Tuần trước, chính phủ Mỹ công bố kế hoạch xem xét kỹ lưỡng các bài đăng trên mạng xã hội trong vòng 5 năm của du khách đủ điều kiện nhập cảnh vào Mỹ trong 90 ngày mà không cần thị thực. Mặc dù chi tiết của đề xuất vẫn chưa rõ ràng, công chúng Mỹ có vài tuần để gửi ý kiến phản hồi về kế hoạch này trước khi nó có hiệu lực từ ngày 8/2/2026. Trong số các yêu cầu, người xin thị thực miễn phí ESTA sẽ cần cung cấp tất cả các địa chỉ email đã sử dụng trong 10 năm qua. Đề xuất này phản ánh xu hướng gần đây về việc tăng cường kiểm tra du khách đến Mỹ, nơi dấu vết kỹ thuật số của du khách hiện có thể được sử dụng làm căn cứ để cấm họ nhập cảnh hoặc trục xuất họ khỏi đất nước. Đầu năm nay, một du khách Na Uy cho biết anh bị từ chối nhập cảnh vào Mỹ sau khi các quan chức lục soát điện thoại của anh và tìm thấy một bức ảnh chế nhạo Phó Tổng thống Mỹ JD Vance. Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP) phủ nhận tuyên bố này, cho rằng quyết định đó là do du khách Na Uy “thừa nhận sử dụng ma túy”. Trang web của CBP lưu ý rằng “việc kiểm tra thiết bị điện tử tại biên giới thường là một phần không thể thiếu để xác định ý định của một cá nhân khi nhập cảnh vào Mỹ”. SỐ HÓA KIỂM TRA BIÊN GIỚI Ông Donald Rothwell, giáo sư luật tại Đại học Quốc gia Úc, là một trong số nhiều người hiện đang thận trọng khi đi du lịch đến Mỹ, vì ông cho rằng trải nghiệm của du khách ngày càng trở nên phức tạp. “Hiện tại, theo chương trình miễn thị thực, Mỹ cho phép du khách từ 42 quốc gia nhập cảnh vào Mỹ bằng quy trình ESTA, nhưng họ có rất ít quyền tại biên giới”, ông cảnh báo. “Điều này một phần là do khi đăng ký theo chương trình miễn thị thực, du khách từ bỏ một số quyền pháp lý của họ tại Mỹ, trong đó có quyền phản đối quyết định do CBP đưa ra tại biên giới. Vì vậy, nếu khi đến biên giới Mỹ, du khách nước ngoài không tuân thủ yêu cầu của nhân viên CBP, họ có thể bị từ chối nhập cảnh”. Lời khuyên của ông dành cho du khách: Hãy hết sức thận trọng về những gì bạn đăng tải trực tuyến liên quan đến chính sách của Mỹ hoặc một cá nhân người Mỹ. Nhìn xa hơn, ông Rothwell đưa ra giả thuyết rằng việc số hóa có thể khiến việc giám sát ngày càng nghiêm ngặt hơn: “Nếu du lịch trở nên ‘không biên giới’, thì hiển nhiên là sẽ có nhiều dữ liệu kỹ thuật số về du khách hơn”. Ông nói thêm rằng, nhiều dữ liệu hơn cũng sẽ giúp các nhà chức trách tự tin hơn rằng du khách không gây ra mối đe dọa an ninh. “Tôi ngờ rằng chúng ta sẽ thấy việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng nhiều để đưa ra những quyết định này”, ông nói. HÃY SUY NGHĨ KỸ TRƯỚC KHI ĐĂNG BÀI Mỹ không phải là quốc gia duy nhất thực hiện các biện pháp giám sát như vậy. Nhiều chính phủ trên thế giới theo dõi hoạt động mạng xã hội của du khách, và dấu vết kỹ thuật số của một người vẫn có thể gây ra rắc rối rất lâu sau khi họ bước qua biên giới. Năm 2018, New Zealand ban hành luật đầu tiên trên thế giới cho phép các nhân viên biên giới yêu cầu truy cập vào điện thoại của du khách, với mức phạt nặng đối với những người từ chối chia sẻ mật khẩu. Các Tiểu vương quốc Ảrập Thống nhất còn đi xa hơn: Chính quyền có thể giam giữ người nước ngoài đăng tải hoặc thậm chí đăng lại nội dung phỉ báng. Rủi ro cũng đang gia tăng vì lượng du khách tạo ra nội dung ngày càng tăng. Một cuộc khảo sát du khách Anh cho thấy hơn một nửa “không thể tưởng tượng được việc không chụp ảnh trong kỳ nghỉ”, với trung bình mỗi người đăng khoảng bảy hình ảnh mỗi tuần lên mạng xã hội. Một phần mười số người tham gia khảo sát cho biết họ sẵn sàng làm mọi cách để có được một bức ảnh selfie trong kỳ nghỉ, bao gồm cả việc đứng trên mép vách đá hoặc tạo dáng cùng động vật hoang dã. Vấn đề là những bức ảnh đó thường được chụp mà không quan tâm đến thuần phong mỹ tục địa phương, dẫn đến phản ứng tiêu cực dữ dội. Năm 2022, một nhà sáng tạo nội dung người Nga và chồng cô bị trục xuất khỏi đảo Bali (Indonesia) sau khi thực hiện một buổi chụp ảnh khỏa thân dưới một cây thiêng. Ngay sau khi những bức ảnh được tải lên mạng xã hội, chính trị gia địa phương Niluh Djelantic đã kêu gọi người dân báo cáo người phụ nữ này cho cảnh sát. “Cô ta phải chịu trách nhiệm chi trả cho nghi lễ tẩy uế do dân làng thực hiện”, Djelantic viết. “Khách du lịch rác rưởi. Về nước đi!” Những sự việc như thế này đã khiến các chính phủ phải vội vàng giáo dục công dân của mình khi họ đi du lịch khắp thế giới, với các trang web dành riêng cho quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, hoặc các chuẩn mực văn hóa mà nhiều du khách có thể không biết đến. Ví dụ, cổng thông tin của chính phủ Canada cảnh báo rằng ở Thái Lan, việc quảng bá tiêu thụ rượu là bất hợp pháp và có thể bị phạt nếu đăng ảnh có rượu trên mạng xã hội. PHẠM VI HIỂU LẦM Cô Sucheta Rawal, diễn giả du lịch và tác giả sách thiếu nhi, đã trải nghiệm việc một bài đăng về kỳ nghỉ có thể nhanh chóng lan truyền như thế nào. Trong chuyến đi đến châu Phi năm ngoái, một trong những bài đăng của cô đã được một người quen xem và sau đó tức giận chia sẻ lại với thế giới. “Tôi không cảm thấy mình thiếu tế nhị”, cô nói, “nhưng điều đó dẫn đến hiểu lầm và thái độ thù địch đối với tôi, khiến phần còn lại của chuyến đi trở nên rất khó khăn. Mọi nội dung đều nhạy cảm - cho dù bạn đăng tải cho công chúng hay cho riêng mình. Trong môi trường hiện nay, việc lấy các bình luận ra khỏi ngữ cảnh và gán chúng vào những câu chuyện mà bạn không hề có ý định kể là điều không khó”. Khi ngày càng nhiều du khách trở thành người sáng tạo nội dung và đăng tải hàng gigabyte tài liệu mỗi tháng, phạm vi hiểu lầm càng tăng lên. “Khi tôi viết cuốn sách “Beato Goes to Japan” (Beato đi đến Nhật Bản), tôi nhận ra rằng mình phải lưu tâm đến rất nhiều sắc thái văn hóa tinh tế trong tranh vẽ của mình”, bà Rawal nói. Bà nêu ví dụ cách quấn áo yukata truyền thống của người Nhật khác nhau giữa người sống và người chết, và việc quay lưng về phía cổng torii, lối vào đền thờ Thần đạo, là thiếu tôn trọng. Khi nhiếp ảnh du lịch ngày càng mang tính trình diễn, hàng triệu người chụp ảnh tự sướng trong trang phục địa phương hoặc khi đến thăm các địa điểm tôn giáo. Những hành động thiếu tế nhị như vậy có thể xúc phạm những người xung quanh trước cả khi bức ảnh được đăng lên mạng. “Nhận thức thường đạt được bằng cách để ý môi trường xung quanh”, cô Rawal nói. “Hãy quan sát cách mọi người xung quanh ăn mặc, nói chuyện, hành động và cố gắng hòa nhập tốt nhất có thể. Đừng biến người dân địa phương thành đồ vật chỉ vì bạn là một du khách”. n Từ những năm 1970, ngày càng nhiều phụ nữ tham gia lực lượng lao động, dẫn đến nhu cầu ngày càng tăng đối với các lựa chọn bữa tối dễ chế biến, và được củng cố khi nhiều dịch vụ được bổ sung như khả năng mua vé xem hòa nhạc, thanh toán hóa đơn, Wi-Fi miễn phí… Vì vậy, khi chuỗi cửa hàng tiện lợi FamilyMart ra mắt dòng sản phẩm “Thời trang Tiện lợi” vào năm 2021, với các mặt hàng như tất, túi xách, đồ lót, người dân địa phương hầu như không hề ngạc nhiên. Tuy nhiên, một mặt hàng ngay lập tức nổi bật: tất kẻ sọc - loại tất trắng cao đến bắp chân kiểu tennis với hai sọc xanh lam và xanh lá cây được thiết kế theo logo của cửa hàng FamilyMart. Những chiếc tất này trở nên phổ biến đến mức FamilyMart đã mở Famima!, một cửa hàng nhỏ khác chuyên bán quần áo và đồ dùng sinh hoạt tại Tokyo. Nhưng FamilyMart không phải là cửa hàng tiện lợi duy nhất bán tất. Đối thủ Lawson đã hợp tác với nhà thiết kế Nhật Bản Muji vào năm 2021 để cho ra mắt hai kiểu tất sọc: một đôi màu hồng và xanh dương mô phỏng biển hiệu Lawson; và một đôi màu xanh navy và trắng lấy cảm hứng từ đồng phục nhân viên cửa hàng. Trong triển lãm tại Osaka năm nay, 7-Eleven đã bán những đôi tất sọc màu cam, xanh lá cây và đỏ phiên bản giới hạn được làm từ “Ovoveil” - màng vỏ trứng tái chế. Tất bán rất chạy ở cửa hàng tiện lợi Nhật Bản THÙY ANH (theo nytimes) HÀ MY (theo bbc.com) TRONG KHI Ở PHẦN LỚN THẾ GIỚI, CỬA HÀNG TIỆN LỢI LÀ NƠI ĐỂ MUA ĐỒ ĂN VẶT, Ở NHẬT BẢN, CHÚNG ĐÃ PHÁT TRIỂN THÀNH CHỖ ĐÁP ỨNG MỌI NHU CẦU, KỂ CẢ VỀ THỜI TRANG. Cách du lịch an toàn trong thời đại kỹ thuật số www.tienphong.vn NHÌN RA THẾ GIỚI 16 20-21/12/2025 Du khách có thể vô tình vi phạm quy định địa phương chỉ vì một bức ảnh (ảnh minh họa) Từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025, Tổng thống Donald Trump đã tìm cách tăng cường an ninh biên giới Mỹ, viện dẫn lý do an ninh quốc gia. Nhưng một số chuyên gia cho rằng kế hoạch mới này có thể tạo ra thêm nhiều chướng ngại vật, khiến những người muốn đi du lịch e ngại. Cửa hàng tiện lợi Nhật trở thành trung tâm thời trang CÁC BÀI ĐĂNG TRÊN MẠNG XÃ HỘI BỊ COI LÀ NGUY HIỂM HOẶC XÚC PHẠM GIỜ CÓ THỂ DẪN ĐẾN VIỆC BỊ TỪ CHỐI VISA HOẶC BỊ CHỈ TRÍCH DỮ DỘI TRÊN MẠNG.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==