mònh vúiá àï ì taiâ nhayå camã nayâ . Khöng giêuë banã danå g giúiá , tiïnë sô Nguyïnî Quöcë Vinh noiá rùnç g: “Töi laâ ngûúiâ àönì g tñnh, nghiïn cûuá vï ì vùn hocå àönì g tñnh. Qua viïcå xem xetá cacá àï ì taiâ vï ì töiå phamå , tònh ducå va â xa ä höiå “lacå loaiâ ”, xem xetá viïcå chêpë nhênå hay chöië bo ã banã thên, vaâ sû å mêpå mú â vùn hoa á trong loatå tacá phêmí àö ì sö å cuaã Buiâ Anh Tênë liïn quan àïnë àönì g tñnh luyïnë aiá , töi muönë khamá pha á xem nhûnä g tacá phêmí nayâ gopá phênì ra sao trong viïcå kiïnë taoå va â kiïmì chï ë mötå thï ë giúiá ngêmì àönì g tñnh”. Cunä g theo chia seã cuaã tiïnë sô Vinh, àönì g tñnh luyïnë aiá khöng chó laâ “vunâ g cêmë ” trong vùn hocå A Á àöng, trûúcá ào á phênì lúná cacá tacá phêmí viïtë vï ì cönå g àönì g nayâ cuaã vùn hocå Phûúng Têy cunä g tûnâ g bõ chi phöië búiã quan àiïmí “àem chön keã àönì g tñnh” (Bury your gays). Àoá co á thïí cunä g la â mötå nguyïn do khiïnë kïtë cucå cho nhûnä g nhên vêtå àönì g tñnh trong cacá tacá phêmí cuaã Buiâ Anh Tênë chó co á hai löië : mötå la â chïtë va â mötå la â chöië bo ã banã thên, epá mònh trúã laiå cuöcå sönë g “giönë g nhû moiå ngûúiâ ”. ÀÏNË NHÛNÄ G TIÏNË G NOIÁ TÛ Â NGÛÚI TRONG CUÖCÅ Ly á giaiã vï ì nhûnä g caiá kïtë “cömå ” (àïí ngûúiâ àönì g tñnh boã qua cùn tñnh, lûaå chonå lêyë vú å sinh con) trong nhiïuì tacá phêmí cuaã Buiâ Anh Tênë , tiïnë sô Trênì Ngocå Hiïuë trao àöií rùnç g: “àêy chñnh la â cú chï ë quanã trõ tû å sû å cuaã ngûúiâ viïtë , ú ã ào á nha â vùn àoná g vai troâ nhû mötå canã h satá àï í giû ä trêtå tû å cho thïë giúiá hû cêuë cuaã mònh. Noá giönë g nhû mö hònh nhaâ tu â tronâ tönì taiå rêtë àa danå g trong àúiâ sönë g xa ä höiå , trong nha â tu â ào,á tu â nhên hûuä hònh, nhûng giamá ngucå vö hònh, moiå hanâ h àönå g, suy nghô… cuaã tu â nhên àïuì bõ nhûnä g giamá ngucå vö hònh soi xetá ”. Theo tiïnë sô Trênì Ngocå Hiïuë , àêy laâ diïnî ngön kha á múiá trong cönå g àönì g LGBT. Vï ì phña chuã toaå , tiïnë sô Nguyïnî Quöcë Vinh cho rùnç g, têtë ca ã nhûnä g cêu chuyïnå trong tiïuí thuyïtë cuaã Buiâ Anh Tênë àïuì àûúcå kï í laiå tû â ngöi thû á ba (bïn ngoaiâ ), dûúiá nhanä quan cuaã mötå nha â vùn cöng an. “Thïë giúiá àönì g tñnh do vêyå húi nhiïuì tiïu cûcå , húi nhiïuì u amá , tï å nanå va â lönå xönå . Nhûng cunä g phaiã noiá rùnç g nhûnä g miïu ta ã vï ì thï ë giúiá ngêmì àönì g tñnh nayâ àa ä thu hutá sû å quan têm cuaã xa ä höiå Viïtå Nam àûúng àaiå , thöi thucá sû å tòm hiïuí cuaã àöcå gia ã nhûng cunä g mang mötå thaiá àö å nûúcá àöi lêpë lûnã g”, anh noiá thïm. Mötå sö ë khacá h múiâ tham dûå toaå àamâ cunä g phanã biïnå rùnç g, bo ã qua àï ì taiâ hêpë dênî , gúiå to â mo â thò tacá phêmí cuaã Buiâ Anh Tênë khöng hêpë dênî nhiïuì vï ì mùtå vùn hocå , thêmå chñ mötå sö ë tiïuí thuyïtë “giönë g nhû àûúcå AI viïtë ”. Mötå sö ë khacá àûa ra cacá dênî chûná g chûná g minh tacá gia ã àa ä lamâ tötë cöng viïcå cuaã mötå “thû kyá trung thanâ h cuaã thúiâ àaiå ”, phúi bayâ hiïnå thûcå nhûng laiå thiïuë mötå sû å thêuë camã thûcå sû å tû â bïn trong. Chia se ã cuöië chûúng trònh, tiïnë sô Nguyïnî Quöcë Vinh cho biïtë , trong thúiâ gian túiá anh se ä têpå trung viïtë mötå cuönë sacá h vï ì vùn hocå àönì g tñnh Viïtå Nam ma â Buiâ Anh Tênë la â mötå tacá gia ã quan tronå g trong ào.á “Töi seä khaoã satá , nghiïn cûuá thïm nhûnä g tacá phêmí xuêtë banã sau nayâ cuaã nhûnä g tacá gia ã khacá , nhêtë la â nhûnä g tiïnë g noiá cuaã ngûúiâ trong cuöcå . Mötå sö ë tû å truyïnå cuaã ngûúiâ àönì g tñnh àûúcå chêpë butá cunâ g cacá nha â baoá cunä g rêtë àaná g chu á y á nhû cuönë “Boná g” cuaã Àoan Trang vaâ Hoanâ g Nguyïn, “Khöng lacå loaiâ ” cuaã Lï Anh Hoaiâ va â Nguyïnî Thanâ h Trung, “Chuyïní giúiá ” cuaã Nguyïnî Ngocå Thacå h va â Trênì Minh Ngocå … Töi cho rùnç g nhûnä g tacá phêmí nayâ ñt nhiïuì àa ä gopá phênì lamâ àú ä cún khatá vï ì thöng tin cho ngûúiâ àocå , gúiå lïn cho hoå nhûnä g suy ngêmî vï ì mötå thï ë giúiá co á phênì xa la å nhûng thûcå sû å tönì taiå , va â ca ã tònh ngûúiâ ”. n Chuã nhêåt 18/8/2024 6 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ nTRÛÚTÅ TUYÏTË KHOIà VACÁ H ÀA Á KHÖNÍ G LÖÌ Mötå vênå àönå g viïn Anh àaä pha á ky ã lucå Guinness thïë giúiá bùnç g cacá h trûútå tuyïtë khoiã vacá h àa á cao 5.716 metá va â nhayã du â xuönë g àêtë . Anh Joshua Bregmen, 34 tuöií , àa ä gianâ h àûúcå danh hiïuå vênå àönå g viïn nhayã du â tû â àö å cao nhêtë thï ë giúiá trong khi trûútå tuyïtë trïn àónh Mera úã dayä Himalaya. Anh Bregmen vaâ cacá banå àa ä danâ h hai tuênì àï í chuêní bõ cho kyã lucå nayâ bùnç g cacá h tòm kiïmë àõa àiïmí nhayã va â donå sacå h cacá manã h àa á vunå àï í àamã baoã mötå chuyïnë trûútå tuyïtë suön se.ã “Töi àa ä thú ã hönì g höcå sau khi nhayã duâ vò kiïtå sûcá va â thiïuë oxy, nhûng àiïuì nayâ chó lamâ tùng thïm sûå phênë khñch, àùcå biïtå la â vúiá nuiá Everest úã phña sau”, anh noiá . Thanâ h tñch kyã lucå cuaã anh Bregman nhùmç mucå àñch quyïn tiïnì tû â thiïnå va â nêng cao nhênå thûcá vï ì nanå buön ngûúiâ ú ã Nepal. THUY ANH (theo upi.com) nAO CA Á VAN G TRONG VUNÄ G NÛÚCÁ BÏN ÀÛÚN G Vunä g nûúcá xung quanh mötå voiâ cûuá hoaã bõ ro â ró ú ã New York (My)ä àa ä àûúcå ngûúiâ dên àõa phûúng biïnë thanâ h mötå ao ca á vanâ g. “Ao caá vanâ g phö ë Bed-Stuy” àa ä xuêtë hiïnå sau khi cû dên Je-Quan Irving vaâ banå be â tha ã ca á vanâ g vaoâ vunä g nûúcá va â giú â àa ä trú ã thanâ h mötå thùnæ g canã h àõa phûúng vúiá nhûnä g ngûúiâ dên cunâ g nhau chùm socá ca.á Cucå Baoã vï å Möi trûúnâ g (DEP) àaä nhiïuì lênì tùtæ voiâ nûúcá nhûng anh Irving àaä mú ã laiå àï í àamã baoã àanâ caá khöng bõ mêtë nha.â “Àöiå ngu ä DEP phaiã àûúcå phepá sûaã chûaä voiâ nûúcá . Co á nhûnä g möië lo ngaiå vï ì an toanâ khi voiâ nûúcá bõ hû honã g hoùcå ro â ró; no á coá thï í anã h hûúnã g àïnë nguönì nûúcá cho cacá trûúnâ g húpå hoaã hoanå khêní cêpë . Chuná g töi cunä g yïu caá vanâ g, nhûng chuná g töi muönë chuná g co á mötå ngöi nha â tötë hún la â trïn vóa he”â , àaiå diïnå DEP cho biïtë . Anh Floyd Washington, ngûúiâ àa ä húpå tacá vúiá anh Irving àïí taoå ra ao caá vanâ g, cho biïtë ho å àang chuêní bõ tùnå g ca á vanâ g cho treã em hanâ g xomá trong trûúnâ g húpå thanâ h phö ë depå vunä g nûúcá vônh viïnî . THUY ANH (theo upi.com) n210 CHU Á CHO Á ÀI XEM PHIM CUN G CHUà Khoanã g 210 chuá cho á àa ä ài cunâ g chu ã nuöi cuaã chuná g àï í xem mötå bö å phim ngoaiâ trúiâ ú ã bang Vermont (My)ä àï í cö ë pha á mötå ky ã lucå thï ë giúiá . Trung têm Thï í thao Middlebury àaä chiïuë bö å phim taiâ liïuå Netflix cuaã Andy Anh Joshua Bregman trûútå tuyïtë khoiã vacá h àaá Ao ca á vanâ g bïn canå h voiâ cûuá hoaã Xaä höåi Nhûnä g chu á cho á ài xem phim cunâ g chu ã nuöi Nhûäng taác phêím vùn hoåc vïì àïì taâi àöìng tñnh àûúåc cho laâ àaä goáp phêìn laâm thay àöíi nhêån thûác cuãa xaä höåi vïì cöång àöìng naây THUYÏTË TRÒNH VA THAOà LUÊNÅ VÏ Ì THÏ Ë GIÚIÁ NGÊMÌ ÀÖNÌ G TÑNH: Saná g 15/8, thuyïtë trònh khoa hocå “Quanã chï ë tû å sûå vï ì thï ë giúiá ngêmì àönì g tñnh trong tiïuí thuyïtë cuaã Buiâ Anh Tênë ” do TS Nguyïnî Quöcë Vinh trònh bayâ àaä thu hutá rêtë àöng cacá hocå gia ã va â ngûúiâ quan têm. Viïcå thúiâ gian thuyïtë trònh lênî thaoã luênå liïn tucå bõ qua á giú â àa ä chó ra mötå thûcå tï:ë ngûúiâ quan têm àïnë àïì taiâ nayâ khöng thiïuë , caiá hoå thiïuë la â nhûnä g khöng gian àöië thoaiå . Tiïnë sô Nguyïnî Quöcë Vinh, tötë nghiïpå àaiå hocå va â baoã vï å tiïnë sô taiå ÀH Havard (My)ä , hiïnå la â gianã g viïn Khoa Ngön ngûä va â Vùn hoaá Àöng Nam AÁ, ÀH Columbia, New York, My.ä Cacá lônh vûcå nghiïn cûuá cuaã öng têpå trung vaoâ thúiâ ky â Têy Sún ú ã Viïtå Nam vaoâ cuöië thï ë ky ã XVIII, quaá trònh chuyïní àöií tû â sû ã hocå triïuì àaiå truyïnì thönë g sang sûã hocå dên töcå chu ã nghôa hiïnå àaiå , vùn hocå Nöm va â nghiïn cûuá giúiá tñnh/queer. Nhaâ vùn àoáng vai troâ nhû mötå caãnh satá ? TS Nguyïîn Quöëc Vinh thuyïët trònh vïì giúái ngêìm àöìng tñnh trong tiïíu thuyïët cuãa Buâi Anh Têën taåi Viïån Vùn hoåc [ HANÅ H ÀÖ Î ]

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==