Tiền Phong số 175

10 Chuã nhêåt 23/6/2024 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Vùn hoáa-Vùn nghïå LA MÖÅT NHAÅC SÔ NGHIÏÅP DÛ? Phoáng viïn goä cûãa nhaåc sô Nguyïîn Thuyå Kha. Öng tiïët löå àöi àiïìu: “Kim Duyïn laâ möåt cö giaáo. Cuäng khöng roä bêy giúâ baâ coân söëng hay àaä mêët. Baâi “Möåt con võt” coá tûâ lêu lùæm röìi, chùæc tuöíi àúâi phaãi ngoaâi 70, nïëu khöng thò chùæc cuäng 65. Búãi höìi töi coân beá àaä biïët baâi naây”. Vò sao möåt cö giaáo laåi viïët àûúåc möåt ca khuác ùn khaách daâi lêu? Nhaåc sô Nguyïîn Thuyå Kha giaãi thñch àún giaãn: “Ngaây xûa ngûúâi ta hoåc haânh cêín thêån. Cho nïn nhiïìu baâ giaáo biïët saáng taác nhaåc”. Möåt söë vùn nghïå sô nöíi tiïëng “chó àiïím” phoáng viïn tòm àïën nhaâ thú tûâng àûúåc mïånh danh “thêìn àöìng” Trêìn Àùng Khoa. Taác giaã “Haåt gaåo laâng ta” tûå tin giúái thiïåu: “Vïì êm nhaåc, hoãi bêët cûá baâi ca ài cuâng nùm thaáng naâo töi cuäng biïët ngay baâi àoá saáng taác nùm naâo, ngûúâi àêìu tiïn haát laâ ai?”. Khi phoáng viïn hoãi àïën baâi haát thiïëu nhi “Möåt con võt”, Trêìn Àùng Khoa vui veã kïí: “Nùm 1962, khi àoá töi múái 4 tuöíi, àaä nghe chõ töi haát baâi naây röìi. Chõ töi luác êëy hay nghïu ngao: “Möåt con võt xoeâ ra hai caái caánh…”. Baâi thûá hai chõ töi hay haát chñnh laâ baâi “Àuöíi chim”: “Vûúân àöî meå em tröìng/ Naãy mêìm xinh xinh quaá/ Saáng ngaây em ra tröng/ Thêëy àaân chim àïën phaá…”. Cuäng nhû nhaåc sô Nguyïîn Thuyå Kha, nhaâ thú Trêìn Àùng Khoa xaác nhêån: “Möåt con võt” coá tuöíi àúâi cao, vò “khi coân noái ngoång töi àaä thuöåc röìi maâ”. Nhaâ thú Trêìn Àùng Khoa phoãng àoaán, ngûúâi viïët “Möåt con võt” khöng phaãi nhaåc sô chuyïn nghiïåp: “Töi àoaán laâ cö giaáo mêìm non, vò lúâi baâi haát chuêín gioång cö giaáo mêìm non. Chó coá cö giaáo mêìm non múái hiïíu têm lyá treã con nhû thïë. Chùæc laâ cö êëy bõa ra baâi haát naây àïí daåy treã con”. Nhaâ thú coá nhiïìu baâi thú thiïëu nhi nöíi tiïëng àaánh giaá: “Ca khuác “Möåt con võt” khöng coá gò cao siïu, êm nhaåc khöng coá gò àùåc biïåt, lúâi laåi caâng… vúá vêín. Nhûng àùåc biïåt hiïíu têm lyá treã con. Treã con haát “Möåt con võt” röìi laâm theo àöång taác cuãa con võt. Haát “Möåt con võt xoeâ ra hai caái caánh” thò chuáng giang tay ra. Àïën cêu sau “Noá kïu rùçng caác caác caác, caåc caåc caåc” thò vöî vaâo möng. Àún giaãn thïë thöi, beá naâo cuäng laâm àûúåc”. Àïën àêy, Trêìn Àùng Khoa khùèng àõnh laåi: “Taác giaã “Möåt con võt” chó coá thïí laâ cö giaáo mêìm non. Nhaåc sô chuyïn nghiïåp khöng viïët ngö nghï nhû thïë. Nhûng chñnh ca khuác naây laåi söëng lêu nhúâ chêët ngö nghï cuãa noá”. Con gaái nhaåc sô Phaåm Tuyïn, nhaâ baáo Phaåm Höìng Tuyïën, ngûúâi gùæn boá vúái chûúng trònh “Nhûäng böng hoa nhoã” huát khaán giaã möåt thúâi trïn truyïìn hònh, cuäng cho biïët, “Möåt con võt” coá tuöíi àúâi rêët cao: “Höìi mêîu giaáo, luác 4-5 tuöíi, töi àaä haát baâi àoá röìi. Tûâ àoá àïën nay cuäng àaä 50 nùm. Baâi haát phaãi ra àúâi trûúác àoá nûäa”. Baâ cuäng khùèng àõnh ngûúâi viïët “Möåt con võt” coá tïn Kim Duyïn: “Sau naây laâm chûúng trònh “Nhûäng böng hoa nhoã” hay coá tiïët muåc àöë baâi haát. Àaáp aán cuãa cêu hoãi “taác giaã “Möåt con võt” laâ ai” luön laâ Kim Duyïn. Kim Duyïn laâ möåt cö giaáo, möåt taác giaã khöng chuyïn. Baâ úã möåt tónh naâo àoá thuöåc miïìn Bùæc, chûá khöng phaãi Haâ Nöåi. Coá leä Kim Duyïn saáng taác baâi “Möåt con võt” cho hoåc sinh, röìi noá àûúåc lan truyïìn. Töi cuäng chó biïët vïì taác giaã “Möåt con võt” àïën thïë thöi”. Möåt ngûúâi yïu thñch nhaåc Viïåt xin giêëu tïn baây toã: “Coá thïí Kim Duyïn khöng phaãi höåi viïn Höåi Nhaåc sô Viïåt Nam. Ngûúâi ta coá thïí coá möåt baâi nöíi tiïëng nhûng chûa chùæc laâ höåi viïn cuãa Höåi. Trong ca nhaåc thiïëu nhi, nhiïìu baâi haát nöíi tiïëng àûúåc saáng taác búãi caác nhaåc sô chuyïn nghiïåp nhû Tên Huyïìn vúái “Chõ ong nêu vaâ em beá”; “Chuá ïëch con” cuãa Phan Nhên; “Chuá voi con úã Baãn Àön” cuãa Phaåm Tuyïn… Nhûng cuäng coá nhûäng baâi nöíi tiïëng àûúåc viïët búãi taác giaã khöng chuyïn nhû trûúâng húåp “Möåt con võt” cuãa Kim Duyïn hay “Quaã” cuãa Xanh Xanh chùèng haån: “Quaã gò maâ chua chua thïë? Xin thûa rùçng quaã khïë…”. Nhaåc sô Àöî Höìng Quên, Chuã tõch Liïn hiïåp caác höåi vùn hoåc nghïå thuêåt Viïåt Nam, nguyïn Chuã tõch Höåi Nhaåc sô Viïåt Nam cuäng khöng biïët taác giaã Kim Duyïn laâ ai: “Baâi “Möåt con võt” thò töi biïët nhûng taác giaã laâ ai thò khöng biïët. Baâi haát àoá phöí biïën trong nhûäng nùm 60-70 cuãa thïë kyã trûúác. Nïëu taác giaã trong haâng nguä nhaåc sô chuyïn nghiïåp, laâ höåi viïn Höåi Nhaåc sô Viïåt Nam thò töi theo doäi seä biïët ngay. Nhûng Kim Duyïn laâ caái tïn laå. Coá thïí laâ nûä chùng? Nïëu tïn Duyïn maâ saáng taác khöng chuyïn coân coá möåt ngûúâi nûäa. Ngûúâi naây laâ caán böå Àoaân úã tónh Haãi Dûúng. Höìi êëy coá viïët 1-2 baâi haát. Liïåu cö Duyïn êëy coá phaãi cö Duyïn viïët ca khuác tyã lûúåt xem trïn YouTube hay khöng?”. AI HÛÚÃNG LÚÅI TÛ CA KHUÁC TYà “VIEW”? Xuên Mai goáp phêìn laâm noáng laåi ca khuác thiïëu nhi “Möåt con võt” vaâo nùm 1998 nhûng cö khöng phaãi ngûúâi laâm nïn thaânh tñch tyã “view” (lûúåt xem) trïn YouTube. Kïnh Heo Con TV laâm nïn thaânh tñch naây qua MV “Möåt con võt” vúái hònh aãnh hoaåt hònh 3D söëng àöång. Phaát haânh ngaây 31/8/2019, sau gêìn 5 nùm, àïën thúâi àiïím naây MV “Möåt con võt” cuãa Heo Con TV àaä caán möëc hún 1 tyã “view”. Phaãi kïí àïën “cöng lao” cuãa caác phuå huynh coá con nhoã vaâ caác beá. Möåt phuå huynh bònh luêån: “Beá nhaâ töi möîi lêìn ùn möåt cheán cúm caây 5 view cho ca khuác con võt naây”. Thaânh tñch 1 tyã “view” trïn YouTube khiïën khöng ñt ngûúâi toâ moâ doanh thu tûâ MV naây cuãa Heo Con TV laâ bao nhiïu? Rêët khoá tòm ra con söë thûåc vò doanh thu tûâ lûúåt xem phuå thuöåc nhiïìu yïëu töë song möåt chuyïn gia vïì maång xaä höåi cho rùçng, chuã kïnh YouTube trïn coá thïí nhêån àûúåc khoaãng 2 àïën 3 tyã àöìng. Nhiïìu ca khuác phaát YouTube khöng ghi tïn taác giaã. “Möåt con võt” phaát trïn Heo Con TV cuäng vêåy. Liïåu Heo Con TV coá ài tòm taác giaã Kim Duyïn àïí chia seã nguöìn lúåi tûâ thaânh tñch khuãng? Nhaâ baáo Phaåm Höìng Tuyïën, con gaái nhaåc sô Phaåm Tuyïn kïí: “Gia àònh töi vêîn uyã thaác cho möåt àún võ àïí giaám saát baãn quyïìn caác baâi haát cuãa cha töi trïn möi trûúâng söë. Riïng baãn quyïìn baâi haát thò khöng thïí möåt àún võ giaám saát laâ àuã. Cha töi àaä kyá vúái Trung têm Baãn quyïìn Viïåt Nam sau àoá gia àònh laåi vêîn phaãi uyã quyïìn thïm möåt àún võ nûäa giaám saát têët caã caác baâi haát thiïëu nhi cuãa cha töi trïn möi trûúâng söë, möi trûúâng internet. Chuyïån baãn quyïìn rêët phûác taåp, rêët nhiïìu nïìn taãng, nhiïìu phaåm vi… Höìi àêìu nùm, caác baån úã àún võ giaám saát baãn quyïìn trïn möi trûúâng söë maâ gia àònh töi kyá húåp àöìng coá hoãi töi: Chõ coá quen taác giaã Kim Duyïn khöng, àïí chuáng em liïn hïå xin taác quyïìn? Vò caác baån êëy muöën saãn xuêët video “Möåt con võt” nhûng muöën àûúåc traã taác quyïìn cho taác giaã àïí àûúåc sûã duång taác phêím àaâng hoaâng. Nhûng töi bêët lûåc vò nhûäng gò töi biïët vïì taác giaã Kim Duyïn quaá ñt, cuäng khöng biïët bêy giúâ baâ coân söëng hay khöng?”. Kïí caã taác giaã Kim Duyïn coân söëng cuäng khöng dïî daâng àïí nhêån vïì “àûáa con tinh thêìn” nöíi tiïëng, àang “ùn nïn laâm ra” cuãa mònh. “Kim Duyïn khöng phaãi ngûúâi viïët chuyïn nghiïåp, caâng khöng phaãi tïn tuöíi lêîy lûâng nhû nhaåc sô Phaåm Tuyïn, sau bao nhiïu nùm im húi lùång tiïëng, böîng möåt ngaây laåi xuêët hiïån vaâ nhêån ca khuác “Möåt con võt” laâ cuãa mònh, ai tin? Nhiïìu nùm qua chuáng ta àaä chûáng kiïën khöng ñt cuöåc tranh chêëp baãn quyïìn úã trong nûúác, nhû trûúâng húåp tranh chêëp baãn quyïìn phêìn lúâi ca khuác “Gaánh meå” giûäa nhaâ thú Trûúng Minh Nhêåt vaâ ca sô Quaách Beem chùèng haån. Khi taác giaã Kim Duyïn viïët “Möåt con võt” laâm gò àaä coá chuyïån nhaåc sô àùng kyá baãn quyïìn? Thïë nïn bêy giúâ àoâi lúåi ñch húåp phaáp cuãa taác giaã seä laâ gian nan”, möåt ngûúâi yïu nhaåc Viïåt giêëu tïn bònh luêån. Coá nhûäng ngûúâi viïët ca khuác, viïët thú, viïët truyïån… chó muöën giêëu mònh. Bïn thú ca, àïën nay àöåc giaã trong nûúác vêîn toâ moâ T.T.Kh taác giaã baâi thú tònh “Hai sùæc hoa Tigön” laâ ai? Coá khi khöng roä taác giaã laåi khiïën “Hai sùæc hoa Tigön” thïm phêìn thu huát? Nhûng nhuêån buát vùn chûúng vöën boåt beâo. Coân nguöìn lúåi tûâ ca khuác laåi khaác hùèn. Ngaây xûa, viïët “Thaânh phöë buöìn” nhaåc sô Lam Phûúng mua biïåt thûå. Ngaây nay, nhaåc sô Àöng Thiïn Àûác mua nhaâ, têåu xe cuäng nhúâ “Ai chung tònh àûúåc maäi” cuâng caác baãn “hit” cuãa mònh. Taác giaã Kim Duyïn àang úã àêu? n Hònh anã h chupå tû â MV “Mötå con võt” caná àñch tyã “view” Ài tòm tacá gia ã baiâ hatá ty ã “view” Cuöië cunâ g baiâ hatá Viïtå caná àñch 1 tyã lûútå xem (view) nhanh nhêtë trïn YouTube àa ä goiå tïn “Mötå con võt” , mötå ca khucá thiïuë nhi vui nhönå , ngûúiâ ngûúiâ àïuì thuöcå . Nhùcæ àïnë ca khucá nayâ nhiïuì ngûúiâ nhú á àïnë Xuên Mai, búiã cö hatá “Mötå con võt” khi múiá 3 tuöií , nùm 1998. Nhûng ca sô nhñ chó coá cöng lamâ noná g laiå ca khucá , thûcå tï ë “Mötå con võt” àaä co á tuöií àúiâ va â sûcá sönë g lêu bïnì . Àaná g tiïcë , ngûúiâ ta nhú á àïnë ngûúiâ hatá ca khucá thanâ h cöng nhûng laiå quïn mêtë ngûúiâ sinh ra ca khucá . Tacá gia ã “Mötå con võt” àûúcå giúiá thiïuå qua loa: Nhacå sô Kim Duyïn. Nhûng Kim Duyïn laâ ai? Bêy giúâ nhacå sô ú ã àêu? Àang lamâ gò? … [ NÖNG HÖNÌ G DIÏUÅ ] Ca sô nhñ Xuên Mai trònh bayâ nhiïuì ca khucá thiïuë nhi nöií tiïnë g, trong àoá coá “Mötå con võt” Nha â thú Trênì Àùng Khoa cho rùnç g, ngûúiâ viïtë “Mötå con võt” laâ nhacå sô nghiïpå dû Nha â baoá Phamå Hönì g Tuyïnë , con gaiá nhacå sô Phamå Tuyïn: Tacá gia ã “Mötå con võt” sönë g ú ã mötå tónh phña Bùcæ , khöng phaiã Ha â Nöiå Ca khucá thiïuë nhi dï î kiïmë “view”? MV “Lacå tröi” cuaã Sún Tunâ g M-TP cunä g phaiã chaoâ thua “Bönë g bönë g bang bang” do beá Baoâ Ngû thïí hiïnå àûúcå phatá trïn YouTube khoanã g 8 nùm trûúcá , àïnë nay àa ä co á hún 609 triïuå lûútå xem. “Thûúng lùmæ thêyì cö úi” do beá Phan Hiïuë Kiïn thïí hiïnå , khoanã g chucå nùm trûúcá , àa ä hún 500 triïuå lûútå xem. Co á nhûnä g ca khucá thiïuë nhi quen thuöcå bêtë ngú â dêyå soná g nhúâ manå g xa ä höiå . Nhû trûúnâ g húpå “Chõ ong nêu vaâ em be”á cuaã cöë nhacå sô Tên Huyïnì tûnâ g thanâ h traoâ lûu cover vúiá nhûnä g phiïn banã khacá nhau, phiïn banã miïnì Têy, phiïn banã thêtë tònh… Nhûng traoâ lûu cunä g nhanh choná g ài qua, “Chõ ong nêu…” laiå trú ã vï ì vúiá cacá em be.á

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==