VẪN CÒN TÀU CÁ VI PHẠM VÙNG BIỂN NƯỚC NGOÀI Theo thông tin từ Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), trong khoảng 1 tháng vừa qua, trên khu vực Biển Đông tình hình cơ bản ổn định. Tuy nhiên, vẫn còn xảy ra tình trạng tàu cá Việt Nam xâm phạm lãnh hải nước ngoài, như xâm phạm vùng biển Malaysia, Thái Lan để khai thác hải sản trái phép có 5 vụ/10 tàu/57 ngư dân. Thống kê của Cục Kiểm ngư (Bộ NN&PTNT) cho thấy, đến nay vẫn còn hàng nghìn tàu cá chiều dài từ 15m trở lên của các tỉnh, thành phố ven biển không duy trì kết nối trên 6 tháng. Trong đó, 3 tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Bà Rịa - Vũng Tàu là những địa phương có tàu cá mất kết nối VMS nhiều nhất. Cụ thể, tính đến đầu tháng 5, tỉnh Quảng Ngãi đã có 2.952/3.094 tàu cá lắp đặt thiết bị VMS (đạt 95,4%), còn 142 tàu chưa lắp thiết bị VMS. Từ năm ngoái đến nay, tỉnh này có 1.241 lượt tàu mất kết nối trên 6 tiếng; 616 lượt tàu mất kết nối trên 10 ngày và 525 tàu mất kết nối trên 6 tháng. Đáng chú ý, mới đây, từ đêm 15 đến ngày 16/4, thông qua hệ thống giám sát tàu cá, Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Định phát hiện khoảng 1.300 tàu cá mất kết nối, hơn 320 tàu cá lắp đặt VMS chuẩn bị đi khai thác thủy sản nhưng không được xuất bến do không có tín hiệu thiết bị VMS. Theo lý giải của đơn vị cung cấp thiết bị VMS, nguyên nhân do lỗi từ vệ tinh Thuraya 3 của đối tác đã ảnh hưởng đến toàn dịch vụ quản lý tàu thuyền trên toàn quốc. Dù có giải thích nhưng đây là hồi chuông cảnh báo cho các địa phương trong công tác quản lý khi thời điểm thanh tra của EC đã cận kề. Là một trong những địa phương có số lượng tàu cá lớn nhất cả nước, đến thời điểm này tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn còn gần 1.100 tàu cá chưa đăng ký, 1.100 tàu cá chưa được cấp phép, 1.153 tàu cá hết hạn đăng kiểm, 61 tàu cá chưa lắp VMS, 417 tàu cá mất kết nối VMS trên 6 tháng. Lãnh đạo Bộ NN&PTNT cho biết, vừa yêu cầu Bà Rịa - Vũng Tàu kiên quyết không để tàu cá không đủ điều kiện hoạt động đi khai thác thủy sản trên biển và đề nghị địa phương quản lý chặt chẽ ngư dân, tàu cá có nguy cơ cao vi phạm đánh bắt vùng biển nước ngoài; đồng thời giám sát và yêu cầu các tàu cá đang hoạt động đã lắp thiết bị VMS phải duy trì kết nối 24/7. PHẠT NẶNG TÀU CÁ MẤT KẾT NỐI HÀNH TRÌNH Theo lãnh đạo Bộ NN&PTNT, hiện là giai đoạn nước rút quan trọng nhất trong hơn 6 năm thực hiện việc gỡ thẻ vàng và là thời điểm các địa phương thể hiện năng lực thực thi. Nếu không xà phạt nghiêm minh các trường hợp tàu cá vi phạm quy định về VMS và vẫn để xảy ra tình trạng tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, khả năng gỡ được cảnh báo thẻ vàng trong năm nay là rất thấp, thậm chí bị nâng lên thành cảnh báo thẻ đÏ trong đợt thanh tra lần thß 5 sắp tới của EC. Từ ngày 19 và 20/5, Nghị định 37 và Nghị định 38 (sàa đổi) về quy định xà phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuỷ sản sẽ chính thßc có hiệu lực. Đây được xem “vòng kim cô” nhằm kiểm soát và xà lý nghiêm khắc các hành vi đánh bắt cá bất hợp pháp theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC). Theo đó, tàu cá không duy trì việc truyền thông tin từ thiết bị giám sát hành trình (VMS) về hệ thống giám sát tàu cá theo quy định hoặc vô hiệu hoá, không có thiết bị VMS trên tàu cá có chiều dài 24 m trở lên sẽ bị xà phạt từ 300 triệu đến 500 triệu đồng. Nếu tái phạm có thể bị phạt đến 700 triệu đồng. Trong quy định mới lần này đã tăng nặng xà phạt tàu cá không ghi nhật ký hành trình. Theo đó, tàu cá có chiều dài từ 24 m trở lên không ghi nhật ký khai thác hoặc ghi không chính xác, báo cáo sai quy định khi khai thác thuỷ sản trong vùng biển thuộc quản lý của tổ chßc nghề cá khu vực sẽ bị xà phạt từ 500-700 triệu đồng. Đặc biệt, hành vi khai thác thuỷ sản tại vùng biển của quốc gia, lãnh thổ khác hoặc vùng biển thuộc quyền quản lý của tổ chßc nghề cá khu vực mà không có giấy phép khai thác thuỷ sản sẽ bị phạt tiền từ 800 triệu đến 1 tỷ đồng. Trước tình trạng tàu cá mất kết nối hành trình vẫn còn diễn ra phßc tạp, Bộ NN&PTNT vừa yêu cầu các địa phương, đơn vị rà soát lại toàn bộ hệ thống VMS (bao gồm cả phần cßng và phần mềm), tiếp tục bổ sung các tính năng quản lý tàu cá nhằm đảm bảo phát hiện kịp thời các trường hợp tự ý ngắt kết nối, tháo gài thiết bị VMS sang các tàu khác, hoàn thành trong quý 3. DƯƠNG HƯNG Một trong những điểm mấu chốt của công tác gỡ thẻ vàng thủy sản hiện nay là kiểm soát được tàu cá vi phạm vùng biển ở nước ngoài. Nhưng đến nay tình trạng tàu cá ngắt kết nối hành trình (VMS) vẫn xảy ra phức tạp, gây khó khăn trong công tác quản lý. 4 KINH TẾ n Thứ Ba n Ngày 21/5/2024 GỠ THẺ VÀNG THỦY SẢN: Kiên quyết xử lý tàu cá ngắt kết nối hành trình Cán bộ biên phòng Quảng Ninh thông báo lỗi vi phạm cho đại diện 5 tàu cá CHUYỆN HÔM NAY Vấn đề đau đầu nhất với các cơ quan quản lý từ Trung ương đến địa phương hiện nay chính là ngoài công cụ máy định vị để kiểm soát hải trình, các cơ quan quản lý chưa có thêm biện pháp khác để kiểm soát được mọi hoạt động của tàu khai thác trong bối cảnh việc kiểm soát được tàu cá vi phạm vùng biển ở nước ngoài, tàu cá ngắt kết nối hành trình (VMS) hoặc một tàu gắn nhiều thiết bị định vị… vẫn xảy ra phức tạp. Bên cạnh những nỗ lực của các cơ quan quản lý và các địa phương, thực trạng nhức nhối luôn tồn tại khi phải thừa nhận ngư dân đang ngày càng phải đi xa hơn, thậm chí sang cả các ngư trường của nước bạn để đánh bắt do trữ lượng hải sản trên vùng biển nước ta ngày càng giảm. Bản thân ngư dân cũng phải trả giá khi những hệ lụy của việc dùng lưới mắt nhỏ, dùng thuốc nổ…tận diệt nguồn lợi thủy sản khi khai thác kéo dài trong thời gian trước đây. Để đánh bắt trộm ở vùng biển nước ngoài, các ngư dân sẽ chọn xóa biển kiểm soát tàu cá, sử dụng tàu cá mua bán nhưng không làm thủ tục theo quy định, tắt, tháo và gửi thiết bị VMS sang tàu cá khác, sử dụng kích điện, hóa chất...Tất cả vi phạm của ngư dân khi bị phát hiện đều được giải thích với lý do rất đơn giản: Vì sinh kế. Với ngư dân, tàu đầy hàng, cá đầy khoang luôn là chỉ số tốt nhất đảm bảo cho cuộc sống của họ. Việc giảm khai thác, tăng nuôi trồng và bảo tồn biển là những việc dường như quá sức với ngư dân nếu thiếu sự chung tay của chính quyền từng địa phương trong việc tuyên truyền, tạo thêm sinh kế cho người dân khi nguồn lợi ngày càng suy giảm. Với cái nhìn ngắn như vậy của ngư dân và sự thờ ơ của nhiều địa phương khiến nguồn lợi thủy sản ngày càng cạn kiệt, vi phạm vì thế cũng vẫn duy trì. Câu hỏi lớn nhất lúc này chính là vai trò phối hợp của các địa phương và các lực lượng thực thi trên biển. Thực tế cho thấy, mọi giải pháp đưa ra đều sẽ vô hiệu nếu địa phương hô hào nhưng không thực sự sát sao với việc gỡ thẻ vàng thủy sản. Cũng không phải ngẫu nhiên khi 3 tỉnh Quãng Ngãi, Bình Định, Bà Rịa - Vũng Tàu được chỉ đích danh là những địa phương có tàu cá mất kết nối hành trình nhiều nhất trên cả nước. Việc có hàng nghìn tàu cá chiều dài từ 15m trở lên của các tỉnh, thành phố ven biển không duy trì kết nối tới hơn 6 tháng cũng đặt ra câu hỏi về việc các tàu cá “trôi nổi”, không được duy trì kết nối này do ai sở hữu, vì sao có thể thống kê mà không có biện pháp kiểm soát, làm rõ nguyên nhân? Hồi chuông cuối cho ngành thủy sản Việt Nam sẽ được rung lên khi đoàn thanh tra của EC sẽ sang làm việc trong thời gian ngắn sắp tới. Câu hỏi đặt ra: Chỉ có thể gỡ được thẻ vàng khi những điều cấm trong khai thác IUU được nghiêm túc thực thi. Luật đã có từ năm 2017, còn hiện tại là lúc Bộ NN&PTNT cùng các địa phương phải vào cuộc quyết liệt từ tạo sinh kế cho ngư dân cho đến thực thi chiến lược để ngành thủy sản phát triển bền vững. Có sinh kế, ngư dân mới an tâm bám biển, không vi phạm khi đánh bắt. Còn nếu không, vòng xoay: đánh bắt trộm - xử phạt – cấm vẫn sẽ tiếp tục diễn ra. P.T Tạo sinh kế TIẾP THEO TRANG 1 Lùi thời gian thanh tra để chuẩn bị tốt hơn Theo thông tin PV Tiền Phong, đoàn công tác của Bộ NN&PTNT do Thứ trưởng Phùng Đức Tiến dẫn đầu vừa có chuyến công tác tại châu Âu để trao đổi về tình hình công tác phòng chống khai thác IUU của Việt Nam. Phía EU đã đánh giá cao Việt Nam có nỗ lực lớn trong công tác gỡ thẻ vàng, đặc biệt là công tác lắp đặt thiết bị VMS của tàu để theo dõi, quản lý. Tuy nhiên, hiện vẫn còn vấn đề trong quá trình thực thi. Theo dự kiến ban đầu, EC sẽ sang Việt Nam kiểm tra vào cuối tháng 5, song để chuẩn bị tốt hơn các điều kiện, hai bên đã thống nhất chưa ấn định thời gian cụ thể. Dự kiến lịch kiểm tra có thể lùi tháng 8, tháng 9 năm nay.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==