8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Năm n Ngày 13/6/2024 CƠ DUYÊN Từ lâu, đường dây điện cao thế đã trở thành một biểu tượng về sự phát triển của đất nước. Những cột điện khổng lồ, cao vút, in lên nền trời, kéo đường dây chạy dài tít tắp, đem ánh sáng văn minh tới các đô thị lớn, về tận những bản làng xa xôi của Tổ quốc. Ít ai hiểu rằng, phía sau nguồn sáng ấy là sự nguy hiểm, khó khăn, gian khổ của những người làm nghề truyền tải điện. Bất kể ngày đêm, cứ đến hẹn là người thợ lại khăn gói, bắt đầu hành trình dọc tuyến đường dây, dù trên đỉnh núi cao hay giữa rừng sâu. 31 năm gắn bó với công việc duy tu, bảo dưỡng và vận hành đường dây siêu cao áp 500kV mạch 1 và mạch 2, ông Trần Khương Tâm (SN 1970, quê huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị) - công nhân Truyền tải điện Thừa Thiên - Huế nói bản thân mang cái duyên với những đường dây siêu cao áp. Lúc này đây, trước lúc về nghỉ hưu, ông lại tiếp tục được giao trọng trách và nhiệm vụ với đường dây 500kV mạch 3. Ông Tâm là một trong 33 kỹ sư, công nhân tinh nhuệ, tiên phong với đầy đủ chuyên môn, kinh nghiệm được Điện lực Thừa Thiên - Huế biệt phái ra Hà Tĩnh hỗ trợ lắp dựng cột điện thuộc dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Núi. Ông Tâm kể, bao nhiêu năm gắn bó với ngành điện là bấy nhiêu năm ông cùng đồng nghiệp theo sát đường dây, từng nhánh cột trên suốt chiều dài được giao quản lý của đơn vị. Bên cạnh đó, việc kiểm tra tình trạng các cột và sự vận hành của tuyến được thực hiện thường xuyên nhằm đảm bảo an toàn cho hệ thống điện hoạt động xuyên suốt. “Đặc thù đường điện cao thế, cột điện dựng không bám đường bộ mà cứ chạy thẳng tắp, băng qua rừng, vượt sông hồ nên việc tiếp cận hết sức vất vả, khó khăn. Có trụ điện ngự trên đỉnh núi, phải đi bộ cả ngày mới tới được. Khi sửa chữa đường dây, thợ điện cheo leo như những “người nhện”, treo mình giữa không trung cả ngày, làm sao không để đoạn cáp nào sờn, có nguy cơ đứt hay bất cứ sự cố nào”, ông Tâm nói. Nhớ lại những ngày leo núi, ngủ rừng, “mưa dầm, cơm vắt”, người đàn ông 54 tuổi không giấu nổi cảm xúc. Những năm 1993-1994, khi đường dây 500kV mạch 1 hoàn thành, truyền tải điện Thừa Thiên - Huế giám sát, vận hành và quản lý hàng trăm km từ Phò Trạch (huyện Phong Điền) đến đỉnh đèo Hải Vân (huyện Phú Lộc). Sau đó ít năm, đường dây siêu cao áp mạch 2 được đưa vào sử dụng, “Đến giờ tôi vẫn tự hào mình là người ngành điện, để được sống, làm việc và cống hiến cho hành trình gìn giữ nguồn điện trên khắp chiều dài đất nước. Cái duyên với đường dây 500kV và những kỷ niệm về nó sẽ theo tôi suốt đời”, ông Trần Khương Tâm - cán bộ Điện lực Thừa Thiên - Huế, chia sẻ. Những trụ điện của đường dây 500kV đang được lắp dựng TRÊN ĐẠI CÔNG TRƯỜNG 500kV MẠCH 3 Công nhân miệt mài làm việc nPHẠM TRƯỜNG KÝ SỰ GẦN 20 NĂM THU THẬP HỒ SƠ Tổ chức Trái tim người lính phối hợp với Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ (Đại học Công nghệ Texas, Mỹ) tổ chức lễ tiếp nhận Hồ sơ chứng tích chiến tranh Việt Nam. Đây là hoạt động tiếp nhận, trao trả di vật và kỷ vật chiến tranh lần thứ hai của trung tâm. Trong kháng chiến chống Mỹ, một khối lượng khổng lồ gồm hàng vạn cuốn nhật ký, thư tay, vật dụng cá nhân… là di vật và kỷ vật của bộ đội miền Bắc và quân giải phóng miền Nam bị thất lạc trên chiến trường. Hầu hết bản gốc đã bị hủy trong thời chiến. Tuy nhiên, nhiều nội dung của các di vật và kỷ vật được chụp lại và lưu giữ dưới hình thức tư liệu chụp bằng phương pháp thu nhỏ (microfilm). Những bản phim thu nhỏ của kỷ vật được lưu trữ tại Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ (VNCA). Những bản sao này cũng có thể được xem như kỷ vật gốc, chứa đựng nhiều thông tin cảm động và thiêng liêng của các liệt sĩ. Đây cũng là chi tiết quan trọng hỗ trợ công tác tìm kiếm phần mộ và hài cốt liệt sĩ. Hành trình gửi lại những kỷ vật của liệt sĩ về quê hương được VNCA khởi động cách đây gần 20 năm. Sự kiện nhật ký Đặng Thùy Trâm được cựu binh Mỹ trao trả cho gia đình liệt sĩ vào năm 2005 truyền cảm hứng cho những người làm công tác nghiên cứu hồ sơ chứng tích chiến tranh. Đại tá, nhà văn Đặng Vương Hưng (người sáng lập tổ chức Trái tim người lính) cho biết, tổ chức đã phối hợp với VNCA thực hiện dự án phi lợi nhuận mang tên Hồ sơ chứng tích chiến tranh Việt Nam. Mỗi năm, dự án trao trả một phần di vật, kỷ vật của liệt sĩ. “Chúng tôi đã sử dụng các tài liệu được sàng lọc từ 3 triệu trang lưu trữ để tìm kiếm thông tin về các liệt sĩ. Hoạt động này được phối hợp đồng thời với hành trình tìm kiếm thân nhân liệt sĩ và các cựu chiến binh để trao trả những hồ sơ chứng tích gồm nhật ký, thư tay,…”, ông Đặng Vương Hưng nói. Từ đầu tháng 5/2024, để chuẩn bị cho đợt tiếp nhận thứ hai, tổ chức Trái tim người lính biên soạn và giới thiệu hơn 30 hồ sơ chứng tích chiến tranh, căn cứ nguồn tư liệu độc quyền do VNCA gửi. Đó là nội dung tóm tắt của 35 cuốn sổ tay nhật ký và 10 lá thư thời chiến. Tại lễ tiếp nhận, 11 gia đình liệt sĩ, cựu chiến binh đã nhận lại kỷ vật chiến trường. TS. Tosha Dupras, Viện trưởng Khoa học và Nghệ thuật, Đại học Texas nhấn mạnh, công cuộc tìm kiếm, thu thập tài liệu lịch sử, tư liệu từ cuộc kháng chiến chống Mỹ ở Việt Nam nhằm tôn vinh những anh hùng liệt sĩ. Hoạt động này cũng thúc đẩy sự hàn gắn giữa Việt Nam và Mỹ. NHỮNG KỶ VẬT GÂY XÚC ĐỘNG Trong lễ tiếp nhận diễn ra tại Bảo tàng phụ nữ Việt Nam, đoàn thân nhân của liệt sĩ Đặng Văn Tế tại Phú Thọ đăng ký 6 người tham dự, gồm vợ liệt sĩ đã hơn 80 tuổi, cùng con trai và các cháu. Đoàn thân nhân của liệt sĩ Trần Xuân Linh (Hà Tĩnh) có 7 người góp mặt, gồm anh ruột và các cháu của liệt sĩ. Đặc biệt, một số trường hợp, chủ nhân của kỷ vật vẫn còn sống. Đó là thương binh Đỗ Xuân Thuyên tại Thái Bình, thương binh Nguyễn Tiến Đồng tại Hà Tĩnh. Cựu chiến binh Đỗ Xuân Thuyên (sinh năm 1945), đang sống tại Thái Bình, dù đã 80 tuổi những vẫn cố gắng góp mặt. Cựu chiến binh Nguyễn Tiến Đồng bắt kịp chuyến đi tàu đêm từ Hà Tĩnh ra Hà Nội để nhận lại cuốn nhật ký thất lạc trong chiến tranh. Cựu chiến binh Phan Trọng Sơn, Từ đầu tháng 5/2024, tổ chức Trái tim người lính biên soạn và giới thiệu hơn 30 hồ sơ chứng tích chiến tranh, căn cứ nguồn tư liệu độc quyền do Trung tâm Việt Nam và Lưu trữ (Đại hÒc Công nghệ Texas, Mỹ) gửi. Đó là nội dung tóm tắt của hàng chục cuốn sổ tay nhật ký và những trang thư của liệt sĩ đã hi sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Các gia đình liệt sĩ, cựu chiến binh đã nhận lại kỷ vật của người thân trong lễ tiếp nhận xúc động sáng 12/6 tại Hà Nội. Thân nhân liệt sĩ xúc động khi nhận lại kỷ vật Phía sau hành trình thu thập hồ sơ chứng Bài 3: 30 năm và hành trình của người lính
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==