12 QUỐC TẾ n Thứ Năm n Ngày 23/5/2024 Nhưng chưa rõ liệu các đồng minh của Mỹ ở Vùng Vịnh có chia sẻ quan điểm với Washington hay có sẵn sàng thực hiện những bước đi cần thiết để thực sự tích hợp hệ thống phòng thủ của họ ở khu vực hay không. Hội nghị ngày 22/5 tại Riyadh của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) diễn ra hơn 1 tháng sau khi Mỹ, Anh và các đồng minh khác giúp Israel đánh chặn hàng trăm máy bay không người lái và tên lửa, phần lớn được phóng từ Iran. Hội nghị cũng diễn ra trong bối cảnh lực lượng Houthi ở Yemen tiếp tục tấn công tàu thương mại ở Biển Đỏ. Việc tàu chiến Anh và Mỹ bắn rơi hầu hết tên lửa của Houthi cũng thể hiện sức mạnh năng lực phòng không của phương Tây. Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ tiết lộ, các đồng minh Vùng Vịnh công nhận việc Israel phòng thủ thành công là kết quả của năm nước này tích hợp hệ thống phòng thủ với đối tác. KHÓ CHIA SẺ THÔNG TIN NHẠY CẢM Tuy nhiên, các quan chức Mỹ thừa nhận nhiều quốc gia ở Trung Đông không muốn chia sẻ thông tin quốc phòng nhạy cảm với nhau, bao gồm dữ liệu radar, vì điều đó có thể khiến họ lộ điểm yếu. Bà Dana Stroul, cố vấn chính sách Trung Đông hàng đầu của Lầu Năm Góc cho đến cuối năm ngoái, nói rằng các quốc gia Vùng Vịnh cần đưa ra quyết định chính trị về việc có tham gia chia sẻ thông tin tình báo trên toàn khu vực và đầu tư vào hệ thống thông tin liên lạc bảo mật hay không. Bà Stroul cũng thừa nhận “đang có sự hoài nghi về sự sẵn sàng của Mỹ trong hỗ trợ phòng thủ cho các đối tác ngoài Israel”. “Washington cũng khẳng định rõ với các đối tác khu vực rằng họ có thể nhận được mức độ hỗ trợ giống như Israel nếu bị Iran tấn công trực tiếp”, bà nói. Trong chuyến thăm Jordan vào tháng 4, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken kêu gọi tích hợp phòng thủ tên lửa khu vực cấp độ cao. “Cuộc tấn công (của Iran vào Israel) cho thấy mối đe dọa cấp bách và ngày càng lớn từ Iran, nhưng chúng cho thấy chúng ta cần phòng thủ tích hợp”, ông Blinken nói. Mỹ sẽ cử các quan chức từ Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân, Cơ quan Phòng thủ tên lửa, Bộ Tư lệnh trung tâm, Bộ Chỉ huy trung tâm của Hải quân, Bộ Chỉ huy Không quân và Cơ quan Hợp tác an ninh quốc phòng tham dự hội nghị ngày 22/5. Tất cả thành viên GCC, gồm Ả-rập Xê-út, Kuwait, Oman, Bahrain, Qatar và UAE, cử quan chức tham gia. Israel không cử đại diện nào tham gia, một quan chức Mỹ giấu tên cho biết. Bà Stroul lưu ý rằng, các đồng minh Vùng Vịnh hiện nay vẫn mua khí tài từ nhiều bên, gồm Mỹ, châu Âu, Trung Quốc và các nước khác, khiến hệ thống của họ không tương đồng với Mỹ. Washington cho biết hệ thống của họ không thể tích hợp với hệ thống của Nga hay Trung Quốc để tạo nên hệ thống phòng không tên lửa tích hợp. “Vì vậy, nếu các quân đội GCC muốn theo đuổi hệ thống như vậy, họ phải cam kết mua phương tiện từ Mỹ hoặc các nguồn đáng tin cậy khác”, bà nói. BÌNH GIANG (theo Reuters) Mỹ hy vọng hội nghị về quốc phòng diễn ra ở Riyadh ngày 22/5 sẽ giúp thúc đẩy mục tiêu xây dựng lá chắn tên lửa ở khu vực, nhất là sau vụ Israel đối phó thành công đợt tấn công ồ ạt bằng tên lửa và máy bay không người lái từ Iran. Trả lời phỏng vấn The New York Times, Tổng thống Zelenksy nói: “Tại sao chúng ta không thể bắn hạ chúng (tên lửa của Nga)? Đó là phòng thủ? Đúng. Đó có phải là một cuộc tấn công vào Nga? Không! Bạn đang bắn hạ máy bay Nga và giết chết phi công Nga? Không! Vậy có vấn đề gì khi lôi kéo các nước NATO vào cuộc chiến? Không có vấn đề gì! Vậy thì hãy bắn hạ những gì trên bầu trời Ukraine. Và cung cấp cho chúng tôi vũ khí để sử dụng chống lại lực lượng Nga ở biên giới”. Ý tưởng rằng hệ thống phòng không của các quốc gia khác có thể tiếp cận Ukraine để bảo vệ các thành phố và cơ sở, đặc biệt là gần biên giới Ukraine, đã xuất hiện trong vài tuần qua. Hồi cuối tháng 3, Ngoại trưởng Ba Lan cho biết NATO đang thảo luận về việc bắn hạ các tên lửa bay quá gần các quốc gia thành viên NATO. Một hãng tin Đức ngày 11/5 đưa tin, các nhà lập pháp ở Berlin đã thảo luận về việc sử dụng năng lực của NATO để bảo vệ miền Tây Ukraine. Giữa tháng 5, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng của Quốc hội Phần Lan, ông Jukka Kopra, nói với Breaking Defense rằng, đây là một lựa chọn hấp dẫn. “Tôi sẽ ủng hộ ý tưởng chịu trách nhiệm nhiều hơn về phòng không của Ukraine, như ai đó ở Đức đã đề xuất”, ông Kopra viết trong email ngày 14/5. “Điều này có thể được sắp xếp để các nước NATO hợp tác chịu trách nhiệm về phòng không ở một số khu vực nhất định để bảo vệ không phận hợp pháp của Ukraine. Các hệ thống này có thể được đặt tại khu vực NATO vì tầm bắn của chúng sẽ chạm tới không phận Ukraine”, ông viết. Thảo luận về sự tham gia trực tiếp của các nước thành viên NATO vào phòng không Ukraine diễn ra sau cuộc bàn bạc về khả năng một số quốc gia gửi quân tới Ukraine ở các vị trí hỗ trợ phía sau, bao gồm hỗ trợ phòng không hoặc huấn luyện quân đội Ukraine trong nước. Đầu tháng 5 này, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Estonia nói với Breaking Defense rằng, họ đang “nghiêm túc” thảo luận về khả năng này. Trong tuần này, Thủ tướng Estonia, bà Kaja Kallas, nói: “Nếu bạn cử người của mình đến giúp đỡ người Ukraine, bạn biết đất nước này đang có chiến tranh và bạn sẽ đi đến vùng nguy hiểm. Vì vậy, bạn phải chấp nhận rủi ro”. Tuần trước, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, tướng Charlines Brown, cho rằng việc các huấn luyện viên NATO vào Ukraine là điều không thể tránh khỏi. “Cuối cùng, theo thời gian, chúng ta sẽ đạt được điều đó”, ông nói với The New York Times. Mỹ đã kiên quyết tuyên bố sẽ không gửi lính Mỹ đến Ukraine. Trong email gửi tới Breaking Defense, ông Kopra, nghị sĩ Phần Lan, cho rằng ý tưởng gửi quân đến Ukraine nghe có vẻ “thú vị nhưng phức tạp” so với việc trợ giúp phòng không. Ông Janne Kuusela, Cục trưởng Cục Chính sách quốc phòng - Bộ Quốc phòng Phần Lan, nói rằng, không nhiều người Phần Lan mong muốn binh sĩ nước này sẽ tới Ukraine. Tổng thống Zelensky cho biết ông hoan nghênh ý tưởng nước ngoài triển khai quân tới Ukraine. Tuy nhiên, “tôi không nhìn thấy thực tế, mới chỉ nghe nói”, ông nói. THÁI AN (theo Breaking Defense, The New York Times) Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenky ngày 21/5 kêu gọi các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) từ không phận của họ bắn hạ tên lửa của Nga trên vùng trời Ukraine. Hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Sắt của Israel đánh chặn rốc-két ẢNH: REUTERS Cuộc tấn công của Iran bằng hơn 300 máy bay không người lái và tên lửa ngày 21/4 chỉ gây thiệt hại nhỏ cho Israel. Mỹ lôi kéo Vùng Vịnh xây dựng lá chắn tên lửa Tây Ban Nha, Na Uy, Ireland công nhận nhà nước Palestine Tây Ban Nha, Na Uy và Ireland hôm qua công bố kế hoạch công nhận nhà nước Palestine. Trong phiên họp toàn thể của Hạ viện Tây Ban Nha tại Madrid ngày 22/5, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez tuyên bố hội đồng bộ trưởng nước này công nhận một nhà nước Palestine độc lập. Thủ tướng Ireland - Simon Harris ngày 22/5 phát biểu trong một cuộc họp báo ở thủ đô Dublin: “Hôm nay, Ireland, Na Uy và Tây Ban Nha thông báo rằng chúng tôi sẽ công nhận nhà nước Palestine. Mỗi quốc gia giờ đây sẽ thực hiện các bước cần thiết để quyết định này có hiệu lực”. Ngoại trưởng Ireland Micheál Martin cho biết quyết định công nhận Palestine sẽ có hiệu lực ở cả ba nước vào ngày 28/5. Theo Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store, “giữa một cuộc xung đột, với hàng chục nghìn người thiệt mạng và bị thương, chúng ta phải duy trì phương án thay thế duy nhất mang lại giải pháp chính trị cho cả người Israel và người Palestine: Hai quốc gia, sống cạnh nhau, trong hòa bình và an ninh”. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez nói: “Chúng tôi sẽ công nhận nhà nước Palestine vì hòa bình, gắn kết và công lý. Quyết định này không phải là đối đầu với người Israel và chắc chắn không chống lại người Do Thái. Nó không có lợi cho Hamas. Nó ủng hộ việc cùng tồn tại”. Thủ tướng Ireland, Tây Ban Nha và Na Uy đều nhấn mạnh vai trò của nhà nước Palestine trong việc thực thi giải pháp hai nhà nước ở Trung Đông. Thủ tướng Na Uy Store nói với các phóng viên ở Oslo rằng “không thể có hòa bình ở Trung Đông trừ khi người Palestine và Israel có nhà nước riêng và có giải pháp hai nhà nước”. Hôm qua, Ngoại trưởng Israel, ông Israel Katz, cho biết đã ra lệnh triệu hồi ngay lập tức các đại sứ Israel tại Ireland và Na Uy sau khi các nước này quyết định công nhận nhà nước Palestine. “Hôm nay tôi gửi một thông điệp rõ ràng - Israel sẽ không lùi bước trước những người coi nhẹ chủ quyền và gây nguy hiểm cho an ninh của nước này. Sau khi Hamas thực hiện vụ tấn công nguy hiểm nhằm vào Israel, những quốc gia này đã chọn trao phần thưởng cho Hamas, cho Iran và công nhận một nhà nước Palestine”, ông Katz nói. MINH HẠNH (theo CNN) Ông Zelensky kêu gọi NATO bắn hạ tên lửa Nga trên vùng trời Ukraine Các khẩu đội tên lửa Patriot của Mỹ được triển khai ở Ba Lan ẢNH: US ARMY
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==