9 n Thứ Hai n Ngày 15/4/2024 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ có 15 hiện vật và 13 tư liệu ảnh. Trong những hiện vật đó có lá “Thư gửi U” của một TNXP tái hiện những giây phút chiến đấu ác liệt, những lúc máy bay gào rít xé trời. Thư có đoạn viết: “Từ những ngày mở đường Tây Bắc, rồi chiến đấu gian khổ với bom đạn địch để đảm bảo giao thông cho Chiến dịch Điện Biên Phủ gay go, đơn vị con làm nhiệm vụ giữ đèo, khó khăn, gian khổ. Có những lần, con và anh em trong đơn vị rà, phá bom nổ chậm, trong lúc trên đầu máy bay địch đến bắn phá và thả hàng tấn bom hòng chặn đường tiếp tế của ta. Nhưng anh em trong đơn vị đã quyết tâm đảm bảo không để một đêm nào tắc cả…”. SỐNG LẠI NHỮNG THÁNG NGÀY QUYẾT THẮNG Tháng 2/1953 chàng thanh niên Lò Văn Pọm (SN 1931) ở bản Cò Nòi (huyện Mai Sơn) khi đó mới 22 tuổi đã xung phong vào đội du kích xã để tham gia kháng chiến chống thực dân Pháp. Anh thanh niên Pọm tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ với nhiệm vụ làm giao liên của tỉnh vì thông thuộc đường đi lối lại. Hằng đêm, anh dẫn bộ đội, dân công từ ngã ba Cò Nòi lên Thuận Châu (Sơn La). “Thanh niên lúc bấy giờ hăng say lắm. Cứ gọi “đi bộ đội nhé”, “đi dân công nhé” là chúng tôi lên đường thôi. Chúng tôi là lớp thanh niên tình nguyện đầu tiên của xã Cò Nòi. Cùng đi với tôi có ông San, ông Tám, ông Bum…, nhiều lắm!”, người giao liên đã ngoài 90, tóc bạc như cước bắt đầu câu chuyện. Ông Pọm kể, những tháng bắt đầu chiến dịch Điện Biên Phủ, ngã ba Cò Nòi không một ngày nào vắng những trận bom oanh tạc. “Máy bay địch rải bom theo đợt, từ 6h đến 17h. Cứ vài tiếng lại có một tốp bay đến ném bom. Máy bay rải bom từ bản Cò Nòi lên đến quanh khu vực ngã ba đường. Rừng bao quanh ngã ba Cò Nòi trọc như nương vừa mới bị cày. Mỗi ngày có hàng trăm hố bom, lượt bom trước chưa kịp lấp thì lượt sau đã ập tới. Đêm xuống, dân công hỏa tuyến, TNXP lại nhanh chóng san lấp để xe vận tải kịp qua. Cứ thế, dòng thác người, xe chảy ngược lên Hát Lót, Nà Sản (địa danh thuộc huyện Mai Sơn, hướng lên phía Bắc, về phía Điện Biên - PV)… Lương thực, đạn dược của các đoàn vận tải từ Nam Hà, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An theo sông Mã lên Mộc Châu. Rồi các đoàn từ Yên Bái, Phú Thọ, Tuyên Quang (Chiến khu Việt Bắc) qua đèo Chẹn (đèo dài 11 km thuộc quốc lộ 37, địa phận xã Mường Khoa, huyện Bắc Yên, Sơn La), phà Tạ Khoa (qua sông Đà trên Quốc lộ 37 tại huyện Bắc Yên) đều phải qua Ngã ba Cò Nòi để chuyển lên các trạm tiền phương”, ông Pọm phân tích. Nhiệm vụ của ông Pọm khi đó là dẫn đường cho bộ đội, thanh niên sơ tán vào các thung lũng để tránh bom vào ban ngày. Còn ban đêm, ông dẫn các đoàn đến các trạm hậu cần. Nhiều lần, ông dẫn đoàn vận lương lên tận khu vực Đèo Pha Đin (giáp ranh giữa Sơn La và Điện Biên ngày nay), rồi lại đón thương binh về. Dọc tuyến đường này, các đoàn phải thông qua hàng trăm trạm hậu cần. Cứ có rừng là có trạm hậu cần của ta, mỗi trạm cách nhau từ 20-30km. “Lúc đó, bộ đội, dân công, TNXP… đông lắm, đi rầm rập suốt đêm, không lúc nào ngớt người. Mỗi đêm, mỗi đoàn chỉ đi được khoảng 20km vì đông người, hàng nặng, đường lên nhiều dốc. Cứ lên dốc cao, những xe thồ nặng 2-3 tạ phải có 2-3 người cùng nhau đẩy, hết xe này qua rồi lại tới xe khác. Người gánh thì gánh đạn, gánh lương thực nặng chừng 20-30kg. Qua các trạm, nếu mệt thì lại dừng chân nghỉ ở đó. Ở đây có cơm nắm. Đó là cơm nấu chín, cho vào vải xô bóp chặt. Mỗi người qua đều được chia 2 nắm, để ăn bữa sáng và chiều. Nước uống thì lấy ở dưới suối. Ngủ ở trạm thì lấy lá cây trải ra làm chiếu, rồi cứ để cả quần áo thế ngủ thôi. Muỗi, vắt cắn nhiều khiến nhiều người bị sốt rét…”. Nói đến đây, ông Pọm ngưng lại, rồi bảo: “Lúc đấy cũng sợ, cũng khổ lắm chứ. Nhưng thanh niên mà, quyết tâm là thắng!”. Trong suốt hành trình giao liên ông đã vượt hàng nghìn cây số với vô số lượt dẫn bộ đội, dân công hỏa tuyến chi viện cho chiến trường. (Còn nữa) Thanh niên thắp hương tưởng nhớ những liệt sĩ tại Cò Nòi sự sống động bản sắc văn hóa”, ông Nguyễn Văn Phong nêu. Để tháo gỡ những vướng mắc về thiếu thiết chế văn hóa, lãnh đạo thành phố định hướng Hà Nội sẽ tập trung vào thu hút và hỗ trợ đầu tư và quy hoạch, bố trí quỹ đất, nguồn lực đầu tư của nhà nước và ngoài nhà nước cho các công trình, dự án phát triển văn hóa chất lượng cao. Hà Nội sẽ ưu tiên phát triển không gian công cộng, điểm du lịch văn hóa, vui chơi giải trí, nghệ thuật biểu diễn, kết hợp phố - không gian đi bộ, điểm mua sắm, mở rộng tạo không gian văn hóa dành cho cộng đồng. GIA LINH BlackPink? Phú Quốc là “ngôi sao” mới Chỉ trong vài tháng cuối năm 2023, Phú Quốc liên tiếp tổ chức thành công hai đêm nhạc với sự xuất hiện của các ngôi sao quốc tế như Charlie Puth, Maroon 5. Vào tháng 7/2024, Phú Quốc sẽ đón nam ca sĩ Bruno Mars - chủ nhân ca khúc đình đám Uptown Funk. PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, trường hợp của Phú Quốc cho thấy tầm quan trọng của doanh nghiệp và du lịch trong việc xây dựng thương hiệu điểm đến cho các buổi biểu diễn nghệ thuật quốc tế. “Khi các doanh nghiệp du lịch hiểu được giá trị của các sự kiện này, kết hợp với các đơn vị tổ chức sự kiện, với sự ủng hộ của các cơ quan nhà nước, việc tổ chức các sự kiện nghệ thuật quốc tế trở nên dễ dàng và phổ biến hơn”, ông Sơn nêu. PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh, đây là bài học để địa điểm du lịch và các thành phố lớn khác học hỏi mô hình hợp tác công - tư, phối hợp giữa nhà nước, doanh nghiệp, tư nhân trong việc tổ chức các sự kiện văn hóa, nghệ thuật. Sau Chiến dịch Điện Biên Phủ, ông Pọm trở về bán hàng cho Ty Thương nghiệp Sơn La, rồi được tỉnh chọn cho đi học các lớp nghiệp vụ. Sau đó, ông được cử về huyện Mai Châu làm cán bộ dân vận, rồi về xã Cò Nòi công tác đến khi nghỉ hưu. SỔ TAY Mặc dù chả bao giờ uống bia rượu nên khả năng bị thổi phạt vì nồng độ cồn coi như bằng không, nhưng tôi nghe nói có hiện tượng không uống bia rượu khi kiểm tra vẫn lên nồng độ cồn. Theo giải thích của chuyên gia, có thể do thức ăn (lên men) hoặc dược phẩm có thành phần cồn. Một số người lại than phiền uống từ tối hôm trước, sáng sau vẫn còn nồng độ cồn. Và thực tế, cũng có trường hợp uống rượu bia hẳn hoi mà thổi nồng độ cồn vẫn không lên. Tôi được người bạn chia sẻ kinh nghiệm hít hơi vào qua đường mũi rồi thổi sẽ ngăn được cồn từ hệ thống tiêu hóa bay lên. Bằng cách này có lần bạn tôi né được. Dù anh công an biết là bạn tôi có uống rượu, nhưng do máy đo không lên nên không thể phạt. Lại một người khác nhân dịp Tết tình cờ phát hiện ra một kinh nghiệm không mất tiền phạt. Đó là sau khi nhậu thì… hát karaoke thật lực độ 45 phút, hơi rượu sẽ hả đi hết (!). Chả biết thực hư thế nào, nhưng chắc chắn việc đo đạc nào cũng sẽ có sai số, sai sót. Tháng trước, kỳ họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội lấy ý kiến tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh đưa ra 2 phương án. Một là cấm tuyệt đối. Hai là chỉ cấm tuyệt đối với người điều khiển ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng; với người điều khiển mô tô, xe gắn máy sẽ có ngưỡng cụ thể nào đó; đồng thời sửa luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019. Luật này nghiêm cấm “điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”. Được biết, 100% ý kiến của thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí phương án một. Song đến Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách lần 5, Quốc hội khóa XV, diễn ra 2 tuần sau đó, các đại biểu lại chưa thể thống nhất với phương án cấm triệt để nồng độ cồn khi lái xe. Một số đề nghị đặt ngưỡng tối thiểu. Với lý lẽ rằng, việc quy định nồng độ cồn bằng 0 khác với việc cấm người đã sử dụng rượu, bia mà vẫn lái xe (do những sai số trong đo đạc kể trên). Việt Nam nằm trong 10% quốc gia, vùng lãnh thổ áp dụng nghiêm luật xử phạt lái xe có mức nồng độ cồn trong máu trên 0%. Một số nước cũng khắt khe như vậy bao gồm: Brazil, Cuba, CH Séc, Hungary, Nepal, Rumani, Slovakia... Hiện có hơn 140 quốc gia, vùng lãnh thổ (tương đương hơn 70%) giới hạn xử phạt theo ngưỡng nhất định. Ở Hà Lan, Na Uy, Thụy Điển, Trung Quốc… nồng độ cồn chỉ từ 0,02% là đã bị phạt. Mức giới hạn phạt phổ biến nhất là 0,05% được áp dụng tại Australia, Đài Loan (Trung Quốc), Đức, Hà Lan, Ý, Pháp... Mức cao 0,08% phổ biến tại nhiều bang ở Mỹ và một vài nước… Nhưng cần lưu ý là chế tài phạt ở Việt Nam vẫn còn khá nương tay. Mạnh tay nhất như Nhật Bản phạt tài xế có nồng độ cồn trên 0,04% tới 10.000 USD hoặc tù 5 năm. Ở Mỹ, nếu tái phạm lần thứ 3, người lái xe có thể bị phạt tiền tới 10.000 USD, giữ bằng 2 năm và chịu án tù 2-10 năm. Ở Singapore, vi phạm từ lần thứ 2 sẽ bị phạt tiền 3.700-15.000 USD và phạt tù không quá 2 năm. Con cưng của điện ảnh Hàn Quốc Kim Sae Ron mất nghiệp, phải đi làm thuê ở quán cà phê sau vụ lái xe gây tan nạn khi say rượu hồi năm kia. Trẻ nhất (nhậm chức khi 29 tuổi) và là Bộ trưởng người Hồi giáo đầu tiên của Thụy Điển Aida Hadzialic từng phải từ nhiệm vì bị phát hiện có nồng độ cồn khi lái xe, dù đã phải cẩn thận ngồi chờ 4 tiếng sau khi uống 2 ly vang rồi mới lái xe. Nhiều khi chỉ cần đi buýt hay xe ôm đúng lúc là bạn đã giữ được tính mạng và cả sự nghiệp. Cho nên, dù Quốc hội có chọn phương án nào, việc đã uống bia rượu thì không lái xe cần trở thành ý thức của mỗi người, giống như đi xe máy phải đội mũ bảo hiểm vậy. AN SƠN Mất nghiệp vì hơi cồn Phú Quốc đón thành công hai ngôi sao quốc tế Charlie Puth, Maroon 5 Cò Nòi
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==