18 13.10.2024 DOANH NHÂN VIỆT NAM GẦN 20 NĂM TÌM HIỂU Quãng năm 2005, 2006, những khái niệm đường sắt cao tốc, đường sắt tốc độ cao Bắc Nam bắt đầu được nhắc nhiều trên các đầu báo. Tổng Cty Đường sắt Việt Nam (VNR) bấy giờ còn thuộc Bộ GTVT. Khi đó dưới sự hỗ trợ của Nhật Bản, Bộ GTVT đã bắt đầu phác họa bằng những mô hình tàu điện tương đồng như tại nước này. 5 năm sau, Bộ GTVT đã hoàn thiện đề án và trình Bộ Chính trị và đưa ra Quốc hội xem xét, thảo luận vào năm 2010. Thời điểm đó, quy mô kinh tế của Việt Nam còn ở mức khiêm tốn nên đa phần ý kiến đều lo ngại việc đầu tư sẽ không hiệu quả, và nguy cơ làm tăng nợ công quốc gia nên dự án đành gác lại. Thế rồi, Nghị quyết 13–NQ/TW về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ năm 2012 đặt ra bài toán về phát triển đường sắt tốc độ cao tạo điều kiện cho Bộ GTVT có dịp bắt tay làm lại. Trong những năm tiếp theo, với sự giúp đỡ của các nước, Bộ này tiếp tục trình Bộ Chính trị một bản dự thảo mới vào năm 2019. Tuy nhiên, thời điểm đó còn nhiều ý kiến khác nhau giữa các bộ, ngành; sự phân vân trong việc tuyến đường vận tải hành khách kết hợp với hàng hóa, và tốc độ như thế nào sẽ phù hợp với Việt Nam. “Bộ GTVT báo cáo rất thật với Chính phủ và Bộ Chính trị, chúng ta chưa làm dự án đường sắt tốc độ cao bao giờ. Sau đó, Bộ Chính trị giao Chính phủ nghiên cứu tổ chức các đoàn công tác đi học tập kinh nghiệm của 22 quốc gia, có đường sắt tốc độ cao phát triển”, một lãnh đạo Ban Quản lý dự án đường sắt (Bộ GTVT) chia sẻ. Từ đó, các chuyến học hỏi kinh nghiệm với sự tham gia của các cơ quan liên ngành như Ban Kinh tế Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính ngân sách, Ủy ban Khoa học công nghệ Quốc hội; các cơ quan Chính phủ liên tục được tổ chức. Được biết, đoàn công tác nghiên cứu này lựa chọn 6 quốc gia có đường sắt tốc độ cao phát triển nhất thế giới, gồm Nhật Bản, Pháp, Tây Ban Nha, Trung Quốc; Đức; Hàn Quốc để học tập kinh nghiệm. Ở đâu, đoàn công tác cũng phân tích rất kỹ lưỡng, thận trọng các ý kiến từ chuyên gia, đơn vị đầu ngành của các nước và tìm kiếm những tài liệu mang về Việt Nam để học hỏi cách áp dụng sao cho phù hợp. VÌ SAO CHỈ CHỞ KHÁCH VÀ TỐC ĐỘ 350KM/H? Để trả lời câu hỏi này, lãnh đạo Ban Quản lý dự án đường sắt cho biết, cơ quan soạn thảo đã cân nhắc và phân tích rất kỹ lưỡng đặc điểm của các loại hình vận tải và tình hình thực tiễn ở Việt Nam. Theo đó, hiện nay trên thế giới đã chứng minh việc vận tải hàng hóa rẻ nhất vẫn là đường hàng hải và đường thủy. Theo nghiên cứu của Viện chiến lược và Phát triển giao thông vận tải, ở Việt Nam, cứ 1 tấn hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng hải và đường thủy sẽ mất chi phí khoảng 450 đồng/km và đây là loại hình vận tải được khối lượng lớn nhất; phù hợp với cự ly vận chuyển trung bình và dài. Trong khi đó, đường sắt có chi phí 668 đồng/km; đường bộ 1.800 đồng/km và cuối cùng đắt nhất là vận tải hàng không. Với vận tải hành khách, cự ly dưới 150km ưu thế sẽ thuộc về đường bộ; từ 150km-300km và 300km-800 km sẽ là đường sắt, và trên 800km thuộc về hàng không. Đặc điểm địa kinh tế của Việt Nam cho thấy, các khu công nghiệp và trung tâm kinh tế của nước ta chủ yếu tập trung dọc ven biển, trải dài từ Bắc vào Nam. Từ những phân tích này, Bộ GTVT đánh giá đường sắt tốc độ cao chỉ nên vận tải hành khách, kết hợp với an ninh - quốc phòng an ninh và có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết. Còn với tuyến đường sắt Bắc Nam hiện hữu sẽ chủ yếu được nâng cấp, và sử dụng để vận chuyển hàng hóa. Về tốc độ của tuyến đường sắt tốc độ cao, sau khi tham khảo từ các nước trên thế giới, cơ quan soạn thảo nhận thấy tốc độ 200km/h đã xuất hiện cách đây khoảng 70 năm, trên thế giới chỉ áp dụng cho các chặng ngắn và các tuyến đường nâng cấp. Còn với các tuyến đường dài, Đường sắt tốc độ cao Bắc Nam được kỳ vọng tạo cú hích đột phá giúp Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới “Giá vé dự kiến sẽ được chia làm 3 mức. Vé VIP bằng khoảng 75% vé máy bay, giá vé bình thường và giá vé rẻ chỉ bằng khoảng 60% vé máy bay. Điều này tương ứng với chặng Hà Nội – Sài Gòn chỉ khoảng 1,7 triệu đồng/ chiều, hay Hà Nội – Vinh chưa đến vài trăm nghìn. Những mức này đều nằm trong khả năng chi trả của người dân”. Lãnh đạo Ban Quản lý dự án đường sắt Đề án đường sắt tốc độ cao đang được chuẩn bị đưa ra Quốc hội thảo luận và xin thông qua chủ trương trong kỳ họp sắp tới. Nhưng ít ai biết, đoạn trường gần 20 năm từ ý tưởng, từ sự mong chờ một tuyến đường sắt hiện đại khơi thông phát triển kinh tế đất nước. Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng và Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy làm việc với Cục Đường sắt Trung Quốc để học hỏi kinh nghiệm về đường sắt tốc độ cao ẢNH: BỘ KH&ĐT ĐÌNH THẮNG - DƯƠNG HƯNG KỶ NGUYÊN VƯƠN MÌNH Đoạn trường xây dựng Đề ½n ĐƯỜNG SẮT TỐC ĐỘ CAO
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==