6 KHOA GIÁO n Thứ Bảy n Ngày 22/6/2024 XÉT CÔNG NHẬN GS, PGS: Kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2024 chỉ còn ít ngày nữa sẽ diễn ra nhưng thầy cô các trường THPT vẫn miệt mài dạy cho học sinh với mong muốn, em năng lực thấp được tăng thêm ít điểm, em khá giỏi có thể vượt trội đỗ ngôi trường mơ ước. Đầu giờ sáng một ngày hè rực lửa, dãy lớp 12 của Trường THPT Bình Xuyên (Vĩnh Phúc) vẫn sáng đèn. Lớp với hàng chục học sinh im phăng phắc trong giờ làm đề Toán, chỉ nghe tiếng quạt rì rì, chậm chạp. Ở một lớp học khác, cô trò lại sôi nổi thảo luận trong giờ chữa đề Ngữ văn. Cô Trần Phương Hoa, giáo viên dạy Ngữ văn, Trường THPT Bình Xuyên, khuyên học sinh khi vào phòng thi phải giữ được tinh thần thoải mái, tự tin để đọc đề và làm tốt nhất. Với Ngữ văn, nên ôn tập kỹ các tác phẩm theo chủ điểm nghị luận văn học, tác phẩm thơ, văn xuôi và hệ thống kiến thức lại theo sơ đồ tư duy. Khi nắm vững kiến thức, dù đề thi có ra theo cách nào cũng chỉ hỏi xoay quanh nội dung, nghệ thuật, cách thức sử dụng từ ngữ trong tác phẩm đó. Về câu hỏi nghị luận xã hội, cô Hoa yêu cầu học sinh nắm kỹ cách làm bài dạng nghị luận lý tưởng, đạo lý và nghị luận về một hiện tượng đời sống. “Học sinh lưu ý, chuẩn bị một kho dẫn chứng tiêu biểu nhất về gương người sống đẹp, sống bản lĩnh và các hiện tượng còn tồn tại trong xã hội để khi vào bài thi chỉ cần sắp xếp ý, hệ thống và dẫn ý sẽ đảm bảo “ăn” điểm”, cô Hoa nói. Nhiều năm đi chấm thi, cô Hoa thấy rằng, lỗi học sinh gặp nhiều nhất là chưa biết phân chia thời gian để làm bài thi hợp lý. Có những thí sinh sa đà quá nhiều vào các câu đọc hiểu, nghị luận xã hội đến phần nghị luận văn học còn rất ít thời gian nên vội vàng kết bài trong khi chưa có những đánh giá về nội dung, nghệ thuật và chưa dành thời gian tương xứng cho ý phụ. Một lỗi thường gặp nữa là trình bày các ý trong bài không sáng rõ, thậm chí gạch xóa nhiều. Cô Phạm Ngọc Huệ, giáo viên cốt cán bộ môn Toán, Trường THPT Đông Anh (Hà Nội), lưu ý, những ngày sát kỳ thi, học sinh dành toàn bộ thời gian cho kỹ năng luyện đề. Ngồi vào bàn, bấm đồng hồ thực hiện giải đề theo đúng thời gian bài thi để biết chia thời gian, có chiến thuật làm bài hợp lý. Khi nhận đề phải đọc một lượt, nếu đề mờ, rách, lỗi phải thông báo ngay với cán bộ coi thi để đổi đề trong thời gian 5 phút đầu giờ. Sau 5 phút, thí sinh phải tự chịu trách nhiệm. “Cách thức làm bài đối với môn Toán vẫn là câu dễ làm trước, câu khó làm sau và đương nhiên những câu khó quá, có thể bỏ qua để khi làm xong hết các câu khác mới quay lại. Đối với câu dễ, làm đến đâu phải chắc chắn đúng đến đó. Tránh mất điểm đáng tiếc, thí sinh phải dành 5-7 phút để soát lại 1-2 lần toàn bộ các câu”, cô Huệ nói. Là giáo viên bộ môn Lịch sử, cô Phạm Thị Nguyện, Trường THPT Nguyễn Bính (Nam Định), chia sẻ, trước kỳ thi, thầy cô giáo đã xây dựng kế hoạch ôn tập bám sát cấu trúc đề minh họa của Bộ GD&ĐT, đồng thời dành nhiều thời gian luyện đề để rèn kỹ năng cho học sinh. Để tự tin vào phòng thi, các em cần xem lại một lượt kiến thức cơ bản đã được học để giải quyết các câu hỏi ở dạng nhận biết và thông hiểu và vận dụng thấp. HÀ LINH Dồn sức cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT Cô Trần Phương Hoa đang kèm cặp từng học sinh Trường THPT Bình Xuyên đến sát ngày thi ẢNH: QUỲNH ANH Học sinh lớp 12 cùng lúc dự kỳ thi đánh giá năng lực, luyện IETLS, luyện thi tốt nghiệp THPT nên lắm lúc căng thẳng nhưng những ngày tháng 6 “đỏ lửa” vẫn miệt mài đèn sách chuẩn bị cho “trận chiến lớn” trong đời học trò. Loại bỏ tạp chí dỏm Vừa qua, Hội đồng Giáo sư Nhà nước (HĐGSNN) có văn bản gửi các tạp chí khoa học Việt Nam về việc đề xuất khung điểm trong danh mục tạp chí khoa học được tính điểm năm 2024. Đề xuất này sẽ là căn cứ để HĐGSNN quy định danh mục tạp chí khoa học của Việt Nam được tính điểm năm 2025. Từ đó, công trình khoa học mà ứng viên khai trong hồ sơ xét PGS, GS đăng ở tạp chí nào thì sẽ được hội đồng xét cho mức điểm nằm trong khung của tạp chí đó mà HĐGSNN quy định trong danh mục. Một điểm mới của năm nay là HĐGSNN yêu cầu các tạp chí khoa học Việt Nam muốn vào danh mục tạp chí được tính điểm năm 2024 phải có bản sao minh chứng phản biện các bài báo khoa học trong các số năm 2023. Khi nhận được văn bản của HĐGSNN, một số nhà khoa học băn khoăn vì yêu cầu nộp minh chứng phản biện là vi phạm tự do học thuật. Đại diện một tạp chí về công nghệ và quản lí chia sẻ, hồ sơ đề xuất đã nộp lên HĐGS ngành/ liên ngành. Vị này cho rằng quy định của HĐGSNN có phần hơi quá vì phản biện là phần riêng tư của mỗi tạp chí. Nhưng mặt khác, quy định này cũng đặt ra yêu cầu làm việc nghiêm túc đối với người làm công việc phản biện tại các tạp chí khoa học muốn được tính điểm trong xét, công nhận tiêu chuẩn chức danh GS, PGS hằng năm. Từ trước đến nay, phản biện chỉ đọc bài báo của các tác giả thuần túy để đánh giá chất lượng. Giờ yêu cầu phải cung cấp minh chứng phản biện, người phản biện sẽ phải đánh giá nghiêm túc bằng cách phải đọc rất nhiều bài, rồi kiểm tra trùng lặp, đạo văn, quy trình. Theo quy định của HĐGSNN, mỗi ứng viên PGS chỉ cần ít nhất là tác giả chính/liên hệ của 3 bài báo quốc tế trên tạp chí có uy tín. Trong khi đó, ghi nhận qua hồ sơ đăng kí của các ứng viên thời gian qua cho thấy, họ lấy điểm từ các tạp chí trong nước là chủ yếu, với số lượng đăng bài của các ứng viên rất lớn. Gần đây giới khoa học trong nước bày tỏ sự quan tâm tới việc một số tạp chí uy tín của các nhà xuất bản lớn bị rút khỏi danh sách lõi của Web of Science hay Scopus như một số tạp chí của nhà xuất bản MDPI, Frontiers. Hay gần đây là việc Nhà xuất bản Hindawi (đây là nhà xuất bản rất nhiều tác giả người Việt Nam đăng bài) sau khi đóng cửa một loạt tạp chí thì được tập đoàn xuất bản Wiley của Mỹ mua lại và Wiley đã xoá sổ hoàn toàn thương hiệu Hindawi. TRÁNH VÀNG THAU LẪN LỘN PGS.TS Trần Anh Tuấn, Chánh Văn phòng HĐGSNN cho hay sở dĩ HĐGSNN yêu cầu các tạp chí phải nộp bản sao minh chứng phản biện (2 chiều, 1 chiều...) là để có căn cứ đánh giá chất lượng tạp chí. Việt Nam hiện có rất nhiều tạp chí khoa học với chất lượng rất khác nhau. Nhiều tạp chí công bố là có quy trình phản biện nhưng thực tế không thực hiện đúng như vậy. Nếu không yêu cầu cung cấp minh chứng là trong quy trình xuất bản có việc phản biện hay không thì hội đồng các cấp không có đủ cơ sở để đánh giá được chất lượng tạp chí. Theo PGS Tuấn, cũng có ý kiến cho rằng các hệ thống ISI, Scopus (hệ thống xếp loại tạp chí quốc tế) vẫn đánh giá, xếp hạng tạp chí mà không bắt các tạp chí nộp minh chứng về việc phản biện. Nhưng do hệ thống tạp chí của Việt Nam chưa đạt đến chuẩn mực quốc tế nên đánh giá chất lượng tương đối khó khăn. Thực tế cho thấy các tạp chí khoa học để được chỉ mục (index) trong các danh mục tạp chí quốc tế uy tín thì đã qua quá trình kiểm tra, đánh giá gắt gao về chất lượng. Nhưng ở Việt Nam chưa có hệ thống đánh giá chất lượng tạp chí như vậy. Đến như hệ thống chỉ mục tạp chí khoa học của Đông Nam Á (Asean Citation Index - ACI) Việt Nam cũng chỉ có trên 20 tạp chí vào được. Ông Tuấn cho hay, nếu chỉ tính điểm một số tạp chí đã được index quốc tế hay khu vực thì không phù hợp thực tiễn, mà cần có cả các tạp chí khoa học Việt Nam trong danh mục tạp chí được tính điểm của HĐGSNN. Những tạp chí Việt Nam đã đạt chuẩn quốc tế và khu vực thì đương nhiên được vào danh mục với khung tính điểm tạp chí quốc tế. Yêu cầu trên chỉ dành cho tạp chí trong nước. Tuy nhiên, HĐGSNN sẽ tiếp thu, ghi nhận ý kiến của các nhà khoa học xung quanh vấn đề đánh giá, cho điểm các tạp chí trong nước nhằm cải tiến quy trình đánh giá chất lượng tạp chí khoa học hằng năm đáp ứng nhu cầu nâng cao chất lượng và phù hợp với thực tiễn. NGHIÊM HUÊ Năm nay, Hội đồng Giáo sư Nhà nước có quy định mới liên quan tạp chí khoa học trong nước được tính điểm trong hồ sơ khoa học của các ứng viên xét công nhận giáo sư (GS), phó giáo sư (PGS). Hội đồng Giáo sư Nhà nước vừa công bố danh sách 28 Ủy viên Hội đồng Giáo sư Nhà nước nhiệm kì 2024 – 2029 3 nhà xuất bản Hindawi, MDPI và Frontiers thường bị một số quốc gia và cơ sở nghiên cứu đưa vào danh sách đen. Năm 2023, một số trường đại học trong nước công bố cập nhật danh sách các nhà xuất bản đen không được công nhận tài trợ, trong đó có 3 nhà xuất bản này. Gần 8.000 giảng viên kiểm tra coi thi tốt nghiệp THPT Bộ GD&ĐT cho biết, tại kì thi tốt nghiệp THPT năm 2024 được tổ chức ngày 26-28/6 tới, Bộ huy động gần 8.000 cán bộ, giảng viên cơ hữu các cơ sở giáo dục đại học tham gia các đoàn kiểm tra công tác coi thi. Thanh tra Bộ GD&ĐT đã chuẩn bị đầy đủ tài liệu, video clip, biểu mẫu, sổ tay phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra thi; tham mưu tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ cốt cán làm công tác thanh tra, kiểm tra thi kì thi tốt nghiệp THPT năm 2024 đến từ 63 Sở GD&ĐT và 140 cơ sở giáo dục đào tạo trong cả nước với tổng số 600 người. Công tác tập huấn nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra chấm thi cũng đã được triển khai cho 60 cán bộ, công chức của Bộ GD&ĐT. Đồng thời, tập huấn nghiệp vụ đoàn kiểm tra chấm thi cho 283 cán bộ, công chức, viên chức đến từ 63 Sở GD&ĐT và 77 cơ sở giáo dục đại học dự kiến bố trí tham gia đoàn kiểm tra công tác chấm thi của Bộ GD&ĐT. Bộ cũng ban hành quyết định thành lập 63 đoàn kiểm tra công tác chấm thi của Bộ tại 63 Sở GD&ĐT với tổng số 264 cán bộ chính thức tham gia đoàn kiểm tra. NGHIÊM HUÊ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==