Múiá àêy, ghi dêuë 55 nùm ngayâ vaoâ cêpë 3 trûúnâ g huyïnå , àamá chuná g töi, nhûnä g cö cêuå ngayâ xa êyë nay la â nhûnä g laoä öng, laoä ba â co á mötå cuöcå tu å têpå taiå mötå danh lam thùnæ g tñch quï nha.â Ào á la â àönå g Kim Sún thuöcå xa ä Vônh An, Vônh Löcå . Xû á êyë co á nha â sanâ , co á hö ì nûúcá , co á àönå g cunâ g suöië quanh co men nuiá àa.á Noiá co á sacá h. Xin trñch ra àêy àoanå trong Àaåi Nam thöëng nhêët chñ (trang 259) chepá vï ì caiá àõa thïë àönå g Kim Sún cuaã lanâ g Vônh An, Vônh Löcå xû á Thanh nhû nayâ . “Nuiá Kim Sún conâ co á tïn la â nuiá Biïnå hoùcå nuiá Böng. Macå h nuiá tû â phña àöng Hunâ g Lônh theo ven söng Maä ma â àöí xuönë g votå lïn 29 ngonå . Àûná g xa ma â tröng, hiïnå ra nhiïuì hònh nhû tanâ lonå g nhû lêu àaiâ nhû cú â quatå nhû voi ngûaå … Ngonå Cöcë Sún cao chûnâ g 30 trûúnå g chên nuiá co á hang lúná hai àêuì thöng ra àêmì sêu co á thï í ài thuyïnì suötë àêuì no å sang àêuì kia àûúcå …”. Ài chúi àönå g Kim Sún, gùpå laiå caiá giönë g êuë . Giönë g nayâ thò Kim Sún cuaã Vônh An laâ nhêtë ! Nhêtë ca ã diïnå tñch, sanã lûúnå g cho àïnë tênå thúiâ àiïmí nayâ . Hanâ g trùm höå nuöi êuë . Thu hanâ g chucå tênë cu.ã Sùcæ vanâ g xanh choaná chiïmë trïn àönì g chiïm mïnh möng. ÊuË àêyë ! ÊuË bo,â êuë lan docå kïnh mûúng. ÊuË chayå àïnë tênå hö,ì len loiã vaoâ cacá àönå g. Xanh, vanâ g. Mauâ cuaã giönë g êuë khi thanh tên hoùcå trú ã vï ì gia.â Vonâ g àúiâ êuë nöiå chó non mötå nùm. Thaná g mûúiâ gieo giönë g (cu)ã . Thaná g sauá co á thï í thu hoacå h àûúcå röiì . ÊuË la â thû á gò vêyå ? Töi àêm giênå lêy mêyë ba â banå hún nûaã thï ë ky ã gùpå laiå khi höiì chiïuì ca ã bonå túiá Kim Sún quêy quanh mêyë ganá h hanâ g êuë rong. Mêyë ba â banå nayâ quï vönë ú ã manå Bùcæ huyïnå . Thò ra hoå chûa nhòn thêyë caiá giönë g êuë bao giú.â Röiì ài lamâ ùn xa. Coá ngûúiâ tûnâ g àõnh cû úã nûúcá ngoaiâ hanâ g chucå nùm. Nay vïì quï, sûnä g ngûúiâ khi ngoá thêyë thû á cu ã gò ma â hònh thuâ nguïnì h ngoanâ g meoá xeoå . Laiå hao hao giöng giönë g caiá àêuì trêu, thuã bo?â Loaiâ êuë khöng riïng chi xûá Vônh An, ma â vunâ g chiïm trunä g cuaã Bùcæ Bö å cuaã duyïn haiã Bùcæ Bö å cuaã miïnì Trung, cuaã trung du coá ma â öië ! Hònh nhû giönë g êuë Viïtå co á tû â thúiâ thûúnå g cö?í ÊuË mocå tû â bunâ àêtë vûútå qua khoanã g nûúcá àönì g chiïm chêpë chúiá bönì g bïnì h thû á la á hao hao nhû laá suná g. Àïnë cû ä àïnë ky,â nayã ra thû á hoa êuë vanâ g nga â dênì da â biïnë thanâ h qua.ã Qua ã cunä g la â cu ã êuë . Nêng nhe å khomá cêy êuë tonâ ten nhû lucå bònh lïn, lucá lóu cu ã ú ã cacá nacá h la.á Thû á baná h te,ã thû á gia…â Caiá giönë g gênì bunâ , ú ã vúiá bunâ àêyë ma â sao cacá h biïtå ? Àem luöcå , hêpë lïn. Àêpå khe ä hoùcå cùnæ nhe å lanâ voã cûná g vûaâ phaiã êyë tûcá thò phatá lö å mötå khoanã g trùnæ g nga â nuötå na.â Bêpå rùng vaoâ cû á la â buiâ lêtå ! Chñnh caiá hònh haiâ ngö å nghônh hao hao àêuì trêu àêuì bo â êyë la â niïmì thao thiïtë tuöií thú töi. Chúå ngheoâ Bönì g Ha å muaâ êuë baná rùtå giönë g êuë Kim Sún, Vônh An. Meå ngheoâ ài chú å ngheoâ . Àún võ ào lûúnâ g khöng phaiã bao nhiïu cuã êuë ma â bùnç g lon sûaä bo â nhû àong gaoå vêyå . Bêmë bunå g bo ã ra hai haoâ bacå àûúcå hai bú êuë . Lon ton àoná me å tû â chú å vï,ì sötë ruötå röiì hönî haoâ keoá tuötå caiá vó buömì me å àêyå hú â trïn chiïcë munã g. Tûcá thò vuötå vùng ra nhûnä g cu ã êuë . Me å phaiã thên chinh chia cho cöng bùnç g. Haoá . Themâ lùmæ . Nhûng chûa ùn vöiå . Àûaá thò lêyë chó buöcå caiá sûnâ g êuë khoacá tonâ ten lïn ngûcå . Àûaá thò mang sùné caiá thên trêu thên boâ bùnç g àêtë setá tû â saná g àa ä nùnå sùné . Ghim cuã êuë vaoâ . Thoùtæ hònh con trêu con bo.â Chao öi la â giönë g! Nhûnä g àamá rùn trïn gûúng mùtå me å gianä ra nhòn luä con tûng bûnâ g hö ì húiã . Chûnâ g nhû ngûúiâ co á chutá haiâ lonâ g nhû lêy lan vúiá niïmì hanå h phucá cuaã lu ä con ma â mònh àaná h àöií chó vúiá hai haoâ bacå ? Khi êyë chuná g con àêu biïtë , tû â thû á sanã vêtå thû á qua â quï ngheoâ va â hònh haiâ meoá xeoå cuaã cu ã êuë , mötå thöng àiïpå vï ì lonâ g ngûúiâ thoiá àúiâ vïì thï ë thaiá nhên tònh tûâ thûúnå g cö í àa ä lùnå vaoâ àúiâ me å röiì truyïnì maiä cho cacá àúiâ sau caiá cêu “yïu nhau cuã êuë cunä g tronâ / Ghetá nhau quaã bö ì honâ cunä g meoá ”. Nhú á thuú ã hocå cêpë 3 phö ë Gianá g Vônh Löcå ú ã nhú â chö î bacá Quïnì h Höiå trûúnã g Àöng Y huyïnå . Co á ngûúiâ quen ú ã Vônh An nïn muaâ êuë naoâ cunä g uycå h chö î Höiå Àöng y mêyë bao taiã êuë . Chûa hïtë conâ thïm mêyë bò taiã cu ã suná g (quï töi kïu cu ã sêmë ) nûaä . ÊuË thò lêyë dï,î nhûng töi biïtë thû á cu ã suná g àen thui nênì nênî nhónh hún traiá mênå kia phaiã ngêm mònh dûúiá ruönå g bunâ nûúcá chêmë cùmç àï í mocá lïn. Bacá sai mêyë àûaá chuná g töi taiä êuë va â sêmë ra röiì àem phúi. Àöå ba, bönë nùnæ g hai thûá cu ã êyë àa ä quùtæ laiå . Töi to â mo â ngo á àamá gia nhên lêyë buaá khe ä àêpå cho bong vo.ã Lö å lênì thõt trùnæ g nuötå . Röiì laiå àem caiá nhên êyë phúi. Xong àêu àêyë ho å àem sêyë khö va â dunâ g caiá thuyïnì taná (caiá nghï ì àöng y luön sùné dao cêuì , thuyïnì taná ) nghiïnì thanâ h bötå . Bacá Quïnì h sai lêyë thû á bötå suná g va â êuë êyë trönå lênî vúiá bötå y á dô (mötå võ thuöcë bùcæ ). Thû á bötå hönî húpå êyë , bacá àem ngaoâ vúiá la á dêu tùmç àa ä àö ì chñn giaä nho ã cunâ g mêtå mña. Vûaâ lamâ bacá vûaâ gianã g giaiã cho mêyë anh thúå hocå nghï ì rùnç g giaá nhû co á mêtå ong thò tötë , nhûng khöng co á àanâ h dunâ g tamå mêtå mña vêyå ! “Caác anh coá biïët cuã êëu tïn thuöëc laâ chi khöng? Tïn chûä noá laâ thuãy lêåt kyá thûåc”. Chêtë gionå g sang sanã g cuaã bacá tiïpë tucå “Theo Banã thaoã cûúng mucå cuaã Ly á Thúiâ Trên, cuã êuë võ ngotå chatá , tñnh bònh. Cöng dunå g thoatá ta,ã giaiã àöcå , tiïu thunä g. Conâ cu ã suná g co á tïn la â Khiïëm thûåc võ ngotå tñnh bònh, àùcå biïtå bö í ty â võ. Cacá võ êyë kïtë húpå vúiá y á dô võ thuöcë bö í ty â vo viïn laiå . Thû á hoanâ taná êyë àûúcå sû å trú å dênî cuaã võ la á dêu (tang diïpå , tang thêmì ) rêtë cöng hiïuå vúiá tanå g tre ã con gêyì comâ ömë yïuë àûúcå vñ nhû phò nhi cam tñch. Ngûúiâ lúná sau ömë dunâ g rêtë mau vûúnå g sûcá ”. Khi êyë nghe vêyå thò biïtë vêyå . Maiä sau nayâ töi múiá co á dõp to â mo â ngo á qua caiá phûúng thuöcë bö í bñ truyïnì (chùnè g hay bacá co á gia giamã thïm thùtæ võ gò khöng maâ baná kha á chayå ?) cuaã bacá Quïnì h. Bacá co á tiïnë g thaoå y ly á laiå rêtë chõu khoá hocå hoiã nghiïn cûuá . Hanâ g trùm võ thuöcë àöng y, bacá ranâ h thuöcå ca.ã Nhûng nhiïuì võ thuöcë bùcæ quy á khi êyë , àùtæ àa ä àanâ h nhûng rêtë kho á kiïmë . Bacá ty ã mêní thû ã nghiïmå lêyë nhiïuì dûúcå liïuå sùné co á ú ã quï thay thï.ë Vêyå ma â rêtë cöng hiïuå . Co á phaiã vò phûúng cacá h “Nam dûúcå trõ Nam nhên” saná g taoå va â khoa hocå , bacá nöií tiïnë g khùpæ tónh la â öng thayâ àöng y matá tay? Ngay caiá khoanã cu ã êuë möcå macå àen àuiã quï nha,â sau nayâ töi àûúcå àocå trong mötå taiâ liïuå cuaã Viïnå Trung y Bùcæ Kinh, àaiå loaiå cu ã êuë co á nhiïuì dûúcå tñnh quyá trong àoá co á abumin va â àùcå biïtå co á chêtë AH 13, chêtë chiïtë ung thû gan àûúcå dunâ g àï í hö î trú å àiïuì trõ chûaä trõ ung thû. Giú â ngöiì viïtë nhûnä g donâ g nayâ nhû àûúng thû thaã àêu àêy öng bacá öng thayâ àöng y (cuå thên sinh thùnç g banå cunâ g hocå tû â thuú ã be,á Trõnh Nguyïn Hunâ g) daná g ngûúiâ manã h mai, da trùnæ g xanh, hïî röiî thò tay lucá naoâ khöng rúiâ nhûnä g cuönë sacá h chû ä Haná . Vï ì khoanã chû ä thaoã cuaã cu å thò thöi röiì . Sau nayâ coá têpå tonå g thû phapá , àamá chuná g töi chó ûúcá ao têpå àûúcå danå g chû ä thaoã cuaã bacá khi kï àún thuöcë . Co á thï í noiá möiî mötå tú â àún kï cacá võ thuöcë cho con bïnå h, nhûnä g netá thoùn thoùtæ thaoã êyë tû å nhiïn thanâ h mötå bûcá thû phapá hoanâ haoã ! Nhú á tiïcë nhûnä g tú â àún thuöcë - bûcá thû phapá êyë nay àa ä thêtë taná , bêng khuêng thïm vïì caiá cöng, caiá taiâ cuaã tiïnì nhên àaä tûnâ g nêng cêpë àa ä tûnâ g thùng hoa thûá sanã vêtå têmì thûúnâ g àen àuiã cuaã quï nhaâ thanâ h nhûnä g phûúng thuöcë danh giaá co á tacá dunå g trõ bïnå h cûuá ngûúiâ ! Lu ä chuná g töi cûá “nï” vaoâ thùnæ g canã h àönå g Kim Sún tûnâ g ghi vaoâ sû ã sacá h ma â thi thoanã g laiå vui tïuë rùnç g “àõa linh ùtæ sinh nhên kiïtå ”. Röiì vênå vaoâ àï í chó mötå ngûúiâ con cuaã quï hûúng Kim Sún Vônh An, thayâ Ha â Minh Àûcá ! GS Ha â Minh Àûcá Giaiã thûúnã g Hö ì Chñ Minh! Thuú ã la â hocå tro â cuaã thayâ ú ã Khoa Vùn Àaiå hocå Töní g húpå chó damá kñnh nhi viïnî chi (ú ã xa ma â ngo á ma â kñnh). Röiì khi thêyì àa ä cao niïn vaâ thêyì troâ cunâ g… hûu thò chuná g töi hay gheá thayâ , nhêtë la â nhûnä g àênå àûúcå ngöiì vúiá thayâ möiî khi tö í chûcá hopå lúpá . Lênì êyë co á mötå àûaá (noá bêy giúâ cunä g la â GS) àaná h baoå rùnç g: Thêyì úi chuná g em àang ngöiì khöng phaiã vúiá GS Ha â Minh Àûcá tûnâ g co á nûaã thï ë ky ã trïn bucå gianã g ma â àûúng ngöiì vúiá nha â vùn Ha â Minh Àûcá vúiá hún 30 nùm saná g tacá . Tûnâ g la â tacá gia ã cuaã nhiïuì têpå butá ky á va â 8 têpå thú. Vêyå ma â hònh nhû caiá hònh boná g danh lam thùnæ g tñch hang àönå g Kim Sún Vônh An cunâ g sanã vêtå quï nha â nhû cu ã êuë chûa thêyë trong nhûnä g con chûä cuaã thêyì … Võ GS cao niïn nhû cuönë theo khöng khñ thên gênì tuï ë toaá cuaã àamá hocå tro.â Thêyì cûúiâ “Anh noiá röiì àêyë nhe.á Chûa thêyë chû á khöng thêyë !”. Thêyì noiá vêyå chùnè g hay coá y á àõnh viïtë viïcë gò khöng? Nhûng töi thêyë anh banå GS húi bõ vöiå ? Búiã mötå lênì töi àûúcå chûná g kiïnë ngöiì vúiá mêyë nha â nghiïn cûuá xû á Thanh, GS Haâ Minh Àûcá nïu caiá bùn khoùn cunä g la â mötå hûúná g nghiïn cûuá khoa hocå . Rùnç g nhûnä g hang àönå g cuaã Kim Sún tûâ thúiâ Trênì àa ä co á ngûúiâ traná h loanå tru á ngu.å Röiì nhûnä g hang àönå g êyë mú ã ra tû â thúiâ Lï Macå , nhûng húi laå chó co á mötå sö ë danh thênì triïuì Nguyïnî nhû Trûúng Àùng Quï,ë Nguyïnî Àùng Giai, Nguyïnî Thuêtå , Buiâ Vùn Dõ… àïì thú. Vêyå ma â cacá hang àönå g xû á Thanh gênì ào á laiå co á butá tñch àï ì thú cuaã nhûnä g Phamå Sû Manå h, Lï Thaná h Töng, àùcå biïtå co á chû ä cuaã võ Chuaá “Thacå h thi” Trõnh Sêm. Chuaá Trõnh Sêm quï kiïní g laiå ú ã Vônh Löcå . Ngaiâ tûnâ g àï í laiå bönë chû ä ú ã Àönå g Hö ì Cöng (cacá h Kim Sún chó hún mûúiâ cêy sö)ë Thanh Kyâ Khaã AÁi (Tamå hiïuí la â Xû á Thanh kyâ la å àaná g yïu). Maâ ú ã Kim Sún tõnh khöng thêyë nhûnä g butá tñch êyë cuaã ngaiâ ? Hoùcå chûa tòm thêyë hoùcå àang nùmç ú ã àönå g khacá àa ä bõ giêuë kñn hoùcå bõ àö í sêpå röiì chùng? Hûúná g vï ì mêyë hocå tro â la â ky á gia,ã thêyì Ha â Minh Àûcá thùnè g thùnæ rùnç g, lênì thò vï ì quï lênì thò nghe àûúcå ngûúiâ nha â ú ã Vônh An ra phanâ nanâ caiá nanå nö í mòn khai thacá àa á ú ã nuiá Böng Hang bûaâ baiä qua á lùmæ . Khu danh thùnæ g Kim Sún àang bõ xêm haiå cacá anh co á biïtë khöng? Vïì ào á ma â àiïuì tra, ma â tòm hiïuí . Àùnå g gopá thïm tiïnë g noiá àï í giû ä àûúcå khung canã h hï å sinh thaiá quï nhaâ trïn nocá hang thò vûúnå khó nhayã nhotá , chim muöng kïu hotá . Dûúiá hang thò cuã suná g cu ã êuë mocå àêyì laiå cunä g cha ã nïn sao? n Vônh Löåc xûá Thanh quï töi, vuâng chiïm truäng thò nhiïìu núi coá. Nhûng giúâi phuá (hay trúâi haânh?) cho xaä Vônh An tñt cuöëi huyïån möåt thöí ngúi lêìy thuåt sinh söi naãy núã ra caái giöëng êëu thò Kim Sún cuãa Vônh An laâ nhêët! BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Thu hoacå h êuë Nhúá… êëu! Donâ g suöië êuë trong khu thùnæ g tñch Kim Sún [ XUÊN BA ] Chuã nhêåt 19/5/2024 Kyá sûå 14
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==