THỨ BA 16/4/2024 SÕ 107 0977.456.112 TRANG 3 TRANG 5 TRANG 8 + 9 TRANG 8 + 9 TRANG 7 TRANG 11 Nỗi lo CHUYỆN HÔM NAY Chính phủ đã ban hành Nghị định 81 vào năm 2021, quy định lộ trình tăng học phí công lập đến năm 2026. Tuy nhiên, dịch COVID-19 đã tác động xấu đến tình hình kinh tế, xã hội, Chính phủ yêu cầu giữ nguyên học phí. XEM TIP TRANG 4 n NGỌC LÂM Sinh viên nghèo ngành Y dược cần được hỗ trợ TRANG 6 THĂM LẠI BN PHÀ TẠ KHOA Nguy hại nhạc phái sinh, chế lời tràn lan Hệ lụy yêu tuổi teen Chàng trai sÕng sót sau 38 giờ trên biển “Sau khi chiếc thúng chìm thì em với được chiếc phao định dạng và nửa chiếc áo phao buộc vào người rồi nhắm hướng có ánh đèn le lói cứ thế bơi. Em bơi cả ngày lẫn đêm, không dám chợp mắt vì sợ lịm đi giữa biển, 38 giờ đồng hồ sau thì được một tàu cá vớt lên sau đó em lịm đi không biết gì nữa” - ngư dân trẻ Hoàng Minh Nhơn, nhớ lại. LẬT THUYỀN CÂU MỰC: TRANG 10 Học phí đại học TIP TỤC TĂNG Theo đề án tuyển sinh, năm học 2024- 2025, nhiều trường đại học dự kiến tiếp tục tăng học phí, mức tăng dao động từ 7- 10%. Nhiều trường tung các gói học bổng hấp dẫn. Bác bỏ ý kiến Việt Nam vi phạm nguyên tắc của LHQ Thận trọng trước cơn sÕt thu mua xác ve sầu Sinh viên khÕi ngành sức khỏe của Trường ĐH QuÕc tế Hồng Bàng trong buổi học thực hành ẢNH: N.D BẮT CHỦ TỊCH TẬP ĐOÀN THUẬN AN CÙNG 5 ĐỒNG PHẠM
Sáng 15/4, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư Trương Thị Mai chủ trì phiên họp thứ 2 Ban Chỉ đạo tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công tác đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam. Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh, lần tổng kết này sẽ nhìn lại cả quá trình 40 năm đổi mới. Do đã có các lần tổng kết trước, nhất là tổng kết 30 năm gần đây, vì thế, trong lần tổng kết này, sẽ tập trung chủ yếu vào 10 năm gần đây để khái quát, đánh giá chung, rút ra những bài học kinh nghiệm cho cả quá trình 40 năm đổi mới; nhận diện những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu, giải quyết trong thời gian tới. Thường trực Ban Bí thư khẳng định, lần tổng kết 40 năm đổi mới này rất có ý nghĩa, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu chỉ đạo: “Đến năm 2025, trên cơ sở tổng kết 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, 50 năm thống nhất đất nước, cần hoàn thiện cơ bản hệ thống lý luận về đường lối đổi mới. Đến năm 2030, trên cơ sở tổng kết 40 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, tổng kết 100 năm Đảng lãnh đạo cách mạng Việt Nam, có thể bổ sung, phát triển Cương lĩnh, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới; bổ sung, làm phong phú và tiến thêm một số bước để hoàn thiện hơn nền tảng tư tưởng của Đảng. Đến năm 2045, khi nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao thì chúng ta sẽ có một hệ thống lý luận hoàn chỉnh, khoa học và hiện đại về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam”. Do vậy, theo Thường trực Ban Bí thư, trong tổng kết, đánh giá cần có khái quát hệ thống lý luận về đường lối đổi mới; đề xuất quan điểm, mục tiêu, định hướng giải pháp cho giai đoạn tới và đặc biệt quan trọng là cần có những đề xuất, kiến nghị góp phần xây dựng Văn kiện Đại hội XIV của Đảng. TRƯỜNG PHONG Ngày 15/4, trên địa bàn tỉnh Lai Châu tiếp tục nắng nóng kéo dài và xảy ra trên diện rộng khiến đời sống, sản xuất của một số địa phương trong tỉnh bị ảnh hưởng. Ông Lò Văn Đắm, Trưởng bản Khá, xã Tà Mung, huyện Than Uyên cho biết, cả bản có 79 hộ dân với diện tích lúa gần 34 ha. Tuy nhiên, do khô hạn kéo dài nên bà con chỉ trồng được hơn 20 ha. Đến nay, bản có 2 ha lúa bị thiếu nước, không lên được. Nắng nóng kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp mà còn ảnh hưởng đến thiếu nước sinh hoạt của bà con tại một số xã như Mù Sang, Vàng Ma Chải (huyện Phong Thổ), xã Hồng Thu, Phìn Hồ, Tủa Sín Chải (huyện Sìn Hồ) và xã Tà Tổng (huyện Mường Tè). Tại “chảo lửa” Yên Châu (Sơn La), những ngày gần đây ghi nhận mức nhiệt độ cao kỷ lục trên 42 độ C. Nhiều giếng đào của người dân cạn nước, những đường dây dẫn nước từ các mó nước trên đồi cũng khô cạn. Chỉ còn một số hộ gia đình có giếng khoan thì có đủ nước để sinh hoạt. Người dân phải đến từng nhà để xin nước và việc sử dụng cũng phải thật tiết kiệm. Trao đổi với PV báo Tiền Phong, ông Phạm Đức Long, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Châu cho biết, nắng nóng gay gắt kéo dài khiến lượng nước các sông, suối, hồ cạn kiệt, nhiều diện tích ruộng lúa của nhân dân bị nứt nẻ. l Đà Nẵng: Khai thác tối đa các nhà máy nước không bị xâm nhập mặn. Sở Xây dựng Đà Nẵng cho hay để đảm bảo nguồn nước cấp an toàn cho vùng hạ du, ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn, nhất là đảm bảo nguồn nước thô cho các nhà máy nước (NMN) để cấp nước cho người dân và du khách, UBND thành phố Đà Nẵng đã chỉ đạo các đơn vị chức năng thực hiện nhiều giải pháp. Trong đó chú trọng việc vận hành hiệu quả Trạm bơm phòng mặn An Trạch đã được đầu tư nâng cấp, đưa vào hoạt động trong năm 2023, nhằm đưa đầy đủ nguồn nước thô từ đập An Trạch về NMN Cầu Đỏ và Sân Bay trong trường hợp bị nhiễm mặn. Tổ chức vận hành, khai thác tối đa công suất các NMN khác mà nguồn nước thô không bị ảnh hưởng bởi vấn đề xâm nhập mặn như NMN Hòa Liên sử dụng nước trên lưu vực sông Cu Đê, NMN sử dụng nước từ Hồ Hòa Trung; NMN sử dụng nước từ suối của núi Hải Vân; NMN sử dụng nước ở Hồ Xanh khu vực núi Sơn Trà, và các nhà máy nhỏ lẻ sử dụng nước từ các khe suối khác. UBND thành phố cũng yêu cầu rà soát tình hình để ứng phó nhanh chóng với tình huống cực đoan, bất khả kháng với 8 kịch bản chính tương ứng với từng mốc nhiễm mặn. l Cà Mau: Công bố khẩn cấp hạn hán tại 2 huyện. Ngày 15/4, thông tin từ UBND tỉnh Cà Mau, chủ tịch tỉnh này vừa ký quyết định công bố tình huống khẩn cấp hạn hán cấp 2 trên địa bàn huyện Trần Văn Thời và U Minh. NHÓM PV 2 THỜI SỰ n Thứ Ba n Ngày 16/4/2024 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG HIEÁU n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3 ÑT: (028) 3848 4366, Fax: (028) 3843 5095, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, Fax: (0236)3897 080, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Nghe ä An: 21 Hoà Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT & Fax: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. Ñienä thoaiï : (0292)3823823 vaø Fax: (0292)3823829, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê ÑT va ø Fax: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång bieân taäp: LEÂ XUAÂN SÔN n Phoù Toång bieân taäp: VUÕ TIEÁN - PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG - LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH Motä thanø h vienâ In Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH motä thanø h vienâ in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, XN in Nguyenã Minh Hoanø g, TPHCM GÓC BIẾM BIẾM HỌA CỦA LET Thống nhất điều chỉnh 4 dự án luật tại Kỳ họp thứ 7 Chiều 15/4, phát biểu khai mạc Phiên họp thứ 32 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, phiên họp dự kiến diễn ra trong 4 ngày làm việc, cho ý kiến 18 nội dung và 3 nội dung cho ý kiến bằng văn bản. Cụ thể, tại phiên họp, UBTVQH tiếp tục cho ý kiến các nội dung trình QH tại Kỳ họp thứ 7 (tháng 5). Trong đó có nội dung dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024; đồng thời cho ý kiến về các dự án luật dự kiến trình QH thảo luận lần đầu tại Kỳ họp thứ 7, gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược; Luật Di sản văn hóa (sửa đổi); Luật Tư pháp người chưa thành niên; Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn. Tại phiên họp, cho ý kiến về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, UBTVQH đồng ý điều chỉnh 4 dự án tại Kỳ họp thứ 7. THÀNH NAM Apple triển khai nhiều dự án về môi trường, giáo dục ở Việt Nam Nhân chuyến thăm bất ngờ của Tim Cook- CEO Apple đến Hà Nội, Tập đoàn này hé lộ nhiều dự án đang được triển khai tại Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, cùng với cam kết tăng khoản chi cho nhà cung cấp Việt Nam. Đại diện Apple chia sẻ nhiều dự án mà tập đoàn này đang triển khai tại Việt Nam, nổi bật trong đó là việc phối hợp với tổ chức nước sạch toàn cầu Gravity Water để lắp đặt hệ thống trữ nước mưa tiên tiến tại các trường học ở tỉnh Hòa Bình. Với sự hỗ trợ của Apple, tổ chức này hướng tới mục tiêu tiếp cận 131 trường học vào cuối tháng này, cung cấp nguồn nước an toàn, ổn định quanh năm cho hơn 42.000 học sinh cũng như giáo viên và gia đình các em. Ngoài nước sạch, Apple còn nỗ lực đưa năng lượng sạch đến các trường học ở vùng nông thôn Việt Nam thông qua sáng kiến Power for Impact của công ty. Apple cũng chia sẻ thêm về chương trình hỗ trợ học sinh và giáo viên trên cả nước trong phương pháp giáo dục STEM bằng các tài nguyên lập trình và phát triển ứng dụng Tiếng Việt, bao gồm ứng dụng Swift Playgrounds của Apple và dự án Ai Cũng Có Thể Lập Trình. Qua đó, giáo viên có thể hướng dẫn học sinh thiết kế và xây dựng những ứng dụng đầu tiên. Năm ngoái, Apple đã ra mắt Apple Store trực tuyến tại Việt Nam. Khách hàng trên khắp cả nước có thể mua sắm trực tiếp với Apple và trải nghiệm dịch vụ vượt trội từ đội ngũ nhân viên có thể chia sẻ kiến thức chuyên môn bằng Tiếng Việt. NGUYỄN HOÀI - Nhiều đêm không ngủ, ngẫm thấy cuộc đời Mõ nó hẩm hiu. Đến tuổi này rồi nhìn trên nhìn dưới chả thấy tài sản gì lận lưng để tịnh dưỡng tuổi già… - Hỏi Mõ chân thành, Mõ có muốn giàu nhanh không? - Bền vững chứ? - Tùy! - Là sao? - Phụ thuộc vào ăn ở, phúc đức mấy đời của Mõ thôi. - Được! Mõ tin phúc đức dòng họ Mõ đủ phù hộ cho Mõ tai qua nạn khỏi. Bày kế cho Mõ đi! - Mõ biết rồi đấy. Thời gian qua thiên hạ chao đảo với vàng. Ăn, ngủ, nghỉ, chơi chỉ bàn chuyện vàng lên cơn động rồ… - Thôi! Thôi! Một cắc dính túi không có sao bày Mõ chuyện xa vời, xa xỉ, xa hoa vậy. Giờ Mõ chỉ có vàng mắt thôi! - Nghe cho rõ đã, đừng vội từ chối khi cơ hội đang ở trước mặt. - Mõ có cơ hội giàu lên từ vàng? Hài thật! Mọi người đang mỉa mai Mõ hả. - Không hề! Mõ suốt ngày cập nhật thông tin thiên hạ vậy mà không tìm ra cơ hội cho chính mình. Mấy tháng trước, Mõ rao chuyện có lão ngư đề xuất cả một kế hoạch quy mô khai thác, trục vớt kho báu, theo như người đó trình bày lên đến 4.000 tấn vàng. Mới đây, cũng có người xin lập dự án khai quật kho vàng 3 tấn ở núi Cấm… - Đó là việc của họ, liên quan gì đến Mõ? - Nhầm. Mõ bắt chước họ, viện dẫn gia phả cụ cao tằng để lại rằng, dưới sông Đục của làng đang ẩn chứa kho báu trữ lượng vàng trăm tấn. Mõ kêu gọi các đại gia hùn vốn đầu tư, đưa ra tỷ lệ chia lợi nhuận hấp dẫn, thế là tiền ùn ùn đổ về. Có tiền, Mõ đi mua vàng…thế là giàu. - Hấp dẫn nhề! Rất thuyết phục! Cho Mõ hỏi, bày cho Mõ kế này xong có ai tự nguyện nuôi cơm tù cho Mõ không? MÕ LÀNG Có ai tự nguyện không? TIN TỔNG KẾT LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 40 NĂM ĐỔI MỚI Ở VIỆT NAM: SỚM HOÀN THIỆN ĐỀ CƯƠNG Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại phiên họp ẢNH: PV Tây Bắc nắng nóng gay gắt, nhiều nơi tiếp tục khô hạn
THỜI SỰ 3 n Thứ Ba n Ngày 16/4/2024 Đó là phát biểu của Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt tại buổi họp báo công bố Báo cáo quốc gia của Việt Nam theo Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc (HĐNQ LHQ), diễn ra chiều 15/4 tại Hà Nội. Tại cuộc họp báo, ông Việt trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết ý kiến về báo cáo của các cơ quan LHQ và các bên liên quan về Việt Nam theo cơ chế UPR chu kỳ IV. Ông khẳng định, một trong những nguyên tắc mang tính nền tảng của quan hệ quốc tế hiện đại và được ghi nhận trong Hiến chương LHQ là không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia. Một trong những nguyên tắc mang tính nền tảng giữa Việt Nam và các nước trên thế giới là tôn trọng thể chế chính trị của nhau. “Chính vì vậy, tôi kiên quyết bác bỏ những ý kiến, đề xuất, kiến nghị vi phạm nguyên tắc này”, Thứ trưởng Ngoại giao nói. Về các nội dung báo cáo khác, ông Việt bày tỏ không đồng tình với nhiều ý kiến và nội dung trong báo cáo đó. Ông cho rằng các báo cáo có nhiều nội dung được xây dựng dựa trên thông tin chưa được kiểm chứng, đưa ra nhận định thiếu khách quan về tình hình Việt Nam. Ông cho biết, Việt Nam tổ chức rất nhiều hội thảo tham vấn nhưng các tổ chức đó không tham gia, thậm chí không có mặt ở Việt Nam, nhưng họ đưa ra những thông tin sai lệch về tình hình Việt Nam. Thứ trưởng khẳng định, Việt Nam luôn đảm bảo sự tham gia đầy đủ, tích cực của các bên liên quan trong suốt tiến trình UPR. Khi xây dựng UPR, Việt Nam đã tham vấn rộng rãi với các bên liên quan để xây dựng báo cáo quốc gia. Ngược lại, tất cả các báo khác được nộp lên LHQ đều không được tiến hành một cách công khai, minh bạch như cách Việt Nam tiến hành. “Chúng tôi hoàn toàn không được tham vấn gì khi họ tiến hành những báo cáo đó. Cách làm ở đây rất khác nhau. Chúng tôi rất minh bạch, công khai, bảo đảm tính bao trùm, với sự tham gia của tất cả các bên liên quan, còn các bác cáo khác không được tiến hành theo cách như vậy”, ông Việt nói. Thứ trưởng cho biết, các nguyên tắc cơ bản của cơ chế UPR là đối thoại, hợp tác, bình đẳng, khách quan và minh bạch. Vì vậy, ông bày tỏ mong muốn các đại sứ quán cân nhắc thận trọng khi sử dụng các báo cáo; dùng nguồn thông tin được kiểm chứng để cung cấp thông tin đầy đủ, khách quan nhất cho chính phủ của các nước trước khi diễn ra phiên đối thoại tại Hội đồng Nhân quyền vào tháng 5 tới. COI TRỌNG CƠ CHẾ UPR UPR là một trong những cơ chế quan trọng nhất của HĐNQ, với nhiệm vụ rà soát tình hình nhân quyền tại tất cả các nước thành viên LHQ, qua đó thúc đẩy các nước thực hiện đầy đủ nghĩa vụ, cam kết về quyền con người trên nguyên tắc đối thoại, hợp tác, bình đẳng, khách quan, minh bạch. Thứ trưởng Ngoại giao cho biết, với chính sách nhất quán về bảo vệ và thúc đẩy quyền con người, Việt Nam coi trọng Cơ chế UPR và luôn nghiêm túc xây dựng các Báo cáo quốc gia cũng như triển khai các khuyến nghị Việt Nam chấp thuận tại tất cả các chu kỳ. Vừa qua, Việt Nam đã chính thức nộp Báo cáo quốc gia theo Cơ chế UPR chu kỳ IV lên HĐNQ LHQ. Dự kiến Việt Nam sẽ tham gia Phiên Đối thoại về Báo cáo quốc gia UPR chu kỳ IV tại HĐNQ vào ngày 7/5 tới. Tính đến tháng 1/2024, trong số 241 khuyến nghị mà Việt Nam chấp thuận tại chu kỳ III, Việt Nam đã hoàn thành thực hiện có kết quả 209 khuyến nghị (chiếm 86,7%), thực hiện một phần 30 khuyến nghị (12,4%), và 2 khuyến nghị còn lại đang được xem xét thực hiện vào thời điểm phù hợp, Bộ Ngoại giao cho biết. Báo cáo cung cấp những dẫn chứng, con số cụ thể, cập nhật, qua đó khẳng định nỗ lực rất lớn của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người, nhất là trong hoàn thiện hệ thống pháp luật về quyền con người, thực hiện nghĩa vụ theo các điều ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam là thành viên, thành tựu của Việt Nam trong giảm nghèo đa chiều bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân và đảm bảo quyền của các nhóm dễ bị tổn thương, tham gia đối thoại, hợp tác quốc tế và khu vực trong lĩnh vực quyền con người. Những kết quả này đều được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao. THU LOAN Việt Nam bác bỏ những báo cáo có nhiều nội dung được xây dựng dựa trên thông tin chưa được kiểm chứng, đưa ra nhận định thiếu khách quan về tình hình nhân quyền ở Việt Nam, vi phạm nguyên tắc mang tính nền tảng của quan hệ quốc tế hiện đại. Hỗ trợ trang thiết bị cho học sinh học tập trong bối cảnh phòng chống đại dịch COVID-19 ẢNH: BAOLAMDONG.VN Bác bỏ ý kiến Việt Nam vi phạm nguyên tắc của LHQ KHẨN TRƯƠNG KHẮC PHỤC Ngày 15/4, ông Lê Quang Vinh, Giám đốc Chi nhánh Khai thác đường sắt Phú Khánh, cho biết, đơn vị thi công vẫn đang tiếp tục khoan núi tại phần đỉnh hầm, sau đó phun bê tông vào vị trí có đất đá sạt lở tại hầm Bãi Gió để ngăn sạt lở lan rộng. Khi tiến hành các công việc này, phía dưới hầm không ai được đi vào để tránh tình trạng bị đất đá rơi xuống người. Sau khi bê tông được phun vào kết đông, đơn vị sẽ cử lực lượng vào khảo sát bên trong hầm để kiểm tra mức độ an toàn, rồi mới cho công nhân vào thu dọn, đưa khối đất đá sạt lở ra ngoài. Theo ông Vinh, số lượng công nhân vào bên trong hầm được tính toán kĩ càng, toàn bộ công nhân phải trang bị đầy đủ bảo hộ. Đơn vị thi công cũng sẽ làm một vòm sắt phía dưới trần hầm để ngăn ngừa đất đá tiếp tục sạt lở trong quá trình khắc phục sự cố. “Đơn vị thi công đã chia lực lượng làm 3 ca, túc trực xuyên suốt ngày đêm với mong muốn nhanh chóng thông hầm đường sắt Bãi Gió. Không gian trong hầm hẹp gây khó khăn cho công tác khắc phục nên chưa xác định được thời gian sẽ thông hầm”, ông Vinh nói. Trước đó, khoảng 13 giờ ngày 12/4, mái hầm đường sắt Bãi Gió bất ngờ bị sạt kéo theo khoảng 180m3 đất, đá bịt kín hầm với chiều dài khoảng 10m. Rất may thời điểm xảy ra sạt lở không có tàu khách đi qua. Ngay sau đó, các đơn vị liên quan đã huy động nhiều kỹ sư, công nhân cùng máy móc nỗ lực thông hầm. Đến hơn 4 giờ sáng 13/4, khi đơn vị thi công đang nỗ lực đào đất, đá vận chuyển ra ngoài thì có khoảng 50m3 đất, đá tiếp tục sạt lở xuống. Mặc dù lực lượng chức năng đã huy động hơn 200 kỹ sư, công nhân cùng nhiều máy móc nỗ lực đào đất, khắc phục sự cố nhưng đến nay vẫn chưa thể thông hầm. CẤM NHIỀU PHƯƠNG TIỆN ĐI QUA ĐÈO CẢ VÀ HẦM ĐÈO CẢ Trong quá trình khắc phục sạt lở tại hầm Bãi Gió, Khu Quản lý đường bộ 3 (Cục Quản lý đường bộ) đã có phương án phân luồng giao thông qua đèo Cả. Theo Khu Quản lý đường bộ 3, hầm đường sắt Bãi Gió trên đường sắt Bắc- Nam bị sụt lún đất đá từ đỉnh vòm hầm và diễn biến phức tạp. Tuyến hầm đường sắt giao chéo bên dưới với Quốc lộ 1A khu vực đèo Cả gây ảnh hưởng đến an toàn công trình đường sắt, đường bộ và ảnh hưởng an toàn giao thông tại khu vực. Đơn vị quản lý đường sắt đang triển khai phương án khắc phục sự cố sụt lún trong hầm. Sau khi trao đổi và thống nhất với các đơn vị liên quan, Khu Quản lý đường bộ 3 thông báo phương án tổ chức phân luồng cho các phương tiện giao thông đường bộ không được lưu thông qua hầm đường bộ đèo Cả. Cụ thể, các loại phương tiện không được phép lưu thông qua hầm đường bộ đèo Cả gồm: xe chở hàng độc hại, hóa chất độc hại, dễ cháy, chất nổ, hàng hóa nguy hiểm… và các loại phương tiện có chiều cao lớn hơn 4,95m, xe quá khổ có bề rộng từ 3,5m trở lên, mô tô, xe máy, xe thô sơ. Lực lượng CSGT hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa đã lập chốt điều tiết, hướng dẫn phương tiện đi qua hầm đường bộ đèo Cả trong thời gian xử lý sự cố tại hầm Bãi Gió. Hiện các đoàn tàu khách Bắc- Nam vẫn khởi hành hằng ngày để phục vụ hành khách đi lại trên tuyến. Do sự cố sạt lở, tất cả các chuyến tàu đi từ Hà Nội vào phải dừng ở ga Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên), các chuyến tàu đi từ TPHCM ra phải dừng ở ga Giã (tỉnh Khánh Hòa). Từ ngày 12 - 15/4, ngành đường sắt đã trung chuyển hơn 10.000 hành khách bằng ô tô qua khu vực này. KHÁNH NGUYÊN - LỮ HỒ Khoan núi, vá sạt lở tại hầm đường sắt Bãi Gió Đơn vị thi công vẫn đang khẩn trương khắc phục sự cố sạt lở tại hầm đường sắt Bãi Gió Những ngày qua, hàng trăm công nhân ngành đường sắt vẫn ngày đêm khoan núi, đổ bê tông vào bên trong để khắc phục sự cố sạt lở tại hầm đường sắt Bãi Gió, thuộc đoạn đường sắt Bắc - Nam đi qua đèo Cả, nằm giữa hai tỉnh Phú Yên - Khánh Hòa. Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt chủ trì cuộc họp báo chiều 15/4 ẢNH: DN Báo cáo quốc gia UPR chu kỳ IV trình bày tổng thể việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người ở Việt Nam trên các lĩnh vực kể từ lần rà soát trước và rà soát toàn diện việc thực hiện những khuyến nghị mà Việt Nam đã chấp thuận tại chu kỳ III.
ĐAU ĐẦU VÌ GIÁ LEO THANG Việc kéo dài kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 lên 5 ngày góp phần kích cầu du lịch, giúp người dân có thêm lựa chọn nghỉ dưỡng, giải trí phù hợp. Tuy nhiên, không ít đơn vị lữ hành cho biết, thông báo về số ngày nghỉ chính thức được đưa ra khá muộn, nên doanh nghiệp dù cố gắng xây dựng thêm tua tuyến mới nhưng vẫn gặp khó vì giá dịch vụ cao. Theo khảo sát, chặng bay Hà Nội - Phú Quốc (thời gian đi, về trong kỳ nghỉ lễ) có giá vé khứ hồi lên tới gần 12 triệu đồng (đã bao gồm thuế và phí). Đường bay Hà Nội - Côn Đảo, Hà Nội - Đà Lạt có mức giá không dưới 7 triệu đồng/khách. Ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, cho biết, khi công bố số ngày nghỉ quá muộn, việc nghỉ dài hay nghỉ ngắn không còn nhiều ý nghĩa. “Doanh nghiệp lữ hành đều muốn có nhiều ngày nghỉ nhưng thông báo đưa ra quá gấp, dồn dập khiến các công ty không thể chuẩn bị các sản phẩm một cách chu đáo. Chất lượng dịch vụ, sản phẩm du lịch và giá cả mới là điều quan trọng, không phải kỳ nghỉ dài hay ngắn”, ông Bình chia sẻ. Nhiều doanh nghiệp lữ hành chủ động làm việc với khách sạn, nhà hàng để có mức giá tốt, ưu đãi cho khách đoàn trong dịp nghỉ lễ. Ông Nguyễn Ngọc An, Phó tổng giám đốc cty lữ hành Vietluxtour, cho biết, phần lớn các tua dài ngày, đoàn đông, tua nước ngoài thời điểm này đã hoàn tất đặt chỗ từ trước khi thông báo số ngày nghỉ. Nếu khách chọn đi nước ngoài dịp lễ này mà không có kế hoạch từ trước, doanh nghiệp “trở tay không kịp”. Chuyên gia du lịch nhận định, dịp lễ 30/4-1/5 rất hiếm tua giá rẻ, nhất là khi vé máy bay “nhảy múa” như hiện nay. “Giá vé máy bay cao ảnh hưởng đến du lịch, tùy theo mức độ khác nhau. Khi doanh nghiệp làm việc với hãng hàng không để xây những gói sản phẩm cơ bản đặt trước cho cả năm, có một số hãng xác nhận cho giai đoạn 3 tháng, 6 tháng hoặc cả năm. Việc đặt hàng lâu dài sẽ có giá tốt. Sản phẩm bị ảnh hưởng lớn nhất là tua cho nhóm gia đình mới xây dựng trong thời điểm cận kề ngày lễ. Giá tua chắc chắn phải tăng lên, ví dụ chuyến đi từ TP.HCM ra Hà Nội 5 ngày 4 đêm có thể lên tới 10 triệu đồng/người, nhưng TP.HCM đi Thái Lan có thể chỉ 7 triệu đồng. Khoảng cách giữa tua trong nước và tua đi nước ngoài dường như không còn nữa. Chúng tôi luôn phải làm việc chặt chẽ với hàng không để tìm giá tốt nhất”, ông An nói. CHỜ KỲ NGHỈ HÈ Một số doanh nghiệp lữ hành cho biết, họ không tập trung đẩy mạnh bán tua vào các dịp lễ, Tết bởi việc này có thể đẩy các điểm du lịch đến tình trạng quá tải. Giám đốc Image Travel & Events Nguyễn Ngọc Toản cho biết, công ty theo đuổi chính sách du lịch có trách nhiệm, vì vậy thường hạn chế, tránh bán tua trong nước vào các kỳ nghỉ toàn quốc. “Du lịch kiểu toàn quốc cùng đổ xô du lịch ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển bền vững của địa phương”, ông Toản nói. Nhiều du khách quan tâm, tìm kiếm tua quốc tế như Thái Lan, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản… “Sản phẩm tua đi các nước châu Á có nhiều khách hàng trẻ ở độ tuổi đi làm quan tâm hơn, do lễ kéo dài và họ muốn tận dụng khoảng ngày nghỉ dài. Dự đoán doanh thu mảng du lịch quốc tế có thể tăng 20%”, ông Toản nêu. Ông Bùi Thanh Tú, giám đốc marketing Cty du lịch Best Price, cho biết, sau khi Thủ tướng thông qua đề xuất kéo dài kỳ nghỉ 30/41/5, phần đông du khách vẫn chọn mua tua quốc tế, tua nội địa khởi hành trong cả mùa hè thay vì chịu chi cho du lịch dịp lễ cận kề 30/4. “Du khách đều có nhu cầu cụ thể. Họ khảo giá sau đó đặt tua ở công ty có sản phẩm phù hợp nhất. Thông thường, du khách sẽ lên kế hoạch du lịch từ rất lâu trước đó, vì vậy khi kéo dài ngày nghỉ, số lượng khách mua tua trọn gói không thay đổi nhiều, nhu cầu của du khách ít biến động”, ông Tú nói. Chị Trần Thanh Hà (Đống Đa, Hà Nội) chia sẻ, đại gia đình gần 40 người đã lên kế hoạch du lịch Đà Nẵng vào dịp hè, đặt khách sạn xong xuôi từ đầu năm. Theo chị, kỳ nghỉ hè kéo dài hơn nhiều, du lịch cũng bớt đông đúc như kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5. “Kỳ nghỉ sắp tới dài hay ngắn không quá quan trọng, gia đình tôi chỉ về quê hoặc nghỉ dưỡng 1-2 ngày ở homestay gần Hà Nội. Muốn du lịch xa trong dịp này cũng khó vì cận kề ngày nghỉ, giá dịch vụ biến động nhiều”, chị Hà nói. Một số gia đình ít người lựa chọn điểm đến gần Thủ đô như Hải Phòng, Hạ Long, hay xa hơn một chút là Hà Giang, Sa Pa… vì đường đi thuận tiện. Thời gian này, nhiều doanh nghiệp rục rịch quảng bá sản phẩm tua hè. Từ tháng 4, đại diện TSTtourist cho biết, đơn vị này đồng loạt triển khai 63 đường tua chào hè cả trong và ngoài nước, với tổng số 163 lượt khởi hành. Mỗi tua trung bình chỉ tiếp nhận 20 khách để đảm bảo yếu tố chất lượng và chăm sóc khách hàng chu đáo. Tua đi Thái Lan dài 5 ngày có giá khoảng 10 triệu đồng/khách, tua đi Malaysia - Singapore khoảng 16 triệu đồng/khách… Tua đi Phú Quốc, Nha Trang ổn định ở mức khoảng 7-8 triệu đồng/người. Dịp hè, Vietravel cung cấp hành trình mới, độc, lạ như trải nghiệm du lịch Lệ Giang (Trung Quốc) bằng tàu hỏa, khám phá Singapore - Malaysia qua góc nhìn du thuyền 5 sao, khám phá những quốc gia đậm sắc màu văn hóa như Morocco, Mông Cổ… Cả doanh nghiệp và khách hàng đều có tâm lý tránh kỳ nghỉ đông đúc như 30/4, lựa chọn phương án tua với chi phí hợp lý nhất. NGỌC ÁNH - GIA LINH Chuyên gia du lịch nhận định, dịp lễ 30/4 và 1/5 rất hiếm tua giá rẻ, nhất là khi giá vé máy bay cao như hiện nay. Phần đông du khách vẫn chọn mua tua quốc tế, tua nội địa khởi hành trong cả mùa hè thay vì chịu chi cho du lịch dịp lễ cận kề. Du khách ít thay đổi kế hoạch du lịch theo thông báo nghỉ lễ 4 THỜI SỰ n Thứ Ba n Ngày 16/4/2024 Giá dịch vụ cao, vẫn thiếu người điều tiết Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình khẳng định, du lịch nội địa còn rất nhiều tiềm năng phát triển, nhiệm vụ quan trọng vẫn là điều tiết giá cả. “Việt Nam chưa làm được chương trình khuyến mại quốc gia như Thái Lan. Họ có người cầm trịch, điều tiết hàng không, dịch vụ ăn uống, mua sắm… Phải có mức giá cân đối công khai trước, sau đó mới tung ra chương trình khuyến mại. Chúng ta có thể quảng bá du lịch nhiều cảnh đẹp, ăn uống ngon nhưng chưa thể nhắc đến giá cả. Du lịch trong nước đôi khi mạnh ai nấy làm, không có nhạc trưởng”, ông Bình nói. Dịch vụ “nhảy múa”, khách kém mặn mà DU LỊCH DỊP 30/4-1/5: CHUYỆN HÔM NAY Nhưng từ năm học này, học phí sẽ được chỉnh tăng cao, trong đó tăng mạnh có lẽ là bậc đại học. Thực tế, đã ba năm qua các trường đại học không tăng học phí. Nhiều địa phương phải cấp bù kinh phí để hỗ trợ học sinh với bậc mầm non và phổ thông. Bài toán học phí vẫn luôn khó giải đối với các trường đại học, nhất là các trường đại học công lập khi mà nguồn thu từ học phí chiếm tỉ trọng chủ yếu với trên 80% tổng nguồn thu của trường. Vì thế, nhiều năm sau khi Nghị định 81 ra đời các trường phải gắng gượng dạy và học qua ngày. Nhiều trường đề nghị phải tăng học phí để có thể bù đắp chi phí hoạt động, có trường “cầu cứu” được tăng học phí vì lo lắng có thể đứng trước nguy cơ đóng cửa. Tuy nhiên, nhìn vào lộ trình tăng học phí trong năm học 20242025, những con số làm không ít phụ huynh ngán ngại, đặc biệt với những gia đình khó khăn quả là một thách thức. Thực tế, nếu áp dụng theo Nghị định 81, biên độ tăng học phí với đại học công lập sẽ cao, tăng bình quân 45,7%. Đặc biệt, học phí khối ngành Y - Dược tăng 93%, khối Nhân văn-Khoa học xã hội tăng 53%. Riêng nhóm khoa học sự sống, khoa học tự nhiên, mức tăng là 15,8%. Đến năm học 2026-2027, mức trần tăng lên 1,7-3,5 triệu đồng/tháng sẽ gây khó khăn cho phụ huynh, người học. Minh, một sinh viên trường Đại học Gia Định chia sẻ với tôi nhiều khả năng trong năm học tới nhà trường sẽ tăng học phí, với mức tăng gần 10 triệu đồng/ học kỳ. Con số này với những gia đình khá giả sẽ không sao nhưng với sinh viên nghèo như Minh sẽ là nỗi lo lắng đè lên vai cha mẹ mình. Với biên độ tăng học phí khoảng 8% cho 3 ngành Quản trị kinh doanh, Công nghệ thông tin và ngành Marketing sẽ là áp lực cho cả phụ huynh và người học. Hiện nay, mức học phí được áp dụng tại trường này từ 12-14,5 triệu đồng/ học kỳ đối với chương trình đại trà và 25 triệu đồng/học kỳ đối với chương trình tài năng và mức phí này chưa dừng lại trong năm học tới. Trong khi Trường Đại học Công nghệ TPHCM tăng học phí bình quân dự kiến 5,3-6 triệu đồng/ tháng, tương đương khoảng 16-18 triệu đồng/học kỳ. Riêng ngành Dược học, sinh viên phải đóng 6-6,5 triệu đồng/tháng, tương đương 18-20 triệu đồng/học kỳ… Trường nào cũng có những lý lẽ của riêng mình khi tăng học phí như đầu tư cơ sở vật chất mới, kinh phí để phục vụ đưa sinh viên tốt hơn… Nhưng tựu chung lại là tăng để “nâng cao chất lượng” nhưng thước đo chất lượng ra sao thì rất khó đong đếm được?!. Các chuyên gia giáo dục cho rằng việc nhiều trường đồng loạt tăng học phí có thể sẽ loại bỏ những học sinh có năng lực nhưng lại không đủ khả năng kinh tế. Khi có cơ sở vật chất tốt hơn, chất lượng đào tạo cũng được cải thiện nhưng tăng học phí cần tính đến khả năng tài chính của người học, bởi thu nhập bình quân của người dân hiện nay chưa cao. Vì vậy, nhìn vào bảng học phí của nhiều trường chắc chắn thí sinh và phụ huynh sẽ cân nhắc khi đưa ra quyết định chọn ngành, chọn trường nếu không muốn con em “đứt gánh giữa đường” vì điều kiện tài chính của gia đình. N.L Nỗi lo TIP THEO TRANG 1
SẼ ĐẤU THẦU VÀNG TRỞ LẠI Ngày 15/4, NHNN thông tin đang hoàn tất công tác chuẩn bị đấu thầu vàng miếng SJC trở lại để tăng nguồn cung cho thị trường. Đây là lần đầu tiên sau 11 năm, NHNN tổ chức đấu thầu vàng. NHNN sẽ gửi thông báo 1 ngày trước đấu thầu. Sau khi công bố giá sàn, tổ chức tín dụng và doanh nghiệp kinh doanh vàng điền vào đơn thầu. Các đơn vị có 30 phút để quyết định, khối lượng và giá mua. 1 tiếng sau khi đóng thầu NHNN sẽ công bố kết quả. Theo quy định, các doanh nghiệp sẽ phải đặt cọc để tham gia đấu thầu, muộn nhất vào 17h ngày nhận thông báo thầu. NHNN cho hay, hiện có 26 đơn vị bao gồm cả ngân hàng thương mại và doanh nghiệp kinh doanh vàng thiết lập quan hệ giao dịch vàng miếng với NHNN. Trong đó, có khoảng 15 đơn vị đủ điều kiện tham gia đấu thầu. Trong năm 2013, NHNN đã tổ chức 76 phiên đấu thầu (phiên đấu thầu đầu tiên vào ngày 28/3/2013) bán vàng miếng với tổng khối lượng trúng thầu là 1.819.900 lượng (tương đương 69,9 tấn vàng) trên tổng số 1.932.000 lượng chào thầu. Khi đó, giá vàng SJC vẫn đắt hơn vàng thế giới khoảng 4,2 triệu đồng/lượng. Trong số vàng được đấu thầu, có hơn 30 tấn được các tổ chức tín dụng mua vào để tất toán trạng thái vàng, gần 40 tấn vàng còn lại là bán ra thị trường. Trước đó, trả lời báo chí ngày 12/4, Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết, thời gian vừa qua, trước diễn biến phức tạp của thị trường thế giới và trong nước, giá vàng trong nước đã biến động mạnh, tăng nhanh, chênh lệch cao so với giá vàng quốc tế. Để ổn định thị trường, NHNN đã chuẩn bị sẵn sàng các phương án can thiệp, đồng thời thực hiện kiểm tra hoạt động kinh doanh vàng của các doanh nghiệp, các tổ chức tín dụng trên toàn quốc và tăng cung để xử lý tình trạng chênh lệch cao của giá vàng trong nước với giá thế giới. Sau yêu cầu của Thủ tướng về xử lý ngay tình trạng chênh lệch giá vàng, sáng 15/4, giá vàng miếng SJC tăng mạnh và lên mức cao nhất lịch sử 85,5 triệu đồng/ lượng vào lúc 11h và “lao dốc” vào buổi chiều. Vào lúc 15h30 cùng ngày, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết còn 81,9 - 84,1 triệu đồng/lượng mua vào - bán ra. Với mức giá bán này, giá vàng miếng SJC cao hơn thế giới khoảng 14 triệu đồng/lượng. MỖI PHIÊN CẦN BÁN RA 5.000 - 10.000 LƯỢNG VÀNG ĐỂ HẠ NHIỆT Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Nguyễn Nhật Minh, chuyên gia từ Viện Nghiên cứu Khoa học Ngân hàng (Học viện Ngân hàng) cho biết, cần bình ổn và quản lý chặt chẽ thị trường vàng. Ông Minh phân tích, thị trường vàng ổn định là yếu tố quan trọng để duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính và kinh tế nói chung. Loạn giá vàng có thể dẫn đến sự mất cân đối trong hệ thống tài chính và ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Theo ông Minh, vàng thường được coi là một tài sản giữ giá trong thời gian dài. Khi thị trường vàng ổn định, có thể đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ trị giá đồng tiền của một quốc gia. “Việc bình ổn thị trường vàng giúp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới dần được thu hẹp, từ đó hạn chế được tình trạng đầu cơ, đẩy giá hay nhập lậu vàng nhằm kiếm lợi bất chính, gây ra rủi ro tiềm ẩn cho thị trường vàng trong nước nói riêng và toàn bộ nền kinh tế nói chung”, ông Minh nói. Ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cho biết, để bình ổn thị trường vàng chỉ có một giải pháp có thể tăng cung ngay cho thị trường vàng lúc này là đấu thầu vàng. “NHNN có một lượng vàng khá lớn trong kho dự trữ có thể can thiệp ngay thị trường. Tháng 12/2023, NHNN đã rà soát lại toàn bộ quy trình đấu thầu, do vậy đến nay có thể nói sau chỉ đạo của Thủ tướng, NHNN có thể thực hiện đấu thầu”, ông Khánh nói. Theo ông Khánh, khi NHNN đấu thầu, giá vàng miếng SJC sẽ giảm mạnh. Chỉ cần tung ra thị trường mỗi phiên 5.000 - 10.000 lượng vàng cũng đủ hạ nhiệt thị trường. Đây là giải pháp nhanh nhất do nhập khẩu vàng nguyên liệu phải mất khoảng một tháng mới có thể thực hiện được. Về lâu dài, ông Khánh cho rằng, song song với đấu thầu vàng, NHNN cần tăng cung cho thị trường thông qua việc cho các doanh nghiệp nhập vàng nguyên liệu. NGỌC MAI “Giá vàng trong nước tăng mạnh trong thời gian qua và kể cả trong giai đoạn cuối năm 2023 không ảnh hưởng quá nhiều đến lạm phát hay giá của các hàng hóa khác. Nguyên nhân là giá vàng thế giới tăng mạnh, kết hợp với nguồn cung vàng trong nước hạn chế và lãi suất tiết kiệm giảm sâu nên người dân lựa chọn vàng là một kênh đầu tư, chứ không phải giá vàng tăng do lạm phát” Ông NGUYỄN NHẬT MINH, chuyên gia từ Viện Nghiên cứu Khoa học Ngân hàng (Học viện Ngân hàng) KINH TẾ 5 n Thứ Ba n Ngày 16/4/2024 Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, sẽ cho đấu thầu vàng trở lại để tăng nguồn cung ra thị trường. Theo các chuyên gia, việc tăng nguồn cung sẽ khiến giá vàng miếng SJC hạ nhiệt ngay lập tức và thu hẹp khoảng cách chênh lệch với giá vàng thế giới. Để thị trường hạ nhiệt, mỗi phiên đấu thầu, NHNN cần bán ra 5.000 - 10.000 lượng vàng. Mấy ngày nay, trên các hội nhóm Facebook đăng tải nhiều thông tin liên quan đến việc thu mua xác ve sầu. Mỗi người đăng có giá thu mua khác nhau từ 600.000 đồng/kg đến vài triệu đồng/kg. Chúng tôi lần theo số điện thoại của một tài khoản đăng tải thu mua xác ve sầu với số lượng lớn để tìm hiểu. Người đàn ông tự nhận đang thu mua xác ve sầu khu vực huyện M’đrắk (Đắk Lắk) cho biết, đã mua hơn nửa tháng nay (từ khi ve sầu vào mùa). Người này nói đã hành nghề thu mua xác ve sầu từ nhiều năm, số lượng mỗi vụ lên đến hàng tấn. Khi PV đề cập có xác ve sầu cần bán, người này cho biết cứ gom xung quanh được vài cân (kg) sẽ cho người đến thu mua tận nơi, “tiền tươi thóc thật”. Về giá cả, người này cho biết đang mua 900.000 đồng/kg, loại nào xác ve to và màu đẹp, giá sẽ cao hơn, cao nhất 1,5 triệu đồng/kg. Còn mức giá 3 triệu, 5 triệu, 7 triệu đồng/kg đang được rao trên các hội nhóm là giá ảo, người này nói. Theo người này, xác ve sầu sau khi thu mua, chủ yếu bán cho Trung Quốc. Trước thông tin thu mua xác ve sầu, chị N ở huyện Buôn Đôn (Đắk Lắk) cùng người thân lùng sục khắp các rẫy vườn gom được 1kg. Chị hồ hởi đăng lên mạng tìm người mua nhưng gọi điện theo các số điện thoại thì được hướng dẫn gửi bưu điện ra ngoài Bắc. Sợ bị lừa nên chị không dám gửi. Ông Nguyễn Thế Thập, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện M’rắk, cho hay, đến thời điểm này qua theo dõi, ông chỉ thấy việc thu mua xác ve sầu được đăng tải trên các hội nhóm trên mạng xã hội. Ông chỉ đạo ngành nông nghiệp trên địa bàn huyện và các xã, thị trấn nắm bắt tình hình xem có mua bán thực tế không. Nếu có thì cán bộ ngành nông nghiệp tìm hiểu xem họ bắt ve sầu bằng cách nào, làm sao để có được số lượng nhiều như thế, có nhập hàng từ nơi khác về không… Theo ông Thập, ve sầu sinh sản và phát triển dưới lòng đất nên có tác dụng cải tạo đất, đến khi trưởng thành mới lên cây. Việc thu mua xác ve sầu rầm rộ, rất có khả năng sẽ lặp lại trường hợp dùng xung kích điện để bắt giun đất. Vì để bắt được nhiều xác ve sầu, buộc họ phải tác động dưới lòng đất để kích động ve sầu lên khỏi mặt đất. TRÁNH VẾT XE ĐỔ Liên quan đến thông tin thông thu mua xác ve sầu số lượng không giới hạn với mức giá cao ngất ngưởng, nhiều người tỏ ra ngờ vực. Từng xảy ra câu chuyện thu mua những sản phẩm rất lạ như: Móng trâu, móng bò, đỉa, lá điều khô, dừa khô, rễ tiêu, rễ sim, lá khoai lang... Không ít người “sập bẫy” khi lao theo những mặt hàng dị biệt này. Ban đầu, họ tung thông tin thu mua những sản phẩm “dị biệt” với giá hấp dẫn. Có người bán tín, bán nghi nhưng thấy có giao dịch thật nên lao theo. Giai đoạn 2, mức giá tiếp tục đẩy lên cao, chóng mặt, nhiều người gom đủ nơi theo đơn đặt hàng của đầu nậu. Khi hàng bị đẩy lên giá trên trời, khan hàng, đầu nậu bằng cách nào đó tuồn hàng ra, con buôn cứ thế mua vào. Đến khi đầu nậu biến mất, con buôn không bán được hàng, lúc ấy mới nhận ra mình bị lừa. Ông Võ Thuận Hóa, Chủ tịch Hội Đông y tỉnh Đắk Lắk, cho biết, xác ve sầu hay còn gọi là thuyền thoái, được sử dụng trong y học cổ truyền như một vị thuốc thông thường, chủ yếu để điều trị một số bệnh ngoài da như ghẻ ngứa, mề đay. Ngoài ra, xác ve sầu còn có tác dụng an thần. Ông Hóa cũng sử dụng xác ve sầu trong chữa bệnh Đông y nhưng mỗi năm chỉ dùng khoảng 0,5kg. Trước khi sử dụng, ông phải ngâm rửa thật kỹ, nếu không vi khuẩn bám trong xác ve sầu sẽ trở thành nguồn bệnh. Về việc xác ve sầu được rao trên mạng xã hội với giá vài triệu đồng, ông Hóa cho rằng quá cao và có phần ảo. Thực tế xác ve sầu chỉ là một vị thuốc thông thường, nhu cầu sử dụng không nhiều và không phải thần dược. HUỲNH THỦY Giá vàng miếng SJC sẽ giảm trong thời gian tới khi NHNN đấu thầu vàng ẢNH: NHƯ Ý Xác ve sầu không phải biệt dược Cho đấu thầu vàng trở lại để giảm nhiệt thị trường Thận trọng trước cơn sốt thu mua xác ve sầu Theo ông Hóa, nhiều khả năng, xác ve sầu bị tuồn từ nước ngoài vào, sau đó bị thổi giá. Ông Hóa khuyến cáo cần cẩn trọng với đường đi của xác ve sầu, tránh đi theo vết xe đổ như việc thu mua ồ ạt lá điều khô, giun đất… trước đây. Trên mạng xã hội xuất hiện thông tin thu mua xác ve sầu với giá ngất ngưởng suốt mấy ngày qua. Các chuyên gia cảnh báo người dân cần thận trọng, tránh theo vết xe đổ của vụ thu mua lá điều khô, giun đất…
Cả nước có 67 trường đào tạo các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe, trong đó có 32 trường đào tạo liên quan ngành Y khoa. Trong số này, Trường ĐH Y Dược Thái Bình được Bộ Y tế giao quyền tự chủ thuộc nhóm 2 sớm nhất (năm 2021). Năm 2023, Trường ĐH Y Hà Nội, Trường ĐH Y Dược Hải Phòng cũng được giao quyền tự chủ nhóm 2. Theo quy định tại Nghị định 97 về cơ chế quản lí thu chi học phí, học phí các trường ĐH công lập tự chủ nhóm 2 (tự đảm bảo chi thường xuyên), học phí của nhóm ngành Y dược năm học 2024 - 2025 được xác định thu tối đa là 55,2 triệu đồng/năm học/sinh viên. Trường ĐH công lập tự chủ nhóm 1 (tự đảm bảo chi thường xuyên và đầu tư) được phép thu 69 triệu đồng/ năm học/sinh viên. Còn các trường đã được kiểm định có thể tự xác định học phí theo quy định định mức kĩ thuật. PGS.TS.BS Nguyễn Thị Thắm, Trưởng phòng Đào tạo, Trường ĐH Y Dược Hải Phòng, chia sẻ, trường được tự chủ nhóm 2 từ năm 2023 nhưng nhà trường thu học phí dưới mức trần quy định của Nghị định 97. Năm học 2023- 2024, học phí là 35 triệu đồng/năm học/sinh viên (Nghị định 97 quy định là 49 triệu đồng). Năm học 2024 - 2025, nhà trường dự kiến thu 45 triệu đồng/năm học/sinh viên, thấp hơn quy định 10 triệu đồng. Ngoài ra, nhà trường cấp học bổng học tập cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn theo quy định của Bộ GD&ĐT. Theo PGS.TS Nguyễn Duy Cường, Hiệu trưởng Trường ĐH Y Dược Thái Bình, năm học mới, nhà trường có nhiều chính sách hỗ trợ sinh viên như dành 8% học phí để trao học bổng cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập; học bổng theo quy định của Bộ GD&ĐT. Các chính sách khác đáp ứng linh hoạt với tình hình thực tế như sự vào cuộc của các tổ chức Đoàn, Hội khi có tình huống bất ngờ xảy ra. Ngoài ra, còn có học bổng của các doanh nghiệp có mối quan hệ thân thiết với trường. Đặc biệt, ông Cường cảm ơn báo Tiền Phong, Quỹ Hỗ trợ tài năng trẻ Việt Nam đã trao học bổng Nâng bước thủ khoa năm 2023 cho sinh viên Nguyễn Thị Hậu, ngành Điều dưỡng của trường, đồng thời hỗ trợ sinh hoạt phí mỗi tháng 2 triệu đồng trong thời gian 10 tháng mỗi năm học trong suốt khóa học cho sinh viên này. “Sự đồng hành, chia sẻ của Quỹ và báo Tiền Phong là nguồn động viên không chỉ cho sinh viên mà cho cả nhà trường”, ông Cường xúc động nói. LẬP QUỸ HỌC BỔNG Trường ĐH Y Hà Nội vừa ra mắt Quỹ học bổng Tôi yêu ĐH Y Hà Nội. GS.TS Nguyễn Hữu Tú, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết Quỹ bao gồm các loại học bổng như hỗ trợ từ 50-100% học phí theo Nghị định 97; đối với các sinh viên bị bệnh hiểm nghèo; sinh viên bị tai nạn nhập viện đột xuất; sinh viên có gia đình bị ảnh hưởng bởi thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh…; hỗ trợ sinh viên có hoàn cảnh khó khăn trong dịp Tết Nguyên đán; sinh viên tử vong. Đặc biệt, mỗi năm nhà trường hỗ trợ 100% học phí, chỗ ở trong kí túc xá và 2 triệu đồng/tháng sinh hoạt phí cho tối đa 5 sinh viên không có khả năng trang trải trong suốt thời gian học tại trường. Trong số các trường ĐH Y Dược ở miền Bắc, Trường ĐH Y Dược- ĐH Thái Nguyên có số lượng sinh viên có hoàn cảnh khó khăn khá lớn. Nhà trường tính toán để xây dựng mức học phí, chế độ học bổng đối với những sinh viên có kết quả học tập tốt, nỗ lực vươn lên trong học tập, cũng như quan tâm sinh viên đến từ vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, dân tộc thiểu số, góp phần tạo nên công bằng xã hội và cơ hội phát triển, để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau. NGHIÊM HUÊ Trong 7 nhóm ngành đào tạo đại học (ĐH) theo khung trình độ quốc gia, khối ngành Y dược có mức học phí cao nhất, được quy định trong nghị định quy định về cơ chế quản lí thu chi học phí của Chính phủ. Cùng với đó là các trường y được giao quyền tự chủ nên học phí của nhóm ngành này hiện ở mức “chót vót”. Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh của trường ĐH năm 2024 ẢNH: NGHIÊM HUÊ Sinh viên nghèo ngành Y dược cần được hỗ trợ HỌC PHÍ ĐẠI HỌC TIẾP TỤC TĂNG Hiện nay, ba nguồn thu chính của các trường ĐH công lập là ngân sách nhà nước, học phí và các nguồn thu khác (bao gồm thu từ chuyển giao công nghệ, hoạt động dịch vụ, hiến tặng, hợp tác công tư,...). Trong đó, học phí vẫn là nguồn thu chủ yếu của các trường, nên việc giảm lệ thuộc vào học phí là một bài toán khó. 6 KHOA GIÁO n Thứ Ba n Ngày 16/4/2024 PGS. TS Nguyễn Ngọc Khôi, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Y Dược TPHCM, cho biết, học phí các ngành dao động từ 46 - 84,7 triệu đồng/năm (10 tháng), tăng 10% so với hiện tại. “Hai ngành Y khoa, Răng - Hàm - Mặt có mức học phí hơn 80 triệu đồng/năm, tăng hơn 7 triệu đồng. Trong khi đó, học phí thấp nhất là các ngành Kỹ thuật y học, Y tế công cộng, Dinh dưỡng, phục hình răng, Điều dưỡng cùng mức 46 triệu đồng/năm, tăng 4,2 triệu đồng. Các ngành còn lại dao động từ 50-60 triệu đồng/năm”, ông Khôi thông tin. Tại Trường ĐH Công nghệ thông-ĐHQG TPHCM, năm học 2024-2025, học phí dự kiến thấp nhất là 35 triệu đồng/năm ở hệ đại trà; năm học 2025 - 2026 là 40 triệu đồng; năm học 2026 - 2027 là 45 triệu đồng và năm học 2027 - 2028 là 50 triệu đồng. Với chương trình tiên tiến, mức học phí là 50 triệu đồng năm học 2024 - 2025; 55 triệu đồng năm học 2025- 2026; 60 triệu đồng năm học 2026- 2027 và 65 triệu đồng năm học 2027- 2028. Trường ĐH Luật TPHCM năm nay cũng tăng học phí. Theo đó, năm học 2024 -2025, mức học phí dao động từ 35,25 đến 181 triệu đồng; năm học 2025 - 2026 dao động từ 39,7 đến 199,7 triệu đồng; năm học 2026 - 2027 dao động từ 44,7 đến 219,7 triệu đồng. Ngoài ra, Trường ĐH Luật TPHCM còn thu bù mức tăng học phí của sinh viên khóa năm học 2023 - 2024. Các trường khác như Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM, Trường Công nghiệp TPHCM, Trường ĐH Tài chính - Marketing TPHCM… cũng dự kiến tăng học phí năm học 2024 - 2025 và lộ trình những năm tiếp theo, mức tăng dao động trên dưới 10% mỗi năm. LỘ TRÌNH TĂNG HỌC PHÍ ĐÃ ĐƯỢC CÔNG KHAI Theo ThS Lê Văn Hiển, phụ trách phòng đào tạo Trường ĐH Luật TPHCM, 3 năm liên tiếp từ năm học 2020 - 2021 đến năm học 2022 - 2023, nhằm chia sẻ khó khăn với xã hội do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, và theo chỉ đạo của Chính phủ, nhà trường đã hoãn áp dụng mức học phí mới và không tăng học phí. “Mức học phí vừa được điều chỉnh tăng theo lộ trình đã được trường công khai trong đề án tuyển sinh hàng năm, đồng thời được thông tin rộng rãi đến phụ huynh, thí sinh trước khi đăng ký xét tuyển vào trường”, ông Hiển nói. Tương tự, ông Phạm Tiến Đạt, Hiệu trưởng Trường ĐH Tài chính- Marketing TPHCM, cho hay, Hội đồng trường đã quyết định năm học 2024 - 2025 trường không tăng học phí với các khóa hiện tại. Đây là cam kết không tăng học phí suốt khóa học để sinh viên có kế hoạch tài chính phù hợp. Với khóa tuyển mới năm 2024, học phí sẽ tăng khoảng 10% so với hiện nay. Theo ông Đạt, dù được quyền ấn định học phí kịch trần nhưng trường chọn học phí ở mức vừa phải, hiện nay khoảng 19,5 triệu đồng/năm. Trong khi đó, với những thí sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng muốn vào Trường ĐH Y Dược TPHCM, PGS.TS Nguyễn Ngọc Khôi khuyên các em yên tâm đăng ký vào trường nếu thực sự yêu thích và có năng lực bởi hàng năm, trường dành 5,5 tỷ đồng để trao học bổng, mỗi suất khoảng 25100% học phí. Ngoài ra, sinh viên có thể nhận học bổng từ nhiều tổ chức, doanh nghiệp, tổng kinh phí khoảng 4 tỷ đồng. “Nhiều người lo kinh tế khó khăn không có cơ hội vào trường nhưng thực tế quỹ học bổng cho sinh viên của trường năm ngoái vẫn còn dư, giải ngân không hết. Do đó, thí sinh cứ mạnh dạn đăng ký”, ông Khôi nói. Trong khi đó, năm học 2024 - 2025, Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng dành tặng nhiều chính sách học bổng “khủng” cho thí sinh đăng ký các ngành thuộc khối sức khỏe như giảm 100% học phí học kỳ 1, cao nhất là ngành Y khoa và Răng Hàm Mặt, học bổng 30 triệu đồng/năm, ngoài ra còn có thêm học bổng IELTS trị giá 55 triệu đồng/suất và miễn lệ phí nhập học trị giá 1,2 triệu… NGUYỄN DŨNG Tăng theo lộ trình Sinh viên khối ngành sức khỏe của Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng trong buổi học thực hành ẢNH: N.D Theo đề án tuyển sinh, năm học 2024- 2025, nhiều trường đại học dự kiến tiếp tục tăng học phí, mức tăng dao động từ 7- 10%. Nhiều trường tung các gói học bổng hấp dẫn.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==