CẠNH TRANH VỚI AI Dịch giả Phương Nga là nhân viên văn phòng chuyên về dịch thuật. Chị cho biết, thường xuyên sử dụng AI khi dịch tài liệu cho sếp hoặc khi ra nước ngoài cần giao tiếp với người bản xứ. Tuy nhiên, chị nêu: “Dịch sách có nhiều yếu tố mà AI không thể đáp ứng. Đó là người dịch phải yêu cuốn sách đó, quan tâm đến nội dung, thông điệp, phải hiểu biết lĩnh vực đề tài và tất nhiên phải nắm vững ngôn ngữ chuyển thể. Quan trọng nhất là sự sáng tạo và tình cảm dành cho cuốn sách”. Chị lấy ví dụ đã cùng biên tập viên tìm tòi cách thể hiện ngôn ngữ của chuột trong bản dịch Ngàn kỳ quan (NXB Kim Đồng), chẳng hạn: “Đó là một buổi bình minh mùa hạ dễ chịu đến rung cả ria”, “kỳ nghỉ tuyệt xoắn đuôi”, “đói muốn rụng cả đuôi”… Dùng AI sẽ không có được những cách dùng từ này. BTV Thanh Thủy (NXB Kim Đồng) cho hay, giờ đây đôi khi nhìn thấy một lỗi sai trong bản dịch, chị lại thấy… yên tâm vì có thể khẳng định đó là người dịch chứ không phải máy: “Có những bản dịch chính xác đến phát sợ. Hơi ngô nghê một chút tôi lại thích vì có tính người”. Theo nhà văn Di Li, bây giờ AI đã viết được những văn bản dài đọc không khác gì người viết, cho nên trong tương lai, nó có thể sẽ viết được tiểu thuyết: “Nhưng đấy là tiểu thuyết loại gì? Tác phẩm văn học giá trị bao giờ cũng có tính tư tưởng, trong đó tác giả thậm chí đưa ra quan điểm chưa từng có. Thứ hai, nhà văn có khả năng sáng tác ra cách diễn đạt, hành văn, từ ngữ mới khiến cho người đọc nhận ra văn của người đó. Mấy yếu tố này AI không làm được”. Vì vậy, Di Li cho rằng, sự xuất hiện của AI sẽ “thanh lý” trước hết những người viết tác phẩm giải trí tầm thấp. “AI là nguy cơ với người này nhưng lại là cơ hội với người kia. Người viết muốn tồn tại buộc phải viết những tác phẩm AI không làm được”, Di Li nói. Chị khẳng định, tính thanh lọc trong văn chương sẽ ngày càng lớn, bởi vì tác giả bây giờ không chỉ cạnh tranh với nhau mà với cả AI. AI CÓ TÍNH NGƯỜI? Nhà văn, dịch giả Kiều Bích Hậu kể rằng, chị miễn cưỡng dùng ChatGPT khi được thầy giáo chia sẻ tài khoản. Chị cho biết, ở nước ngoài đã có những nhà xuất bản dùng AI để soát lại tác phẩm khiến tác giả cảm thấy tự ái. Nhưng có lần chị thử nhờ AI soát lại bài tản văn về một cái cây chết trong vườn xuân, AI lại gợi ý một cách diễn đạt khác là “bóng cây cô đơn trong vườn” khiến chị thấy sởn gai ốc: “Chứng tỏ AI cũng có cảm xúc và chất văn”. Một lần khác, Kiều Bích Hậu viết chân dung một dược 10 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Tư n Ngày 8/5/2024 “MỘT DẤU MỐC BẰNG VÀNG CHÓI LỌI” Tại cuộc gặp mặt, tri ân đầy ý nghĩa và xúc động với các chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính gợi nhớ: Cách đây 70 năm, dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã anh dũng chiến đấu, tiến hành trận quyết chiến quyết thắng Điện Biên Phủ, giành thắng lợi quyết định, đưa cuộc kháng chiến của dân tộc ta đến thắng lợi hoàn toàn. Chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi là bản anh hùng ca bất diệt - “Một dấu mốc bằng vàng chói lọi” trong lịch sử dân tộc ta, non sông đất nước ta. Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh, trong những năm qua, với đạo lý “Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây”, Đảng, Nhà nước luôn đặc biệt quan tâm và lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác đền ơn, đáp nghĩa với tinh thần trách nhiệm, tấm lòng trân trọng và sự biết ơn sâu sắc. Chính phủ đã ban hành và triển khai hiệu quả nhiều chủ trương, chính sách để hỗ trợ cụ thể, thiết thực đối với thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ, những người có công với cách mạng, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên và nghĩa tình, trách nhiệm, tri ân sâu sắc, nhân văn. Tại Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Điện Biên thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, các đại biểu nhấn mạnh, Điện Biên được biết đến là mảnh đất anh hùng, giàu truyền thống lịch sử cách mạng, với Chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy 5 châu, chấn động địa cầu, cùng với bản sắc văn hóa đặc sắc, đa dạng của các dân tộc anh em. Điều đó khẳng định, Điện Biên hội tụ đủ tiềm năng, lợi thế và cơ hội nổi trội, khác biệt để phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh của vùng Trung du và miền núi phía bắc. Vượt qua rất nhiều khó khăn, từ một tỉnh nghèo, Điện Biên đã phát huy các lợi thế riêng có về du lịch, dịch vụ xuất, nhập khẩu, sản xuất và chế biến nông lâm sản, thuỷ điện, khai khoáng… để phát triển, tạo nên những đổi thay toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Trong đó, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 20212023 đạt 9,33%/năm. GRDP bình quân đầu người năm 2023 ước đạt 48,6 triệu đồng/năm. Tỉ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 26%... “MỞ ĐƯỜNG” CHO NHIỀU CHÍNH SÁCH Tại hội nghị này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, mục tiêu cụ thể đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh Điện Biên giai đoạn 2021 - 2030 đạt 10,51%/năm. Đến năm 2030, GRDP bình quân/người đạt trên 113 triệu đồng, năng suất lao động đạt 190 triệu đồng; giảm tỉ lệ hộ Vượt qua rất nhiều khó khăn, từ một tỉnh nghèo, Điện Biên đã phát huy các lợi thế riêng có về du lịch, dịch vụ xuất, nhập khẩu, sản xuất và chế biến nông lâm sản, thuỷ điện, khai khoáng… để phát triển, tạo nên những đổi thay toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cùng tham gia điệu xoè Thái ẢNH: MINH KHÔI n LUÂN DŨNG KÝ SỰ Bài cuối: Truyền thống lẫy lừng là sức mạnh phát triển Một cuộc tọa đàm về tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) tới việc dịch sách vừa được Đại sứ quán Ý tổ chức trong khuôn khổ Những ngày văn học châu Âu, thu hút dịch giả và người viết thuộc nhiều lứa tuổi. Hóa ra việc sử dụng AI trong dịch thuật khá phổ biến. Nhà văn Kiều Bích Hậu (cầm mic) sáng lập và là trưởng nhóm Nữ dịch giả Hà Nội HFT Bộ VHTTDL vào cuộc vụ Đàm Vĩnh Hưng đeo huy hiệu lạ Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) vừa lên tiếng về trang phục gây tranh cãi của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng trong chương trình hôm 4/5. Thông tin buổi làm việc giữa Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM và nam ca sĩ sẽ được báo cáo về Bộ VHTTDL. Chiều 7/5, Thanh tra Bộ VHTTDL cho biết, đã nắm được thông tin liên quan đến vụ trang phục biểu diễn có huy hiệu lạ của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng. Thanh tra Bộ VHTTDL đã làm việc với Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM về trường hợp này. Trong chiều 7/5, Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM cũng làm việc với Đàm Vĩnh Hưng và báo cáo kết quả về Bộ VHTTDL. Trước đó, trong đêm diễn Ngày em thắp sao trời, một trong những bộ đồ diễn của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng gây tranh cãi. Một số khán giả cho rằng, Đàm Vĩnh Hưng đã cài chiếc huy hiệu có phần nhạy cảm. Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng sau đó lên tiếng rằng, các huy hiệu đi kèm đều là những phụ kiện bình thường mang tính chất trang trí, thời trang, để bộ trang phục thêm phần bắt mắt, không có một ẩn ý nào khác. “Dòng chữ trên huy hiệu chỉ có nghĩa là chất lượng cao ngành may mặc. Để tránh xảy ra những hiểu lầm, các thành phần xấu lợi dụng đẩy câu chuyện đi xa, Hưng quyết định không sử dụng trang phục này tại buổi diễn ở Hà Nội sắp tới", nam ca sĩ nói. NGỌC ÁNH Trang phục gắn huy hiệu gây tranh cãi của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng Tranh luận về trí tuệ nhân
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==