Chuã nhêåt 21/4/2024 6 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ nCHÚI CÚÂ VUA TRONG 60 GIÚÂ Mötå kiïnå tûúná g cú â vua tû â Nigeria àa ä àùtå mucå tiïu chúi cúâ trong 60 giúâ liïn tucå va â àa ä pha á ky ã lucå Guinness thï ë giúiá . Bêcå thêyì cú â vua (anh Tunde Onakoya) bùtæ àêuì chúi cúâ taiå Quanã g trûúnâ g Thúiâ àaiå ú ã New York vaoâ thû á Tû (17/4). Hiïnå anh àa ä caná möcë 57 giú,â vûútå qua ky ã lucå trûúcá ào á la â 56 giúâ 9 phutá cuaã hai ky â thu ã Na Uy Hallvard Haug Flatebø vaâ Sjur Ferkingstad vaoâ nùm 2018. Anh Onakoya laâ nha â àönì g saná g lêpå cacá nhomá phi lúiå nhuênå Cú â vua Khu ö í chuötå chêu Phi vaâ Moná qua â Cú â vua. “Chuná g töi muönë giúiá thiïuå cú â vua cho mötå triïuå tre ã em trïn khùpæ chêu Phi. Cú â vua la â mötå cacá h rêtë thiïtë thûcå àï í dayå cacá em cacá h suy nghô sêu sùcæ . Va â ào á la â mötå cacá h àï í phatá hiïnå tiïmì nùng cuaã chñnh mònh”, anh noiá . THUÂY ANH (theo upi.com) nTOA TAÂU DÛÚÁI LOÂNG ÀÊËT Trong khi khai quêtå mötå phaoá àaiâ tû â thï ë ky ã 19 ú ã Bó, cacá nha â khaoã cö í àaä phatá hiïnå mötå toa tauâ gênì 100 nùm tuöií àïnë tû â Anh. Theo Àûúnâ g sùtæ Àöng Bùcæ London (LNER) cho biïtë , cacá nha â nghiïn cûuá taiå Thanâ h cö í phña Bùcæ ú ã Antwerp àaä tòm thêyë mötå toa tauâ mauâ ào ã sêmî vúiá logo àêyì àu.ã Cöng ty xacá àõnh àêy laâ mötå toa tauâ “donå depå ”, chuyïn dunâ g àï í chuyïní nöiå thêtë tû â nha â cu ä àïnë nha â múiá . Hiïnå cacá nha â nghiïn cûuá vênî chûa xacá àõnh àûúcå taiå sao toa xe laiå bõ chön vuiâ cacá h tru å sú ã LNER ú ã Anh túiá hún 800 km. “Phatá hiïnå nayâ chùcæ chùnæ àa ä thu hutá rêtë nhiïuì sû å quan têm. Chuná g töi rêtë to â mo â vï ì lõch sûã cuaã LNER, vaâ chuná g töi muönë camã ún nhomá vò sû å giupá àú ä cuaã ho å trong viïcå tòm hiïuí thïm vïì qua á khû á àaná g tûå haoâ cuaã LNER”, phatá ngön viïn cuaã LNER, öng Stuart Thomas cho biïtë : THUÂY ANH (theo upi.com) nCHUÁ BÏ LAÂM VIÏÅC TAÅI CÛÃA HAÂNG SUÁNG Mötå cûaã hanâ g vu ä trang ú ã bang Maine (My)ä àang thu hutá khacá h hanâ g bùnç g mötå trong nhûnä g nhên viïn múiá cuaã ho å - mötå con bï. Öng Adam Hendsbee, chuã sú ã hûuä A&G Shooting, cho biïtë chu á bï Kade àaä vö tònh trúã thanâ h àaiå sû á thiïnå chñ cuaã cûaã hanâ g. “Me å Kade àa ä tû â chöië no.á Chuná g töi tòm thêyë no,á nùmç run rêyí trong rûnâ g, töi vaâ vú å töi àa ä àûa no á vaoâ nhaâ va â sûúiã êmë cho no.á Cho du â khöng coá y á àõnh nuöi mötå con bo â nhûng giúâ chuná g töi coá mötå con, vêyå banå nïn lamâ gò vúiá mötå con bo?â Banå coi noá nhû mötå chu á cho á va â mang no á ài lamâ cunâ g mònh”, öng Hendsbee noiá . Kade àa ä trú ã nïn nöií tiïnë g trong àõa phûúng, thu hutá khacá h hanâ g àïnë cûaã hanâ g. “Trong vaiâ thaná g túiá , Kade se ä trú ã thanâ h mötå nhên vêtå chu ã chötë ú ã àêy miïnî la â töi co á thï í cho no á vaoâ xe. No á se ä ài bêtë cû á àêu cunâ g töi”, öng Hendsbee noiá . TROÅNG HOAÂNG (theo nypost.com) Anh Tunde Onakoya chúi cúâ vua Toa tauâ dûúiá lonâ g àêtë Phoáng sûå Caiá tiïtë tênå xuên sú haå ïm matá cuaã vunâ g biïn giúiá Nêmå Cùnæ cuaã Nghï å An va â NoongHet cuaã Xiïng Khoanã g àêtë Laoâ nhû thûá xui nguyïn giucå bõ cû á muönë ngöiì ly â maiä trong khu chúå àûúnâ g biïn nayâ . Chú å àûúnâ g biïn, caiá chú å co á tïn goiå Àoanâ Kïtë mú ã ra xöm tuå phiïn chñnh cûá möiî thaná g 2 lênì àa ä bao nùm nay. Khoanã g àêtë trönë g thuöcå lanä h àõa cuaã ca ã àêtë Laoâ va â àêtë Viïtå giùng chêtå quaná ùn, sapå hanâ g. Chú å hopå tû â tinh mú, têmì 9 giú â chuná g töi múiá ghe á chú å ma â vênî chen chêtå nhûnä g ngûúiâ . Ngûúiâ tû â Ky â Sún tû â Mûúnâ g Lönë g… cuaã Nghï å An túiá . Ngûúiâ Laâo Thúng Laâo Luâm cuaã Xiïng Khoanã g keoá sang. Caiá têtå ài àêy àoá miïnì xuöi vunâ g ngûúcå hï î ranã h rang gùpå mötå ngöi chúå ven àûúnâ g la â sa â vaoâ . Nay àûúcå thû thaiá ngùmæ ngo á àa ä nû con mùtæ mötå ngöi chúå vunâ g biïn Laoâ Viïtå laiå cunä g cha ã sûúná g sao? Hanâ g hoaá taiå chú å kha á àa danå g, àêyì àu ã nhûnä g àö ì dunâ g thiïtë yïuë cho ngûúiâ dên cacá bö å töcå Laoâ ; cho ngûúiâ Khú Muá ngûúiâ Thaiá , Möng cuaã Nghï å An. Mùåt haâng chuã lûåc cuãa ngûúâi Viïåt úã phiïn chúå chuã yïëu laâ quêìn aáo, giaây deáp, àöì gia duång... Coân tiïíu thûúng Laâo laåi cung ûáng vaãi thöí cêím, êím thûåc cho du khaách ài chúå. Caãi Möng, gaâ àen laâ nhûäng thûåc phêím ûa thñch cuãa ngûúâi Viïåt, trong khi àoá baån Laâo laåi chuá yá muöëi, mûåc khö, caá biïín, caá àöìng... Töi thñch thuá chu á mucå vaoâ nhûnä g sapå gö î than cuiã hönì g àûúmå . Trïn àoá àûúng nghi ngutá thû á khoiá xanh xanh thúm nönì g böcë ra tû â nhûnä g cùpå gaâ àen nhûnä g tanã g thõt lúnå àen, lonâ g lúnå àen (àùcå sanã ngûúiâ Möng) vûaâ chñn túiá . Hònh nhû caná h àanâ öng va â rêtë nhiïuì chõ em khacá nûaä ài chú,å bêtë kï í Laoâ hay Viïtå àïuì thêmë nhuênì cunâ g nùmç lonâ g chên ly á rùnç g àïnë chú å Àoanâ Kïtë àûúnâ g biïn nayâ khöng ùn gaâ àen uönë g rûúuå ngö la â chûa àïnë chú?å Cuöcå ùn nhêuå hó ha ã thûúnâ g bùtæ àêuì khi kïtë thucá nhûnä g cuöcå mua baná . Töi to â mo â cêmì lïn moná hanâ g ma â coá le ä cha ã bao giú â thêyë bayâ baná ú ã bêtë kyâ vunâ g naoâ ú ã dûúiá xuöi. Noiá àuná g hún la â hai thû.á Ào á la â nhûnä g mú á rau mauâ xanh thêmî . Cha ã phaiã la â thû á rau gò àêu ma â àñch thõ thûá cêy thuöcë phiïnå non ma â ba â con ngûúiâ Laoâ dunâ g lamâ rau ùn sönë g hoùcå nêuë canh vúiá ga â àen. Vaâ qua ã thuöcë phiïnå conâ xanh nghe noiá àï í lamâ thuöcë kiïnå ty â võ. Chó laâ thû á chúi chúi vêyå thöi. Chûá ca ã chú å tuyïtå nhiïn khöng coá baná nhûaå cuaã cêy thuöcë phiïnå thûúnâ g goiå la â thû á phiïnå nguyïn chêtë . Ngay caã thû á rau phiïnå non múnã va â thû á qua ã phiïnå xanh nayâ àamá khacá h Viïtå sú y á hoùcå cö ë tònh mua vïì thò qua Àönì biïn phonâ g cunä g khöng àûúcå phepá mang. Vêyå nïn töi mua ba múá rau phiïnå non àem trúã laiå quaná ùn. Noiá kho á vúiá cö chu ã quaná nêuë cho nöiì canh vúiá thõt gaâ àen bùm vunå . Chuná g töi ngöiì thi thutá thû á canh àùcå sanã lênì àêuì àûúcå nïmë . Gêmî ky ä thêyë no á cunä g chaã hún rau caiã cucá nêuë thõt maâ ba â xa ä hay mênì cho ùn? Töi cunä g thñch thuá sa â ngang mêyë caiá sapå la.å Trïn lanâ la á chuöië la á va ã xanh la â nuötå na â nhûnä g chu á socá àa ä lötå da. Ca ã mú á socá sönë g vûaâ bêyî àang chen chucá trong nhûnä g ro å tre. Va â cha ã thï í thiïuë nhûnä g chu á chuötå nuiá nênì nênî . Nùm 1983 sang Xiïng Khoanã g, Banã Ban nùmç vúiá nhûnä g àún võ lamâ àûúnâ g cuaã Ban 64 (sau laâ LHXD giao thöng 8) àûúcå thûúnã g thûcá moná chuötå nuiá nûúná g nayâ ca ã tuênì khöng chaná . Laiå gùpå mötå thû á quen thuöcå . ÊyË la â sêu mùng tronâ lùnè beoá nênì . Tûúng tûå nhû thû á àuöng (àuöng dûâa, àuöng cau) xû á miïtå vûúnâ Nam Bö.å Caiá con sêu mùng la å lunâ g nayâ dõp khacá se ä kï.í Ma â àï í taoå ra thû á sêu mùng nayâ , ngûúiâ Laoâ co á caiá cacá h húi bõ ly kyâ àöcå àaoá . Kha á nhiïuì tacá dunå g böiì bö í sûcá khoeã . Nhûng chõ em yïuë boná g vña chúá co á rú â vaoâ ! Trong önì aoâ hönî tapå cuaã chú å phiïn nhûng töi chútå nghe vonå g nhûnä g êm thanh lucá böní g, lucá trêmì . Lùnæ g nghe mötå höiì , töi chútå nhú á ra chuyïnå lucá saná g co á qua ngöiì vúiá mêyë anh em Àönì Biïn phonâ g Nêmå Cùnæ . Nghe àûúcå chuyïnå Àönì Biïn phonâ g co á tö í chûcá buöií phatá thanh “Banã tin vunâ g biïn” trong möiî phiïn chúå àûúnâ g biïn bùnç g tiïnë g phö í thöng xen lênî tiïnë g Laoâ , Khú Mu,á Möng, Thaiá … Vúiá nöiå dung tuyïn truyïnì , phö í biïnë giaoá ducå phapá luêtå cho ngûúiâ dên. Nhêtë la â vaoâ dõp chúå phiïn, banã tin se ä àûúcå àocå vaoâ chiïuì höm trûúcá va â trong phiïn chúå vò lucá nayâ àönì g baoâ vunâ g biïn tuå têpå àöng àucá trûúcá cûaã biïn giúiá . Àönì Biïn phonâ g cûaã khêuí quöcë tï ë Nêmå Cùnæ quanã lñ baoã vï å 22km àûúnâ g biïn. Docå tuyïnë biïn giúiá co á 2 xa ä biïn phonâ g la â Ta â Ca å va â Nêmå Cùnæ vúiá dên sö ë 7.841 nhên khêuí , chu ã yïuë la â ngûúiâ Möng, Khú Mu,á Thaiá . Àönì g baoâ núi àêy vönë co á möië quan hïå khùng khñt vúiá ngûúiâ dên bïn kia biïn giúiá . * * * Phiïn dõch cho chuná g töi caã tiïnë g Laoâ tiïnë g Khú Muá va â hònh nhû caã tiïnë g Möng, Thaiá nûaä la â em Hûúng. Hûúng, caiá tïn nghe “xuöi” vaâ hiïnå àaiå . Nhûng em la â ngûúiâ Khú Mu.á Em mang hoå phö í biïnë cuaã ngûúiâ Khú Mu,á ho å Cutå . Tû â mötå cö be á Khú Mu á ngú ngacá theo böë me å lïn cöng tacá ú ã huyïnå Ky â Sún, lö å trònh Cutå Thõ Hûúng, nhûnä g gùnæ g goiã hocå hanâ h (tötë nghiïpå Àaiå hocå Vùn hoaá ) trú ã thanâ h Trûúnã g phonâ g vùn hoaá huyïnå Ky â Sún la â ca ã mötå cêu chuyïnå daiâ . Trûa höm trûúcá , tû â Vinh àïnë Ky â Sún töi may mùnæ àûúcå nhêpå vaoâ àoanâ cöng tacá cuaã anh Nguyïnî Viïtë Hunâ g, Chu ã tõch huyïnå Kyâ Sún va â mêyë caná bö å huyïnå trong àoá co á Cutå Thõ Hûúng ngûúcå lïn Mûúnâ g Lönë g. Mûúnâ g Lönë g xa ngaiá cacá h Ky â Sún gênì trùm cêy söë chêpå chunâ g döcë cunâ g cua veoå ngûúiâ nhûng trúã nïn thên gênì bútá diïuå vúiå vò chuná g töi coá mötå chutá buöií chiïuì va â mötå àïm nguã Mûúnâ g Lönë g. Töi àang cöë tûúnã g tûúnå g mötå Mûúnâ g Lönë g rönå g gênì bùnç g diïnå tñch cuaã tónh Thaiá Bònh heo hutá co á 5.000 dên, 98% laâ ngûúiâ Möng. Mûúnâ g Lönë g co á 15 banã ngûúiâ Möng bao gömì 7 donâ g ho å vúiá hún 600 hö,å àa sö ë cacá hö å àïuì co á 4 thï ë hï å cunâ g sönë g chung. Cacá h àêy mûúiâ mêyë nùm dên Mûúnâ g Lönë g 100% hö å dên àïuì trönì g cêy… thuöcë phiïnå ! Nhûng vênî àoiá ngheoâ xú xacá . Biïn ra sao xiïtë nhûnä g lo toan têtë ta ã trêyì trêtå . Ca ã mauá va â nûúcá mùtæ cuaã caná bö å lênî dên trong cuöcå àêuë tranh vênå àönå g àï í Ngöìi chúå àûúâng biïn Nêåm Mêy trúiâ Mûúnâ g Lönë g [ XUÊN BA ] Chu á bï Kade Mötå gocá chú å àûúnâ g biïn Nêmå Cùnæ Àûúnâ g vaoâ Cöní g trúiâ Mûúnâ g Lönë g
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==