10 ĐỜI SỐNG n Thứ Ba n Ngày 25/6/2024 Mòn mỏi đợi cấp đổi huân, huy chương kháng chiến Ông Nguyễn Anh Trung, 90 tuổi, ở thôn Bố Liêu, xã Triệu Hòa, tham gia cách mạng từ năm 18 tuổi, chiến đấu ở mặt trận B5 và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Ông Trung cũng từng tham gia chiến đấu giải phóng tỉnh Quảng Trị và bảo vệ Thành cổ Quảng Trị. Với nhiều chiến công, ông Trung được tặng 2 Bằng khen của Mặt trận B5 do Thủ tướng Phạm Văn Đồng ký và 1 Huân chương kháng chiến chống Mỹ. Năm 2009, theo thông báo từ chính quyền địa phương, ông Trung nộp Bằng khen và Huân chương đã bị cũ để được cấp đổi lại. Bằng khen và Huân chương đã gửi lên UBND xã Triệu Hòa, hầu như năm nào, ông Trung cũng thắc mắc với cán bộ xã, rằng Bằng khen và Huân chương được cấp đổi đâu rồi, nhưng đợi mãi chưa thấy kết quả. Ông Trung đề nghị, nếu không cấp đổi lại Huân chương kháng chiến thì trả lại bản gốc Huân chương kháng chiến đã thu của ông. Giống như trường hợp của ông Trung, 15 năm trước, ông Trần Văn Nghệ, 67 tuổi, ở thôn An Lộng, xã Triệu Hòa, nộp Huân chương Chiến sĩ vẻ vang lên xã để được cấp đổi lại, nhưng đến giờ, vẫn không thấy Huân chương đâu. Ở xã Triệu Hòa, nhiều trường hợp đã nộp Huân chương, Huy chương kháng chiến để được cấp mới lại, nhưng 15 năm chưa được cấp đổi. “Nhiều trường hợp đến lúc chết, vẫn không kịp nhìn thấy “niềm tự hào” của mình đâu, như ông Nguyễn Văn Bảy, ông Lê Quang Lẫm, ông Hoàng Huỳnh…”, ông Nghệ nói. Chủ tịch UBND xã Triệu Hòa Nguyễn Văn Đức cho hay, 15 năm trước, lúc đang làm văn phòng ở UBND xã Triệu Hòa, chính ông là người tiếp nhận các Huân chương, Huy chương kháng chiến của người có công để gửi lên cấp trên, thực hiện việc cấp đổi, cấp lại. Các huân, huy chương được ông Đức tập hợp lại, gửi đi ngay sau lúc tiếp nhận, song đợi mãi chưa thấy cấp trên cấp đổi, gửi lại về địa phương. “Nhiều người đến gặp ông tôi thắc mắc, có phải xã đã làm mất huân, huy chương rồi không? Mỗi lần tiếp xúc cử tri là bà con lại hỏi về việc cấp đổi Huân, Huy chương kháng chiến”, ông Đức nói. Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Triệu Phong Nguyễn Thành Vũ, địa phương đã ban hành không biết bao nhiêu văn bản gửi cấp trên, nhưng vẫn chưa có kết quả. Không chỉ ở xã Triệu Hòa, mà ở các xã trên địa bàn huyện còn 57 trường hợp đề nghị cấp đổi, cấp lại Huân chương, Huy chương kháng chiến chưa được giải quyết. CHƯA CẤP ĐỔI DO CON DẤU HẾT GIÁ TRỊ SỬ DỤNG Ngày 24/6, Trưởng Ban Thi đua Khen thưởng tỉnh Quảng Trị Trần Thắng Bình cho biết, những năm qua, Ban đã tiếp nhận khoảng 2.000 hồ sơ của người có công đề nghị cấp đổi, cấp lại bằng Huân chương, Huy chương kháng chiến và một số bằng khen. Nhưng đến nay, chỉ khoảng 1/3 hồ sơ được giải quyết cấp đổi, cấp lại. “Đơn vị rà soát được trường hợp nào là trình ra Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương để cấp đổi, nhưng do vướng mắc ở ngoài kia, nên 1/3 hồ sơ chưa được giải quyết. Việc chậm cấp đổi, cấp lại các bằng Huân chương, Huy chương khiến người có công ở địa phương bức xúc”, ông Bình nói. Bà Hồ Thị Minh - Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Trị, Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV cho hay, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị đã nhận được rất nhiều kiến nghị của cử tri cũng như của địa phương về vấn đề trên. “Bản thân tôi cũng thấy rất thiệt thòi cho những người có công ở tỉnh Quảng Trị phải chờ đợi suốt 15 năm vẫn chưa được cấp đổi lại Huân chương, Huy chương kháng chiến. Không thể để người có công chờ đợi năm này sang năm khác như vậy được”, ĐBQH Hồ Thị Minh chia sẻ. Trước kiến nghị của cử tri, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị đã có báo cáo gửi Bộ Nội vụ, và được giải đáp lý do vì sao bao nhiêu năm vẫn chưa cấp đổi lại được Huân chương, Huy chương. Theo Bộ Nội vụ, riêng tại huyện Triệu Phong của tỉnh Quảng Trị có 57 trường hợp cấp đổi, cấp lại bằng Huy chương kháng chiến thuộc thẩm quyền khen thưởng của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Các trường hợp này được UBND tỉnh Quảng Trị tổng hợp và trình đề nghị vào năm 2016 nhưng chưa cấp đổi, cấp lại “do dừng đóng dấu”. Theo thông báo của Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương, từ ngày 1/7/2016, Chính phủ đã ban hành Nghị định về quản lý và sử dụng con dấu, trong đó nghiêm cấm sử dụng con dấu hết giá trị. Vì vậy, việc cấp đổi, cấp lại bằng tạm thời dừng chưa giải quyết. H.THÀNH Hàng trăm huân chương, huy chương của đối tượng chính sách ở tỉnh Quảng Trị được địa phương gửi các cấp thẩm quyền đề nghị thực hiện việc cấp đổi, cấp lại do bị hư hỏng hoặc rách nát, thất lạc. Song đến nay, đã 15 năm, việc cấp đổi, cấp lại vẫn chưa được thực hiện. Theo Luật Thi đua, khen thưởng quy định tại Nghị định số 98/2023/ NĐ-CP ngày 31/12/2023, Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương đã và đang thực hiện cấp đổi, cấp lại bằng của các hình thức khen thưởng và danh hiệu thi đua cấp nhà nước. Tuy nhiên, đến nay, việc cấp lại bằng Huy chương kháng chiến cho 57 trường hợp nói trên vẫn chưa thực hiện được. Bộ Nội vụ đang tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng để sớm có căn cứ pháp lý mẫu chữ ký phục vụ xây dựng mẫu bằng khen cấp đổi, cấp lại đối với các trường hợp nêu trên. Ông Nguyễn Anh Trung chỉ còn sót lại giấy chứng nhận được tặng Huân chương kháng chiến Trong lúc dẫn chúng tôi tới làng phong, bà H’Jel kể lại, hơn 60 năm trước, khi cả nhà đang ăn cơm tối thì cha của bà bỗng thấy đôi tay tê bì, rất khó cầm đũa. Các ngón tay của ông xuất hiện vài vệt màu đỏ, mấy hôm sau bị lở loét, đau đớn vô cùng. Biết mình mắc bệnh phong, ông cùng với 4 người cũng bị mắc bệnh này tìm đến khoảnh đất xa khu dân cư để sinh sống. Họ chọn khu vực đất cao ráo cạnh con suối Bluk Blui dựng tạm căn nhà làm bằng tranh để ở. Về sau những người bị bệnh phong ở xã Ia Ka và cả trên Kon Tum cũng về đây sinh sống. Những lúc rảnh rỗi, bà H’Jel và mẹ vào làng thăm cha rồi cùng với cha khai hoang đất sản xuất. Vốn là một y tá, thương người nên mỗi buổi chiều, bố của bà H’Jel đều tới từng gia đình để rửa vết thương cho người bệnh. Năm 1976, sau khi cha mất, bà H’Jel quyết định thay cha làm việc này. “Hồi ấy lúc cao điểm làng có hơn 200 người bị phong. Việc rửa vết thương vô cùng quan trọng nên ngay từ sáng sớm, tôi đã mang theo nước uống rồi đạp xe vào làng. Không chỉ rửa vết thương, tôi còn giúp họ xuống suối tắm, ai bị nặng khó đi lại, tôi gùi nước về để họ tắm. Có hôm về đến nhà đã gần nửa đêm”, bà H’Jel chia sẻ. Bà H’Jel thương nhất là đám trẻ con ngây thơ, hồn nhiên. Cũng bởi vậy mà đã mấy chục năm bà đứng lớp, dạy các em nhỏ. Phòng học nhỏ được người làng dựng lên vang tiếng trẻ con là nguồn sống của những người bị phong. Để thuận lợi cho việc chăm sóc người bệnh và dạy chữ cho trẻ, năm 1989, bà H’Jel chuyển hẳn tới làng Bluk Blui. Cứ 2 ngày/lần, bà đi rửa vết thương cho người bệnh. Đến mùa thu hoạch nông sản, bà bán lấy tiền mua đồ dùng học tập và kêu gọi các nhà hảo tâm hỗ trợ thêm quần áo cho trẻ. Bà dạy cho các em nhận biết chữ cái, cách đọc, cách viết. Đối với môn Toán, bà dạy cách nhận biết con số và các phép tính đơn giản. Hành động của bà H’Jel khiến ai cũng cảm động. Năm 1997, Hội Chữ thập đỏ TPHCM đã hỗ trợ làng xây dựng 3 phòng học, giờ là điểm Trường Mầm non Ia Ka. Điểm trường đã được bổ sung một số giáo viên để đảm bảo việc dạy học cho trẻ. “Mình thương người bị phong lắm nên sẽ chăm sóc họ đến khi nào không làm được nữa thì thôi. Gia đình tôi cũng rất ủng hộ tôi làm việc này để giúp đỡ những người bị phong vượt qua nỗi buồn, bước tiếp cuộc sống”, bà H’Jel chia sẻ. Bà Rơ Châm H’Ken, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Ia Ka, cho biết, có gần 30 người bị phong ở làng Bluk Blui. Bà H’Jel là ân nhân của làng phong. Theo bà H’Ken, từ năm 2023, tuy không còn tham gia dạy học nhưng bà H’Jel vẫn tình nguyện nấu cháo cho các em ở điểm trường làng. Lúc rảnh rỗi, bà dệt thổ cẩm và hướng dẫn chị em trong xã nâng cao tay nghề, tìm đầu ra cho sản phẩm. TIỀN LÊ Người dành cả đời chăm sóc làng phong Làng Bluk Blui (xã Ia Ka, huyện Chư Păh, Gia Lai) còn có tên gọi khác là làng phong. Gần 50 năm qua, bà Siu H’Jel (SN 1957, làng Bluk Blui, xã Ia Ka) không ngần ngại giúp đỡ mọi thứ, rửa vết thương, động viên họ vượt qua mặc cảm. Bà H’Jel (ở giữa) được người bị phong rất quý mến, biết ơn
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==