chí, nhà văn, nhà thơ ảo cũng có thể tham gia vào những cuộc thi văn chương. Trong một cuộc thi thơ tại Nhật Bản năm 2016, một bài thơ do AI viết đã giành chiến thắng trước các nhà thơ thật. Một số nhà văn tỉnh táo đã nhận ra sức cạnh tranh không đùa được của AI trong văn chương. Nhà thơ Hồng Thanh Quang chia sẻ: “Tôi nhớ, hồi cuối những năm 80 của thế kỷ trước, nhà văn khoa học viễn tưởng người Ba Lan nổi tiếng thế giới Stanislaw Lem (1921-2006) khi nói về mạng Internet, lúc đó còn là điều lạ lẫm, đã thốt lên: Mới trong nôi, đã làm tôi phát khiếp. Tôi nghĩ rằng, hiện nay đang có không ít người trong tâm trạng như vậy khi nghĩ về AI. Tuy nhiên, theo tôi, vấn đề lớn bây giờ không phải sợ hay không sợ AI mà là cần tìm cách để chung sống và sống sót cùng AI một cách ít hệ lụy tiêu cực nhất. AI là một sự đã rồi mà nhân loại không thể hành xử như đà điểu dúi đầu vào cát và xem như không có chuyện gì nghiêm trọng có thể xảy ra”. Ở hội họa, nhiều họa sĩ cũng có tâm trạng như nhiều nhà văn ở ta, háo hức khám phá AI và cười. Vì họ cũng chưa bị AI tấn công như các ca sĩ, nhạc sĩ. Bây giờ, hỏi họa sĩ về ý nghĩa tác phẩm hoặc phong cách của họ, nhiều người trong số đó sẽ đáp: “Cứ hỏi AI là ra. Nó nói rất chính xác”. Có họa sĩ thích những bài phê bình tranh của AI hơn của nhà phê bình thật, vì AI rất khéo chiều họa sĩ, toàn khen bằng lời hay, ý đẹp. Ở mỹ thuật Việt, chưa xảy ra kiện cáo liên quan AI như ở nước ngoài. Song một số họa sĩ đã nhìn thấy nguy cơ bị AI đánh cắp tác phẩm nghệ thuật. Nạn đạo nhái trong mỹ thuật Việt vốn đã khiến nhiều họa sĩ buồn phiền và kéo cả thị trường mỹ thuật đi xuống, nhưng trong tương lai người cầm cọ còn phải đối phó với “kẻ cắp” AI. ĐÀO NGUYÊN 9 n Thứ Tư n Ngày 24/12/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ Họa sĩ Đào Hải Phong: Một bức tranh thiếu xúc cảm sẽ thua AI SỨC NẶNG CỦA BOM TẤN Với ngân sách lên tới 400 triệu USD, Avatar 3 được coi là cú đánh lớn mang tính sống còn để Disney và Cameron tiếp tục giữ vị thế độc tôn trong cuộc đua bom tấn. 66% khán giả chọn xem phim ở định dạng đặc biệt như IMAX, phòng chiếu Premium Large Format, hơn 56% chọn 3D. Dù giới phê bình còn chia rẽ (kết quả chấm Rotten Tomatoes thấp nhất trong loạt phim với khoảng 68 % điểm từ giới phê bình), nhưng khán giả đại chúng đã đồng loạt chấm điểm “A” trên CinemaScore, báo hiệu sức bền của phim trong kỳ nghỉ lễ dài phía trước. Chỉ riêng thị trường Trung Quốc đã đóng góp 57,6 triệu USD, vượt cả thành tích mở màn của Avatar 1 (2009) và Avatar 2: Dòng chảy của nước (2022). Điều này cho thấy độ phủ toàn cầu và sức lan tỏa của thương hiệu Avatar vẫn vững vàng sau hơn 15 năm ra mắt phần đầu tiên. Tại Việt Nam, trong chưa đầy 1 tuần, phim đã thu về hơn 108 tỷ đồng với gần 1 triệu vé được bán ra, sẵn sàng đạp đổ kỷ lục 284 tỷ đồng mà phần 2 đã làm được. James Cameron có vẻ không thỏa mãn với 2,9 tỷ USD trong phần đầu tiên, lần này tiếp tục chơi lớn về mặt kỹ thuật hình ảnh, qua đó áp đặt lại quy chuẩn về cách một bộ phim được “tiêu thụ” tại rạp: hoành tráng, đắt tiền và kéo dài trải nghiệm. Với sức hiện có, Lửa và tro tàn nhiều khả năng sẽ là phim thứ ba trong sêri chạm mốc doanh thu 2 tỷ USD, một kỷ lục chưa từng có. Dự đoán trước sức nóng của bom tấn này, nhà sản xuất Nguyễn Tuấn Anh cho rằng, từ nay đến cuối năm, các nhà phát hành Việt dường như chỉ có hai lựa chọn: hoặc né tuần công chiếu của Avatar, hoặc chấp nhận bị “nuốt chửng”. Thực tế cho thấy, ngay trong tuần đầu công chiếu của Avatar 3: Lửa và tro tàn, nhiều phim Việt gần như đã biến mất khỏi các cụm rạp lớn. Những tác phẩm như Thế hệ kỳ tích hay Phòng trọ ma bầu chỉ còn trụ được ở các suất chiếu sáng sớm hoặc tối muộn, với số lượng suất ít ỏi và lượng khán giả thưa thớt. Không ít rạp đã chọn phương án dời lịch phát hành các phim Việt sang đầu tháng 1/2026, chờ cơn bão Avatar hạ nhiệt rồi mới quay lại đường đua. PHIM VIỆT TÌM CÁCH CÂN BẰNG Kịch bản quen thuộc của loạt Avatar là mở màn không mấy bùng nổ nhưng lại kéo dài doanh thu đến vài tháng sau. Điều này nghĩa là áp lực lên các nhà phát hành không chỉ gói gọn trong tuần công chiếu đầu tiên, mà còn kéo dài suốt mùa Tết Dương lịch, thậm chí kéo sang Tết Nguyên đán, giai đoạn vốn được xem là thánh địa của phim Việt. Theo một chuyên gia trong ngành phát hành phim, việc các phim nội địa như Quán Kỳ Nam, Phòng trọ ma bầu hay Thế hệ kỳ tíchđồng loạt rút khỏi rạp trong tuần Avatar 3 ra mắt sòng phẳng mà nói là do chúng chưa đạt đến độ cạnh tranh cần thiết khi đối đầu với bom tấn quốc tế. “Quán Kỳ Nam là một phim chính kịch thiên về nghệ thuật, nhịp kể chậm, ít cao trào, điều này khiến phim khó tiếp cận nhóm khán giả đại chúng, đặc biệt là giới trẻ vốn ưu tiên giải trí nhanh và mạnh. Phòng trọ ma bầu tiếp tục đi vào lối mòn của dòng hài, kinh dị với mô típ quen thuộc, thiếu điểm nhấn. Thế hệ kỳ tích lại rơi vào tình trạng nhạt nhẽo phi logic”, chuyên gia nhận định. Ông cho rằng, việc các phim Việt không tạo được hiệu ứng truyền miệng trên mạng xã hội, cộng với số lượng suất chiếu ít ỏi, rơi vào khung giờ xấu, đã khiến doanh thu sụt giảm nhanh chóng. “Chỉ cần khán giả không bàn luận, không chia sẻ, rạp cũng không có lý do giữ suất. Đó là hệ quả tất yếu, không thể đổ hoàn toàn cho việc ra mắt trùng thời điểm với Avatar 3. Bởi suy cho cùng, trong một thị trường ngày càng toàn cầu hóa, không thể mãi đổ lỗi cho Avatar, Marvel, hay Fast & Furious... Phim Việt cần nâng cấp chính mình, từ chất lượng kịch bản, mức độ sản xuất đến chiến lược phát hành. Sự xuất hiện của người khổng lồ đôi khi cũng là phép thử, để nhận ra mình đang đứng ở đâu”. HẠ ĐAN Sức ép của Avatar đối với phòng vé Việt Trước khi chính thức ra rạp, Avatar 3 đã gây sốt tại Việt Nam với doanh thu hơn 29 tỷ đồng từ vé đặt trước và suất chiếu sớm Tính đến ngày 22/12, Avatar: Lửa và tro tàn, phần ba của loạt phim sử thi viễn tưởng đình đám do James Cameron đạo diễn kích nổ phòng vé toàn cầu. Trong 3 ngày mở màn, phim mang về 345 triệu USD doanh thu, trong đó Bắc Mỹ góp 88 triệu USD, còn lại 257 triệu USD đến từ thị trường quốc tế. Không cần đoán cũng biết, đây là “gã khổng lồ” đang khiến các nhà phát hành phim Việt đứng ngồi không yên trong dịp lễ cuối năm. Họa sĩ Đào Hải Phong nói: “Các lĩnh vực đều bị AI tác động, hội họa không ngoại lệ”. Theo anh, con người của thời đại số thì phải chấp nhận sự tồn tại của AI. Họa sĩ cũng vậy. “Ngại AI thì cũng không làm gì khác được. Phải chấp nhận và làm việc cùng với nó thôi. Ai hay hơn AI, thắng được AI thì tồn tại”, Đào Hải Phong nói. Anh cho rằng, họa sĩ chỉ có một thứ “vũ khí” duy nhất để chiến thắng AI, đó là cảm xúc. “Nếu một bức tranh, một bản nhạc không có tình cảm, xúc cảm thì AI sẽ thắng”, anh khẳng định. Để nuôi dưỡng sự đam mê âm nhạc, Nguyễn Đông nhận dạy thêm về đàn, còn Hoàng Trang thì đi dạy kèm cho học sinh cấp 2. Nhưng cả 2 không lấy đó làm buồn bởi bên họ vẫn có âm nhạc cùng đồng hành và quan trọng hơn, tình yêu của họ dần bền chặt theo năm tháng. Nguyễn Đông kể, những ngày còn khó khăn đó, mỗi khi có thời gian là cả 2 lại xách đàn leo lên xe máy để bước vào hành trình rong ruổi khắp đất nước. Ghé ở ké nhà bạn bè, ăn cơm bụi thường xuyên. Nhưng mỗi khi có cơ hội họ lại ôm đàn hát giữa quán cà phê, giữa nhóm bạn ven bờ biển… Cả 2 không nề hà sân khấu lớn nhỏ mà họ chỉ mong được hát, được vui với âm nhạc. “Du ca không cần sân khấu hoành tráng, mà cần một nhóm khán giả thực sự gần gũi. Hạnh phúc nhất của chúng tôi không phải là tiền cát-sê mà là sự chăm chú lắng nghe và tiếng vỗ tay ủng hộ của mọi người”, Nguyễn Đông nói. BÀ MỐI ÂM NHẠC Trời không phụ lòng người, suốt bao năm đeo đuổi với hành trình du ca, bỗng một ngày đẹp trời, clip ngắn do một người bạn đưa lên mạng xã hội ghi hình ảnh Hoàng Trang đang hát cùng Nguyễn Đông đàn guitar ca khúc Ta đã thấy gì trong đêm nay của Trịnh Công Sơn đã đạt gần 3 triệu lượt xem và hơn 40.000 lượt chia sẻ. Từ ca khúc này, nhiều clip Hoàng Trang hát trên mạng xã hội được đông đảo người dùng mạng tìm nghe. Và mọi người bất ngờ với một giọng ca mộc mạc cùng lối hát chân phương mà lâu nay ít được biết tới. Những ông bầu ca nhạc bắt đầu tìm tới cặp đôi du ca này cho các chương trình nhạc Trịnh, cho các đêm nhạc du ca hay Acoustic… Dĩ nhiên cuộc sống cả 2 cũng dễ thở hơn. Nguyễn Đông- Hoàng Trang bắt đầu nổi tiếng từ đó. Nhưng sự nổi tiếng không làm mất đi chất hồn nhiên, phong cách du ca của cặp đôi. Nguyễn Đông chia sẻ: “ Có người hỏi sao không tận dụng sự nổi tiếng này để thu âm, để đánh bóng tên tuổi như nhiều nghệ sĩ khác nhưng chúng tôi không muốn thế. Chúng tôi muốn giữ tình cảm quý mến tự nhiên của khán giả dành cho mình”. Còn Hoàng Trang thì nói rằng, cả 2 đều cảm thấy may mắn vì đã chọn con đường ca hát tự do không bó buộc. “Mỗi khi được mời hát, chúng tôi thường chọn ưu tiên chương trình tôn vinh nghệ thuật hơn là thuần túy về thương mại. Chúng tôi chỉ muốn mình giữ được nét riêng của con đường đã chọn và có được ngày hôm nay mà không bị chai lỳ cảm xúc”, Trang chia sẻ. Hơn 4 năm quen nhau và 10 năm yêu nhau, kết thúc của mối tình Nguyễn Đông- Hoàng Trang đẹp như cổ tích khi vào giữa tháng 12 năm nay, cả 2 đã quyết định “Góp gạo thổi cơm chung”. Hoàng Trang bảo, 10 năm yêu nhau, cả 2 đã nếm đủ cung bậc của tình yêu, từ những thăng hoa trong tình yêu tới những giận hờn cãi vã… Nhưng nhạc Trịnh, “Bà mối” đã đưa họ đến với nhau lại tiếp tục là người giảng hòa, hàn gắn và đồng hành với cặp đôi trên các nẻo đường du ca. Vì thế, trong chiếc thiệp mời đám cưới được làm thủ công rất công phu là hình vẽ Hoàng Trang ngồi hát bên Nguyễn Đông, cùng ca từ trong bài Hoa xuân ca của Trịnh Công Sơn: “Xuân đến bên kia đồi/ Trời mở ra cánh én/ Em đến bên tôi ngồi/ Đời mở ra cuộc tình”. Hoàng Trang cho biết, sau đám cưới cả hai sẽ tiếp tục dành nhiều thời gian cho âm nhạc. Họ dự tính sẽ ra mắt các sản phẩm âm nhạc hoàn thiện, chuyên nghiệp hơn, thay vì những bản thu ngẫu hứng như trước. Ngoài ra họ sẽ thực hiện album đầu tay để đáp lại tình cảm yêu mến của khán giả. Album sẽ là những ca khúc đã đem lại thành công cho cặp đôi cũng như những ca khúc mà họ tâm đắc. “Album chúng tôi đã làm nhưng vẫn chưa thật sự ưng ý lắm. Chúng tôi không có áp lực nào cả nên vẫn tiếp tục với album. Khi nào đủ duyên và thời điểm chín muồi thì sản phẩm sẽ ra mắt”, Hoàng Trang nói. TRỌNG THỊNH Nguyễn Đông- Hoàng Trang cắt bánh cưới “Du ca không cần sân khấu hoành tráng, mà cần một nhóm khán giả thực sự gần gũi. Hạnh phúc nhất của chúng tôi không phải là tiền cát-sê mà là sự chăm chú lắng nghe và tiếng vỗ tay ủng hộ của mọi người”. NGUYỄN ĐÔNG
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==