NỖI ÁM ẢNH KINH HOÀNG Những ngày qua, dư luận bức xúc về việc người mẫu Châu Bùi bị quay lén tại nơi chụp hình, một chủ nhà trọ đặt máy quay lén sinh viên thuê trọ. Tháng 5, một tài khoản TikTok có hơn 67.000 lượt theo dõi và hơn 1 triệu lượt xem đăng tải hàng trăm clip quay lén phụ nữ trong trang phục gợi cảm. Nhiều nữ nạn nhân lên tiếng cảnh báo, tố giác nạn quay lén và đăng tải trái phép lên mạng xã hội. Phạm Nguyễn Hoàng Yến (nhà sáng tạo nội dung tại TPHCM) từng hoảng hốt khi phát hiện hình ảnh tràn lan trên mạng xã hội. “Tôi phát hiện hình ảnh nhạy cảm của tôi lọt vào danh sách video xu hướng trên cả nền tảng Facebook và TikTok. Tôi rất hoảng loạn vì bị quay lén và phát tán video trong 4 tháng nhưng không hề hay biết”, chủ kênh TikTok có gần 6.000 người theo dõi nói. Video có thời lượng không quá 1 phút, ghi lại khoảnh khắc của Hoàng Yến ở một trạm xăng trong trang phục thể thao bó sát. Chủ kênh TikTok còn thản nhiên chạy quảng cáo trên video quay lén Hoàng Yến. Nạn nhân kêu gọi bạn bè, cộng đồng mạng giúp đỡ, báo cáo các video quay lén này. “Video bị phát tán trên TikTok với lượt tương tác rất lớn. Tôi kêu gọi mọi người báo cáo nhưng không có hiệu quả. Kênh TikTok này cũng quay lén và phát tán video của rất nhiều bạn nữ khác trong một khoảng thời gian dài”, Yến nói. Với sự hỗ trợ của cộng đồng mạng, trang Facebook và kênh TikTok đăng hình ảnh trái phép của Yến đã biến mất. Tuy nhiên, không thể xác định được chính chủ xóa video, xóa kênh hay chỉ tạm thời khóa kênh. “Mối nguy hiểm vẫn còn đó. Tôi đã báo công an và đợi thông báo tiếp theo. Tôi mong kẻ quay lén sẽ bị pháp luật nghiêm trị và phải tiêu hủy hết video quay lén, đồng thời cam kết không tái phạm”, nạn nhân nói. Sau vụ việc, Yến rút ra bài học đề cao cảnh giác để bảo vệ bản thân. Phụ nữ có quyền lựa chọn trang phục theo sở thích, song cũng cần tự bảo vệ bản thân để tránh những tình huống không may. Lời khuyên của Yến là đừng sợ hãi, đừng im lặng mà hãy lên tiếng. CẦN PHONG TRÀO PHẢN ĐỐI ĐỦ MẠNH Thông tin liên quan quay lén, lộ lọt hình ảnh nhạy cảm đều nhận được sự chú ý từ cộng đồng mạng. Tuy nhiên, bên cạnh một số bình luận bênh vực nạn nhân, phê phán hành vi xấu xí, phần lớn người dùng mạng xã hội tỏ thái độ bỡn cợt. Không hiếm người lao vào “xin link (đường dẫn tới video)”, người khác lại bình phẩm về cơ thể của nạn nhân. Chuyên gia tham vấn và trị liệu tâm lý Lê Thế Hanh (Viện Tâm lý Giáo dục BrainCare) cho rằng, xã hội chưa có thái độ phẫn nộ đủ mạnh, chưa tạo nên những diễn đàn phản đối, lên án mạnh mẽ hành vi quay lén. “Những hành động xấu xí, vô văn hóa nếu không được vạch trần, không bị trừng phạt mà được che giấu trong im lặng sẽ không tự nhiên biến mất, thậm chí lặp lại ở lần sau với mức độ nguy hiểm hơn”, anh Hanh nhận định. Người quay lén khi bị phát hiện mà chưa phát tán hình ảnh và mới là lần đầu cũng chỉ nhận án phạt hành chính. Nếu quay lén rồi tống tiền hoặc phát tán, gây hậu quả nghiêm trọng thì họ mới bị truy cứu hình sự. Chuyên gia cho rằng, mức xử phạt còn nhẹ là một trong những lý do khiến video quay lén xuất hiện nhan nhản trên mạng. “Mức xử phạt 12,5 triệu đồng trong vụ chủ nhà trọ khu Yên Nghĩa (Hà Đông, Hà Nội) lắp camera giấu kín quay lén là không tương xứng với hành vi vi phạm”, TS Đoàn Trung Sơn, Giám đốc chương trình đào tạo an toàn thông tin, Trường Đại học Phenikaa, nhận định. Ông đề nghị hình thức xử phạt nghiêm minh hơn. Bên cạnh việc xử phạt hành chính, có thể hình sự hóa một số hành vi ghi hình, chụp ảnh hoặc phát tán thông tin làm nhục, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của người khác dựa theo mục đích, tính chất và mức độ của hành vi. “Hành vi quay lén có thể xuất phát từ nhiều động cơ khác nhau cũng nên được xem là một dạng hành vi quấy rối tình dục, xâm hại nghiêm trọng đến các quyền và lợi ích hợp pháp của người khác được pháp luật bảo hộ”, TS Sơn nói. Ngăn chặn hành vi quay lén cũng cần được thực hiện ngay từ việc giáo dục nhận thức, bồi đắp văn hóa cho mỗi cá nhân. PGS.TS Phạm Ngọc Trung, nguyên Trưởng khoa Văn hóa và Phát triển - Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cho rằng, cần tuyên truyền, vận động để người dân hiểu rõ những điều sai trái trong hành vi quay lén và mức xử phạt tương ứng theo quy định. “Nên tăng nặng mức phạt để tạo tính răn đe, đồng thời đẩy mạnh truy quét, triệt phá những đường dây buôn bán linh kiện, phụ kiện, phương tiện quay lén trên thị trường”, PGS Trung nêu quan điểm. Sự ảnh hưởng đến tâm lý nạn nhân bị quay lén có thể kéo dài cả đời. Vì vậy, chuyên gia nhấn mạnh vai trò trang bị kiến thức, kỹ năng để nạn nhân bình tĩnh ứng phó. NGỌC ÁNH - GIA LINH Rất nhiều tài khoản mạng xã hội, trang web rao bán công khai các thiết bị giấu kín, có hướng dẫn sử dụng, đủ các chủng loại, giá rẻ... dẫn đến nhiều người đã mua và sử dụng với mục đích xâm phạm đến quyền riêng tư của người khác. Luật sư Cường cho biết, có không ít hình ảnh nhạy cảm riêng tư bị phát tán trên không gian mạng hoặc sử dụng vào mục đích trái pháp luật như ép buộc quan hệ tình dục, cưỡng đoạt tài sản, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. “Ngoài việc xem xét xử lý nghiêm minh đối với các hành vi xâm phạm quyền bí mật đời tư cá nhân, quyền tự do hình ảnh của công dân thì cơ quan chức năng cũng cần làm rõ nguyên nhân của hành vi vi phạm để ngăn chặn những vụ việc tương tự như vậy tiếp tục xảy ra” - luật sư Cường nói. Cần tăng cường công tác quản lý mua bán thiết bị ghi hình giấu kín, kịp thời phát hiện xử lý nghiêm minh các vi phạm, đặc biệt là việc sử dụng hình ảnh vào mục đích trái pháp luật, truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy, tống tiền, tống tình hoặc có hành vi vi phạm khác ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sức khỏe của nạn nhân. BIẾN THÁI Nhà nghiên cứu tội phạm học, Thượng tá, TS Đào Trung Hiếu nhận xét, việc dùng camera quay lén nữ sinh phòng tắm, hay quay trộm người khác thay đồ là hành vi của kẻ biến thái. Đối tượng lắp đặt camera quay lén có sở thích bệnh hoạn, bỉ ổi, nhân cách thấp hèn. Theo ông Hiếu, có đối tượng thích nhìn trộm cơ thể phụ nữ, nhưng nguy hiểm hơn là sử dụng hình ảnh nhạy cảm tống tiền, bôi xấu, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác. Về các biện pháp phòng ngừa, ông Hiếu chia sẻ, việc đầu tiên khi đến thuê trọ cần kiểm tra xung quanh có lắp thiết bị quay lén hay không bằng cách tắt hết điện, sử dụng điện thoại di động của mình và bật chế độ quay video rồi lia máy hết các ngóc ngách. “Nếu có thiết bị quay lén, ánh sáng từ thiết bị sẽ phản ánh trong điện thoại, qua đó có thể phát hiện, tháo gỡ để đảm bảo cho các sinh hoạt riêng tư” - ông Hiếu nêu. THANH HÀ Sự ảnh hưởng đến tâm lý nạn nhân bị quay lén có thể kéo dài cả đời. Một số chuyên gia đề xuất tăng nặng mức xử phạt người quay lén, thậm chí cần hình thành phong trào tẩy chay, lên án mạnh mẽ hành vi đồi bại này. Một nạn nhân của hành vi quay lén, phát tán hình ảnh trái phép trên mạng xã hội lên tiếng cảnh báo cộng đồng ÁC MỘNG QUAY LÉN TIẾP DIỄN: Lên án, tẩy chay hành vi vô đạo đức Mua thiết bị quay lén dễ như mua rau 4 THỜI SỰ n Thứ Năm n Ngày 4/7/2024 Dễ lan truyền, khó xử lý Ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc kỹ thuật Công ty Cổ phần Công nghệ An ninh mạng quốc gia, cho biết, về mặt kỹ thuật, việc thu hồi hay xóa dữ liệu bị rò rỉ trên không gian mạng tương đối khó khăn. “Nhìn chung trên thế giới, các vụ lộ lọt hình ảnh nhạy cảm đều khó xử lý. Thông tin lan truyền nhanh nhưng rất khó để thu hồi. Các đối tượng thường sử dụng tài khoản ảo để phát tán, vì thế cứ báo cáo tài khoản này lại có tài khoản khác”, ông Sơn nói. Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng (Trưởng Văn phòng Luật sư Kết Nối, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết: Người có hành vi quay lén có thể bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự. Theo quy định tại khoản 30 Điều 1 Nghị định 14/2022/ NĐ-CP, người có hành vi thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác sẽ bị phạt tiền đến 60 triệu đồng. Nếu người có hành vi sử dụng hình ảnh, thông tin đã quay lén của người khác với mục đích làm nhục, xúc phạm nhân phẩm, danh dự người khác có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự về “Tội làm nhục người khác”, với mức phạt đến 5 năm tù. Trường hợp tàng trữ, lưu hành, trao đổi, vận chuyển, mua bán nhằm phổ biến hình ảnh, video quay lén với nội dung nhạy cảm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy” với mức phạt cao nhất đến 15 năm tù. Vụ chủ trọ quay lén nữ sinh viên thuê trọ, cơ quan chức năng quận Hà Đông đã xử phạt số tiền 12,5 triệu đồng, luật sư Nguyễn Ngọc Hùng cho rằng mức phạt như vậy là quá nhẹ. Nếu là đảng viên, chủ nhà có thể bị xử lý theo Điều 35, Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam với hình thức khiển trách, cảnh cáo, cách chức hoặc khai trừ tùy theo hành vi vi phạm. THANH HIẾU Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Văn phòng luật sư Chính Pháp cho biết: Kinh doanh camera là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, có sự kiểm soát rất chặt chẽ của cơ quan chức năng. Tuy nhiên việc bán các thiết bị ghi hình giấu kín trên không gian mạng vẫn tràn lan, rất dễ mua và sử dụng để thu thập trái phép thông tin cá nhân.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==