12 QUỐC TẾ n Thứ Năm n Ngày 25/12/2025 Tên lửa được phóng ngày 23/12, từ bãi phóng thuộc vùng Tây Bắc Trung Quốc. Tầng 2 của tên lửa đã tiến vào quỹ đạo thành công như kế hoạch, Tập đoàn Khoa học và công nghệ hàng không vũ trụ Trung Quốc (CASC) tuyên bố. Đây là lần thứ hai Trung Quốc thử nghiệm thu hồi tầng đẩy của tên lửa để tái sử dụng cho các lần phóng tiếp theo. Thông tin cụ thể về sự cố trong quá trình thu hồi tầng đẩy không được công bố. CASC cho biết họ đang tiến hành “đánh giá toàn diện toàn bộ quá trình thử nghiệm” và sẽ “nỗ lực tối đa để xác định nguyên nhân” của sự việc. “Dù nhiệm vụ này chưa đạt được mục tiêu đề ra là thu hồi tầng 1 của tên lửa, nhưng đã thu thập được các dữ liệu kỹ thuật quan trọng trong điều kiện bay thực tế, tạo nền tảng quan trọng cho các lần phóng tiếp theo cũng như cho việc thu hồi tầng tên lửa một cách tin cậy”, CASC cho biết trong bài đăng trên tài khoản WeChat chính thức. Những năm gần đây, Trung Quốc phóng hàng chục tên lửa đưa vệ tinh lên quỹ đạo, nhưng vẫn chưa thành công với công nghệ tên lửa tái sử dụng. Nhiệm vụ này đòi hỏi tầng đẩy phải hạ cánh và thu hồi được sau khi phóng. Hãng SpaceX đã làm chủ công nghệ này từ vài năm trước. Các công ty tên lửa tư nhân và doanh nghiệp nhà nước của Trung Quốc đang gấp rút thử nghiệm nhiều mẫu tên lửa tái sử dụng nội địa. Tái sử dụng tầng đẩy giúp giảm chi phí phóng tên lửa, để có thể phóng vệ tinh lên không gian với giá rẻ hơn. Tên lửa tái sử dụng Falcon 9 của SpaceX giúp Starlink đạt vị thế gần như độc quyền trên thị trường vệ tinh quỹ đạo Trái đất tầm thấp (LEO). Dù các công ty Trung Quốc đã đưa vài trăm vệ tinh LEO lên quỹ đạo trong những năm gần đây, họ sẽ khó bắt kịp Starlink nếu không phát triển được phiên bản hoạt động giống Falcon 9. CASC, đơn vị phát triển tên lửa Trường Chinh 12A dài hơn 70m, là một tập đoàn nhà nước với hơn 100.000 nhân viên và là nhà thầu tên lửa chính của chương trình không gian Trung Quốc. Nhật Bản cũng vừa vấp phải thất bại trong cuộc đua vũ trụ. Tên lửa H3 của nước này không thể đưa vệ tinh dẫn đường QZS-5 vào quỹ đạo sau khi rời bệ phóng hôm 22/12. Cơ quan Thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) cho biết nguyên nhân là do trục trặc động cơ. Tên lửa H3, dòng tên lửa chủ lực của Nhật Bản do Mitsubishi Heavy Industries chế tạo, từng thất bại trong lần phóng đầu tiên vào năm 2023, nhưng thành công trong 6 chuyến bay sau đó. Tại Nhật Bản, một vụ phóng tên lửa thất bại thường dẫn đến nhiều tháng điều tra, có thể làm chậm tiến độ của chương trình không gian quốc gia. ÔNG TRUMP ĐẶT MỤC TIÊU VƯỢT TRUNG QUỐC TRONG CUỘC ĐUA TRỞ LẠI MẶT TRĂNG Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa chính thức hóa mục tiêu đưa con người trở lại Mặt trăng vào năm 2028 và bảo vệ không gian trước các mối đe dọa vũ khí. Chính sách vũ trụ quan trọng đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump được nêu trong sắc lệnh ban hành ngày 20/12, ngay sau khi phi hành gia tỷ phú Jared Isaacman tuyên thệ nhậm chức giám đốc thứ 15 của NASA. Ông Michael Kratsios, cố vấn khoa học trưởng của tổng thống, được giao nhiệm vụ điều phối chính sách không gian vũ trụ quốc gia. Theo sắc lệnh “Bảo đảm ưu thế không gian của Mỹ”, Lầu Năm Góc và các cơ quan tình báo Mỹ có trách nhiệm xây dựng một chiến lược an ninh không gian, thúc đẩy nâng cao hiệu quả của các nhà thầu tư nhân và thử nghiệm các công nghệ phòng thủ tên lửa trong khuôn khổ chương trình “Vòm Vàng”. Sắc lệnh đặt mục tiêu đưa con người lên Mặt trăng trước khi nhiệm kỳ hai của Tổng thống Trump kết thúc năm 2028. Yêu cầu này gợi nhớ chỉ thị năm 2019 trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, khi ông đặt mục tiêu đưa con người trở lại Mặt trăng vào năm 2024 - mốc thời gian mà khi đó nhiều người trong ngành đã cho là thiếu thực tế. Những chậm trễ và trục trặc trong phát triển và thử nghiệm hệ thống phóng SLS của NASA và tàu Starship của SpaceX khiến mốc này liên tục bị lùi lại. Trước đó, dưới thời Tổng thống Barack Obama, mục tiêu của NASA cũng là năm 2028. Việc đưa phi hành gia lên Mặt trăng vào năm 2028 sẽ là bước đi đầu tiên trong chuỗi sứ mệnh thuộc chương trình Artemis của NASA, nhằm thiết lập sự hiện diện lâu dài của con người trên Mặt trăng. Mỹ đang cạnh tranh với Trung Quốc. Bắc Kinh đặt mục tiêu thực hiện chuyến đổ bộ Mặt trăng có người đầu tiên vào năm 2030. Sắc lệnh vừa ban hành đặt mục tiêu “thiết lập các yếu tố ban đầu cho một tiền đồn thường trực ở Mặt trăng vào năm 2030”, sử dụng nguồn năng lượng hạt nhân. Trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ hai, ông Trump nhiều lần nói về việc thực hiện sứ mệnh lên sao Hỏa, khi tỷ phú Elon Musk giữ vai trò cố vấn thân cận và phụ trách nhiệm vụ cải cách hiệu quả chính phủ. Ông Musk coi việc đưa con người lên hành tinh Đỏ là ưu tiên hàng đầu của SpaceX. Tuy nhiên, trong năm nay, các nghị sĩ Mỹ đưa vấn đề Mặt trăng trở lại trọng tâm, gây sức ép buộc ông Isaacman khi còn là ứng viên Giám đốc NASA phải tiếp tục chương trình Mặt trăng. Ông Isaacman dự kiến có bài phát biểu đầu tiên trước toàn thể nhân viên NASA vào cuối tuần này. Theo ông, NASA nên theo đuổi đồng thời cả Mặt trăng và sao Hỏa, nhưng ưu tiên quay lại Mặt trăng để vượt Trung Quốc. BÌNH GIANG (theo Reuters) Trung Quốc và Nhật Bản liên tiếp phóng tên lửa thất bại Tầng một của tên lửa tái sử dụng Trường Chinh 12A “không được thu hồi thành công” trong chuyến bay vừa diễn ra, khi Trung Quốc đang nỗ lực thu hẹp khoảng cách với đối thủ SpaceX của tỷ phú Mỹ Elon Musk. Tên lửa Trường Chinh 12A rời bệ phóng ẢNH: CASC Mục tiêu đổ bộ Mặt trăng vào năm 2028 của Mỹ phụ thuộc rất lớn vào tiến độ phát triển của tàu đổ bộ khổng lồ Starship do SpaceX chế tạo. Dự án này từng bị lãnh đạo NASA trước đây chỉ trích là triển khai quá chậm. Mỹ điều lực lượng tinh nhuệ đến Caribe Tờ Wall Street Journal dẫn nguồn tin từ quan chức Mỹ và dữ liệu theo dõi chuyến bay cho biết, Washington đã điều thêm binh sĩ và máy bay tác chiến đặc biệt đến vùng biển Caribe trong tuần này. Theo nguồn tin, 10 máy bay cánh lật CV-22 Osprey đã được triển khai từ Căn cứ Không quân Cannon ở New Mexico; máy bay vận tải cỡ lớn C-17 đã đến Puerto Rico từ các căn cứ quân sự Fort Stewart và Fort Campbell. Căn cứ Không quân Cannon là nơi đóng quân của Sư đoàn đặc nhiệm số 27, còn Fort Campbell là nơi đóng quân của Trung đoàn không quân đặc nhiệm số 160 và Sư đoàn nhảy dù số 101. Tuần trước, báo chí đồng loạt đưa tin, máy bay chiến đấu tàng hình F-35A thuộc Phi đội tiêm kích 158 của Lực lượng Vệ binh Quốc gia bang Vermont đã đến khu căn cứ hải quân Roosevelt Roads cũ tại Puerto Rico. Ngoài ra, một máy bay cảnh báo sớm và kiểm soát trên không E-3 Sentry của Mỹ bay gần bờ biển Venezuela; một tiêm kích F/A-18E Super Hornet của Hải quân Mỹ bay gần rìa phía bắc không phận Venezuela. QUỲNH NHƯ (theo WSJ) Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn sẽ áp mức thuế mới với chip bán dẫn Trung Quốc, nhưng hoãn thực hiện đến tháng 6/2027. Động thái này cho thấy nỗ lực duy trì thỏa thuận “đình chiến” thương mại mong manh với Bắc Kinh. Ngày 23/12, Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ cho biết quyết định hoãn thuế áp dụng với các loại chip sử dụng công nghệ cũ của Trung Quốc. Quyết định được đưa ra sau cuộc điều tra kéo dài 1 năm để làm rõ nỗ lực mà Washington gọi là “phi lý” của Bắc Kinh nhằm giành vị thế thống lĩnh trong ngành bán dẫn. Mức thuế cụ thể sẽ được công bố ít nhất 30 ngày trước khi có hiệu lực. Dù vẫn sẽ áp thuế, chính quyền Mỹ quyết định lùi thời điểm thực thi đến giữa năm 2027. Các quan chức nói rằng mốc thời gian này cho phép Washington duy trì đòn bẩy mà không làm lệch hướng các cuộc đàm phán rộng hơn với Bắc Kinh. Quyết định hoãn áp thuế được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đang có những bước đi hạ nhiệt căng thẳng, sau khi Trung Quốc hạn chế xuất khẩu đất hiếm. Để duy trì tiến trình đối thoại, Washington cũng lùi quy định về xuất khẩu công nghệ của Mỹ cho các công ty Trung Quốc bị đưa vào danh sách đen. Chính quyền Mỹ cũng đã khởi động cuộc rà soát có thể dẫn đến việc cho phép xuất khẩu sang Trung Quốc các chip trí tuệ nhân tạo mạnh thứ hai của Nvidia, bất chấp phản đối của các nghị sĩ Mỹ rằng điều này sẽ giúp Trung Quốc tăng cường sức mạnh quân sự. Các sản phẩm bán dẫn của Trung Quốc đã phải chịu mức thuế cao. Mức thuế bổ sung 50% do chính quyền dưới thời Tổng thống Joe Biden áp dụng có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, cộng thêm các khoản thuế trước đó. Theo các nhà phân tích, việc trì hoãn lần này cho thấy nỗ lực của Washington nhằm cân bằng giữa mục tiêu gây sức ép lên chính sách công nghiệp của Trung Quốc và tránh nguy cơ leo thang căng thẳng thương mại có thể làm gián đoạn các thị trường công nghệ toàn cầu. BÌNH GIANG (theo Reuters) Mỹ tiếp tục lùi trong thương chiến với Trung Quốc Logo của hãng chip Nvidia trên nền quốc kỳ Trung Quốc ĐỒ HOẠ: REUTERS
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==